BIBLIOTEK Udia pa Kapend
BIBLIOTEK
UDIA PA KAPEND
Uruund
  • BIBIL
  • MIKAND
  • YIKUMANGAN
  • w09 1/11 map. 14 ​-​ 18
  • Wapishany Malembil Men Kusutil Ku Kwilej Bibil

Kwikil video ukimbina

Video winou umukimbinap amboku nawamp.

  • Wapishany Malembil Men Kusutil Ku Kwilej Bibil
  • Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
  • Tumitu twa milong
  • Yom Yifanakena
  • Kimbany ni Londulany Umutakel wa Nzamb
  • Malembik Makwashining Kukepish Yakamish
  • Itany Manangu
  • Lembilany ni Muchim Wen Wawonsu
  • Mutapu Ukutwisha Kuseng Kuwapish Malembil Men
  • Lembilany ni Ritiy
  • Vurikany Kushiman ni Kujikitish
  • Mulembilany Nzamb ni Kalimish Kakurikina
  • Dandamenany Kuwapish Malembil Men
  • Mushejina Nzamb mu Malembil
    Chom ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil?
  • Malembil Mey Malejen Ik Padi ey?
    Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
  • Chisend Tukweta cha Kulembil
    Chom ik Chitufundishinay Bibil?
  • Musejina Nzamb Kusutin Malembil
    Sanger Mwom Chikupu!—Ileja Bibil
Tal Yom Yivud
Chinong cha Kalam Chilejen Want wa Yehova—2009
w09 1/11 map. 14 ​-​ 18

Wapishany Malembil Men Kusutil Ku Kwilej Bibil

“A! Nsalejam, tang matu mey, amboku, ku kulembil kwa kashalapol wey.”—NEH. 1:11.

1, 2. Mulong chidi cha usey anch tushinshikinaku malembil mamwing madia mu Bibil?

MALEMBIL ni kwilej Bibil yidi yom ya usey nakash mu difukwil diakin. (1 Tes. 5:17; 2 Tim. 3:16, 17) Chakin kamu, Bibil kadiap buku ukweta ching kusu malembil. Chikalap nchik mwamu, mudi malembil mavud, mavud ma malembil minam madia mu buku wa Kuseng.

2 Anch ukat kutang ni kwilej Bibil, ukutwish watan malembil makwatijadina kamu nich yom yikushikedina. Chakin kamu, anch watekany yitongijok yidia mu Mifund mu malembil, malembil men makwikal mawamp nakash. Yom ik yitukutwisha kwilejin ku malembil ma antu ita ukwash makulau ni ku kutal yom yalondau yidia mu malembil minam?

Kimbany ni Londulany Umutakel wa Nzamb

3, 4. Kashalapol wa Abraham amutuma kusal ik, ni chom tukutwisha kwilejin ku mutapu wamusadilau yom kudiay Yehova?

3 Kwilej Bibil ku kukulej patok anch ufanyidin kumulembil Nzamb yisu yawonsu chakwel akutakela. Tushinshikinany chom chasadikaku pa chisu chatumay nshakur Abraham kashalapol wend—chimeken anch wadinga Eliyezer—ku Mezopotamiy chakwel akamukimbina Isak mband mwin kumwov Nzamb wom. Mudi mwadingau amband ni kuvit mem ku dijiy dimwing, kashalapol winou walembila anch: “[ Yehova, NW] . . . , changadim mwawonsu unikwela anch: ‘Nzendjikinap nsab wey, chakwel ninap mem,’ ndiy ukangakula anch: ‘Nang kwey, chad kand nikuyinishin annam ey akwet ndund pa nyim mem,’ wingitiyang kamu anch ndiy winiwa wamutondila kashalapol wey Isak. Ku chom chinicha, kwawiy kunikijikina anch chakin ey wamekeshil kal rukat rey kudi nsalejam.”—Dis. 24:12-14.

4 Malembil ma kashakapol wenday Abraham amakula pezay Rebeka kuyinish mem annam end akweta ndund pa nyim. Kupwa waya nend ku Kanan ni wikala mband mukatish wenday Isak. Chakin kamu, ukutwishanyap wamuchingejinany anch Nzamb akwinkishany chijingidij cha pakampwil. Pakwez, ukutwish wakutakelany mu mwom anch wamwilembil ni anch ukwatinany mupak ching anch spiritu wend akutakelany.—Gal. 5:18.

Malembik Makwashining Kukepish Yakamish

5, 6. Chom ik kichadingap cha usey mu malembil ma Yakob pa chisu chatanijanay ni Esau?

5 Malembil makutwish makepishaku yakamish. Padingay Yakob ni kwov wom, Esau mpamb wend, ndiy walembila anch: “A! Nzamb, . . . Nidi kwam wakad kuwanyin ku rukat rey rawonsu ni ku kuwap kwawonsu kuwamekesha kudi kashalapol wey . . . Ez winkamunina mu makas ma mwanamakwam Esau, mulong nimwovil ndiy wom. Chakwel kangal eza ni kutujip etu awonsu, amaku ni an. Ey walonda kal anch: ‘Am nikez kukuwanyish nich yiwamp, nikukuvudishin majuku mey mudi usukuril wa mu karung, wakad kutwish kuuchind mudi muudia.’”—Dis. 32:9-12.

6 Ap anch Yakob wakwata mipak ya manangu nakash, malembil mend amakula pa chisu chovijanay nenday Esau. (Dis. 33:1-4) Tangany nawamp malembil minam, ukumanany anch Yakob kitap ching kusu ukwash. Wamekesha ritiy mwi Mbut ya kushilamu ni wajikitisha mulong wa riy ra Nzamb. Ov, ukwet niyey “wom mukach” mudi winou? (2 Kor. 7:5) Anch mwawiy, malembil ma Yakob makutwish makuvurish anch malembil makutwish mapipesh yakamish. Pakwez, malembil kimafanyidinap kwikal ching kwit kusu pakwez mafanyidin kand mamekesha ritiy.

Itany Manangu

7. Mulong wak Moses walembila chakwel ijika jinjil ja Yehova?

7 Impu ya kusot kumusangaresh Yehova yikutwish yakubachikany ulembilany mulong wa kwit manangu. Moses walembila chakwel ijika jinjil ja Nzamb. Ndiy wita anch: “Tal, kwa, ey [Yehova, NW] yey wangela am anch: ‘Itwala antu inay [pol pa Idjibit]’ . . . Chawiy, komb, anch am natapil kal dilau diey , nilemb amboku, nlejap jinjil jeychakwel, . . . ni kutap dilau diey!” (Kub. 33:12, 13) Pa kumwakul, Nzamb wamwinkisha Moses ronganyin rijim ra jinjil Jend—jadinga ja usey mulong ndiy wadinga ufanyidin kuyitakel antu a Yehova.

8. Mutapu ik ukutwisha kutanyinamu ku kutongijokin pa 1 Ant 3:7-14, NW ?

8 David niyend walembila anch: “Ngijikishap yaku yey, A [Yehova, NW].” (Kus. 25:4) Salomon mwan wenday David wamwilembila Nzamb chakwel amwinkisha manangu mafanyidina mulong wa kusal mudimu wend mudi mwant wa Isarel. Malembil ma Salomon mamusangaresha Yehova, niyend kamwinkishap ching kusu yom yitay pakwez wamwinkisha kand mapit ni ntumb. (Tang 1 Ant 3:7-14, NW.) Anch akwinkishany yisend ya mudimu yimekena kwikal yijim nakash, lembilany chakwel akwinkishany manangu ni chakwel umekeshany spiritu wa kwikepish. Nzamb niyend ukez kukukwashany chakwel wikalany nich ronganyin ni usadilany manangu maswirikedina mulong wa kuwanyish yisend yen mu mutapu uwamp ni wa rukat.

Lembilany ni Muchim Wen Wawonsu

9, 10. Chom ik cha usey umena mu malembil ma Salomon chisambidina piur pa muchim palembilay pa kushikij tempel?

9 Malembil mafanyidin kudiokal kamu mu muchim chakwel amatesha. Rusangu ridia mu 1 Ant shapitre wa 8, NW, ritulejin anch Salomon walembila ni muchim wend wawonsu, kurutu kwa antu avud mu Yerusalem pa chisu cha kushikij tempel kudiay Yehova mu muvu wa 1026 K.C.C. Pandjikau mushet wa manswik mwindond Yitumbila Nakash ni didj dia Yehova dizulijana mu tempel, Salomon wamushimana Nzamb.

10 Ilejany malembil menday Salomon ni talany yom yilejena anch madinga madiokil ku muchim. Salomon witiyija anch Yehova ching Yehova kusu ndiy wija muchim wa muntu. (1 Ant 8:38, 39, NW) Malembil mawiy mamwing malejen anch kudi ruchingej kudi mukayitil ‘uchirikina kudiay Nzamb ni muchim wend wawonsu.’ Anch antu a Nzamb ayikwat kudi mukankuny, ndiy ukutwish watesh malembil mau anch ipanin kudiay Yehova ni michim yau yawonsu. (1 Ant 8:48, 58, 61, NW) Chakin kamu, malembil men mafanyidin kudiokal ku michim.

Mutapu Ukutwisha Kuseng Kuwapish Malembil Men

11, 12. Chom ik wilejinanya kal kusutil ku malembil ma Mwin Levi umwing wakadinga kakwetap mutapu wa kuya ku mwinkand wa Nzamb mu kachisu kanang?

11 Kwilej Kuseng kukutwish kwapish malembil men ni kukukukwashany chakwel umuchingelany Nzamb amakula. Tushinshikinany kushimpish kwa muchim kwa Mwin Levi watwalau mu uyong. Ap anch katwishap kuya ku mwinkand wa Yehova pa chisu kanang, ndiy wawanga anch: “Mulong ik unenganena, A mupim wam, mulong ik upurumukina? Chingejil mudi Nzamb, am nikez kamushiman, Ndiy uding nkwash wa mpal yam ni Nzamb wam?”—Kus. 42:5, 11; 43:5.

12 Chom ik tukutwisha kwilejin kudiay Mwin Levi winou? Anch akutekany mu rukan mulong wa kutentam ni kukukangeshinany kwikal pamwing ni akwen in kwitiyij ku jindond jau ja kwifukwil pa chisu kanang, muchiengelany Nzamb nich kushimpish chakwel asala cha kusal mulong wenen. (Kus. 37:5) Tongijokinany pa musangar wa pasak watananya mu mudimu wa Nzamb, ni lembilany chakwel ujijamanany pa chisu ‘umuchingedilany Nzamb’ chakwel akuchirishany mu urund wen ni antwend.

Lembilany ni Ritiy

13. Kukwatijan ni Yakob 1:5-8, mulong wak ufanyidinany kulembil ni ritiy?

13 Lembilany ni ritiy chikalap nchik mikadil yen. Anch udiany mu choziu piur pa kushinshaman kwen, londulany chiyul cha mwin kwilej Yakob. Karumukinany kudiay Yehova mu malembil, ni kangal widjidjekany anch ndiy ukutwish kukwinkishany manangu uswiridinany mulong wa kujijamen choziu chen. (Tang Yakob 1:5-8.) Nzamb wij nawamp yakamish yawonsu ukutwishanya kwikal nich, ni ukutwish wakutakelany ni kukwongojany kusutil ku spiritu wend. Mulejany yom yidia mu muchim wen ni ritiy, ‘pakad kwidjidjek,’ ni itiyijany umutakel wa spiritu wend ni chiyul cha Dizu diend.

14, 15. Mulong chitwishikin kulond anch Hana walembila ni wasadila ritiy?

14 Hana, umwing wa amband aad a Mwin Levi Elkana, walembila ni wasadila ritiy. Penina wadinga ni an chawiy chadingay ni kumusal chipad nend Hana, mulong wadinga wakad kal kuval. Padingay ku dizang, Hana wachipa machip anch, ang waval mwan ikundj, ukumwinkishay Yehova. Milamu yend kusu yawiy yadinga ni kunyikek padingay ni kulembil, chawiy Eli Mwin Kupesh wa pa Mutu watongina anch wadinga walewang kal. Pijikay anch kadingap ulewina, Eli walonda anch: “El Nzamb wa Isarel akula ku malembil mey.” Ap anch Hana kadingap wija nawamp yom mudi muyikusadika, wadinga ni ritiy anch akumwakul ku malembil mend. Chawiy lel, “mpal yend kiyadingap yinenganena kand.” Kadingap ni kwov kand ushon ap kuziy mu muchim.—1 Sam. 1:9-18, NW.

15 Kupwa kwa kuvadik ni kusumuk ku mayel kwa Samuwel, Hana wamupana kudi Yehova chakwel amusadila mudimu utumbila mu dizang. (1 Sam. 1:19-28, NW) Kwitekin chisu cha kutongijokin pa malembil mend malembilay pa chisu chinech kukutwish kwawapish nakash malembil men ni kukukwashany wijikany anch, ap runeng rikash ridiokila ku mulong umwing ujim nakash ukutwishany waripandakanany anch walembilany ni ritiy, Yehova ukukwakulany.—1 Sam. 2:1-10, NW.

16, 17. Chom ik chasadikaku palembilay Nehemi ni kusadil ritiy?

16 Nehemi ikundj utentamina wadingaku mu chitot cha katan K.C.C. walembila ni wasadila ritiy. Ndiy walembila anch: “A! Nsalejam, tang matu mey, amboku, ku kulembil kwa kashalapol wey, ni ku kulembil kwa atushalapol ey, awiy kamu akatila kulimish dijin diey. Nakwilembil, amboku, katat pan kupandakan kudi kashalapol wey, ntapisha dilau kurutu kwa muntu winou.” Nany wading “muntu winou”? Wadinga Mwant Aritaserisis wa in Peris, wadingay Nehemi ni kusadil mudi nfansey.—Neh. 1:11.

17 Nehemi walembila ni ritiy mu chirung cha machuku pateshay anch Ayuda alikishau kudiokal mu usuk mu Babilon adinga “amen mar makash ni usany. Chad kand, mpwembu ya Yerusalem yawonsu yaupwokin kal.” (Neh. 1:3, 4) Malembil menday Nehemi amakula kupandakan nakash mudi mwadingay ni kuchingejin pa chisu chamwinkishau kudiay Mwant Aritaserisis mbil ya kuya ku Yerusalem chakwel akatungurila mpwembu. (Neh. 2:1-8) Padinga pasutil kal mivu yivud kudiosh parijekinau mpwembu. Malembil ma Nehemi amakula mulong madinga masidin pa difukwil diakin ni madinga ma ritiy. Ov, mwamu mudinga ni malembil men?

Vurikany Kushiman ni Kujikitish

18, 19. Kashalapol wa Yehova ukutwish wamushiman ni kumujikitish mulong wa mayingishin ik?

18 Vurikany kumushiman ni kumujikitish Yehova mu malembil. Tukwet mayingish mavud ma kusadil mwamu! Chilakej, David wadinga ukapukina pa mulong wa kushiman want wa Yehova. (Tang Kuseng 145:10-13.) Malembil mey malejen anch usangaredin chisend cha kulejan Want wa Yehova? Mazu ma antu afunda kuseng makutwish nimawiy makukwash kuman mutapu wa kumekesh yovil yey ya kujikitish ya muchim wey mu malembil kudiay Nzamb mulong wa yikumangan ya Ukristu, yitentam ya pakampwil ya dichuku dimwing, ya munyingumuku ni ya distrik.—Kus. 27:4; 122:1.

19 Kujikitish kwey mulong wa urund uwamp ukweta ni Nzamb kukutwish kwakubachik ulembila ni muchim wey wawonsu nich kubudish yitongijok mudi yiney: “Nikez kukujikitish Ey, A [Yehova, NW], mukach mwa antu, nikukushiman Ey mukach mwa michid. Mulong rukat rey rudimukina rukushik mwiur, ni uyakin wey ukushik ku madj. A Nzamb, akushimana piur pa maur, uyaj wey wikala pa mangand mawonsu!” (Kus. 57:9-11) Yitongijok yikasikeshina mudi ik! Witiyijinany anch mazu minam mashikina ku muchim madia mu Kuseng makutwish mikal nich usu ni kuwapish malembil men?

Mulembilany Nzamb ni Kalimish Kakurikina

20. Mutapu ik wamekeshay Mariy kwipan kwend kudiay Nzamb?

20 Kalimish kakurikina ka Nzamb kafanyidin kumekan ni mu malembil men. Mazu ma kalimish malonday Mariy kupwa kwamu kwa kutesh anch ukwikal makwend a Mesia madinga mafanijadinaku ni mazu malonday Hana pa chisu chamupanay nsangarum Samwel chakwel asala mudimu ku dizang. Kalimish kakurikina ka Mariy mulong wa Nzamb kamekedin patok mu mazu mend: “Mupim wam wamubaz Mwant, Ni muchim wam wazangamin mwi Nzamb, Mupandish wam.” (Luka 1:46, 47) Ukutwishany kuwapish malembil men nich kubudish yitongijok yifanikena ni yiney? Pakad kwidjidjek, amutonda Mariy wadinga umwovila Nzamb wom ikala makwend a Yesu Mesia!

21. Malembil ma Yesu mamekesha mutapu ik kalimish kakurikina ni ritiy?

21 Yesu wadinga ni kulembil ni kalimish kakurikina ni ritiy rikash. Chilakej, kurutu kwa kumuvumbul Lazar, “Yesu wazambula mes mend mwiur, walond anch: Tatuku, nakujikitish chiukata kwingov am. Am nij anch ukat kwingovang machuku mawonsu.” (Yoh. 11:41, 42) Malembil men mamekeshining kalimish kinak kakurikina ni ritiy? Ilejany malembil ma chilakej ma Yesu ma kalimish kakurikina, ni ukumanany anch yom ya pakampwil yidia mu malembil minam yidi kutumbish dijin dia Yehova, kwez kwa Want wend ni kuwanyin kwa rusot rend. (Mat. 6:9, 10) Tongijokin pa malembil mey amwiney. Makat kumekesh kusanger kwey kujim Want wa Yehova, kusutil ku kusal rusot rend ni ku kutumbish dijin diend ditumbila? Mwamu mafanyidina kwikal.

22. Mulong wak ufanyidinany kwikal nich kashinsh anch Yehova ukukwinkishany kutakaman chakwel ulejanany rusangu ruwamp?

22 Mulong wa rupompat ap mulong wa yoziu yikwau, yisu yivud malembil mading kwit ukwash mulong wa kumusadil Yehova ni kutakaman. Pa chisu in Sanedrin chayilikishau Pita ni Yohan ‘kulejan mu dijin dia Yesu,’ nich kutakaman atwimbuy inay kalikap. (Mid. 4:18-20) Payilikishawaku, ayileja ambay nau in ritiy yom yasadika. Ni awonsu adingap amwilembila Nzamb chakwel ayikwasha chakwel alonda dizu diend ni kutakaman. Asangara nakash mudi ik payakulau ku malembil minam, mulong awiy “ayizwisha nich [spiritu utumbila], alonda dizu dia Nzamb [wakad wom, MM]”! (Tang Midimu 4:24-31.) Mudi chibudikin, antu avud ikala in kumwifukwil Yehova. Malembil makutwish makukasikeshany chakwel ulejanany rusangu ruwamp pakad wom.

Dandamenany Kuwapish Malembil Men

23, 24. (a) Jimbulany yilakej yikwau yimekeshina anch kwilej Bibil kukutwish kwawapish malembil men. (b) Chom ik ukusalanya chakwel uwapishany malembil men?

23 Chitwishikin kujimbul yilakej yikwau yivud mulong wa kumekesh chitwishikina kuwapish malembil metu kusutil ku kutang Bibil ni kukwilejay. Chilakej, mudi mwasalay Yona, ukutwish witiyijany mu malembil men anch: “Dipandish dikat kudiokal kud [Yehova, NW]!” (Yona 2:1-10) Anch manangu mey makurumbangen mulong wa chitil chijim ni wayikimbin amakurump chakwel akukwasha, malembil ma David makutwish makukwash chakwel ushikena ku kwit dilikishin mu malembil mey. (Kus. 51:1-12) Mu malembil mamwing, ukutwish wamushimanany Yehova mudi mwasalay Yeremiy. (Yer. 32:16-19) Anch ukimbin mbay wakwatijan nend, ileja malembil madia mu Ezra shapitre wa 9, pamwing nich kwit kwey, kukutwish kwakasikesh mupak wey wa kumuziyil Nzamb kusutil ku ‘kwatijan ching kusu mu Mwant.’—1 Kor. 7:39; Ezra 9:6, 10-15.

24 Dandamenany kutang, kwilej ni kukimbijol mu Bibil. Kimbany yitongijok yiukutwishany kutek mu malembil men. Ukutwishany kulond yitongijok yidia mu Mifund mu kwilemb kwen ni mu malembil men ma kujikitish ni ma kushiman nich. Ukwikalany nich kashinsh ka kumushejin Yehova Nzamb piswimp oku ni kuwapish malembil men kusutil ku kwilej Bibil.

Ukwakul Nchik?

• Mulong wak tufanyidina kukimb ni kulondul umutakel wa Nzamb?

• Chom ik chikutwisha kutubachik chakwel tulembila mulong wa kwit manangu?

• Mutapu ik ukutwishay buku wa Kuseng kuwapish malembil metu?

• Mulong wak tufanyidina kulembil nich ritiy ni kalimish kakurikina?

[Chipich chidia pa paj wa 15]

Kashalapol wa Abraham walembila chakwel Nzamb amutakela. Mwamu usadilinganya ni yen?

[Chipich chidia pa paj wa 17]

Kwifukwil mu Dijuku kukutwish kwawapish malembil men

    Mikand ya Uruund (1999-2025)
    Budik
    Andam
    • Uruund
    • Kwangan
    • Yom ukatina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Mbil ja Kusadin
    • Mbil ja Ujindj
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Andam
    Kwangan