Tidondzro Ta Bibele​—A Ti Khaluteliwi Hi Nkama

YANAKANYA HI LESWI: U fambafamba u vona tiko ledzri vakokwana vaku va nga pswaliwa ka dzrone. U kuma leswaku ku tala ka tiyindlu ta kone ti boxekele makhumbi, ti kwamukele pende nakone ti pandzrekelile. Makhumbi ya tin’wana ta tone ma patsre ni ku gilhika. Kambe, ku ni yin’we leyi ha tsrhamisekiki, swi vonekaka ingiki ya ha ku yakiwa namunhla. U vutisaka malume: “Swi li leyi hi yoli yi nga gamisa ku yakiwa?” Malume a nge: “A swi tanu! Yi tlula ku tala ka tiyindlu ta lomu hi wukhale, mfuzri a yi ngi vilela ku pfuxetiwa.” U tlhela u vutisa: “Hawu! Swi li yone a yi biwi hi swidzedze ni timpfula?” Malume a nge “Ka kwini! Loko a li yindlu leyi, hi yo yi nga biwa hi swidzedze ni timpfula. Mfuzri nambi madjambana manyingi ma dzringisi ku yi hona.” Kumbexana a wu ta sala u ku dum, u ku: Ye hambisiwa kuyini?

Bibele dzri fana ni yindlu yoleyo. I dzra khale swinene ku tlula mabuku manyingi. Hi swone leswaku ku ni mabuku man’wana ya khale. Kambe, ku fana ni tiyindlu letiyani ti pandzrekeliki hi ku famba ka nkama, ku tala ka mabuku ya khale ma honeke swinene hi ku famba ka nkama. Hi xikombiso leswi ma swi hlayaka hi siyensa swi kanetiwa hi wutivi lebyi kongomiki bya tintlhazri ta namunhla. Leswi ma swi hlayaka hi tlhelo dzra wudahu, matsrhan’wini ya ku pfuna, swo hona. Nakone mabuku manyingi ya khale me sala hi switlephu ntsena; swiyenge swa wone swi lahlekile kumbe swi honiwile ngopfu.

Kambe, Bibele dzri hambanile. Nambileswi ku nga ni 3000 wa malembe na dzri sungule ku tsraliwa dzra ha tsrhamisekile. Nakone ndzreni ka madzanadzana ya malembe dzri hlaseliwile—dzri hisiwa, dzri tsimbisiwa, dzri tlhela dzri dzreliwa. Kambe mazritu ya dzrone a ma zanga ma nyamalala. Matsrhan’wini ya ku khaluteliwa hi nkama a mahlweni ka siyensa, leswi Bibele dzri swi hlayaka swi kombisa wutlhazri lebyi hlamalisaka.—Vona bokisi ledzri liki: “Dzri Khaluteliwe Hi Nkama Kumbe Dzra Ha Li Nkameni?”

SWILAYU LESWI HI SWI VILELAKA NAMUNHLA

Nambitanu, u nga ha tivutisa leswi: Xana swilayu swa Bibele swa ha tizra ni namunhla? Akuva u kuma nhlamulo yanakanya hi leswi: I yini leswi kazrataka vhanu ngopfu namunhla? Ka swikazratu leswo he swini leswi ku txhavisaka ngopfu? Kumbexana u yanakanya hi timyipi, tinsila, wugevenga kumbe wukanganyisi. Swoswi vona swin’wana leswi Bibele dzri swi dondzrisaka. A nkama u yentxaka leswo tivutise leswi: Loko vhanu a vo yentxa leswi Bibele dzri swi hlayaka, xana misava a yi nge ti va mbangu wa ku yampswa?

KU ZRANDZRA KU ZRULA

“Va nyonxa lava kondletelaka ku zrula, hikusa va ta vitaniwa vana va Xikwembu Nkulukumba.” (Matewu 5:9) ‘Loko fanga nha swi nga koteka, ni laha swi nga pfaka ku n’wine, vanani ni ku zrula ni vhanu hinkwavu.’​—Ba-le-Roma 12:18.

LIZREZRE NI KU DZRIVALELA

“Va nyonxa lava nga ni timpswalu, hikusa va ta kombisiwa timpswalu.” (Matewu 5:7) ‘Yanani mahlweni mi byatsrana ni ku dzrivalelana milandzru loko mun’we a ni mhaka leyi a holovelaka mun’wana ha yone, swanga hi leswi Yehovhaa a mi dzrivaleliki, na n’wine yentxisani xiswoswo.’​—Ba-le-Kolosa 3:13.

KU TWANANA KA VHANU VA TINHLONGE HINKWATU

Xikwembu Nkulukumba ‘a yentxe ha ngati yin’we a tinxaka hinkwatu ta vhanu, akuva ti yaka henhla ka misava hinkwayu.’—Amintiṛo 10:34, 35. ‘Xikwembu Nkulukumba a nga langusi wuso kambe a tikweni dzrin’wana ni dzrin’wana lwa mu txhavaka ni ku tizra swa ku lulama, iwa yamukeleka ku yene.’—Amintiṛo 10:34, 35.

KU HLONIPHA MISAVA

‘Kutani Yehovha Xikwembu Nkulukumba a ku teka mhunu, a ku mu beka xizrambeni xa le Eden, ku xi dzrima ni ku xi zrindzra.’ (Genesis 2:15) Xikwembu Nkulukumba a ta ‘helisa lava helisaka misava.’—Apfuletelo 11:18.

KU VENGA MAKWANGA NI WUMBUYE

‘Tivonani n’wi txhava ku felela hinkwaku [makwanga hinkwawu, Tradução do Novo Mundo NM] hikuva a vutomi bya mhunu a nga byi kumi ha vukosi byakwe, nambi bye ku mu talela.’ (Luka 12:15) ‘A vumbuye ni vuwoswi ni ku felela [makwanga, NM] swi nga hlayiwe ni kan’we a makazri kwenu, swanga hi leswi swi fanekelaka tinsasi.’—Ba-le-Efesa 5:3.

KU DUMBEKA NI KUVA MUTIZRI WA NKHINKHI

‘Hi navela ku tifambela hi ku dumbeka ka mintxhumu hinkwayu.’ ( Ba-Heberu 13:18, NM) ‘A muyivi a nga ha yengeti ku yiva, a a hambe a ku tikazrata hi ku tizra leswinene hi mavoko yakwe.’—Ba-le-Efesa 4:28

LISIMA DZRA KU PFUNA LAVA PFUMALAKA

‘Khongotelani lava kazraliki timbilu, byatsrhani lava gome, n’wi lehisela hinkwavu a timbilu.’ (1 Ba-le-Thesalonika 5:14) ‘Kamba swizrombe ni mafelwa a mahlomulweni yavu.’—Yakob 1:27.

Bibele a dzri gameli ka ku xaxameta minsinya leyo ya nawu ntsena, kambe dzri tlhela dzri hi dondzrisa ku yi zrandzra ni ku yi tizrisa a wuton’wini byezru bya siku ni siku. U swi vonisa kuyini? Loko vhanu vanyingi a vo tizrisa minsinya ya milawu leyi hi buliki ha yone, xana swikazratu swa vhanu a swi nge ti pumbeka? Nakunene minsinya ya milawu ya Bibele ya ha pfuna ni namunhla. Kambe, tindondzro ta Bibele ti nga ku pfunisa kuyini namunhla?

NDLELA LEYI TINDONDZRO TA BIBELE TI NGA KU PFUNAKA HA YONE NAMUNHLA

Ntlhazri ya tintlhazri yi te: “A wutlhazri byi kombisiwa hi mintizro.” (Matewu 11:19, ntlhamuxelo wa le hansi) Xana a swi twali leswo? Phela, loko ntxhumu wa kukazri wu li wutlhazri, swi tikomba hi loko wu ku pfuna loko u wu tizrisa. Kutani ke u nga ha pimisa leswi: ‘Akuva ni ta kholwa leswaku kunene Bibele dzra pfuna, ni djula ku vona hi mihandzru ya kone a wuton’wini byanga. Xana dzri nga ni pfunisa kuyini ku tlhantlha swikazratu leswi ni nga na swone namunhla?’ Vona xikombiso xin’we.

Delefina b a a tsrhama na a khomekile nakone a a vona wutomi na byi nyonxisa kambe na a nga swi yimelanga a tlhangane ni swikazratu hi ku landzrelelana ka swone. A feliwe hi n’wanakwe wa n’hwanyana, wukati byakwe byi fa a va a ku swikwenetini a ku sweee. A dzrimuka leswi: A ni nga ha titivi. Ni feliwe hi n’wana, a ni nge he na nuna, a ni nge he na muti, ni titwa na ni li papela, wutomi byanga byi nge he na nkongometo.

Delefina a xiye ku hetiseka ka mazritu lawa ya ntiyiso: ‘A masiku ya malembe yezru wa ku va ntlhanu wa makume na makume mabidzri ya malembe [70]; kumbexana ku lava ntamu wu nga va ntlhanu wa makume na makume mazrazru [80], a ku twala ka wone i ku kazrateka ni ku xaniseka ntsena.’—Amapsalma 90:10.

Hi nkama wolowo wa ku kazrateka Delefina a pfuniwe hi Bibele. Ndlela leyi dzri nga mu pfuna ha yone ya hlamalisa swinene. Hi lani swihloko swizrazru leswi landzrelaka swi taka hi komba ha kone, vanyingi lava tizrisiki swilayu swa Bibele, va vone swi tizra a wuton’wini byavu akuva va hlula swizralanganya. Va twisise leswaku Bibele dzri fana ni tiyindlu leti ku khaneliwiki ha tone ku sunguleni. Dzri hambanile ni mabuku ya ku tala lawa ma duwhalaka lama gamaka ma khaluteliwa hi nkama. Xana leswi a swi yentxeki hi leswi Bibele dzri nga hambiwa hi ntxhumu wa ku hlamalisa? A nga va ka leswaku dzri ni miyanakanyu ya Xikwembu Nkulukumba kumbe ya vhanu?—1Ba-le-Thesalonika 2:13.

Kumbexana na wene wa swi vona leswaku a wutomi byi gomile nakone byi tale hi swikazratu. Loko u tlhangana ni swikazratu leswo u wu kuma kwini ntxhavelelo, nseketelo, ni swidzrimuxo leswi tizraka?

A hi kambisiseni mintxhumu yizrazru leyi kombisaka leswaku Bibele dzra tizra a wuton’wini. Dzri nga hi dondzrisa ndlela ya:

1. Ku tivonela ka swikazratu loko swi koteka.

2. Ku lulamisa swikazratu loko swi humelela.

3. Ku lavisana ni swiyimu leswi u nge ti ki swi kota ku swi txintxa.

Tinhloko mhaka leti landzrelaka ti ta vulavula hi mhaka leyi.