Savango azo so mbage ti tele ti ala abuba

TARA ti bâ na li mbeni ngoi so ala so lê ti ala abuba abâ ndo, ala so mê ti ala akanga amä ye kue, ala so yanga ti ala akanga adekongo na ngia, na ala so gere ti ala abuba aluti na nduzu nzoni na atambela! E yeke sala tënë ge pëpe ti afini ye so awanganga ayeke sala ande ti kaï kobela ti azo, me e yeke sala tënë ti aye so Nzapa mveni ayeke sala na mbage ti azo. Bible afa ni tongaso: “Na lâ ni kâ, fade lê ti awaziba alungula, na mê ti awambongi alungula nga. Na lâ ni kâ, fade zo so azin ahulu tongana tagba, na menga ti awabuburu asala bia; fade ngu asigigi na yando, na fade akete ngu asua na désert.” (Esaïe 35:5, 6). Me tongana nyen e lingbi ti mä na bê so prophétie ti dongo bê so ayeke ga ande tâ tënë?

Ti to nda ni, tongana Jésus Christ ade lani na sese, lo sava biani azo so ayeke na amara ti kobela nde nde, na so ambage ti tele ti ala nde nde abuba. Na ndo ni, azo mingi, même awato ti lo, abâ na lê ti ala mveni mingi ti amiracle so lo sala. Ti mû gi mbeni tapande oko: mbeni lâ, ambeni wato ti Jésus so ade kite lani na ye ti kpene so lo sala agi ti hinga tënë na ndo lege so lo sava na mbeni zo; nda ti gingo ye ti ala ni ayeke ti bi zonga na ndo Jésus. Me kamela asala ala lani, teti tënë kue so ala mä ayeda gi na miracle so Jésus asala (Jean 9:1, 5-34). Tongana Jésus akiri asala mbeni miracle nde, na a bâ so a lingbi ti dekite na ni oko pëpe, awato ti lo atene na yâ ngonzo: “Fade e sala nyen? Teti Zo so asala fä mingi.” (Jean 11:47). Ye oko, asenge zo akanga lê na ndo aye ti kpene so pëpe, teti mingi ti ala ato nda ti mä na bê na Jésus.​—Jean 2:23; 10:41, 42; 12:9-11.

Amiracle ti Jésus: Gbede ti ngoi ti savango azo kue

Amiracle ti Jésus afa gi pëpe so lo yeke Messie na Molenge ti Nzapa. Ala mû nga lege ti mä na bê na azendo ti Bible so fade a yeke sava ande azo kue so amä yanga na yâ mbeni ngoi so ayeke ga. Azendo so andu nga prophétie ti Esaïe chapitre 35, so a fa ni na kozo paragraphe ti article so. Na salango tënë ti seni so azo ti kpengo mbito ti Nzapa ayeke wara ande, Esaïe 33:24 atene: “Fade wakodoro atene pëpe, Mbi yeke na kobela.” Legeoko nga, Apocalypse 21:4 amû zendo so: “Fade lo [Nzapa a] mbô ngule kue na lê ti ala, na kui ayeke mbeni pëpe. Vundu, wala toto, wala sana, ayeke mbeni pëpe teti kozo ye ni [akpale na apono ti fadeso] ahon awe.”

Azo ayeke sambela ka lakue teti gango tâ tënë ti aprophétie so, tongana ala yeke tene peko ti tapande ti sambela so Jésus amû na adisciple ti lo. Mbeni mbage ti sambela so atene: “E ye royaume ti Mo aga. E ye ala sala na sese ye so bê ti Mo aye legeoko tongana ala sala na yayu.” (Matthieu 6:10). Biani, ye so bê ti Nzapa aye andu nga sese na azo so ayeke dä. Atâa so Nzapa azia lege si kobela nga na akpale ti ambage ti tele so abuba asi, fade na yâ ngoi kete aye so ayeke hunzi kue. Fade aye so ayeke ngbâ lakue ti buba “mbata ti gere” ti Nzapa pëpe.​—Esaïe 66:1.a

Savango ala aso pëpe nga a hunda nginza pëpe

Atâa kobela so azo ayeke na ni, tongana Jésus asava ala, a so ala pëpe, lo sala ni fade fade, nga lo hunda nginza pëpe. Hio, tënë ni amû ndo kue, a sala si ngoi kete na pekoni, “azo mingi mingi aga na Lo, ala ga na azo so azin na gere ti ala, awaziba, awabuburu, azo so azin na tïtî ala, na ambeni zo mingi; na ala zia ala na gbele Lo, na Lo lungula kobela ti ala.” Tongana nyen azo asala ye lani? Matthieu, so abâ giriri ye ni na lê ti lo, asû na mbeti: “Bê ti azo mingi so adö tongana ala bâ awabuburu asala tënë, azo so azin na tïtî ala aga nzoni, azo so azin na gere ti ala atambela, na awaziba abâ ndo; na ala mû gloire na Nzapa ti Israël.”​—Matthieu 15:30, 31.

Mo lingbi ti bâ so Jésus asoro yâ ti azo so lo yeke sava ala pëpe, ye so awahanda ayeke sala laso. Nde na so, mingi ti afami na akamarade ti azo ti kobela so “azia ala [azo ti kobela ni] na gbele Lo [Jésus], na Lo lungula kobela ti ala.” Zia e bâ fadeso ambeni mbilimbili tapande so afa so Jésus alingbi ti sava zo.

Awaziba: Na ngoi so lo yeke na Jérusalem, Jésus azi lê ti mbeni koli so “a dü lo waziba”. A hinga lo na yâ gbata ni tongana mbeni zo ti bubango lê so aduti ti hiri nginza. Tongaso, mo lingbi ti bâ kota nzerengo tele na wuluwulu so abâ gigi tongana azo abâ so koli ni ayeke tambela na lo yeke bâ ndo fadeso! Ye oko, a yeke lani azo kue si ayeke na ngia pëpe. Ngbanga ti so ngonzo angbâ na bê ti ala na peko ti so Jésus afa siokpari ti ala polele na gigi, ambeni zo ti mbeni kota secte ti aJuif, so a hiri azo ti yâ ni aFarizien, asala kue ti wara mbeni sioni tënë ti handa na yâ salango ye ti Jésus (Jean 8:13, 42-44; 9:1, 6-31). Tongaso, ala hunda tënë na koli so Jésus asava lo. Na pekoni, ala hunda tënë na ababâ na mama ti lo, na nda ni, ala kiri ahunda tënë na koli ni. Me tënë ti aFarizien afa na gigi gi tâ tënë ti miracle ti Jésus; tongaso ngonzo agbu ala ngangu. Teti lo gi li ti lo gbâ na kpengbango li ti awandendia ti lege ti vorongo so, koli so Jésus asava lo atene: “Zo amä lâ oko pëpe so mbeni zo alungula lê ti zo so a dü lo waziba. Tongana Zo so alondo na Nzapa pëpe, Lo lingbi sala ye oko pëpe.” (Jean 9:32, 33). Teti so koli so afa tënë ti mabe ti lo polele nga na lege ti ndara, aFarizien “azia lo na gigi”, so ti tene ala tomba lo so ayeke giriri waziba na popo ti azo ti synagogue.​—Jean 9:22, 34.

Awambongi: Na ngoi so Jésus ayeke na Décapole, mbeni sese na mbage ti est ti Ngu ti Jourdain, “ala ga na wambongi na Lo, so alingbi sala tënë nzoni pëpe”. (Marc 7:31, 32). Jésus asava koli so. Me lo ngbâ gi ge pëpe; lo zia tele ti lo na place ti wambongi so, teti peut-être kamela alingbi ti sala koli so na popo ti azo mingi. Bible atene so Jésus amû wambongi so, “Lo zia azo mingi so, na Lo gue na zo so na mbeni ndo”; na pekoni lo sava lo. Ti ngoi so nga, azo so abâ ni, “bê ti ala adö mingi ahon”, na ala tene: “Lo sala ye kue nzoni; Lo sala si awambongi amä ndo, na Lo sala si awabuburu asala tënë.”​—Marc 7:33-37.

Awazin: Na ngoi so Jésus ade na Capernaüm, azo aga na lo mbeni wazin so alango na ndo gbogbo (Matthieu 9:2). Aversê 6 ti si na 8 afa ye so asi na pekoni. “[Jésus a] tene na zo so mbage ti tele ti lo akpi, Londo, mo kamata gbogbo ti mo, mo gue na da ti mo. Na lo londo, lo gue na da ti lo. Me tongana azo mingi so abâ ye so, mbito asala ala, na ala mû gloire na Nzapa so amû ngangu tongaso na azo.” Jésus asala lani miracle so na gbele adisciple ti lo nga na gbele awato ti lo. Bâ nga so adisciple azia pëpe si kengo ndo na sioni bibe akanga lê ti ala; nde na so, ala “mû gloire na Nzapa” teti ye so ala bâ na lê ti ala.

Kobela: “Mbeni zo ti ngiba aga na Jésus, lo kuku na sese, lo hunda Lo mingi, lo tene na Lo, Tongana Mo ye, Mo lingbi sala si tele ti mbi aga nzoni. Na Jésus asala be-nzoni, Lo ye maboko ti Lo, Lo ndu lo, Lo tene na lo, Mbi yeda; tele ti mo aga nzoni. Fade fade ngiba ti lo awe, na tele ti lo aga nzoni.” (Marc 1:40-42). Mo lingbi ti bâ so Jésus asava lani koli so na bê use pëpe, me lo sala ni tâ na nzobe. Tongana mo kue buruma agbu mo, na yeke yeke, sioni kobela so ayeke buba ambage ti tele ti mo na a zia mo yongoro na tanga ti azo, mo yeke duti na vundu. Me fade tënë wa ayeke na bê ti mo tongana mbeni zo aga asava mo fade fade nga na lege so aso pëpe? Kite ayeke pëpe so mo lingbi ti bâ ngbanga ti nyen mbeni zo ti ngiba nde so Jésus asava lo “[a]tï na sese na lê ti lo na gbele Jésus, na lo mû merci na Lo.”​—Luc 17:12-16.

Kä: Ndangba miracle so Jésus asala, kozoni si a gue na lo na gbele ngbanga na a fâ lo na ndo keke ti pasi, ayeke savango mbeni zo so awara kä. Na yâ salango ye ti lo na loro na mbage ti ala so aga ti gbu Jésus, bazengele Pierre, “so ayeke na épée, agboto épée ni, lo pika boi ti kota sacrificateur, na lo fâ mê ti lo ti koti”. (Jean 18:3-5, 10). Oko tondo ni, so a wara ni na yâ Évangile ti Luc, afa na e so Jésus “[a]ndu mê ti boi so, Lo sala si mê ti lo aga nzoni”. (Luc 22:50, 51). A sala nga miracle so na gbe lê ti andeko ti Jésus nga na ti awato ti lo, so na ngoi ni aga ti gbu lo.

Biani, tongana e gbu li nzoni na ndo amiracle ti Jésus, e yeke bâ mingi ahon so ala yeke tâ ye biani (2 Timothée 3:16). Nga, tongana ti so a fa ni kozoni, mara ti mandango ye so alingbi biani ti kpengba mabe ti e na yâ zendo so Nzapa amû ti sava azo so amä yanga. Bible afa peko ti mabe ti aChrétien tongana “ye so asala si e hinga biani fade e wara ye so e ku, a yeke ye so afa na e ye so e bâ pëpe ayeke tâ ye”. (aHébreu 11:1). Ti bâ nzoni, Nzapa awa e pëpe ti yeda gi tongaso na ye kue nga na gango tâ tënë ti ala; nde na so, lo yeke wa e ti duti na mabe so akpengba, so aluti na ndo ye so afa na e (1 Jean 4:1). Tongana e gi ti wara mara ti mabe tongaso, e yeke bâ so na lege ti yingo, e ga ngangu mingi ahon, e yeke na nzoni seni, na e yeke na ngia mingi.​—Matthieu 5:3; aRomain 10:17.

A lingbi sava na lege ti yingo aga kozo!

Azo mingi ayeke na nzoni seni laso; atâa so kue, ala yeke na ngia pëpe. Ambeni zo atara même ti fâ tele ti ala ngbanga ti so ala yeke na beku oko pëpe teti fini ti kekereke wala ngbanga ti so ala bâ so akpale ayeke hon ndo ti ala. Na lege ti yingo, a lingbi ti tene so ala yeke na kobela. Na lê ti Nzapa, kobela so ayeke sioni mingi ahon kobela na lege ti mitele (Jean 9:41). Na mbeni mbage nde, azo mingi so mbeni mbage ti tele ti ala abuba, tongana Christian na Junior so a sala tënë ti ala na yâ kozo article ni, ayeke fadeso na mbeni fini so amû ngia, na a nzere na ala. Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so ala yeke na nzoni seni na lege ti yingo, na ala wara ngangu na lege ti mbeni tâ beku so aluti na ndo Bible.

Jésus asala tënë ti mbeni ye so gi azo si ayeke na bezoin ni tongana lo tene: “Fade zo angbâ na fini gi na lege ti mapa pëpe, me na lege ti tënë kue so asigigi na yanga ti Nzapa.” (Matthieu 4:4). Biani, nde na anyama, gi tengo kobe ti mitele alingbi na azo pëpe. Teti so a leke e na “image” ti Nzapa, e yeke na bezoin ti te kobe na lege ti yingo, so ti tene ti wara hingango ye ti Nzapa na ti hinga place ti e na yâ ye so lo leke ti sala, nga tongana nyen ti sala ye so bê ti lo aye (Genèse 1:27; Jean 4:34). Hingango ye ti Nzapa ayeke sala si e hinga ye so e ye ti sala na yâ fini ti e na nga a yeke mû ngangu na e na lege ti yingo. Hingango ye so azia nga na sese gunda ti fini ti lakue lakue na yâ paradis na ndo sese. Jésus atene: “So ayeke fini ti lakue lakue: ti hinga Mo, Mo so gi Mo oko ayeke tâ Nzapa, na ti hinga Jésus Christ, Lo so Mo to Lo awe.”​—Jean 17:3.

E lingbi ti bâ so azo so ayeke lani dä na ngoi ti Jésus ahiri lo pëpe “Wakaïngo kobela”, me “Wafango ye”. (Luc 3:12; 7:40). Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jésus afa lani na azo tâ yorö so alingbi ti lungula biaku akpale ti azo; yorö ni ayeke Royaume ti Nzapa (Luc 4:43; Jean 6:26, 27). Yanga-ti-komande so ayeke na yayu na gbe ti Jésus Christ ayeke komande ande sese kue. Na ngoi ni so, apendere zendo kue ti Bible so andu azo ti mbilimbili nga na sese ayeke ga tâ tënë biaku (Apocalypse 11:15). Nda ni la, na yâ tapande ti sambela so lo fa na adisciple ti lo, Jésus azia kamba na popo ti gango ti Royaume so, na salango na sese ye so bê ti Nzapa aye.​—Matthieu 6:10.

Ti azo mingi so mbage ti tele ti ala abuba, mandango tënë na ndo pendere beku so asala si atoto ti ala ti vundu agbian ti ga atoto ti ngia (Luc 6:21). Biani, Nzapa ayeke sava gi pëpe ala so ayeke na kobela, na ala so mbage ti tele ti ala abuba; fade lo yeke lungula tâ ye so ayeke na gunda ti pono ti azo, so ti tene siokpari mveni. A lingbi ti bâ nga so Esaïe 33:24 na Matthieu 9:2-7, so a fa ni kozoni awe, azia kamba na popo ti kobela na dutingo ti e na yâ siokpari (aRomain 5:12). Tongaso, tongana a hon siokpari na ngangu awe, fade azo ayeke wara na nda ni “liberté ti gloire ti amolenge ti Nzapa”, mbeni liberté so andu nga dutingo ti zo mbilimbili-kue na lege ti bibe nga na ti tele.​—aRomain 8:21.

Ala so ayeke kamême na nzoni seni alingbi ti glisa hio so nzoni seni ayeke kota ye mingi. Me ti ala so abâ pasi teti mbeni mbage ti tele ti ala abuba, bango ndo ti ala ayeke nde mingi. Ala yeke bâ biani so ti duti na seni nga na fini ayeke ye ti ngele ngangu, nga so aye alingbi ti gbian hio na mbeni lege so ala ku tele ti ala na ni pëpe (Zo-ti-fa-tene 9:11). Tongaso, beku ti e ayeke ti tene ala so mbage ti tele ti ala abuba so ayeke diko ambeti ti e abi lê nzoni na ndo apendere zendo ti Nzapa so a sû na yâ Bible. Jésus amû fini ti lo ti sala si aye so kue aga tâ tënë. Ye so amû lege na e ti yeda na ni biani, a yeke tongaso pëpe?​—Matthieu 8:16, 17; Jean 3:16.

[Kete Tene na Gbe ni]