Mwikadil Wa Mu Spiritu Wakin Mutapu Ik Ukutwisha Kuutan?
KAMBUY Paul wafunda anch: “Mulong manangu ma mujimbu madi rufu; pakwez manangu ma spiritu madi mwom ni chisambu.” (Rom 8:6) Mu mazu minam, kambuy wading ni kwisambin anch kwikal muntu wa mu spiritu udiap kusu mulong wa kutond kwa muntu amwinend ap wa manangu mend. Chakin kamu anch udi mulong wa kupand ni kufa. Mutapu ik lel ukatay muntu wa mu spiritu kutambul “mwom ni chisambu”? Kulondwish nich Bibil, muntu wa mutapu winou ukwet kal chisambu katat—ni amwinend kupwa ni Nzamb—ni ukez kutambul mwom wa chikupu mu machuku ma kurutu. (Rom 6:23; Filip 4:7) Chidiap cha kushimok pa londay Yesu anch: “Ayuk kwau atuzwendj mu michim.”—Mateu 5:3.
Kutang kwey gazet winou kumekeshin anch ukwet impu ya yom ya mu spiritu—ni chidi cha manangu. Pakwez yitongijok piur pa muntu wa mu spiritu yishalijadin kamu nakash, chawiy ukutwish wiyipul anch: ‘Mwikadil wa mu spiritu wakin chom ik? Mutapu ik ukutwishay muntu kuwikal nich?’
“Chitongijok cha Kristu”
Kupwa kwa kwisambin usey ni ukwash wa kwikal nich manangu ma mu spiritu, kambuy Paul wadinga ni yivud ya kulond piur pa chidia mwikadil wa mu spiritu wakin. Paul wayirumburila in Kristu a pasak a mu musumb wa Korint kushalijan pakach pa muntu wa mangand, charumburik muntu ulondwila yom ya mujimbu, ni muntu udia wa spiritu, muntu ukatina nakash yom ya mu spiritu. Paul wafunda anch: “Katat muntu wa mangand kakutambulip yom ya spiritu wa Nzamb, mulong yawiy yidi mudi usup kudiay ndiy.” Ku mutambu ukwau, Paul warumburila anch muntu udia wa mu spiritu wijiken mudi ukweta “chitongijok cha Kristu.”—1 Korint 2:14-16, Manswik Masu.
Kwikal ni “chitongijok cha Kristu” kurumburikin kwikal ni ‘yitongijok ya mutapu umwing mudi yadingay nich Kristu Yesu.’ (Rom 15:5; Filip 2:5) Mu kulond kukwau, muntu udia wa mu spiritu udi muntu ukata kutong mudi Yesu ni kumwimburij. (1 Pita 2:21; 4:1) Anch yitongijok ya muntu yafanakan nakash ni ya Kristu, mwikadil wend wa mu spiritu ukez kwikal ukash nakash ni ukwikal piswimp nakash ni kutambul “mwom ni chisambu.”—Rom 13:14.
Mutapu wa Kwijik “Chitongijok cha Kristu”
Pakwez, chakwel anch muntu ikala ni chitongijok cha Kristu, ndiy ufanyidin bil kwijik mutapu wend wa kutong. Chawiy lel, rizau ra kusambish mu kukudish mwikadil wa mu spiritu ridi ra kwijik mutapu wa kutong wa Yesu. Pakwez mutapu ik ukwijika chitongijok cha muntu washakama pa divu pasutin kal mivu 2 000? Chilakej, mutapu ik wileja ya antu a pasak a mwi ngand yen? Chidi kusutil ku kutang yasalau. Chawiy chimwing, kutang rusangu rifundinau ra Yesu wawiy mutapu wa usey wa kwijik chitongijok cha Kristu.—Yohan 17:3.
Piur pa Yesu, kudi yom yinying yijim ya chishimu—Rusangu Ruwamp, rafundau kudi Mateu, Marko, Luka, ni Yohan. Kutang jinsangu jinej kwa kushinshik kukez kukukwash kuman mutapu wa kutong wa Yesu, yitongijok yend yikurukina, ni yamubachikanga kusal yom kanang. Anch witekin chisu cha kutongin yiutangina piur pa Yesu, ukusambish kuman mu manangu mey mulad wa muntu wadingay. Ap anch udi kal mwin kwilej wa Kristu, kutang kwinoku ni kutong kukez kukukwash ‘ku kudil mu ranaken ni ronganyin ra Nsalejetu ni Mupandish, Yesu Kristu.’—2 Pita 3:18.
Nich yitongijok yiney mu manangu, tushinshikinany maverse mamwing madia mu Rusangu Ruwamp chakwel kuman yamwikadisha Yesu muntu umwing udia wa mu spiritu. Chawiy, iyipula mutapu ukutwisha kwimburij chilakej chashay.—Yohan 13:15.
Mwikadil wa mu Spiritu ni ‘Dibuj dia Spiritu’
Mwin kufund Rusangu Ruwamp Luka walonda anch spiritu utumbila wa Nzamb amuzizila padiay Yesu pamubabatishau ni Yesu “wizula ni spiritu utumbila.” (Luka 3:21, 22; 4:1) Yesu, ni ndiy wayileja in kwilej end usey wa kwikal utakedilau nich spiritu utumbila wa Nzamb, ap “usu usadila.” (Disambishil 1:2; Luka 11:9-13) Mulong wak chidi cha usey nakash? Mulong spiritu wa Nzamb ukwet usu wa kukarumun yitongijok ya muntu, chakwel anch yisambisha kufanakan ni yitongijok ya Kristu. (Rom 12:1, 2) Spiritu utumbila ukat kusong mu muntu ngikadil mudi “rukat, musangar, chisambu, kushimpish muchim, kudimuk, kuwap, kujijaman, kwitudish.” Ngikadil yiney—yitazukinau mu Bibil anch ‘dibuj dia spiritu’—chijiken cha muntu udia wa mu spiritu. (Galatia 5:22, 23) Mu wiswimp, muntu ukweta manangu ma mu spiritu udi muntu utakedilau kudi spiritu wa Nzamb.
Yesu wamekesha dibuj dia mu spiritu mu mudimu wend wawonsu. Ngikadil mudi rukat, kudimuk, ni kuwap yading ni kumekan mutapu wa pakampwil mu mutapu wayisadilangay antu adingau ni kuman mu chisak mudi antu a pansh nakash. (Mateu 9:36) Chilakej, tal, chinship chisambidinau kudi kambuy Yohan. Tutangin anch: “Chadiay [Yesu] ni kusut ndiy wamuman muntu mputames wa kuvadik nich.” In kwilej a Yesu niyawiy amumana muntu winou pakwez amumana mudi mukayitil. Awiy ipula anch: “Wasala chitil nany, muntu ou anch anvajend?” Amutej a muntu winou niyawiy amumana, pakwez awiy amumana anch wadinga mwin kwit. Awiy alonda anch: “Ov, kindiyap mwinou wadinga ni kushakam ni kwit?” Pakwez, Yesu wamumana mputames mudi muntu uswiridina ukwash. Ndiy wisamba ni mputames ni wamwoka.—Yohan 9:1-8.
Ov, chinship chinech chikulejin ik piur pa chitongijok cha Kristu? Cha kusambish, Yesu kayidiburilap antu adinga a pansh nakash pakwez ndiy wayisadila nich rukat ni riy. Cha kaad, wakwata chiyul cha kuyikwash antu akwau. Ov, utongin anch ukat kumwimburij Yesu? Ov, uyimening antu mudi mwadingay ni kuyiman Yesu, ni kuyinkish ukwash uswiridinau chakwel kuwapish mwom wau ni kuyinkish ruchingej ra machuku ma kurutu? Ap usotin kuyikwash ching antu a katumb ni kuyidiul antu akad katumb? Anch usotining kuyikwash ching antu a katumb, uwapidil kulondul chilakej cha Yesu.—Kuseng 72:12-14.
Mwikadil wa mu Spiritu ni Malembil
Rusangu ra Yesu rilejen anch Yesu wading ukat kulembil yisu yivud. (Marko 1:35; Luka 5:16; 22:41) Mu mudimu wend wa kulejan pa divu, Yesu witekina chisu cha kulembil. Mwin kwilej Mateu wafunda anch: “Chapwishay kal kuyipalangesh antu ndiy waya ku mukandu ni kulembil.” (Mateu 14:23) Kusutil ku yisu yadingay mu kwisamb nend Tatukwend wa mwiur, Yesu wikala ni usu. (Mateu 26:36-44) Nlel unou, antu amekeshina mwikadil wa mu spiritu wakin ni yawiy kand akat kukimb mitapu ya kwisamb nend Nzamb, mulong ij anch chinech chikez kukasikesh urund wau ni Sakatang ni kuyikwash chakwel ikala chakin kamu nich manangu ma Kristu.
Yesu wasutisha yisu yivud mu malembil. (Yohan 17:1-26) Chilakej, kurutu kwa kuyitond antu 12 ela kwikal apostol end, Yesu “wabudika waya ku mukandu ni kulembil; wajingilaku uchuku wawonsu kwinikwa ni kulembil kudi Nzamb.” (Luka 6:12) Ap anch chidiap cha usey kujing uchuku wawonsu ni kulembil, antu akweta mwikadil wa mu spiritu akat kulondul chilakej cha Yesu. Kurutu kwa kukwat mupak wawonsu ukash mu mwom, akat kwitekin chisu chifanyidina mulong wa kumulembil Nzamb, kukimb umutakel wa spiritu utumbila mu kukwat mipak yikasikeshina mwikadil wau wa mu spiritu.
Mu malembil mend, Yesu wamekesha kand yovil yakin yitufanyidina kwimburij mu malembil metu. Shinshikin yafunday Luka piur pa mutapu Yesu walembilay urel kurutu kwa kufa. “Wading ni runeng, wamulembila Nzamb nakash; ni masuril mend mabudika mudi manans majim ma mash, madja pansh.” (Luke 22:44) Yesu walembila bil kurutu, pakwez pa chisu chinech, pikalay kurutu kwa kupakiu kukash mu mwom wend pa divu, ndiy walembila “nakash”—ni malembil mend amwova. (Hebreu 5:7) Antu akweta mwikadil wa mu spiritu akat kwimburij chilakej cha Yesu. Anch yoziu yidia ya pakampwil yikash ya yishiken, akat kumulembil Nzamb “nakash” mulong wa kuyinkish spiritu utumbila, ayitakel, ni kuyikwash.
Mulong Yesu wading muntu mwin kulembil, chidap cha kushimokish pa kwijik anch in kwilej end asota kwimburij kulembil kwend kukash. Chawiy lel, awiy amwipula anch: “Mwant tulejap kulembil.” (Luke 11:1) Chilik chimwing nlel unou, antu akweta mwikadil wa mu spiritu wakin ni asotina kuyitakel kudi spiritu utumbila wa Nzamb imburijin chilakej cha Yesu mu mutapu ukatau kumulembil Nzamb. Mwikadil wa mu spiritu wakin ni malembil masadining pamwing.
Mwikadil wa mu Spiritu ni Kulejan Rusangu Ruwamp
Mu Rusangu ra Yesu rafunday Marko, alejen mutapu Yesu wayokay antu avud, wasala mwamu kushik ni uchuku. Chikwela pamanch padingay ni kulembil amwinend, apostol end eza ni kumulej anch antu avud ading akat kumukimb, pamwing ap ading asotin anch ayoka. Pakwez, Yesu wayileja anch: “Tuyany kwetu ni ku mal makwau nikalejaku kand ni kwinikwa” (Marko 1:32-38; Luka 4:43.) Ap anch kuyok antu kwadinga kwa usey kudi Yesu, kulejan rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb wading mujikit watekay Yesu pa ndond ya kusambish.—Marko 1:14, 15.
Nlel unou, kuyilej antu akwau piur pa Want wa Nzamb chidi chijingidij cha kuyijingunin antu akweta manangu ma Kristu. Yesu wayinkisha chiyul antu awonsu asotina kwikal in kwilej end payilejay anch: “Chawiy en yangany kwen ku michid yawonsu uyikadishany in kwilej, . . . wend uyilejany kusal yom yawonsu yinakulejanya en.” (Mateu 28:19, 20) Kuwejaku kand, Yesu watakela kulond anch: “katumb kawamp ka want akez kukalejan ku mangand mawonsu, kakez kikal uman kudi michid yawonsu; chawiy lel disudiel chidikweza.” (Mateu 24:14) Mulong Dizu dia Nzamb dimekeshin anch mudimu wa kulejan ausadin ku usu wa spiritu utumbila, kulejan nich mushiku chidi chijingidij cha mwikadil wa mu spiritu wakin.—Midimu 1:8.
Kulejan uruu wa Want kudi antu a mangand mawonsu kwitin kutek pamwing usu wa tutikit twa antu. (Yohan 17:20, 21) Antu ipanina mu mudimu winou kaswiridinap ching kwikal nich mwikadil wa mu spiritu pakwez kwitin kand kutenchik kuwamp mu mangand mawonsu. Ov, ukutwish kujingunin antu alondwila nzau ja Kristu ni kulejan rusangu ruwamp ra Want mu mangand mawonsu?
Ov, Uwanyishin Yitiyijinau Chakwel Wikala Muntu wa mu Spiritu?
Chakin kamu, kudi yom yikwau kukutwishau kumujingunin muntu wa mu spiritu wakin, pakwez mutapu ik ukutwisha kwisikej nich antu twisambidina kal? Mulong wa kujingunin, iyipula anch: ‘Nitangining pichuku-pichuku Dizu dia Nzamb, Bibil, ni kutongijokin pa yinikata kutang? Nimekeshining dibuj dia mu spiritu mu mwom wam? Ov, nidi ikundj ap mband ukata kulembil pakad kujing? Ov, nisotin kwinung pamwing ni antu alejena rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb mu mangand mawonsu?’
Kwishinshikin amwiney kwa kashinsh kukutwish kukukwash kukasikesh mwikadil wey wa mu spiritu. Tukukasikeshin kukwat mipak yifanyidina katat chakwel kwikal ni “mwom ni chisambu.”—Rom 8:6; Mateu 7:13, 14; 2 Pita 1:5-11.
[Kamushet/Yipich chidia pa paj wa 5]
YIJINGIDIJ YA MWIKADIL WA MU SPIRITU
◆ Kukat Dizu dia Nzamb
◆ Kumekesh dibuj dia mu spiritu
◆ Kumulembil Nzamb pakad kujing nich kashinsh
◆ Kulejan rusangu ruwamp ra Want pamwing ni antu akwau