Atënë so azo ahunda
David, mbeni koli so Nzapa aye lo mingi, asala tâ sana na azo so lo gbu na bira tongana ti so a sigigi na yâ ti ambeni Bible na 2 Samuel 12:31 nga na 1 Chronique 20:3?
Oko pëpe. David azia gi azo ti Ammon so lo gbu ala na bira na tele ti kua ti ngangu. Ye so David asala, azo agbu nda ni nzoni pëpe ngbanga ti lege so ambeni Bible akiri na peko ti aversê so.
Na salango tënë ti ye so lo sala na azo ti Ammon, aBible so afa tâ David tongana zo ti salango sana na azo. Na tapande, 2 Samuel 12:31 atene: “Lo sala si azo ti kodoro so asigigi, na lo zia ala na gbe ti scie, na gbe ti zeme ti wen, na gbe ti dö ti wen, na lo sala si ala hon na yâ four ti brique. Lo sala tongaso na akodoro kue ti amolenge ti Ammon.” Kozo mbeti ti Chronique 20:3 afa peko ti tondo ni nga gi tongaso.
Ye oko, tongana ti so Samuel Rolles Driver so lo yeke mbeni wagingo nda ti Bible afa, mara ti sana ni so “ague tâ oko pëpe na salango ye ti tele ti David so e hinga na lo.” Ni la, mbeni tënë na yâ mbeni Bible atene: “David azia abungbi ti azo ti kusala so na sese si lo wara nginza na lege ti akodoro so lo hon ni na ngangu; a lingbi ti tene so a yeke ye so mingi ti agbia so asö benda ayeke sala lani.” (The Anchor Bible). Ti gue oko na tënë so, Adam Clarke atene: “Tongaso, tënë ni aye ti tene so David asala si azo ni aga angbâa, na lo zia ala na kua ti surungo yâ ti akeke na scie, dengo sese wala gingo amosoro ti gbe ti sese, . . . surungo keke ti wâ nga na gbotongo brique. Fango yâ ti ala na scie, dengo yâ ti ala na dö, fango yâ ti ala na zeme, place ti atënë ni so ayeke na yâ ti versê so pëpe, na a lingbi nga oko pëpe na salango ye ti David na mbage ti azo ti Ammon.”
Mbilimbili gbungo nda ti tënë ni so asigigi polele na yâ ti ambeni Bible ti ngoi ti e afa so a lingbi pëpe ti bi tënë ti sioni salango ye so na li ti David.a Bâ lege so Tene ti Nzapa, Kozo Mbouki akiri peko ti tënë ni: ‘Lo mû azo ti kodoro ni kue lo kangbi ala ti sala na kua ti ngangu: ambeni ayeke suru keke, ambeni a dë sese, ambeni a sala kua ti dö, ambeni a yeke dö potopoto ti sala na da; lo sala tongaso na a kodoro ti Ammon kue.’ (2 Samuel 12:31). ‘David a mû azo ti kodoroni kue, lo zia ala na kua ti surungo keke, na kua ti fango yaka, na kua ti dö; lo sala tongaso na a kodoro ti amolenge ti Ammon kue.’ (1 Chronique 20:3). Lege so Traduction du monde nouveau nga akiri peko ti tënë ni ague oko na ndangba gbungo nda ti ye so awagingo nda ti Bible ayeke na ni: “Azo so ayeke na yâ ti kodoro ni, lo sigigi na ala ti zia ala na tele ti kua ti fango atênë na scie, kua ti agbakuru so yanga ni aza so a leke ni na wen, kua ti adö so a leke ni na wen, nga lo zia ala na kua ti gbotongo abrique.” (2 Samuel 12:31). “Azo so ayeke na yâ ti kodoro ni lo sigigi na ala, na lo zia ala na kua ti fango atênë na scie, kua ti agbakuru ti wen so yanga ni aza na kua ti adö; na a yeke tongaso si David asala ye teti agbata kue ti amolenge ti Ammôn.”—1 Chronique 20:3.
David asala pëpe mara ti sioni sana tongaso nga lo fâ pëpe azo ti Ammon so atï awe na mara ti sioni fango zo tongaso. Lo mû pëpe peko ti asioni ngobo ti salango ye ti ngoi ti lo.
[Kete tënë na gbe ni]
a Tongana a gbian mbeni gere-mbeti oko, a lingbi ti diko tënë ti Hébreu ni tongaso: “Lo zia ala na kua ti fango ye na scie” wala “lo fâ yâ ti ala ndulu ndulu (na scie).” Nga, tënë “four ti brique” aye nga ti tene “caisse ti brique”. Mbeni zo alingbi pëpe ti hon na yâ caisse ti brique ni so ayeke tâ kete mingi.