Ngbanga ti nyen ti tene tâ tënë lakue?

TONGANA Manfred ayeke na ngu 18, lo manda lani kua ti biröo.a Ndokua so Manfred ayeke sara kua dä aleke si lo na ambeni mba ti lo ague lango use na yâ ti yenga oko oko na mbeni ekole ti kode-kua. Mbeni lâ, a zi ala hio kozoni na ngbonga so ala yeke hunzi ka na mandango ye ni. Ndokua ti ala ahunda na ala ti tene tongana ala hunzi mandango ye hio si tanga ti l’heure ti kua angbâ, a yeke nzoni ala kiri asara kua. Nde na so, amba ti Manfred kue ahon ti gue ti fono; Manfred oko akiri ti sara kua. Senge tongaso, wayinda ti ndokua ni so ayeke bâ ndo na ndo ti Manfred na amba ti lo asi. Tongana lo bâ Manfred, lo hunda lo, lo tene: “Mo gue laso na ekole pëpe ngbanga ti nyen? Amba ti mo ayeke na ndo wa?” A yeke nzoni Manfred akiri lani tënë tongana nyen?

Ye so asi na Manfred ayeke si na azo mingi. A yeke nzoni lo tene tâ tënë, wala lo honde ndo ti amba ti lo? Tongana lo tene tâ tënë, amba ti lo ayeke wara kpale, na a yeke sara si ala ye tënë ti lo pëpe. Tongana ye ayeke tongaso, zo alingbi ti tene mvene senge? Tongana a yeke fade mo, mo yeke sara nyen? E yeke kiri ande ti sara tënë na ndo Manfred. Me kozoni kue, zia e bâ aye so a lingbi e gbu li na ndo ni tongana a hunda na e ti soro wala e yeke tene tâ tënë wala e yeke tene tâ tënë pëpe.

Tâ tënë na mvene amä tere lâ oko pëpe

Na tongo nda ti mbaï ti azo, ye kue aluti na ndo tâ tënë. A ba yâ ti atënë pëpe. Jéhovah, Wasarango ye ayeke “Nzapa ti tene-biani” wala Nzapa ti tâ tënë. Tënë ti yanga ti lo ayeke tâ tënë; lo lingbi ti tene mvene pëpe nga lo fâ ngbanga na ndo tenengo mvene na awamvene.​—Psaume 31:6; Jean 17:17; Tite 1:2.

Teti a yeke tongaso, mvene abâ gigi tongana nyen? Jésus Christ amû tâ kiringo tënë ni tongana lo tene lani na amokonzi-nzapa so agi ti kanga lege na lo, lo tene: “I yeke ti babâ ti i zabolo, na i ye ti sara ye so babâ ti i aye. Lo yeke wafango zo giriri kozoni, na lo duti na tene-biani pëpe, teti tene-biani ayeke na yâ lo pëpe. Tongana lo tene mvene, lo sara tënë ti lo mveni, teti lo yeke wamvene na babâ ti mvene.” (Jean 8:44). Biani, Jésus ayeke sara lani tënë ti ye so asi na yaka ti Eden tongana Satan ahanda kozo koli na kozo wali ti ke yanga ti Nzapa, na ye so aga na ala siokpari na kui.​—Genèse 3:1-5; aRomain 5:12.

Tënë ti Jésus afa Satan polele tongana “babâ ti mvene”, zo so asara si mvene na tenengo tâ tënë pëpe abâ gigi. Satan angbâ lakue ti duti babâ ti mvene, na lo yeke biani “wahanda ti azo ti sese so kue”. Mingi ni, a yeke gi ndali ti lo si mvene amû ndo kue laso, na azo ayeke wara aye ti sioni na pekoni.​—Apocalypse 12:9.

Mango tere pëpe so ayeke na popo ti tâ tënë na mvene, so ato nda ni na lege ti Satan Zabolo, angbâ lakue ti gue. A mû ndo kue na popo ti azo na a ndu azo oko oko kue. Lege so azo ayeke sara na ye afa wala ala mû mbage ti tâ tënë wala ala mû mbage ti mvene. Tënë ti Nzapa, Bible ayeke na gunda ti sarango ye ti awakua ti Nzapa. Zo kue so asara ye alingbi na tâ tënë pëpe, atâa lo hinga wala lo hinga pëpe, lo tï awe na yâ ti maboko ti Satan ndali ti so “sese so kue ayeke na tïtî wato-sioni.”​—1 Jean 5:19; Matthieu 7:13, 14.

Ngbanga ti nyen azo ayeke nduru ti tene mvene?

Ti hinga so “sese so kue” ayeke na gbe ti ngangu ti Satan amû lege na e ti hinga ngbanga ti nyen azo mingi ayeke tene mvene. Me, e lingbi ti hunda tere ti e: ‘Ngbanga ti nyen Satan “babâ ti mvene” asara lani tongaso?’ Satan ahinga lani so Jéhovah ayeke Gbia ti Dunia Kue nga lo yeke na droit ti komande aye kue so lo créé, so na popo ni kozo koli na kozo wali ayeke nga dä. Ye oko, Satan asara nzara ti wara kota ndo so, atâa so lo lingbi na ni pëpe. Kota bê nga na nzara ti wara kota ndo apusu Satan ti gi ti mû place ti Jéhovah. Ti wara ye so lo yeke gi, Satan atene mvene nga lo sara ye na handa.​—1 Timothée 3:6.

Ka ti laso, a yeke tongana nyen? Mo yeda pëpe so kota bê nga na gingo ti wara kota ndo ayeke bibe so ayeke pusu azo mingi ti tene mvene? Awadengo buze so ayeke na nzara ti wara kota nginza, azo ti poroso so aye goro nga abungbi ti nzapa ti wataka ayeke handa azo na ayeke tene mvene na ala. Ndali ti nyen? Fani mingi, a yeke kota bê nga na nzara ti wara kota ndo si ayeke pusu ala ti gbugburu tere wala ti gi ti wara mosoro, ngangu ti komande wala ti wara mbeni kota ndo so ala lingbi na ni pëpe. Gbia ti ndara Salomon ti Israël ti giriri agboto mê ti e atene: “Zo so agi lege fade fade ti ga zo ti mosoro, fade lo manke ngbanga pëpe.” (aProverbe 28:20). Na bazengele Paul atene: “Gere ti sioye kue ayeke ti ndoye nginza.” (1 Timothée 6:10). A lingbi ti tene oko tënë so na ndo kota nzara ti wara ngangu ti komande wala kota ndo.

Mbeni ye so ayeke pusu azo ti tene mvene ayeke mbeto, na mbilimbili mbeto ti aye so ayeke si wala ti aye so azo ayeke pensé ni tongana ala mä tâ tënë. Azo kue ayeke na nzara ti tene amba ti ala aye ala. Ye oko, nzara so alingbi ti pusu ala ti ba yâ ti tâ tënë, même gi kete, ti kanga ndo ti wokongo ti ala, ti honde ambeni nzene nzene tënë so amû kamene wala gi senge ti tene azo abâ ala na nzoni lê. A yeke na lege ni so Salomon atene: “Son ayeke na lege ti kpengo mbeto ti zo, me zo so azia bê ti lo na L’Eternel, fade a bata lo.”​—aProverbe 29:25.

Duti be-ta-zo na Nzapa ti tâ tënë

Ye wa Manfred atene na ngoi so wayinda ni ahunda lo ti fa place ti amba ti lo? Manfred atene tâ tënë. Lo tene: “Wafango ye na e azia e hio, tongaso mbi kiri ti sara kua. Me ti amba ti mbi, mbi lingbi pëpe ti sara tënë na place ti ala. Peut-être, ala wani alingbi ti hunda amba ti mbi ni.”

Manfred alingbi fade ti leke mbeni pendere tënë ti handa na wayinda ni, tongaso si amba ti lo aye tënë ti lo. Ye oko, lo yeke na anzoni raison ti tene tâ tënë. Manfred ayeke oko ti aTémoin ti Jéhovah. Sarango ye ti lo na lege ni asara si lo bata nzoni yingo-ti-hinga. A sara nga si patron ti lo azia bê kue na lo. Ndali ti mbeni kua so lo yeke manda, a hunda na lo ti sara kua na place ti kango bijou, atâa so a yeke mû lege na azo so ayeke manda kua ti sara kua na ndo ni so pëpe. Ngu 15 na pekoni, tongana Manfred aga mbeni kota zo ti ndokua ni, oko wayinda so airi lo na téléphone, lo gonda Manfred na lo dabe ti Manfred ni na ndo ti ye so asi lani, so e sara tënë ni fade.

Teti so Jéhovah ayeke Nzapa ti tâ tënë, a lingbi azo kue so aye ti ga nduru na lo ‘azia mvene’ na ‘asara tene-biani’ wala atene tâ tënë. A lingbi wakua ti Nzapa aye tâ tënë. Zo ti ndara atene: “Tâ témoin atene mvene pëpe.” Ye oko, mvene ayeke nyen?​—aEphésien 4:25; aProverbe 14:5.

Mvene ayeke nyen?

Mvene kue ayeke tâ tënë pëpe, me tënë kue so ayeke tâ tënë pëpe ayeke mvene pëpe. Ngbanga ti nyen tongaso? Mbeni bakari afa nda ti mvene atene ayeke “mbeni tënë so zo ni ahinga atene ayeke tâ tënë pëpe wala so lo bâ lo tene a yeke tâ tënë pëpe, me lo tene ni ti handa amba ti lo.” Biani, mbeni tënë ayeke mvene tongana zo so atene ni aye ti handa mba ti lo. Tongaso, ti tene mbeni tënë so ayeke tâ tënë pëpe me ti sara ni na mbana pëpe, na tapande mungo mbeni sango so ayeke na lege ni pëpe wala fango wungo ti mbeni ye na lege ni pëpe, a yeke nde na tenengo mvene.

Na ndo ni, e yeke na bezoin ti bâ wala zo so ahunda sango ni ayeke na droit ti wara ni kue. Na tapande, tongana a yeke wayinda ti mbeni ndokua nde la ahunda lani oko tënë so na Manfred, a lingbi lo fa na lo tënë ni kue? A lingbi lo fa tënë ni kue pëpe. Teti so wayinda ni ayeke na droit na asango so pëpe, Manfred ayeke nga na bezoin pëpe ti fa ni kue na lo. Me, même na yâ ti ye so, a yeke nzoni pëpe teti lo ti tene mvene.

Tapande wa Jésus azia na ndo tënë so? Mbeni lâ, Jésus ayeke sara lisoro na azo so ayeke adisciple ti lo pëpe, na so ala gi ti hinga ndo so lo ye ti gue dä. Ala wa lo atene: “Londo na ndo so, Mo gue na Judée.” Jésus akiri tënë wa? Lo tene: “I gue na fête so [na Jérusalem]; Mbi yeke gue na fête ni fadeso pëpe, teti lâ ti Mbi ade asi pëpe.” Me kete na pekoni, Jésus ague biani na matanga ni na Jérusalem. Ngbanga ti nyen lo kiri tënë tongaso? Ala yeke na droit pëpe ti hinga ando kue so lo yeke gue dä. Tongaso, atâa so tënë so lo tene na ala ayeke mvene pëpe, lo fa na ala gi mbage ti tënë ni ti mû lege na ala pëpe ti sara sioni na lo wala na adisciple ti lo. Tënë so ayeke mvene pëpe ndali ti so bazengele Pierre atene na ndo Christ atene: “Lo sara siokpari oko pëpe, na ala wara tënë ti handa na yanga ti Lo pëpe.”​—Jean 7:1-13; 1 Pierre 2:22.

Ka ti Pierre, a yeke tongana nyen? Na bï so a gbu Jésus, Pierre atene mvene fani ota pëpe tongana lo tene ni hinga Jésus pëpe? Biani, mbeto ti azo asara si Pierre atene mvene. Me hio na pekoni, lo “toto na vundu na ngule”, lo gbian bê ti lo nga a pardone siokpari ti lo. Na ndo ni, lo manda ye na lege ti faute so lo sara. Ambeni lango na pekoni, lo sara tënë ti Jésus na gbele azo nga lo ke na kuru go ti kaï ti sara tënë atâa so azo ti komande ti aJuif so ayeke na Jérusalem atene na lo tongana lo kaï pëpe, lo yeke wara kpale na ala. Biani, lege so Pierre atï teti kete ngoi na yâ ti mvene nga lege so lo sara ye hio ti sigigi dä alingbi ti mû ngangu na e kue. Teti e kue, wokongo ti e alingbi ti pusu e ti pika gere ti e na lege ti tënë ti yanga ti e wala na lege ti sarango ye ti e.​—Matthieu 26:69-75; Kusala 4:18-20; 5:27-32; Jacques 3:2.

Fade tâ tënë ayeke ngbâ teti lakue lakue

A-Proverbe 12:19 atene: “Yanga so asara tënë biani [wala atene tâ tënë, NW ] angbâ lakue, me menga so asara tënë ti wataka angbâ gi teti kete l’heure.” Biani, tenengo tâ tënë ayeke mbeni ye so ayeke ngbâ ande lakue. Nga, songo ti azo ayeke luti nzoni na ala yeke wara ngia tongana ala tene tâ tënë na popo ti ala nga ala sara ye alingbi na ni. Ni la, tenengo tâ tënë ayeke ga na anzoni ye hio na zo. Na popo ti anzoni ye so, mo yeke wara nzoni yingo-ti-hinga, nzo iri nga asongo so akpengba na yâ mariage, na yâ ti sewa, na popo ti akamarade nga même na popo ti azo so ayeke dë buze.

Nde na so, nda ti mvene ayeke sigigi lakue. Zo so atene mvene alingbi ti handa amba ti lo gi teti kete ngoi, me tongana ngoi ayeke hon, nda ti lo ayeke sigigi. Na ndo ni, Jéhovah, Nzapa ti tâ tënë, aleke mbeni ngoi awe so lo yeke zia lege mbeni pëpe na azo ti mvene wala ala so ayeke pusu amba ti ala ti tene mvene. Bible amû zendo so fade Jéhovah ayeke zi ngangu so Satan Zabolo, babâ ti mvene ayeke sara ti handa azo ti sese kue. Na yâ ngoi kete, fade Jéhovah ayeke sara si tenengo mvene ahunzi nga lo yeke futi azo ti mvene kue.​—Apocalypse 21:8.

So tâ dengo bê si e yeke na ni na ngoi so fade ‘yanga so atene tâ tënë’ ayeke ngbâ ande teti lakue lakue!

[Kete tënë na gbe ni]

[Kete tënë na lembeti 4]

Kota bê na nzara ti wara kota ndo ayeke pusu azo mingi ti tene mvene

[Kete tënë na lembeti 5]

Mvene kue ayeke tâ tënë pëpe, me tënë kue so ayeke tâ tënë pëpe ayeke mvene pëpe