N’THIMIZIRO
Kodi Tisafunika Kukumbukira Mafiriyadu?
MAFIRIYADU akudziwika kakamwe a dziko na auphemberi akuti asakumbukirwa m’makhundu mazinji a dziko lero nee ali na matomero akubuluka m’Bhibhlya. Ndi api matomero a pikumbuso pyenepi? Mungadinga mabukhu, munadzaona pinalonga iwo thangwi ya mafiriyadu akudziwika kakamwe kunakhala imwe. Onani pitsandzo pingasi.
Easter peno Paskwa. The Encyclopædia Britannica isalonga: “Nkhabe cipangizo ca kukumbukirwa kwa phwando ya Paskwa mu Unthaka Upswa.” Kodi Paskwa yatoma tani? Yatoma mu ulambiri wacikunja. Maseze anthu asanyerezera kuti firiyadu ineyi isakumbukira kulamuswa kwa Yezu muli akufa, miyambo inaphatana na ndzidzi wa Paskwa si Yacikristu tayu. Mwacitsandzo, mukulonga pya “sulo wa Paskwa,” The Catholic Encyclopedia isalonga: “Sulo ndi cidzindikiro cacikunja na kazinji kene ndi cipangizo ca mataka a ndimu.”
Maphwando a Caka Cipswa. Ntsiku na miyambo inaphatana na maphwando a Caka Cipswa isasiyana dziko na dziko. Mukulonga pya matomero a phwando ineyi, The World Book Encyclopedia isalonga: “Ntongi wa Roma, Júlio César, aikha 1 ya Thongwe ninga Ntsiku ya Caka Cipswa mu caka 46 N.W. Pa ntsiku ineyi Aroma akhakumbukira Jano, mulungu wa misuwo mikulu, misuwo na matomero a pinthu. Nthanda ya Janeiro (Thongwe) yathulwa tenepa thangwi ya Jano, wakuti akhali na nkhope ziwiri, ibodzi yakuyang’ana kutsogolo na inango yakuyang’ana nduli.” Natenepa, maphwando a Caka Cipswa atoma m’miyambo yacikunja.
Halloween. Mukulonga pya ntsiku ineyi yakuti ndi sawasawa na phwando ya anyakufa, The Encyclopedia Americana isalonga: “Pinthu pya miyambo yakuphatana na Halloween pyatoma na phwando ya Druid [unyantsembe wa Acelt akale] Cikristu mbicidzati kutoma. Acelt akhacitira maphwando alungu awiri akulu, mulungu dzuwa na mulungu wa anyakufa, wakuti phwando yace ikhacitwa pa ntsiku 1 ya Bingu, kutoma kwa Caka Cipswa ca Acelt. Phwando ya anyakufa yapitiswa pang’onopang’ono m’miyambo Yacikristu.”
Mafiriyadu Anango. Nkhabe kwanisika kulonga maphwando onsene anacitwa mu dziko yonsene yapantsi. Mbwenye, mafiriyadu analemedzwa na anthu peno pigawiko pya anthu si akutawirika kwa Yahova tayu. (Yeremiya 17:5-7; Machitiro 10:25, 26) Kumbukani pontho kuti matomero a maphwando auphemberi anakwanisa kuphedza kudziwa khala iwo asakomeresa Mulungu peno nkhabe. (Izaiya 52:11; Apokalipse 18:4) Midida ya Bhibhlya idalongwa mu Nsolo 16 wa bukhu ino inadzakuphedzani kudzindikira maonero a Mulungu thangwi ya mafiriyadu a dziko.