ADESŨA 45
DWEIN 138 Hwɛ Sɛnea Dwen Yɛ Fɛ
Mmrienzua Biemɔ Bɔ Né Bedi Nahorɛ Ne, Sua Nikyee Fi B’afutue Bɔ Ɔpɛ Yebo Nanu
“Mbanyi mɔ berɛ yeɛ nworɛ wɔ ɔ, yeɛ ndeaseɛ koso wɔ bɛ bɔ banyi bahyɛ ɔ berɛ.”—YOB 12:12.
BƆ ADESŨA NE KƆHÃ YENWO DWIRƐ Ɔ
Sɛ yɛyɛ sotie yɛma Yehowa yɛ Nyameɛ ne a, okoyira yɛ ɛnnɛ, na kyẽabie koso yekonya daa ngoa.
1. Nzuati yeɛ yɛkɔhora yekosua nikyee yekofi yɛ mbanyimɔ berɛ ɔ?
YƐNU biala hia afutue, na yahora yasi gyinayɛɛ pá wɔ y’asetena nu. Yɛkɔhora yekonya afutue bɔ ɔte sɔ ne bie yekofi asafo nu mbanyi, ɔne aliemaamɔ bɔ bɛbɔ bɛnwo mmɔden paa ne berɛ. Aliemaamɔ bɛte sɔ ne, sɛ banyi batra yɛ a, ɔnzɛkyɛ yenya adwene kyɛ bɛ mmerɛ apɛ nu yeti yenwo nhia kyɛ yekotie b’afutue. Yehowa pena kyɛ yesua nikyee yefi yɛ mbanyimɔ berɛ. Ofikyɛ bɛse nworɛ, na bele suahu pee bɔ bɛkɔhora bɛkɔfa bɛkɔboka yɛ ɔ.—Yob 12:12.
2. Nzu yeɛ yekosusu yenwo wɔ adesua he anu ɔ?
2 Tete ne, Yehowa nate mbanyi biemɔ bɔ né bedi nahorɛ naso hyɛle ye mmenia ngunaen, na ɔmane b’akwangyerɛ. Benu biemɔ yeɛ ole Mose, Dawide, ɔne somafoɛ Yohane. Ɔsono mmerɛ bɔ benu biala fa tenane ase, ɔne bɔ né bɛfa nu wɔ b’asetenu nu ɔ. Mmerɛ bɔ né waha kãa maa bewu ne, bɛfale afutue bɔ nworɛ wɔ nu bɛmane ngyirimma. Benu biala hwene adwene siele mvasoɛ bɔ ɔwɔ so kyɛ ebie kɔyɛ sotie kɔma Nyameɛ naso. Yehowa maa bɛhworɔle bɛ dwirɛ ne bɛtole berɛ, na waboka yɛ ɛnnɛ. Yeti sɛ yɛte akwalaa oo, yɛte panyi oo, yɛkɔhora yekosua nikyee yekofi bɛ afutue nanu. (Rom. 15:4; 2 Tim. 3:16) Afutue bɔ ɔpɛ yebo bɔ sɔ mbanyi nza nemɔ fa mane ne, yekosusu yenwo wɔ adesua he anu, na yanea bɔ yekosua yekofi nu ɔ.
“EKONYA NGOA NÁ ANYI AHYƐ”
3. Nningyein benimɔ yeɛ Mose yɛle ye wɔ Yehowa soen nu ɔ?
3 Mose yerele yenwo sone Yehowa ye ngoa ngyẽa mukoraati. Né ɔte diyifoɛ, ndɛenbualɛniɛ, ebie bɔ ɔtworɔ abakɔsɛm, ɔne ebie bɔ odi nningyein nyunu ɔ, na né ole asetena nu suahu pee. Olili Yisrael maen ne nyunu yele bɛ fili Misraim ngoasom nu, na onwuni anwanwadeɛ pee bɔ Yehowa yɛle ne koso. Nwomaa nnu bɔ olimoa wɔ Bible nanu, ɔne Edwein 90 ne, ye yeɛ Yehowa maa ɔhworɔle ɔ. Afei ɔkɔyɛ kyɛ ye yeɛ ɔhworɔle Edwein 91, ɔne Yob nwomaa ne ɔ.
4. Nwamɔ yeɛ Mose hyɛle bɛ ngunaen, na nzuati ɔ?
4 Mmerɛ bɔ né Mose ali afoɛ 120 bɔ né ɔka kãa maa owu ne, ɔboale Yisraelfoɛ ne mukoraati noa, na ɔkaele bɛ nningyein bɔ né Yehowa ayɛ ama bɛ ne. Bɛbɔ né betie ye ne, benu biemɔ wɔ berɛ a, mmerɛ bɔ né bɛte mmabunu ne, benwuni anwanwadeɛ ahoroɛ bɔ Yehowa yɛle, ɔne kyɛbɔ ɔhwene Misraimfoɛ nemɔ so ne. (Ɛks. 7:3, 4) Ebie yeɛ ole kyɛ, bɛfale aseɛ wosee so wɔ Ɛpo Kɔkorɛ ne afia mmerɛ bɔ né nu ahyɛ nyɔ ne. Mmerɛ bɔ né Yehowa sɛkye Faro ne ye sogyafoɛ nemɔ koso, benwuni ye. (Ɛks. 14:29-31) Asa koso, bɛnate ɛserɛ naso ne, Yehowa bɔle bɛnwo waen, na ɔneane bɛ. (Deut. 8:3, 4) Né Yisraelfoɛ nemɔ adwu Bɔhyɛ Aseɛ naso bayie, yeti Mose nwuni kyɛ ɔkɔyɛ pá kyɛ otu bɛ foɛ sɔ mmerɛ ne kora ne wawu.a
5. Mose afutue bɔ ɔpɛ yebo bɔ ɔfa mane Yisraelfoɛ nemɔ wɔ Deuteronomi 30:19, 20 ne, sɛɛ yeɛ ɔhyɛle bɛ ngunaen ɔ?
5 Nzu yeɛ Mose hane ɔ? (Kenga Deuteronomi 30:19, 20.) Ɔmaa Yisraelfoɛ nemɔ nwuni kyɛ, nningyein pá pee la bɛ nyunu. Né Yehowa koyira bɛ maa aseɛ bɔ wafa wahyɛ bɛ bɔ ne, bɛkɔtena so bɛkɔhyɛ. Né ɔte aseɛ bɔ ɔyɛ nyemene bɔ ɔkyẽ aleɛ ɔ! Mose hane yenwo dwirɛ kyɛ: “Nguro mbiri nyemenenyemene bɔ nna wɔ yeɛ ɛkyekyele ɔ, aseɛ bɔ sua mɔ nu nningyein paa mukoraati ayi bɛ tɛkyɛ bɔ nna wɔ yeɛ ɛfa guale nu ɔ, aseɛ bɔ abura mɔ bɔ nna wɔ yeɛ etuli ɔ wɔ so ɔ, aseɛ bɔ bobe boo ne olive boo bɔ nna wɔ yeɛ ɛyɔle ɔ wɔ so ne.”—Deut. 6:10, 11.
6. Nzuati yeɛ Nyameɛ maa maen biemɔ lili Yisraelfoɛ nemɔ aso ngunim ɔ?
6 Mose sa bɔle Yisraelfoɛ nemɔ kɔkɔ. Aseɛ pá bɔ né Yehowa afa ama bɛ ne, sɛ né bɛkɔhɔso bɛkɔtena so a, né odikyɛ bedi ye mmraa so. Mose tuli bɛ foɛ kyɛ betie Yehowa, ‘ná bɛfa bɛnwo bɛbɔ ye.’ Sɛ bɛyɛ sɔ a, okyire kyɛ ‘bafa ngoa.’ Nakoso, Yisraelfoɛ nemɔ amva sɔ afutue ne banyɛ adwuma. Ɛhene ati odwuli mmerɛ bie ne, Nyameɛ maa Asiriafoɛ, ɔne afei Babilɔnfoɛ lili bɛso ngunim, na bɛfale bɛ bɛhɔle ngoasom nu.—2 Ahe. 17:6-8, 13, 14; 2 Abe. 36:15-17, 20.
7. Nzu yeɛ yesua yefi Mose dwirɛ nanu ɔ? (Nea foto ne koso.)
7 Nzu yeɛ yesua yefi nu ɔ? Sɛ yɛyɛ sotie a, yekonya ngoa. Tekyɛ Yisraelfoɛ bɔ né ɔka kãa maa bɛkɔ Bɔhyɛ Aseɛ naso ne, yɛ koso waha bɛ boin ne bɛ noa maa yɛkɔ ewiase foforɛ bɔ Nyameɛ afa ahyɛ yɛ bɔ nanu. Sɔ mmerɛ ne, aseɛ ne mukoraati kɔkakyi paradise. (Yes. 35:1; Luka 23:43) Abɔnzam ne ye sunzummɔne nemɔ kofi berɛ. (Nye. 20:2, 3) Ngondombo soen bɔ ɔmaa mmenia twe bɛnwo fi Yehowa nwo ne koso, yengonwu ye kõ. (Nye. 17:16) Awaen ahoroɛ bɔ bɛhyɛ mmenia so ne koso kofi berɛ. (Nye. 19:19, 20) Mmenia bɔ bedi nzɛmmɔne ne, bɛngɔtena Paradise berɛ bie. (Edw. 37:10, 11) Aseɛ he aso mmenia mukoraa koli Yehowa mmraa so, na ɛhene kɔmaa bɛkɔyɛ ko, ná bɛso anu adwo bɛ. Afei bekonya ɔdɔ bɛkɔma bɛnwo, na ebiala kole ye mmango koli. (Yes. 11:9) Amba, nningyein pá la yɛ nyunu! Bɔ ɔboka so yeɛ ole kyɛ, sɛ yetie Yehowa a, nna afoɛ kãa bie yeɛ yekoli ye wɔ paradise ɔ, na mmom yɛkɔtena ase daa.—Edw. 37:29; Yoh. 3:16.
Sɛ yetie Yehowa a, nna afoɛ kãa bie yeɛ yekoli ye wɔ paradise ɔ, na mmom yɛkɔtena ase daa ( Nea ngyekyɛmuɛ 7)
8. Daa ngoa nwo bɔhyɛ ne, sɛɛ yeɛ ɔbokale aliemaa bie bɔ wayɛ nzɛmbatrɛlɛ adwuma ne afoɛ pee ɔ? (Yuda 20, 21)
8 Daa ngoa bɔ Nyameɛ afa ahyɛ yɛ bɔ ne, sɛ yɛdwenedwene yenwo a, ɔkɔmaa yɛkɔhɔso yɛkɔfa yɛnwo yɛkɔbata ye, ɔmva yenwo né ɔhaw biala bɔ ɔkɔto yɛ ne. (Kenga Yuda 20, 21.) Sɔ bɔhyɛ ne kosa kɔboka yɛ maa yekomia yɛnye yekoli mmerɛyɛlɛ biala bɔ ɔwɔ yɛnwo naso. Aliemaa bie ayɛ nzɛmbatrɛlɛ adwuma ne wɔ Africa afoɛ pee, na né ɔyɛ se kyɛ okoli ye mmerɛyɛlɛ bie so ɔ. Ɔhane kyɛ: “Nwuni kyɛ sɛ mangora manni sɔ mmerɛyɛlɛ naso a, daa ngoa ne kɔbɔ me. Ɛhene maa mmɔle mmɔden kyɛ ngoli so, yeti daa né mebɔ Yehowa mbaeɛ kyɛ ɔboka me, na Yehowa koso tiele me mbaeɛ ne.”
‘OKOYIE WƆ YÉ’
9. Ɔhaw benimɔ yeɛ Dawide fale nu ɔ?
9 Né Dawide te ɔhene. Nna ɛhene ngome, na mmom né osa to dwein, ɔtworɔ anwensɛm, ɔse kõ, na né ɔte diyifoɛ koso. Nakoso ɔfale ɔhaw pee nu. Né Ɔhene Sɔɔlo pena ye kũ ye, yeti né odikyɛ ɔnwati, na ɔyɛle sɔ afoɛ pee. Dawide ɔɔyɛle ɔhene ne koso, né ɔwa Absalom pena kyɛ okũ ye dé bia ne fi yesa nu. Ɔwale sɔ ne, Dawide sa nwatili. Ɔmva yenwo kyɛ ɔfale ɔhaw hemɔ nu, ná osa yɛle bɔne ne, Dawide hɔleso lili nahorɛ mane Nyameɛ oodwuli kyɛ owuli ɔ. Yehowa hane yenwo dwirɛ kyɛ ‘ɔte sona bɔ ɔsɔ ye nye ɔ.’ Ɛhene ati, odikyɛ yetie Dawide afutue bɔ ɔwɔ Bible nanu ne.—Aso. 13:22; 1 Ahe. 15:5.
10. Nzuati yeɛ Dawide tuli ɔwa Solomon bɔ né okooli ye bia ne foɛ ɔ?
10 Ma yɛnea afutue bɔ Dawide famane ɔwa Solomon bɔ né okooli ye bia ne. Yehowa yele Solomon kyɛ osi asɔre awuro kyɛbɔ ɔkɔyɛ a, mmenia konya nekaa kɔsõ ye, ná bahyɛ ye dumaa animnyam ɔ. (1 Abe. 22:5) Nakoso né adwuma ne kɔyɛ se kɔma ye paa. Yede nzu yeɛ né Dawide kɔhã kohyire ye ɔ? Ɛmɔma yɛnea.
11. Kyɛbɔ 1 Ahemvo 2:2, 3 kã ne, edwirɛ beni yeɛ Dawide hahyirele Solomon ɔ, na sɛɛ yeɛ ɔwale nu ɔ? (Nea foto ne koso.)
11 Nzu yeɛ Dawide hane ɔ? (Kenga 1 Ahemvo 2:2, 3.) Dawide hahyirele ɔwa ne kyɛ sɛ otie Yehowa dwirɛ a, okosi ye yé. Amba koso, osili Solomon yé afoɛ pee. (1 Abe. 29:23-25) Ɔhora sili asɔre awuro nyemenenyemene ne, na ɔhworɔle Bible ne bue ahoroɛ koso. Né ɔse nworɛ, na né ole anwonyadeɛ pee. Ɛhene maa olɛle dumaa paa. (1 Ahe. 4:34) Nakoso kyɛbɔ Dawide hane ne, sɛ né Solomon tie Yehowa ye Nyameɛ ne a, ye ngoa ngyẽa mukoraati né okosi ye yé. Aworabɔlɛ dwirɛ yeɛ ole kyɛ, Solomon bɔle aworowaa ne, ɔɔsone bosoen. Ɛhene ati Yehowa fɛle ye so yaa, na wammoka ye kõ. Ɛhene maa Solomon tianu ɔɔyɛle se, na osisili mmenia bɔ né odi bɛ so ne.—1 Ahe. 11:9, 10; 12:4.
Dawide afutue bɔ ɔpɛ yebo bɔ ɔfamane ɔwa Solomon ne, ɔmaa yenwu kyɛ sɛ yetie Yehowa dwirɛ a, ɔkɔma yɛ nworɛ bɔ yɛkɔfa yekosisi gyinayɛɛ pá ɔ (Nea ngyekyɛmuɛ 11-12)b
12. Dawide dwirɛ bɔ ɔhane ne, nzu yeɛ yesua yefi nu ɔ?
12 Nzu yeɛ yesua yefi nu ɔ? Sɛ yɛyɛ sotie a, okosi yɛ yé. (Edw. 1:1-3) Bɔ ɔte yeɛ ole kyɛ, Yehowa hyɛlle yɛ bɔ kyɛ ɔkɔmaa yekonya yɛnwo, ná yale dumaa tekyɛ Solomon. Nakoso sɛ yetie ye dwirɛ a, ɔkɔma yɛ nworɛ bɔ yɛkɔfa yekosisi gyinayɛɛ pá ɔ. (Any. 2:6, 7; Yak. 1:5) Yeti sɛ yesi gyinayɛɛ yɛfa adwuma bɔ yɛkɔyɛ, sukuu bɔ yɛkɔhɔ, nningyein bɔ yɛkɔfa yɛkɔgye yɛnye, ɔne esikaa nwo a, Yehowa afutue kɔboka yɛ maa yekonwu bɔ yɛkɔyɛ ɔ. Afei koso, sɛ yetie Yehowa afutue a, yɛngɔyɛ nikyefee bɔ ɔkɔsɛkye yɛne ye afia ɔ, na ɛhene kɔbɔ yɛnwo waen. (Any. 2:10, 11) Yekosa yekonya nnamvoa pá, na yɛne y’abusuafoɛ koso nye kɔgye.
13. Ɔyɛle sɛɛ yeɛ Carmen nwuni bɔ ɔkɔmaa okosi ye yé ɔ?
13 Carmen wɔ Mozambique. Né ole adwene kyɛ sɛ okosi ebie yé a, sana ɔkɔ sukuu kɔ anyunu. Yeti ɔhɔle university, na oosuane kyɛbɔ bɛdrɔ sua plan ɔ. Ɔhane kyɛ: “Bɔ né mesua ne, né menye gye yenwo paa. Nakoso né odé me mmerɛ paa, ofikyɛ mekɔ sukuu ngyerɛmɔ 7:30 a, né mepɔno nɔsoa 6:00, na né ɛhene maa mefɛ. Né mengora adesua kɔ, yeti ɔmaa mene Yehowa afia yɛle basaa. Me bɔbɔ né mekora menwu ye kyɛ mesõ meneɛ nyɔ.” (Mat. 6:24) Carmen bɔle edwirɛ nanwo mbaeɛ, na ɔyɛle nhwehwɛmuɛ wɔ yɛ nwomaa ahoroɛ nu. Ɔtoale so kyɛ: “Asafo nu mbanyi nemɔ ne me maame tuli me foɛ, yeti nyɛle kyɛ ngɔyakyi university ne, na mafa me mmerɛ pee masõ Yehowa. Nnuni menwo llé kyɛ nzili sɔ gyinayɛɛ ne ɔ.”
14. Edwirɛ bɔ Mose ne Dawide hane ne, aba beni yeɛ né ɔwɔ nu ɔ?
14 Né Mose ne Dawide dɔ Yehowa, na né bɛse kyɛ yenwo hia paa kyɛ bekotie ye dwirɛ. Yeti wɔ b’afutue bɔ ɔpɛ yebo nanu ne, bɛhyɛle bɛbɔ né betie bɛ ne ngunaen kyɛ besuesua bɛ, ná bɛhɔso beli nahorɛ bɛma Yehowa. Bɛsa bɛbɔle bɛ kɔkɔ kyɛ sɛ bandie Yehowa dwirɛ a, ɔkɔye yesa kofi bɛ bo, na nhyiraa bɔ wafa wahyɛ bɛ bɔ ne koso, bengonya ye. Afoɛ pee sĩ ne, Yehowa somvoɛ foforɛ maa yenwuni mvasoɛ bɔ ɔwɔ so kyɛ yekoli nahorɛ ɔ.
“NIKYEE BIALA MMA ME ANIGYE BƆ ƆTRA SO”
15. Nzu yeɛ somafoɛ Yohane fale yenye nwuni ye wɔ ye asetena nu ɔ?
15 Né Yohane te Yesu Kristo suaniɛ bɔ okuro ye dwirɛ paa ɔ. (Mat. 10:2; Yoh. 19:26) Ɔne Yesu bɔle nu yɛle asɛnga adwuma ne, na ɔfale yenye nwuni anwanwadeɛ ahoroɛ bɔ ɔyɛle ne. Afei koso, ɔhaw bɔ bɛfale nu mukoraati sĩ ne, ɔhɔle so lili Yesu si. Osa nwuni kyɛbɔ Kristosom trɛle ndɛndɛ wɔ asomafoɛ nemɔ aberɛ so, ɔne kyɛbɔ bɛbɔle nzɛmba ‘nanwo dawure behyirele abɔdeɛ mukoraa wɔ wiase’ ne.—Kol. 1:23.
16. Ngrataa bɔ Yohane hworɔle ne, nwamɔ yeɛ waboka bɛ ɔ?
16 Mmerɛ bɔ Yohane yɛle biaa panyi ne, onyane yenwo atee hworɔle Bible ne bie. Ɛhe anu kõ yeɛ ole Nyekyire nwomaa ne. (Nye. 1:1) Osa hworɔle Nzɛmba ne bie. Afei Yehowa maa ɔhworɔle ngrataa nza bɔ yeɛ ole 1 Yohane, 2 Yohane, ɔne 3 Yohane ne. Ye krataa bɔ ɔtɔ so nza ne de, ɔhworɔ ɔɔmane Kristoniɛ bie bɔ né odi nahorɛ bɔ bɛfrɛ ye Gayɔso ne. Ne Yohane kuro ye dwirɛ tekyɛ ye bɔbɔ ɔwa. (3 Yoh. 1) Ɔkɔyɛ kyɛ né Kristofoɛ pee koso wɔ berɛ bɔ né okuro bɛ dwirɛ tekyɛ yebɔbɔ yemmamɔ ɔ. Edwirɛ bɔ sɔ biaa panyi he hworɔle ne, wahyɛ Kristofoɛ mukoraati ngunaen waadwu ɛnnɛ.
17. Kyɛbɔ 3 Yohane 4 kã ne, nzu yeɛ ɔmaa ebie nye gye ɔ?
17 Nzu yeɛ Yohane hworɔle ɔ? (Kenga 3 Yohane 4.) Ɔhworɔle anigye bɔ ebie nya ye, mmerɛ bɔ watie Yehowa nanwo dwirɛ. Mmerɛ bɔ ɔhworɔle ye krataa bɔ ɔtɔ so nza ne, ne ebiemɔ afa ngondombo ngyerɛkyerɛ baawura asafo nanu, na né ɛhene afa mbakyembakyemuɛ awa aliemaamɔ nu. Nakoso ebiemɔ de, né ‘bɛnate nahorɛ nanu.’ Sɔ mmenia nemɔ tiele Yehowa, na ‘belili ye ahyɛdeɛ ne aso.’ (2 Yoh. 4, 6) Sɔ Kristofoɛ bɔ bedi nahorɛ ne, bɛmaa Yohane ne Yehowa mukoraati nye gyele.—Any. 27:11.
18. Nzu yeɛ yesua yefi Yohane dwirɛ nanu ɔ?
18 Nzu yeɛ yesua yefi nu ɔ? Sɛ yedi nahorɛ a, nna yɛ ngome yeɛ yɛnye gye ɔ. (1 Yoh. 5:3) Ebie yeɛ ole kyɛ sɛ yɛyɛ bɔ Yehowa kuro a, ɔmaa yɛnye gye. Yehowa koso sɛ onwu kyɛ, nzɔhwɛ bɔ yɛfa nu wɔ ewiase he anu mukoraati sĩ ne, yɛyere yɛnwo kyɛ yɛkɔyɛ bɔ okuro a, ɔmaa yenye gye paa. (Any. 23:15) Abɔfo bɔ bɛwɔ anwuro dɔ ne koso, bɛnye gye. (Luka 15:10) Afei koso ɔmva yenwo kyɛ bɛtane yeliema biemɔ nye, anaa bɛfa nzɔhwɛ nu ne, sɛ yenwu ye kyɛ bedi nahorɛ bɛma Yehowa a, ɔmaa yɛnye gye. (2 Tɛs. 1:4) Sɛ ewiase he ba ye ayieleɛ na yɛto yɛnye yɛnea yesi, na yenwu kyɛ yelili nahorɛ a, ɔkɔmaa yɛngye kɔgye paa.
19. Nahorɛ nanwo dwirɛ bɔ yekyirekyire mmenia ne, nzu yeɛ Rachel hã fale yenwo ɔ? (Nea foto ne koso.)
19 Sɛ yɛkã nahorɛ nanwo dwirɛ yekyire mmenia a, ɛhene koso maa yɛnye gye paa. Rachel wɔ Dominican Republic. Wanwu ye kyɛ ɔte yenwo atee pirikua paa kyɛ yɛkɔhã Nyameɛ bɔ yɛsõ nanwo dwirɛ yekohyire mmenia ɔ. Ɔne mmeni pee asua nikyee maa baasõ Yehowa. Ɔhane kyɛ: “Bɛbɔ mene bɛ sua nikyee ne, sɛ menwu ye kyɛ ngakangaka benya ɔdɔ bɛma Yehowa, bɛfa bɛnwo bɛto ye so, na bɛsesã b’abrabɔ kyɛbɔ ɔkɔyɛ a yenye kɔgye a, anigye bɔ menya ye de, bɛngã. Sɛ mefa sɔ anigye ne metoto nningyein bɔ mva mmɔle afɔleɛ na wamaa mahora mene bɛ asua nikyee nanwo a, ondwu ye nekafee.”
Sɛ yɛboka mmenia maa benya ɔdɔ bɛma Yehowa, na betie ye dwirɛ a, ɔmaa yɛnye gye (Nea ngyekyɛmuɛ 19)
AFUTUE BƆ ƆPƐ YEBO BƆ MMRIENZUA BƆ BEDI NAHORƐ FAMANE NE, NYA SO MVASOƐ
20. Nzu yeɛ Mose, Dawide, ɔne Yohane yɛle bɔ yɛ koso yɛyɛ bie ɔ?
20 Nningyein bɔ ɔhɔle so wɔ Mose, Dawide, ɔne Yohane aberɛ so ne, nna sɔ yeɛ ɔkɔso ɛnnɛ ɔ. Nakoso, nningyein biemɔ wɔ berɛ bɔ bɛyɛle bɔ yɛ koso yɛyɛ bie ɔ. Yɛsõ nahorɛ Nyameɛ ne tekyɛ bɛ ala. Afei koso, yɛbɔ Yehowa mbaeɛ, yɛfa yɛnwo yɛto ye so, na yɛpena afutue yefi ye berɛ. Asa koso, tekyɛ sɔ mmrienzua bɔ bɛtena ase tete ne, yele gyidie kyɛ sɛ yetie Yehowa dwirɛ a, ye koso okoyira yɛ.
21. Bɛbɔ betie afutue bɔ Mose, Dawide, ɔne Yohane fa mane ne, nhyiraa beni yeɛ bekonya ɔ?
21 Yeti ɛmɔma yetie afutue bɔ sɔ mmrienzua mbanyi nemɔ famane yɛ ne, na yeli Yehowa mmraa so. Ɛhene kɔmaa okosi yɛ yé wɔ bɔ yɛkɔyɛ mukoraa nu, yekonya ngoa ná ‘yanyi yahyɛ,’ kyire kyɛ yɛkɔtena ase daa! (Deut. 30:20) Afei koso, ɔnate kyɛ yɛyɛ bɔ ɔsɔ yɛ Baba bɔ ɔwɔ anwuro ne nye nati, yɛnye kɔgye. Ofikyɛ Yehowa de, sɛ ɔhyɛ bɔ kyɛ okoyira yɛ a, ɔyɛ maa ɔbo so koraa.—Ɛfe. 3:20.
DWEIN 129 Yebegyina Mu Pintinn
a Yisraelfoɛ bɔ benwuni anwanwadeɛ bɔ Yehowa yɛle ye wɔ Ɛpo Kɔkorɛ ne noa ne, benu pee angɔ Bɔhyɛ Aseɛ naso bie. (Num. 14:22, 23) Yehowa hane kyɛ bɛbɔ bɛhale bɛ, bɔ né bali afoɛ aburanyɔ bɔ ɔkɔ ne, bemu bekowu wɔ ɛserɛ naso. (Num. 14:29) Nakoso, Yosua, Kalebo, Lewifoɛ, ɔne bɛbɔ né bennyane afoɛ 20 sɔ mmerɛ ne, benu pee pɛle Yɔɔdan Asue ne bɛhɔle Kaanan. Sɔ mmenia hemɔ fale bɛnye nwuni Yehowa bɔhyɛ bɔ ɔwale nu ne.—Deut. 1:24-40.
b BƆ FOTO NE KÃ YENWO DWIRƐ Ɔ: Bɛen so: Dawide fa afutue bɔ ɔpɛ yebo ma ɔwa Solomon. Famaa so: Aliemaa biemɔ ahɔ Ateepakyelɛfoɛ Sukuu ne bie, na benya Yehowa ngyerɛkyerɛ so mvasoɛ.