Sala ngangu kue ti diko mbeti

NA POPO ti azo omene, zo oko amanda pëpe ti diko mbeti; mingi ni, a yeke ngbanga ti so lo wara lege ti gue na da-mbeti pëpe. Nga na popo ti azo so amanda ti diko mbeti, mingi ti ala ayeke diko ye lakue lakue pëpe. Ye oko, ngangu ti mo ti diko mbeti ayeke mû lege na mo ti tambela na ambeni kodoro nde, ti tingbi na azo so fini ti ala alingbi ti sala si fini ti mo mveni aga nzoni mingi. Mo lingbi nga ti wara tâ hingango ye so ayeke mû ande maboko na mo ti luti na gbele akpale ti gigi.

Ngangu ti diko mbeti asala kusala na ndo wungo ti aye so mbeni maseka ayeke wara na peko ti mandango mbeti ti lo. Tongana lo yeke gi kua, ngangu ti lo ti diko mbeti alingbi ti sala ye na ndo mara ti kusala so lo lingbi ti wara nga wungo ti angbonga so a lingbi lo sala kua na yâ ni ti wara na aye so atia lo. Awali ti da so ahinga ti diko mbeti nzoni alingbi pendere mingi ti bata sewa ti ala na ndo tënë ti nzoni tengo kobe, dutingo na saleté pëpe nga kangango lege na kobela. Amama so ahinga ti diko mbeti nzoni alingbi nga ti sala nzoni kusala na ndo maïngo hingango ndo ti amolenge ti ala.

Biani, ye ti nzoni ti kota ahon atanga ni kue so aga na lege ti dikongo mbeti ayeke so a lingbi ti mû lege na mo ti “wara lege ti hinga Nzapa [“nzoni”, NW ].” (aProv. 2:5). Mingi ti alege so e yeke sala na Nzapa andu ngangu ti e ti diko mbeti. A yeke diko Mbeti ti Nzapa nga na ambeti ti e na ngoi ti abungbi ti kongregation. Lege so mo yeke diko mbeti asala ngangu mingi na ndo salango kusala ti mo nzoni na fango tënë. Nga, lekengo tele teti mara ti akusala tongaso andu dikongo mbeti. Ndali ni, guengo na li ni ti mo na lege ti yingo aluti mingi na ndo akode ti mo ti dikongo mbeti.

Sala kusala nzoni na lege so azi

Ambeni zo so ayeke manda alege ti Nzapa amanda mbeti a yo pëpe. Peut-être a lingbi a fa na ala ti diko mbeti si ala gue na li ni na lege ti yingo ahon ti kozo. Wala a lingbi a mû maboko na ala ti maï akode ti ala ti dikongo mbeti. Tongana a hunda tongaso na ndo so ala yeke dä, akongregation ayeke sala kue ti leke a-ekole ti mandango mbeti so aluti na ndo mbeti I Sala Ngangu Kue ti Diko na ti Sû Mbeti. Azo saki mingi awara gbâ ti aye ti nzoni na lege ti ye so. Teti so ti hinga ti diko mbeti nzoni ayeke kota ye mingi, ambeni kongregation aleke ti tene a-ekole ti manda dikongo mbeti aduti dä na oko ngoi ti Ekole ti Kusala ti aChrétien. Atâa na ando so mara ti a-ekole so ayeke dä pëpe, mbeni zo alingbi ti gue na li ni nzoni na lege so lo mû mbeni ngoi lâ oko oko ti diko mbeti na kota go, lo gue lakue na ekole ni nga lo mû mbage dä.

Mawa ni ayeke so, ambeti ti dessin, televizion nga na ambeni ye nde asala si azo mingi abâ na nene ni mbeni pëpe dikongo mbeti. Bango televizion nga dikongo mbeti mingi pëpe alingbi ti kanga lege na maïngo ti akode ti dikongo mbeti ti mbeni zo nga ngangu ti lo ti gbu nda ti ye, ti fa nda ti tënë polele na ti fa na gigi nzoni atënë ti bê ti lo.

E wara ambeti so amû maboko na e ti gbu nda ti Bible na lege ti “ngbâa be-ta-zo na ti ndara”. Ambeti so azi lege ti wara gbâ ti asango na ndo akota tënë ti yingo (Mat. 24:45, NW; 1 aCor. 2:12, 13). Ala sala nga si e hinga afini kota ye so ayeke si na ndo sese legeoko na ye so a ye ti tene. Ambeti so amû maboko na e ti hinga aye ti dunia nzoni na a fa na e alege ti luti na gbele atënë so agbu bê ti e. Na ndo ni kue, ala gboto lê na ndo tongana nyen ti sala na Nzapa na lege ni nga ti tene lo yeda na e. Mara ti nzoni dikongo mbeti tongaso ayeke mû maboko na mo ande ti maï tongana mbeni zo so abi bê na ye ti yingo.

Biani, gi ngangu ti dikongo mbeti nzoni lo mveni ayeke lingbi kue pëpe. A lingbi a sala kusala mbilimbili na kode ti dikongo mbeti ni. Legeoko tongana tengo ye, a lingbi a soro ye ti dikongo ni. Ngbanga ti nyen ti te kobe so amû na mo nzoni seni pëpe wala so alingbi même ti sala sioni na mo? Legeoko nga, ngbanga ti nyen ti diko, atâa gi ngoi na ngoi, mbeni mbeti so alingbi ti buba bibe na bê ti mo? A lingbi akpengba-ndia ti Bible amû lege na e ti soro aye kue so e yeke diko. Kozo ti soro ye so mo yeke diko ande, dabe mo na mara ti aversê tongana Zo-ti-fa-tene 12:14, 15; aEphésien 4:22-24; 5:3, 4; aPhilippien 4:8; aColossien 2:8; 1 Jean 2:15-17 na 2 Jean 10.

Diko mbeti na nzoni bibe

Kota ti dikongo mbeti na nzoni ye na bê asigigi polele na yâ gingo nda ti atondo ti Évangile. Na tapande, na yâ Évangile ti Matthieu, kozoni ti kiri tënë so alondo na yâ Mbeti ti Nzapa na ahundango tënë ti mayele ti amokonzi-nzapa so ahinga tënë mingi na ndo ni, Jésus ahunda na ala atënë tongana “I diko pëpe?” na “I diko na Mbeti pëpe?” (Mat. 12:3, 5; 19:4; 21:16, 42; 22:31). Mbeni ye so e lingbi ti manda na lege ti ye so ayeke so, tongana ye so apusu e ti diko mbeti ayeke na lege ni pëpe, e lingbi ti si na atënë ti nda ni so ayeke na lege ni nga pëpe, wala e lingbi ti gbu nda ti nene ti ye ni oko pëpe. A-Farizien ayeke diko lani Mbeti ti Nzapa ngbanga ti so ala bâ ti ala so na lege ni ala yeke wara fini ti lakue lakue. Tongana ti so Jésus afa ni na gigi, a yeke mû futa so pëpe na azo so ake Nzapa nga ala ke lege so Lo yeke mû na salut (Jean 5:39-43). A yeke aye ti kion si apusu aFarizien ti sala ye; tongaso, mingi ti atënë so ala si dä na nda ni ayeke na lege ni pëpe.

Ye so ayeke nzoni ahon atanga ni kue so alingbi ti pusu e ti diko Bible ayeke ndoye teti Jéhovah. Mara ti ndoye tongaso ayeke pusu e ti manda ye so bê ti Nzapa aye, teti so ndoye “awara ngia na tene-biani”. (1 aCor. 13:6). Atâa e wara ngia giriri pëpe na yâ dikongo mbeti, ti ndoye Jéhovah na ‘bibe ti e kue’ ayeke pusu e ande ti sala ngangu ti zia bibe ti e kue na ndo warango hingango ye na ndo Nzapa (Mat. 22:37). Ndoye ayeke zingo nzara ti ye, nga nzara ti ye ayeke pusu zo ti manda ye.

Bâ loro ni

Dikongo mbeti ague legeoko na bango nzoni atënë so mo hinga kozo. So mo yeke diko mbeti na ndembe so, mo yeke bâ atënë so mo hinga ala kozo na mo yeke dabe mo na nda ni. Mo lingbi ti kono loro ti dikongo mbeti ti mo tongana mo kono wungo ti atënë so mo yeke bâ na ngoi so mo yeke diko ye. Ahon ti luti ti bâ lê ti tënë oko oko, tara ti bâ bungbi ti atënë na oko ngoi. Na ngoi so mo yeke maï kode so, mo yeke bâ so mo yeke gbu nda ti ye so mo yeke diko polele ahon ti kozo.

Ye oko, tongana mo yeke diko aye so alï mingi, ngangu so mo yeke sala alingbi ti kono ye so mo yeke wara na pekoni, tongana mo sala kua na mbeni kode nde. Tongana Jéhovah ayeke mû wango na Josué na ndo dikongo Mbeti ti Nzapa, lo tene: “A lingbi mbeti ti Ndia so azia yanga ti mo pëpe, me a lingbi mo bi bê ti mo dä.” (Jos. 1:8). Tongana zo ayeke bi bê ti lo, lo yeke gbu li ngangu na ndo mbeni ye; lo yeke sala ni na loro pëpe. Dikongo mbeti na gbungo li na ndo ni amû lege na Tënë ti Nzapa ti sala ngangu mingi na ndo bibe nga na bê ti zo ni. A wara na yâ ti Bible aprophétie, awango, amato, atënë so a leke ni tongana bia, afango tënë ti ngbanga ti Nzapa, anzene nzene tënë na ndo ye so Jéhovah aleke ti sala nga na gbâ ti atapande ti ye so asi biani na azo. Aye so kue ayeke na ngele ngangu teti azo so aye ti tambela na ndo alege ti Jéhovah. So tâ ye ti nzoni ti diko Bible na mbeni kode so azi lege na Tënë ti Nzapa ti sala ngangu mingi na ndo bibe nga na bê ti mo!

Manda ti zia li ti mo kpô

Na ngoi so mo yeke diko mbeti, zia tele ti mo na yâ ye oko oko so a fa pekoni. Tara ti bâ azo ni na yâ li ti mo, nga na ngoi so mo yeke bi bê na ye so asi na ala, bâ atënë ti bê ti ala tongana ti mo. Ye so ayeke ngangu pëpe tongana mo diko tondo tongana ti David na Goliath, so ayeke na 1 Samuel chapitre 17. Ye oko, même anzene nzene tënë na yâ Exode na Lévitique na ndo lekengo tabernacle, wala ziango aprêtre na kusala ti ala, ayeke ga ande tâ ye tongana mo bâ na li konongo ti aye ni na agbakuru ni, wala mo tara ti mä fion ti yombo so a zö ni, le-kobe so a yôro yorongo nga anyama so a mû tongana asandaga so a zö na wâ. Bi bê na ndo tongana nyen salango kusala lani tongana prêtre ayeke mbeni ye ti dongo bê mingi! (Luc 1:8-10). Tongana mo zia atënë ti bê ti mo na abibe ti mo na yâ dikongo mbeti ti mo, ye so ayeke mû ande maboko na mo ti gbu nda ti ye so mo yeke diko, nga a yeke mû lege na mo ti dabe mo na ni.

Ye oko, tongana mo sala hange pëpe na ngoi so mo yeke diko mbeti, bibe ti mo alingbi ti gue kirikiri. Lê ti mo alingbi ti bâ lembeti ni, me li ti mo alingbi ti duti na mbeni ndo nde. Mozoko ayeke toto? Televizion angbâ na zingo ni? Azo ti sewa ni ayeke sala tënë? Tongana lege ayeke dä, a yeke nzoni mingi ti diko mbeti na mbeni ndo so ayeke kpô. Ye oko, mo mveni mo lingbi ti sala si bibe ti mo ague nde. Peut-être mo sala kusala mingi na lango ni so, na aye so mo sala alingbi ti kiri hio na li ti mo! Biani, a yeke nzoni ti kiri ti bi lê na ndo aye so asi na yâ lango ni, me pëpe na ngoi so mo yeke diko mbeti. Peut-être na tongo nda ni, bibe ti mo kue ayeke na ndo dikongo mbeti ni, wala mo lingbi même ti to nda ni na lege ti sambela. Me na ngoi so mo yeke diko ni, li ti mo ato nda ti gue yongoro. Kiri mo zia bibe ti mo kue dä. Fa lege na mo mveni ti bata bibe ti mo na ndo ye so mo yeke diko. Yeke yeke, fade mo yeke bâ ye ni aga nzoni mingi.

Mo yeke sala nyen tongana mo tingbi na mbeni tënë so mo gbu nda ni pëpe? A lingbi ti fa nda ti ambeni tënë so mo hinga nzoni pëpe na yâ ti mbeti ni wala ti fa anzene nzene tënë na ndo ni. Wala mo lingbi ti gbu nda ni gi na lege ti aye so angoro ni. Tongana a yeke tongaso pëpe, mû ngoi ti gi tënë ni na yâ mbeni bakari tongana a yeke dä, wala zia marque na tele ti tënë ni si mo lingbi, na pekoni, ti hunda nda ni na mbeni zo. Fade ye so ayeke kono wungo ti atënë so mo hinga nda ni, nga a yeke sala si mo gbu nda ti ye so mo yeke diko nzoni.

Dikongo mbeti na gbele azo

Tongana bazengele Paul atene na Timothée ti ngbâ lakue ti sala ngangu ti lo kue ti diko mbeti, Paul ayeke sala mbilimbili lani tënë ti dikongo mbeti teti nzoni ti ambeni zo nde (1 Tim. 4:13). Nzoni dikongo mbeti na gbele azo andu ye mingi ahon gi senge dikongo na kota go atënë so ayeke na ndo mbeni lembeti. A lingbi wadikongo mbeti ni agbu nda ti atënë nga ti abibe so atënë ni aye ti fa. A yeke gi tongana lo sala ye so awe si lo lingbi ti fa abibe ni tâ na lege ni, nga si lo lingbi ti sigigi na atënë ti bê so ayeke na yâ ni mbilimbili. Biani, ye so ahunda ti leke tele nzoni mingi nga ti haka pekoni fani mingi. Tongaso, Paul amû wango so, lo tene: ‘Ngbâ lakue ti zia bê ti mo na tënë ti diko mbeti na azo.’ Fade mo yeke wara pendere fango lege na ndo kode so na Ekole ti Kusala ti aChrétien.

Zia ngoi nde ti diko mbeti

“Zo so abi bê ti lo ti sala kusala biani, awara ye mingi, me zo so asala ye fade fade, nzinga asala lo.” (aProv. 21:5). Bâ tongana nyen ye so ayeke tâ tënë na ndo nzara ti e ti diko mbeti! Ti wara “ye mingi,” a lingbi e leke ye nzoni si ambeni kusala nde abuba pëpe yâ ti dikongo mbeti ti e.

Mo yeke diko mbeti na ngoi wa? Mo yeke wara ye ti nzoni na dikongo mbeti na yanga ti ndapelele? Wala mo gbu nda ti ye nzoni mingi na mbeni ngoi nde na yâ lango ni? Tongana mo lingbi ti zia nde même gi apenze-ngbonga 15 wala 20 lango oko oko ti diko mbeni ye, bê ti mo ayeke dö ande ti bâ ye mingi so mo lingbi ti sala. Kota ye ni ayeke ti sala ni lakue lakue.

Ngbanga ti nyen Jéhovah asoro ti tene a sû na mbeti akota ye so lo leke ti sala? A yeke ti tene azo alingbi ti gi nda ni na yâ Tënë ti lo so a sû na mbeti. Ye so amû lege na ala ti bi bê na apendere kusala ti Jéhovah, ti tene ni na amolenge ti ala nga ti bata na li asalango ye ti Nzapa (Ps. 78:5-7). Lege so ayeke nzoni ahon atanga ni kue ti fa singila ti e ndali ti bibe ti Jéhovah ti mungo ye tongaso ayeke ti sala ngangu kue ti diko Tënë ti lo so amû fini.