MUTU WA MULONG WA KWILEJ WA 51
Sanger mu Ruchingej Rakad Kulet Usany
“Ruchingej kirikat kutukwatishap usany.”—ROM 5:5.
MUMINY 142 Tulamany Ruchingej Retu
YIDIA MU MUTU WA MULONG WINOUa
1. Mulong wak tukutwish kulond anch ruchingej ra Aburaham rading kamu rakin?
YEHOVA wamukana murunend Aburaham anch michid yawonsu yida pa divu akuyiyukish kusutin ndiy. (Dis. 15:5; 22:18) Mulong Aburaham wading ni ritiy rikash mudiay Nzamb, wikala ni kashinsh anch kushilamu kwa Nzamb kukuwanyin. Ap mwamu, padingay nich mivu 100 ni mukajend mivu 90, ambay a uruw inay ashinshamena kadingap katongidina anch akuval mwan. (Dis. 21:1-7) Pakwez, Bibil ulondin anch: “Aburaham witiyija nich ruchingej, ap anch kikwadingap chom cha kuchingej, chawiy mwamu ndiy wikala ngakiril wa michid yivud mudi mwamulejau kudi Nzamb.” (Rom 4:18) Wij kamu anch ruchingej ra Aburaham rawanyina. Wikala tatukwend wa Isak mwan wachingelay mu mivu yivud. Mulong wak Aburaham wading ni kashinsh anch Yehova ukuwanyish kushilamu kwend?
2. Mulong wak Aburaham wading ni kashinsh anch kushilamu kwa Yehova kukuwanyin?
2 Mulong Aburaham wading umwij kamu Yehova nawamp, Aburaham wading ni kashinsh anch “Nzamb ukwet ukash wa kuwanyish” kushilamu kwamushilayimu. (Rom 4:21) Yehova wamwitiya Aburaham ni wamutazuka anch muntu utentamina mulong wa ritiy rend. (Jak. 2:23) Rom 4:18, ulejen anch ritiy ra Aburaham ni ruchingej rend yading yitanijadin. Katat tushinshikinany yom yalonday kambuy Paul piur pa ruchingej yilejenau mu Rom shapitre 5.
3. Yom ik yarumburilay Paul piur pa ruchingej?
3 Paul warumburila mulong wak tufanyidin kwikal ni kashinsh anch “ruchingej kirikat kutukwatishap usany.” (Rom 5:5) Utukwashin kand kwijik mutapu ukutwisha kukul ruchingej retu ra win Kristu. Patushinshikidina yom yisambinay Paul mu Rom 5:1-5, sal usu wa kushinshikin pa yom yakushikena kal. Anch wasal mwamu, ukwikal ni kashinsh anch chisu chawonsu ruchingej rey ra win Kristu rikwikal kamu rakin. Dilejan dietu dikumekesh kand mutapu ukutwisha kukasikesh ruchingej rey nlel. Twisambinany chakusambish ruchingej ripandakena kuwap risambinay kambuy Paul anch rikutukwatishap usany.
RUCHINGEJ RA UYAJ
4. Yom ik yisambidinau mu Rom 5:1, 2?
4 Tang Rom 5:1, 2. Paul wafunda mazu minam ku chikumangen cha ku Rom. Akadivar nau anambaz ileja piur pa Yehova ni Yesu Kristu, ikala ni ritiy ni kupwa ikala in Kristu. Chawiy Nzamb ‘wayitazuka anch atentamin mulong wa ritiy’ ni wayizizila many kusutil spiritu utumbila. Mwaning, ikala ni ruchingej ripandakena kuwap.
5. Ruchingej ik rikwetau azizidilau many?
5 Mu kusut kwa machuku Paul wayifundila in Kristu azizidilau many a ku Efes piur pa richingej rayinkishau kud Nzamb. Akutambul ruchingej ra “uyaj wa uswan wend washilayimu kupan kudi antu a Nzamb.” (Efes 1:18) Paul walejana kand kud in Kolosay mutapu ukuwanyina ruchingej riner. Wa ritazuka anch ‘ruchingej rikulamidinanyau mu maur.’ (Kol. 1:4, 5) Ruchingej ra in Kristu azizidilau many, rid ra kuyivumbul mulong wa kwikal ni mwom wa chikupu mwiur pakuyikelau pamwing ni Kristu.—1 Tes. 4:13-17; Kuj. 20:6.
Mukadivar F. W. Franz walonda piur pa kashinsh kakwetau in Kristu azizidilau many piur pa ruchingej rau (Tal paragraf wa 6)
6. Yom ik yalonday mukadivar umwing uzizidilau many piur pa ruchingej rend?
6 In Kristu azizidilau many akat kusanger ruchingej riner. Mukadivar Frederick Franz, umwing wa pakach pau ulondin anch: “Ruchingej retu ridi rakin ni muntu mwawonsu wa pakach pa a 144 000 ukuman kushilamu kwinoku kwa Nzamb.” Kupwa kwa kumusadin Nzamb nich kushinshaman mu mivu yivud, mu muvu wa 1991 Mukadivar Franz walonda nich kashinsh anch: “[Tushadishinap] usey wa ruchingej retu ripandakena kuwap. . . . Tusangaredin pitudandamedina kurichingel. Chid chom cha usey nakash tuchingedina ap anch chitin kuchingel mu ma miliyon ma mivu. Ruchingej retu riner nirikwatin kamu nich usey nakash.”
7-8. Atushalapol uvud a Yehova akwet ruchingej ik? (Rom 8:20, 21)
7 Antu avud amwifukwidina Yehova nlel ruchingej rau rishalijadin. Rid mud ruchingej radingay nich Aburaham ra kwikal ni mwom wa chikupu pa divu mu want wa Nzamb. (Heb. 11:8-10, 13) Paul wafunda piur pa yibudikin yiwamp yiyichingedina antu akweta ruchingej riner. (Tang Rom 8:20, 21.) Pawileja kapamp ka kusambish mu Bibil piur pa kushilamu kwa machuku ma kurutu, yom yik yakusangaresha mu kushilamu kwinoku? Ov, dichuku dimwing tukwikal awanyidina ni akad yitil? Ov, usanger kwilej anch akatish ney akuvumbuk kand muloong wa kushakam mu paradis pa divu? Chinech chikwinkin kamu kashinsh ka kuman “kuwanyin kwa ruchingej riner.”
8 Ap anch tukusanger mwom pa divu ap mwiur, tukwet mayingishin ma kusanger ruchingej riner. Ni tukutwish kwikal ni kashinsh ka ruchingej retu. Yom yikwau yafunday Paul yirumburil mutapu chikusadika. El tushinshikinany yom yafunday piur pa ruchingej retu. Kusal mwamu kukutwish kutukwash kwikal ni kashinsh anch ruchingej retu rikukasikan ni rikuwanyin kamu.
MUTAPU UKUKASIKANA RUCHINGEJ RETU
In Kristu awonsu akutwish kuman mar ma mitapu kushalijan (Tal paragraf wa 9-10)
9-10. Mud mulejenau mu chilakej cha Paul, yom ik yikuyishikena in Kristu? (Rom 5:3, 4) (Tal kand yipich.)
9 Tang Rom 5:3, 4. Paul walonda anch pitukata kuman mar, ruchingej retu rikat kukasikan. Chom chinech chikutwish kutushimokish. Pakwez in kwilej awonsu a Kristu afanyidin kuchingej anch akuman mar. Shinshikin chilakej cha Paul. Wayileja in ku Tesalonik anch: “Mulong pitwadinga etu pamwing ni yenen, twakulejanya kurutu anch, tukez kuman mar ma kutuzengol. Chawiy en wijany nawamp chakin anch yawiy yom yashikina.” (1 Tes. 3:4) Wayifundina kand in Korint anch: “Anamakwetu in Kristu, tusotil en wijikany mar mitwamana . . . Kitwamanap kand anch tukupand.”—2 Kor. 1:8; 11:23-27.
10 Nlel in Kristu niyau akutwish kuchingej kuman mar mu mitapu yawonsu. (2 Tim. 3:12) Yid nchik ku mutambu wey? Ov akumeshin mar mulong utekin ruchingej mudiay Yesu ni kumulondul? Arund ni anamakwey akutwish kukusip. Ap akutwish kukusadin kwa chisum. Kusal usu wa kwikal mwin kashinsh mu yom yawonsu kukutwish kukuletin milong ku mudimu? (Heb. 13:18) Ov urishin ni rupompat ra mbur matad mulong ulejen piur pa ruchingej rey kud antu akwau? Paul ulondin anch tufanyidin kusangar chikalap nchik mar mawonsu tukutwisha kurish nich. Mulong wak?
11. Mulong wak tufanyidin ku kwat mupak wa kujijamen chikokujol chin chawonsu?
11 Tufanyidin kusangar ap anch twamanap nchik mar mulong twij anch chikutwish kutukwash kukudish mwikadil wa usey nakash. Rom 5:3 ulondin anch “mar makat kulet usu wa kudandamen.” In Kristu awonsu akutwish kuman mar, pakwez afanyidin kujijaman. Tufanyidin kusal usu wa kujijaman chikalap nchik mar tukurisha nich. Tukutambul difut dia ruchingej retu ching anch twajijaman ni twadandamen kumusadin Yehova. Tufanyidinap kwikal mud mbut jalonday Yesu jawila pa mayal. Ad antu itiya dizu ni musangar pakwez “chawiy mar ni kuzengol” anch yez mulong wa dizu dia Nzamb, muntu mwinou ukuwa swa. (Mat. 13:5, 6, 20, 21) Chid chakin anch kurish ni rupompat ap mar kukatap kulet musangar pakwez tukutambul yiyukish anch twajijaman ni twadandamen kumusadin Yehova. Mu mutapu ik?
12. Yom ik tukutaninamu anch twajijaman?
12 Mwin kwilej Jakobu wakasikeshina pa yiyukish yidiokila ku kujijamen mar. Wafunda anch: “Chad muchim wa kudandamen ufanyidin kuwanyish mudimu wau chakwel wikalany antu akash awanyidina, wakad kuburen chom.” (Jak. 1:2-4) Jakobu walonda anch kujijaman chid mud chisend, mudimu ufanyidina kuwanyish. Kujijaman kufanyidin kuwanyish mudimu ik? Kukutwish kukukwash kukudish mikadil mud kushimpish muchim, ritiy, ni kumuchingejin Nzamb. Chawiy, tukutwish kutaninamu kand yom yikwau ya usey anch twajijaman.
13-14. Kujijaman kukat kulet ik, ni mutapu ik urumburilau ruchingej? (Rom 5:4)
13 Tang Rom 5:4. Paul ulejen anch kujijaman kukat kulet “wuntu wakin.” Kujijaman kukukuletin dilau dia Yehova. Chinech chirumburikinap anch Yehova ukat kusangar anch uman mar. Nzamb ukwitiyin ey. Kujijaman kwey kukukwikadish muntu wakin. Chid chiyukish chiwamp nakash!—Kus. 5:12.
14 Vurik anch Aburaham wajijamena yikokujol ni Yehova wamusangera. Yehova wamumana mud murund nend ni wamutazuka anch ud muntu utentamina. (Dis. 15:6; Rom 4:13, 22) Chikutwish kand kwikal mwamu kud etu. Yehova ukat kutusanger kadiap mulong wa mudimu tusadina ap yisend tukweta. Yehova ukat kusangar anch twashal ashinshamena chikalap nchik yikokujol. Chikalap nchik mivu tukweta, yishiken, ap ukaliweny, etu awonsu tufanyidin kujijaman. Ov, ujijamedin yikokujol katat ni kushal ushinshamena kud Yehova? Anch chid mwamu, vurik anch umusangareshin Yehova. Kwijik anch tukwet dilau dia Nzamb kukutwish kutukasikesh. Kukutwish kukasikesh kand ruchingej retu.
RUCHINGEJ RIKASH
15. Yom ik yikwau yalonday Paul, ni mulong wak yiyishimokishin antu amwing?
15 Mud mwarumburilay Paul tukat kwikal ni dilau dia Yehova anch twajijamen kamu yikokujol. Shinshikin mutapu udandamedinay Paul kurumburil mulong winou anch: “chawiy wuntu wakin ukat kulet ruchingej, ni ruchingej kirikat kutukwatish usany.” (Rom 5:4, 5) Chinech chikutwish kuyishimokish antu amwing. Mulong wak? Mud mulejenau kwinsambishin kwa Rom 5:2, Paul wafunda anch in Kristu a ku Rom ading ni ruchingej, “ruchingej ra kuman uyaj wa Nzamb.” Mud chibudikin, muntu ukutwish kwiyipul anch, ‘Anch in Kristu inay ading ni ruchingej, mulong wak Paul wisambin piur pa ruchingej mu kusut kwa chisu?’
Ruchingej wading nich kwinsambishin rikala ruchingej rikash ra win Kristu (Tal paragraf wa 16-17)
16. Ruchingej ra muntu rikat kuya mu kukul mutapu ik? (Tal kand yipich.)
16 Tukutwish kutesh nawamp yom yalonday Paul anch twalam mu manangu anch ruchingej chid chom chifanyidina kukul. Chilakej: Ov, uvurikin kapamp kakusambish chisu watesha piur pa ruchingej ripandakena kuwap ridia mu Dizu dia Nzamb? Waman kamu anch chitongijok cha kushakam chikupu pa divu dikwikala paradis chid chiwamp nakash, pakwez wadingap ni kashinsh anch chikuwanyin. Pakwez piwasambisha kwilej yom yivud piur pa Yehova ni kushilamu kwend kudia mu Bibil, wasambisha kamu kwikal ni kashinsh anch kushilamu kwinoku ku kuwanyin kamu.
17. Mutapu ik ukutwisha ruchingej rey kudandamen kukul kupwa kwa kwipan ni kwa dibatish?
17 Ap kupwa kwa kwipan ni kukubatish, wadandamena kwilej yom yivud mulong wa kwikal mwin Kristu uswila, ruchingej rey radandamena kukul. (Heb. 5:13–6:1) Wimenap kamu yom yilejan mu Rom 5:2-4. Warishin ni yikokujol kushalijan, pakwez wayijijamedin ni wamen anch ukwet dilau dia Nzamb. Mulong wij anch ukwet dilau dia Nzamb, ukwet katat mayingishin ma kuchingej kutambul yom yakanay kal. Ruchingej rey rikadin rikash kusutamu pakur. Rid kamu rakin kud ey pakampwil. Rikadin kamu ni usu nakash kud ey. Rikadin kamu ni yibachik nakash mu mwom wey ni ra kukwashin kuswimp mutapu wa kusadin dijuku diey, mutapu wa kwambamb ni mutapu wa kusadin chisu chey.
18. Kashinsh ik kaletinay Yehova?
18 Kambuy Paul uwejidinaku kand chom cha usey piur pa ruchingej kupwa kwa kutambul dilau dia Nzamb. Ukwikin kashinsh anch ruchingej rey rikuwanyin kamu. Mulong wak ufanyidin kwikal ni kashinsh kinak? Paul wapana kashinsh kinaku kadiokila kud Nzamb kud in Kristu anch: “Ruchingej [rikatap] kutukwatish usany, mulong Nzamb wizwishin michim yetu nich rukat rend ku ukash wa [spiritu] [u]tumbila watwinkishay.” (Rom 5:5) Ukwet kamu mayingishin ma kwikal ni kashinsh ka ruchingej rey rikwinkishinay Yehova.
19. Ufanyidin kwikal ni kashinsh ik piur pa ruchingej rey?
19 Tongijokin pa kushilamu kwa Yehova kwamukanay Aburaham ni mutapu wa mwitiyay ni kumuman mud murund nend. Aburaham wading ni kashinsh anch kushilamu kwa Nzamb kukuwanyin kamu. Bibil ulond anch: “Aburaham wachingela, ni kushimpish muchim, chad watambula yom yawonsu yamushilaumu kudi Nzamb.” (Heb. 6:15; 11:9, 18; Rom 4:20-22) Kovap usany. Niyey ukutwish kwikal ni kashinsh anch, ang washal ushinshamena ukutambul difut dia ruchingej rey. Ukwet kamu mayingishin mavud makusangar mulong wij anch ruchingej rey rikuwanyin ni rikukukwatishap usany! (Rom 12:12) Paul wafunda anch: “Nzamb ndiy mwin kupan ruchingej. Ukat kukwinkishany chisambu ni musangar nakash kupandakan, mulong umwitiyijany ndiy. Chad mwamu ukwikalany nich ruchingej rujim nich ukash ukat kupanay [spiritu] [u]tumbila.”—Rom 15:13.
MUMINY 139 Tongin Chisu Chikwikala Yom Yawonsu Yisu
a Mu mutu wa mulong winou, tukushinshikin chidia ruchingej retu ra win Kristu ni mulong wak tufanyidin kwikal ni kashinsh anch rikuwanyin. Rom shapitre 5 utukwashin kuman kushalijan kuda pakach pa ruchingej tukweta nlel ni piur pa ruchingej twading nich chisu twasambisha kwilej uyakin wa Bibil.