Aye so Nzapa acréé afa na gigi ndara ti lo
‘Lo so afa ye na e ahon so lo fa na anyama ti sese, Lo mû ndara na e ahon so lo mû na andeke ti nduzu.’—JOB 35:11.
ANDEKE ayeke sara ambeni ye so apika bê ti e mingi. Azo so ayeke leke plan ti alapara ayeke gonda mingi akode nde nde so andeke ayeke huru na ni. Ambeni mara ti andeke ni ayeke sara ayongoro voyage teti kilomètre mingi na ndo ti akota ngu ti ingo, so mbeni ye oko ayeke dä pëpe so alingbi ti fa lege na ala; me ala yeke si tâ na ndo so ala ye ti gue dä.
Mbeni kpengba kode so andeke ayeke na ni, so akiri afa na gigi ndara ti Zo so acréé ala, ayeke so ala lingbi ti sara tënë na popo ti ala na amba ti ala na lege ti totongo ti ala. Zia e bâ ambeni tapande ni.
Andeke ayeke sara tënë na popo ti ala na amba ti ala
Ambeni mara ti andeke ato nda ti sara tënë na popo ti ala na amba ti ala kozoni si ala sigigi na yâ ti para ti ala. Na tapande, lâ oko oko, mama ti dodoro ayeke dü para oko juska na yâ ti lango miombe. Tongana apara ni kue amaï na peko ti tere, akete dodoro ni ayeke sigigi na yâ ti para ti ala na peko ti tere juska na yâ ti lango miombe. Ye so ayeke sara si a yeke duti ande ngangu na mama ti adodoro ni ti bâ lege ti akete ni so asigigi ti ala awe na oko ngoi so lo yeke bâ lege ti atanga ti para ni so ade ti zi pëpe. Ahon ti tene apara ni azi na peko ti tere, apara ni miombe kue ayeke zi gi na yâ ti angbonga omene. Ngbanga ti nyen tongaso? Mbeni kota raison ni ayeke so azo ti gingo nda ti ye afa so akete dodoro so angbâ na yâ ti para ti ala ayeke mä tere na popo ti ala ti sigigi kamême na oko ngoi.
Na ngoi so andeke akono awe, mingi ni, a yeke koli ni la ayeke toto. Koli ndeke ayeke toto na ngoi so lo ye ti wara mbeni wali ndeke ti fa so ndo so lo yeke dä ayeke territoire ti lo. A yeke wara andeke saki mingi mingi so mara ti ala ayeke nde nde. Me amara ni oko oko kue ayeke na kode ti totongo ti ala wani, na ye so amû maboko na awali ndeke ti hinga go ti akoli ndeke ti mara ti ala.
Fani mingi, andeke ayeke toto ka na kota ndapre nga na ngoi so lâ ayeke gue ti linda, na raison ni ayeke dä. Na angoi ni so, pupu ayeke sara mingi pëpe nga a yeke mä toto ti aye mingi pëpe. Azo ti gingo nda ti ye abâ so go ti andeke ayeke toto pendere mingi na kota ndapre nga na ngoi ti lindango ti lâ ahon ti kota lâ.
Atâa so fani mingi akoli ndeke la ayeke toto, akoli ndeke na awali ndeke ayeke na ago so atoto nde nde ti fa aye nde nde. Na tapande, mbeni kete ndeke ayeke na atoto nde nde gumbaya. Mbeni toto ti lo ni ayeke ti fa so mbeni ye ti sioni ayeke ga na lê ti nduzu, peut-être a yeke mbeni ndeke ti mungo akondo. Me kete ndeke so ayeke na mbeni toto nde so ayeke ti fa so mbeni ye ti sioni ayeke hara lo na sese.
Mbeni matabisi so ayeke kota mingi
Ndara so Jéhovah azia na yâ ti li ti andeke apika bê mingi. Me tongana a ndu tënë ti kode ti sarango tënë na popo ti mba, ti azo, kode ni apika bê mingi ahon ti andeke. Job 35:11 atene so Nzapa amû ‘ndara na e ahon so lo mû na andeke ti nduzu.’ Gi azo la Nzapa amû na ala ngangu ti sara kua na atotongo ti go ti ala nga na ageste ti fa abibe so ayeke ngangu ti gbu nda ni.
Ti amolenge so azo ayeke dü, gi ala la ayeke na ngangu ti manda ayanga ti kodoro so akpengba mingi. Mbeni mbeti-sango (American Scientist) atene: “Akete molenge ayeke hinga mbeni yanga ti kodoro so ababâ na amama ti ala ayeke tene atâa tongana ababâ na amama ni atene ni na ala pëpe; amolenge so mê ti ala akanga ayeke gi même ti sigigi na ageste ti ala wani tongana a fa na ala yanga ti awambongi pëpe.”
Ngangu so e yeke na ni ti fa abibe ti e nga na atënë ti bê ti e na lege ti atënë nga na ageste ayeke biani mbeni pendere matabisi so alondo na Nzapa. Ye oko, mbeni matabisi so ayeke tâ kota mingi, so Nzapa amû na azo ayeke ngangu so ala yeke na ni ti sara tënë na Nzapa na lege ti sambela. Biani, Jéhovah Nzapa atisa e ti sara lisoro na lo. Bible atene: “I gi bê ti i na ye oko pëpe; me na yâ ye kue i fa na Nzapa ye so i ye, na lege ti sambela na ti hunda mingi na tënë ti merci.”—aPhilippien 4:6.
Na ngoi so e ye ti mû akpengba desizion, Jéhovah aye si e sara kusala na kota ndara so ayeke na yâ ti Bible. Lo yeke mû nga maboko na e ti hinga tongana nyen ti sara ye alingbi na wango so ayeke na yâ ni. Jacques so asû mbeni mbeti ti Bible atene: “Tongana mbeni zo na popo ti i amanke ndara, a lingbi lo hunda Nzapa, Lo so amû ye na azo kue senge senge, Lo zingo na ala pëpe, na fade Lo mû na lo.”—Jacques 1:5.
Ye so andu mo tongana nyen?
Tongana mo mä pendere totongo ti ndeke wala mo mä go ti mbeni molenge so ayeke manda ti sara tënë, a yeke ndu mo tongana nyen? Mo yeke bâ ndara ti Nzapa na yâ ti aye so lo créé?
Na pekoni so David so ayeke mbeni zo ti sungo psaume agbu li na ndo ti lege so Nzapa aleke na lo, bê ti lo apusu lo ti tene na Nzapa, lo tene: “Mbi mû merci na Mo, teti lege so Mo sara mbi ayeke ye ti dongo bê na ye ti kpene. Kusala ti Mo ayeke ye ti kpene, na âme ti mbi ahinga ye so biani.” (Psaume 139:14). Na ngoi so, na singila na bê, mo yeke gi ti bâ ndara ti Nzapa na yâ ti aye so lo créé, mabe ti mo na yâ ti ngangu so lo yeke na ni ti fa lege na mo nzoni ayeke kpengba.
[Kete tënë na lembeti 5]
Ngangu ti sarango tënë na popo ti mba alondo na Nzapa
[Lingu ti foto na lembeti 4]
© Dayton Wild/Visuals Unlimited