‘Gi Lege ti Siriri na Tambela Dä’

“Tongana lege ayeke, na tene ni ayeke na tïtî i, i duti na siriri na azo kue.”​—AROMAIN 12:18.

1, 2. Ambeni nda ti tene wa afa ngbanga ti nyen siriri so zo aga na ni ayeke ninga ande pepe?

TARA ti ba na li ti mo mbeni da so gere ni aluti nzoni pepe, so akeke so agbu ni ate kue, na so li ti da ni aba bango. Fade bê ti mo ayeke pusu mo ti gue na kungba ti mo na yâ ti da so, na ti sala si a ga da ti lango ti mo? Biani pepe. Atä a zia fini peinture na ndo ni ayeke gbian ande pepe tene so da ni akpengba pepe. Na yâ ngoi kete wala so aninga, a lingbi ti tene so fade da ni ayeke tï.

² Siriri kue so alondo na sese so ayeke tongana da so. A leke ni na ndo ti mbeni gere ti ye so akpengba pepe, so ti tene azendo na akode ti salango ye ti zo, “so salut oko ayeke na yâ lo pepe.” (Psaume 146:3, NW) Mbaï ti azo ayeke mbeni yongoro molongo ti abira na popo ti akodoro, amara, na ti akete mara. Tâ tene, a wara akete ngoi ti siriri, me mara ti siriri wa? Tongana akodoro use ayeke sala bira na popo ti ala, na si, na pekoni, a tene siriri akiri awe ngbanga ti so mbeni oko ahon mba ti lo na ngangu, wala ngbanga ti so akodoro ni use kue aba so ala yeke wara ye ti nzoni oko pepe tongana bira ni angbâ ti gue, so mara ti siriri ti nyen? Kengo tele, bibe ti kite, na mbanda so ayeke na gunda ti bira ni angbâ lakue. Siriri so ayeke gi mbeni ye ti handa lê ti zo, tongana mbeni senge ‘peinture’ so a sala na ndo ti bibe ti kengo ndo, a yeke pepe mbeni siriri so ayeke ninga.​—Ezéchiel 13:10.

3. Ngbanga ti nyen siriri ti azo ti Nzapa ayeke nde na siriri kue so azo aleke ni?

³ Ye oko, tâ siriri ayeke dä biani na yâ ti sese so abuba na bira. Na ndo wa? Na popo ti adisciple so atambela na senda ti Jésus Christ, atâ Chrétien so abata tene ti Jésus na ayeke sala ngangu ti mu tapande ti dutingo ti lo na yâ fini. (1 aCorinthien 11:1; 1 Pierre 2:21) Siriri so ayeke na popo ti atâ Chrétien ti amara nde nde, ti mara ti dutingo nde nde, na ti kodoro nde nde ayeke tâ ye ngbanga ti so a londo na songo ti siriri so ala yeke na ni na Nzapa, na so aluti na ndo mabe ti ala na yâ sadaka ti kota ngele ti Jésus Christ. Siriri ti ala ayeke mbeni matabisi so alondo na Nzapa, pepe mbeni ye senge so azo apika li ti ala ti leke ni. (aRomain 15:33; aEphésien 6:23, 24) A yeke ye so ala wara na peko ti mungo tele ti ala na “Mokonzi Ti Siriri,” Jésus Christ, nga vorongo Jéhovah, “Nzapa ti ndoye na ti siriri.”​—Esaïe 9:5 (9:6, NW); 2 aCorinthien 13:11.

4. Tongana nyen mbeni Chrétien ayeke ngbâ ti “tambela” na yâ siriri?

⁴ Siriri ayeke ga gi tongaso pepe na azo so ayeke mbilimbili-kue pepe. Ni la, Pierre atene so a lingbi Chrétien oko oko ‘agi lege ti siriri na atambela dä.’ (1 Pierre 3:11) Tongana nyen e lingbi ti sala tongaso? Mbeni ngbele prophétie afa kiringo tene ni. Na salango tene na lege ti Isaïe, Jéhovah atene: “Fade amolenge ti mo kue aduti azo so Jéhovah afa ye na ala, na fade siriri ti amolenge ti mo awu mingi.” (Isaïe 54:13, NW; aPhilippien 4:9) Biani, tâ siriri ayeke ga na ndo ala so abata afango ye ti Jéhovah. Na ndo ni, siriri, na tele ti “ndoye, tâ ngia, . . . be-nze-pepe, nzobe, bê ti sala nzoye, be-biani, tâ be-ti-molenge, na ngangu ti kanga nzala ti tele” ayeke lengo ti yingo ti nzoni-kue ti Nzapa. (aGalate 5:22, 23) Zo so ayeke na ndoye pepe, na ngia pepe, na bê so anze, na nzobe pepe, na bê ti sala sioye, na be-biani pepe, na bê ti ngonzo, na ngangu ti kanga nzala ti tele pepe alingbi oko pepe ti wara tâ siriri.

“Na Siriri na Azo Kue”

5, 6. (a) Kangbi wa ayeke na popo ti dutingo na siriri na dutingo azo ti siriri? (b) Na mbage ti azo wa aChrétien ayeke sala ngangu ti duti azo ti siriri?

⁵ A fa peko ti siriri tongana mbeni dutingo so ayeke kpö wala na yâ wusuwusu pepe. Fango peko ti siriri tongaso ayeke ndu ande aye mingi so asi, so na yâ ni a mä tene ti tiri pepe. A lingbi même ti tene so zo so akui awe ayeke na siriri! Ye oko, ti wara tâ siriri, zo ayeke na bezoin gi ti duti kpö pepe me nga ti maï siriri ni. Na ngoi ti Fango ye ti lo na ndo ti Hoto, Jésus atene: “Ngia ayeke na azo ti siriri, teti fade ahiri ala ‘amolenge ti Nzapa.’ ” (Matthieu 5:9, NW) Jésus asala tene la ni na azo so na pekoni ayeke wara lege ti ga amolenge ti Nzapa na lege ti yingo na ti wara fini so alingbi ti kui pepe na yayu. (Jean 1:12; aRomain 8:14-17) Na nda ni, abe-ta-zo kue so ayeke pepe na beku ti gue na yayu ayeke wara ande “liberté ti gloire ti amolenge ti Nzapa.” (aRomain 8:21) Gi ala so ayeke azo ti siriri si alingbi ti wara mara ti beku tongaso. Tene ti Grec so a sû pekoni na “azo ti siriri” aye ti tene mbilimbili “azo so asala si siriri aga.” Fani mingi, kangbi ayeke na popo ti dutingo na siriri na dutingo azo so aga na siriri. Na yâ Mbeti ti Nzapa, ti duti azo ti siriri andu salango kusala ti maï siriri, na ngoi na ngoi, ye so ahunda ti leke siriri na ndo so siriri atia dä kozoni.

⁶ Na batango ye so na li, bi bê na wango so bazengele Paul amu na azo ti Rome: “Tongana lege ayeke, na tene ni ayeke na tïtî i, i duti na siriri na azo kue.” (aRomain 12:18) Paul ayeke tene pepe na azo ti Rome ti duti gi kpö, atä ye so alingbi ti mu maboko. Lo yeke wa ala ti sala si siriri aga. Na azo wa? Na “azo kue”: azo ti sewa, afon ala Chrétien, même ala so ayeda pepe na atene ti mabe ti ala. Lo wa azo ti Rome ti sala siriri na ambeni zo ‘tongana tene ni ayeke na tïtî ala.’ So ti tene pepe lo ye si ala bele mabe ti ala ndali ti ga na siriri. A hon ti sala si bê ti azo aso senge senge na mbage ti ala, a yeke ti ala ti ga ndulu na ala na bibe ti sala siriri. A lingbi aChrétien asala tongaso atä ala yeke sala ye na ala so ayeke na yâ ti kongregation wala na gigi ni. (aGalate 6:10) A lingbi na tene so, Paul asû na mbeti: “I gi lege lakue ti sala nzoni na popo ti i na azo kue.”​—1 aThessalonicien 5:15.

7, 8. Tongana nyen nga ngbanga ti nyen aChrétien ayeke sala siriri na ala so akangbi pepe atene ti mabe ti ala?

⁷ Tongana nyen e lingbi ti sala siriri na ala so akangbi pepe atene ti mabe ti e na so peut-être ayeke ke tene ni ngangu? Mbeni oko ye ni ayeke so, e yeke kpe ti sala ye si a ba atene e tene e yeke kota ahon ambeni zo. Na tapande, a lingbi ti tene so a yeke duti lege ti sala siriri pepe tongana e sala tene ti iri ti ambeni zo na atene ti kasango ndo. Jéhovah afa na gigi awe ngbanga so lo fâ na ndo ti akota bungbi na akete bungbi ti azo, me e yeke pepe na droit ti sala tene na mbeni zo oko mo ba mo tene a fâ ngbanga ti sioni awe na ndo ti lo. Biani, e yeke fâ ngbanga pepe na ndo ambeni zo, atä na ndo ti awato ti e. Na pekoni so lo hunda na Tite ti wa aChrétien ti Crête na ndo asalango ye ti ala na mbage ti angangu ti komande ti azo, Paul atene a lingbi a dabe ala ti ‘di iri ti zo oko sioni pepe, ti gi tene pepe, ti sala na lege ti nzobe, na ti fa na azo kue ala yeke na tâ be-ti-molenge.’​—Tite 3:1, 2.

⁸ Ti sala siriri na ala so akangbi pepe mabe ti e asala ye mingi ti tene ala ba tâ tene na nzoni lê. Biani, e yeke lë pepe asongo ti kamarade so “ayeke buba anzoni salango ye.” (1 aCorinthien 15:33, NW) Ye oko, e lingbi ti duti na anzoni salango ye, na a lingbi e sala ye na mbage ti azo kue na lege ti nengo ala nga na nzobe. Pierre asû na mbeti: “I tambela mbilimbili na popo ti aGentil, si tongana ala sala tene ti ke i tongana azo ti sala sioni, ala lingbi mu gloire na Nzapa, na lâ ni so Lo ga ti ba ala, teti ala ba nzo kusala ti i awe.”​—1 Pierre 2:12.

Salango si Siriri Aga na yâ Kusala ti Fango Tene

9, 10. Tapande wa ti gingo siriri na ala so amä na bê pepe bazengele Paul azia?

⁹ A hinga aChrétien ti kozo siècle na lege ti kpengba-bê ti ala. Ala woko pepe yâ ti tokua ti ala, na tongana ala tingbi na kangango lege, ala leke na bê ti ala ti mä yanga ti Nzapa tongana mokonzi ahon ti mä azo. (Kusala 4:29; 5:29) Ye oko, ala zia kangbi lakue na popo ti salango ye na bê so akpengba, na salango ye na lege ti ngangu. Bi bê na salango ye ti Paul tongana lo fa nda ti tene ti mabe ti lo na gbele Gbia Hérode Agrippa II. Hérode Agrippa aduti la ni koli na wali na Bérénice, ita ti lo ti wali mveni. Ye oko, Paul aleke na bê pepe ti suku na Agrippa na ndo sioni tambela ti lo. Nde na so, lo gboto lê mingi na ndo aye so ala kue ayeda na ni, na lo gonda Agrippa teti so lo hinga nzoni mingi angobo ti salango ye ti aJuif na lo mä na bê na aprophète.​—Kusala 26:2, 3, 27.

¹⁰ Paul ayeke gi lege ti handa bê ti Agrippa senge teti lo hinga lo lingbi ti zia lo na liberté? Oko pepe. Paul asala ye alingbi na wango ti lo mveni, na lo fa tâ tene. Ye kue so lo tene na Hérode Agrippa ayeke tâ tene. (aEphésien 4:15) Me Paul ayeke la ni mbeni zo ti siriri na lo hinga tongana nyen ti ga “ye kue na popo ti azo kue.” (1 aCorinthien 9:22) Ye so lo zia na gbele lo ayeke ti kiri tene na ndo droit ti lo ti fa tene na ndo Jésus. Tongana nzoni wafango ye, lo to nda ti sala tene na ndo ye so lo na Agrippa alingbi ti yeda na ni. Na lege so, Paul amu maboko na gbia ti salango pitan so ti ba lege ti vorongo ti aChrétien na nzoni lê mingi ahon.​—Kusala 26:28-31.

11. Na lege wa e lingbi ti sala si siriri aga na yâ kusala ti e ti fango tene?

¹¹ Tongana nyen e lingbi ti sala si siriri aga na yâ ti kusala ti e ti fango tene? Legeoko na Paul, a lingbi e ke atene ti papa. Tâ tene, ngoi na ngoi, a hunda na e ti “fa tene ti Nzapa na mbito pepe,” ti sala tene ti mabe ti e na bê so akpengba. (aPhilippien 1:14) Ye oko, fani mingi, kozo ye so e zia na gbele e ayeke ti fa nzo tene. (Matthieu 24:14) Tongana mbeni zo ahinga tâ tene na ndo aye so Nzapa aleke ti sala, lo lingbi fadeso ti lungula abibe ti vorongo ti wataka na ti sukula tele ti lo na asioni salango ye. Tongaso, a lingbi na lege so azi na e, a yeke duti nzoni mingi ti gboto lê na ndo aye so ayeke nzere ande na azo so ayeke mä e, na tongo nda ti lisoro ti e na ndo aye so e na ala e mä tele dä. E yeke sala ye nzoni pepe tongana e so bê ti mbeni zo so, tongana e ga fade ndulu na lo na lege ti kode, lo lingbi ti mä tokua ti e.​—2 aCorinthien 6:3.

Azo ti Sala si Siriri Aga na yâ ti Sewa

12. Na yâ alege wa e lingbi ti duti azo ti ga na siriri na yâ ti sewa?

¹² Paul atene ala so ayeke sala mariage, “fade ala wara ye ti ngangu na yâ mitele.” (1 aCorinthien 7:28) Fade a yeke tingbi na akpale nde nde. Na popo ti akpale so, ngoi na ngoi ambeni koli na wali ayeke duti na kpale ti mango tele. Tongana nyen alingbi a leke aye so? Na lege ti siriri. Mbeni zo so aga na siriri ayeke sala ande ngangu kue ti kanga lege na mbeni kpale ti ga kota. Tongana nyen? Kozoni kue, na batango yanga ti lo. Tongana a sala kusala na ni ti sala atene ti hengo ndo na ti zonga, kete mbage ti tele so alingbi biani ti duti “sioye so aduti kpö pepe, a sï na yorö sioni ti fâ zo.” (Jacques 3:8) Mbeni zo ti ga na siriri ayeke sala kusala na menga ti lo ti kpengba zo, me pepe ti kiri zo na peko na lege ti asioni tene.​—aProverbe 12:18.

13, 14. Tongana nyen e lingbi ti bata siriri na ngoi so e sala sioni na tene ti yanga ti e wala tongana ngonzo agbu e?

¹³ Teti e yeke mbilimbili-kue pepe, ngoi na ngoi, e kue e yeke tene atene so a mu vundu na e na pekoni. Tongana ye so asi, duti ndulu ti leke tene ni hio, ti sala si siriri aga. (aProverbe 19:11; aColossien 3:13) Kpe ti bi tele na yâ “atene ti papa” na “apapa ti ngangu na ndo ti asenge tene.” (1 Timothée 6:4, 5, NW) Nde na so, gi ti hinga tâ ye so ayeke na yâ bê ti koli wala wali ti mo, na tara ti gbu nda ti abibe ti lo. Tongana lo sala atene ti sioni na mo, kiri na lo sioni tene pepe. Dabe mo so “kiringo tene, tongana a sala ni na ngangu pepe, ayeke dë kota ngonzo.”​—aProverbe 15:1, NW.

¹⁴ Ngoi na ngoi, peut-être a hunda na mo ti bi bê na wango ti aProverbe 17:14 (NW): “Kozo si papa atï, londo mo hon.” Zi tele ti mo na ye so asi, na so alingbi ti sungba fade fade. Na pekoni, tongana ande bê ti azo adë awe, fade mo yeke wara lege peut-être ti leke kpale ni na yâ siriri. Na ambeni ngoi, a lingbi ti duti lege ti ndara ti hiri ande mbeni surveillant biazo teti mungo maboko. Mara ti akoli tongaso so ahinga ye nzoni mingi, na so ayeke na be-nzoni, alingbi ti duti mbeni maboko ti dengo bê tongana siriri ti sewa ayeke na yâ kpale.​—Esaïe 32:1, 2.

Azo ti Sala si Siriri Aga na yâ ti Kongregation

15. Na lege ti tene ti Jacques, sioni bibe wa amaï na popo ti ambeni Chrétien, na ngbanga ti nyen yingo so ayeke “ti sese,” “ti mitele senge,” na “ti zabolo”?

¹⁵ Mawa ni ayeke so, ambeni Chrétien ti kozo siècle azia lege na bibe ti mbanda na ti gingo tene, so ague tâ nde mingi na siriri, ti maï na bê ti ala. Jacques atene: “Ndara so ayeke ndara so alondo na nduzu pepe, me a yeke ti sese, ti mitele senge, na ti zabolo. Tongana salango bê na gingo tene ayeke, fade ye ti kirikiri na sio kusala kue ayeke.” (Jacques 3:14-16) Ambeni zo amä na bê so tene ti Grec so a sû pekoni na “gingo tene” ague legeoko na bibe ti gingo kota ndo na lege ti kion, mbeni gbugburungo tele ti wara kota ndo. A yeke na lege ni so Jacques ahiri ni ‘ye ti sese, ti mitele senge, na ti zabolo.’ Na yâ mbaï kue ti azo, amokonzi ti sese akomande na bê ti gingo tene, legeoko tongana anyama ti ngonda so ayeke tiri na popo ti ala. Ti duti na bê ti gingo tene ayeke biani ‘ye ti sese’ na “ti mitele senge.” A yeke nga “ti zabolo.” Kozo zo ti fa na gigi sioni lengo ti mayele so ayeke mbeni ange so asala bê ti wara kota ngangu, so alondo lo mveni ti ke Jéhovah Nzapa na so aga Satan, mokonzi ti ayingo sioni.

16. Tongana nyen ambeni Chrétien ti kozo siècle afa na gigi mbeni bibe so ague oko na ti Satan?

¹⁶ Jacques awa aChrétien ti ke ti maï na yâ ala bibe ti gingo tene, teti a ga pepe na siriri. Lo sû na mbeti: “Bira na tiri so ayeke na popo ti i alondo na ndo wa? A londo na nzala ti tele ti i so asala bira na yâ amembre ti i pepe?” (Jacques 4:1) Ge, tene “nzala ti tele” alingbi ti ndu kota nzala ti wara aye ti mosoro wala kota ndo, komandema, wala ngangu na ndo azo. Legeoko na Satan, e ba so ambeni na yâ ti akongregation aye la ni ti duti azo so asu mingi na kota ti ala, ahon ti duti ‘azo so ayeke kete,’ tongana ti so Jésus atene atâ disciple ti lo ayeke sala. (Luc 9:48) Mara ti bibe tongaso alingbi ti buba siriri ti kongregation.

17. Tongana nyen aChrétien laso alingbi ti duti azo so asala si siriri aga na yâ ti kongregation?

¹⁷ Laso, a lingbi e ke bibe ti gingo mosoro, ti mbanda, wala ti gingo kota ndo teti tene ti baba na bê ti e. Tongana e yeke atâ zo ti sala si siriri aga, fade mbito ayeke sala e pepe tongana ambeni zo na yâ ti kongregation ayeke na akode mingi ahon e na yâ ambeni ye, nga e yeke kasa ala pepe na ambeni zo na fango kite ti e na ndo abibe so ayeke pusu ala ti sala kusala. Tongana e yeke na mbeni pendere kode ti salango ye, fade e yeke sala kusala na ni pepe ti tene azo aba so e la e hon ambeni zo, a ba atene kongregation ayeke gue ande na li ni gi ndali ti kode ti e na hingango ye ti e. Mara ti bibe tongaso ayeke sala si kangbi aga; a yeke ga na siriri pepe. Azo ti ga na siriri ayeke fa na baba pepe akode ti ala, me na tâ be-ti-molenge ala yeke sala kusala na ni teti aita ti ala, na ala yeke mu gonda na Jéhovah. Ala yeke ba so na nda ni, a yeke ndoye, me pepe kode ti salango ye ti zo, si a yeke mu lege ti hinga mbeni tâ Chrétien.​—Jean 13:35; 1 aCorinthien 13:1-3.

“Siriri Aga Azo ti Bata Mo”

18. Tongana nyen a-ancien ayeke maï siriri na popo ti ala?

¹⁸ A-ancien ti kongregation ayeke mu li ni na dutingo azo ti sala si siriri aga. Jéhovah afa kozoni na ndo azo ti lo: “Fade Mbi sala si siriri aga azo ti bata mo, na mbilimbili aga azo ti komande mo.” (Esaïe 60:17) A lingbi na atene ti prophétie so, ala so ayeke sala kusala tongana aberger Chrétien ayeke sala ngangu kue ti maï siriri na popo ti ala mveni nga na popo ti kundu ni. A-ancien alingbi ti bata siriri na popo ti ala mveni na fango na gigi “ndara so alondo na nduzu” so aga na siriri nga a sala ye na lege ni. (Jacques 3:17, NW) Teti so ala kono na yâ mara ti adutingo nde nde, na ala manda aye nde nde na yâ fini, ngoi na ngoi, a-ancien na yâ ti mbeni kongregation ayeke duti na abango ndo nde nde na ndo ambeni tene. So ti tene siriri atia ala? Pepe, tongana a leke mara ti ye tongaso nzoni. Azo so asala si siriri aga ayeke fa atene ti bibe ti ala na lege ti tâ bê-ti-molenge, na pekoni ala yeke mä na yekiango ndo abibe ti ambeni nde. A hon ti luti gi na ndo bango ndo ti lo mveni, mbeni zo so asala si siriri aga ayeke bi bê ti lo ande na yâ sambela na ndo bango ndo ti ita ti lo. Tongana a gue nde pepe na mbeni kpengba-ndia ti Bible, mingi ni a lingbi ti yeda na abango ndo nde nde. Tongana ambeni zo nde ayeda na lo pepe, mbeni zo so asala si siriri aga ayeke yeda na bango ndo ti ala, na lo yeke mu maboko na desizion so mingi ti azo ni amu. Na lege so, lo yeke fa so lo mveni asala ye na lege ni. (1 Timothée 3:2, 3) A-surveillant so ahinga kusala ti ala nzoni aba so batango siriri ayeke kota ye mingi ahon salango ye gi na lege ti bango ndo ti zo mveni.

19. Tongana nyen a-ancien ayeke sala kusala tongana azo ti ga na siriri na yâ kongregation?

¹⁹ A-ancien amaï siriri na azo ti kundu ni na mungo maboko na ala, nga na kasango kusala ti ala ahon ndo ni pepe. Tâ tene, ngoi na ngoi, a hunda peut-être ti zingo na ambeni zo. (aGalate 6:1) Me kozo kusala ti surveillant Chrétien ayeke pepe ti zingo na zo. Fani mingi, lo yeke gi ti gonda kusala ti zo ni. A-ancien so asala ye na lege ti ndoye ayeke sala ngangu ti ba nzoni kusala so ambeni zo asala. A-surveillant ayekia kusala ti ngangu ti afon ala Chrétien, na ala yeke na beku so afon ala wamabe ayeke sala ye kue so ala lingbi ti sala.​—2 aCorinthien 2:3, 4.

20. Na lege wa kongregation ayeke wara ye ti nzoni tongana e kue e yeke azo so asala si siriri aga?

²⁰ Tongaso, na yâ ti sewa, na yâ ti kongregation, nga na yâ ti salango ye na mbage ti ala so akangbi pepe atene ti mabe ti e, e yeke sala ngangu ti sala si siriri aga, ti sala kusala teti siriri. Tongana e sala kusala na bê kue ti maï siriri, fade e yeke sala si ngia ti kongregation ague na li ni. Na oko ngoi ni, fade a yeke bata e na a yeke kpengba e na yâ alege mingi, tongana ti so e yeke ba na yâ article ti peko.

Mo Dabe Mo?

• Ti duti azo ti siriri aye ti tene nyen?

• Tongana nyen e lingbi ti duti azo ti siriri tongana e yeke sala ye na mbage ti ala so ayeke aTémoin pepe?

• Ambeni lege ti lë siriri na yâ ti sewa ayeke so wa?

• Tongana nyen a-ancien alingbi ti maï siriri na yâ ti kongregation?

[Foto na lembeti 9]

Azo so asala si siriri aga akpe ti sala tele ti ala kota ahon azo kue

[Afoto na lembeti 10]

A-Chrétien ayeke azo so asala si siriri aga na yâ ti kusala ti fango tene, na ndo ti ala, nga na yâ ti kongregation