Atâ Chrétien angbâ ti tambela na yâ tâ tënë
“Tongana mbi mä tënë ti amolenge ti mbi so ayeke tambela na lege ti tene-biani, so amû ngia na mbi ahon mbeni ye kue.”—3 JEAN 4.
JÉHOVAH ayeda gi na azo so avoro lo “na yingo na tene-biani.” (Jean 4:24). Ala sala ye alingbi na tâ tënë, na ala yeda na afango ye kue ti aChrétien so aluti na ndo Tënë ti Nzapa. “Tene-biani ti Tene-nzoni” aluti na ndo Jésus Christ nga na ndo fango na gigi mbilimbili ti kota yanga-ti-komande ti Jéhovah na lege ti Royaume (aGalate 2:14). Ti ala so asoro ti mû peko ti atënë ti wataka, Nzapa azia “ye ti sala si bê ti ala aga kirikiri”; me salut ayeke teti ala so amä na bê na nzo tënë na atambela na yâ tâ tënë.—2 aThessalonicien 2:9-12; aEphésien 1:13, 14.
2 Awafango tënë ti Royaume ayeke “afon [na popo ti mba] . . . na kusala ti tene-biani.” Legeoko na bazengele Jean na ndeko ti lo Gaïus, ala ngbâ ti gbu tâ tënë ngangu na ti tambela dä. Na bingo bê na ndo Gaïus, Jean asû na mbeti: “Tongana mbi mä tënë ti amolenge ti mbi so ayeke tambela na lege ti tene-biani, so amû ngia na mbi ahon mbeni ye kue.” (3 Jean 3-8). Biani, a yeke peut-être mbakoro Jean pëpe si aga na Gaïus na yâ tâ tënë; ye oko, tongana a bâ ngu ti bazengele ni so ahon mingi, dutingo ti lo ti biazo Chrétien, nga ndoye ti lo ti babâ, a lingbi ti tene so Gaïus so ade peut-être pendere ayeke tongana mbeni oko ti amolenge ti Jean na lege ti yingo.
Tâ tënë na ndo lege ti vorongo ti aChrétien
3 Ti manda tâ tënë, akozo Chrétien ayeke bungbi tele na kongregation, na fani mingi a yeke na yâ ada ti ambeni zo (aRomain 16:3-5). Na lege so, ala wara awango so akpengba zo, na ala wa tele na popo ti ala ti ndoye tele na ti sala anzoni kusala (aHébreu 10:24, 25). Tongana lo yeke sû mbeti na ndo ala so, ngoi mingi na pekoni, atene ala yeke aChrétien, Tertullien (ngu 155-220 N.E.) atene: “E yeke bungbi oko ti diko abuku ti Nzapa . . . Na lege ti atënë ti nzoni-kue so, e yeke bata mabe ti e, e yeke kpengba beku ti e, e yeke sala si ziango bê so e yeke na ni aluti ngangu.”—Buku Apologie, chapitre 39.
4 A lingbi ti tene so a yeke he lani bia na ngoi so akozo Chrétien ayeke sala abungbi ti ala (aEphésien 5:19; aColossien 3:16). Wafango ye Henry Chadwick asû na mbeti so Celse, mbeni wandara ti siècle use, abâ lani so abia ti ala so atene ala yeke aChrétien ayeke ‘tâ pendere mingi ti mä, na ngonzo agbu lo teti so abia ni andu bê ti lo mingi.’ Chadwick atene na ndo ni: “Clément ti Alexandrie ayeke kozo wasungo mbeti na ndo vorongo ti aChrétien ti fa na yâ mbeti ti lo mara ti abia wa a lingbi aChrétien ahe. Lo fa so a lingbi abia ni ague oko pëpe na amozoko ti dodo so azingo nzara ti bungbingo koli na wali.” (The Early Church, alembeti 274-275). A lingbi ti bâ polele so akozo Chrétien ayeke he bia na ngoi ti abungbi ti ala; legeoko nga, fani mingi aTémoin ti Jéhovah ayeke he abia so aluti na ndo Bible na so na yâ ni a yeke wara angangu tënë ti sepelango Nzapa nga na Royaume.
5 Na yâ akongregation ti akozo Chrétien, asurveillant ayeke fa tâ tënë, na aserviteur ti mungo maboko ayeke mû maboko na yâ alege nde nde na afon ala na yâ vorongo (aPhilippien 1:1). Mbeni wabatango bungbi ayeke lani dä so ayeke zia bê na Tënë ti Nzapa nga na yingo vulu ti fa lege na ndo aye ti yingo (Kusala 15:6, 23-31). Na yâ kongregation, a yeke sala kusala lani pëpe na a-iri so aye ti yä zo na nduzu, ngbanga ti so Jésus amû yanga na adisciple ti lo: “I zia azo adi iri ti i Rabbi pëpe, teti Oko ayeke Maître ti i, na i kue i yeke aita. I di iri ti mbeni zo Babâ ti i na sese so pëpe, teti Oko ayeke Babâ ti i, Lo so ayeke na yayu.” (Matthieu 23:8, 9). Na yâ aye so, nga na yâ ambeni ye mingi, asalango ye ti aTémoin ti Jéhovah akpa ti akozo Chrétien.
A sala ngangu na ala teti so ala fa tâ tënë
6 Atâa so akozo Chrétien ayeke fa tokua ti Royaume ti siriri, a sala lani ngangu na ndo ala legeoko tongana ti so a sala ngangu na ndo Jésus (Jean 15:20; 17:14). Wasungo mbaï Jean L. Von Mosheim ahiri akozo Chrétien “mbeni bungbi ti azo so salango ye ti ala ayeke ti sala sioni na zo oko pëpe; nga ala yeke na sioni bibe oko pëpe ti ke letäa.” Wandara Mosheim atene so “ye so amû ngonzo mingi na aRomain na mbage ti aChrétien ayeke so vorongo ti aChrétien ahunda aye mingi pëpe, na ye so akpa oko pëpe amatanga ti vorongo so ambeni zo nde ayeke sala.” Lo tene nga: “Ala yeke mû asandaga pëpe, ala yeke na atemple pëpe, ala yeke na ayanda pëpe, na ala yeke pëpe na aprophète so asala tënë na iri ti mbeni nzapa ti wataka, wala na mbeni bungbi ti aprêtre; gi aye so asala si azo mingi so ahinga ndo pëpe ayeke zonga aChrétien teti na lê ti azo so, a lingbi alege ti vorongo kue aduti na aye so. Ni la, a bâ ala tongana azo so amä na bê na nzapa oko pëpe; na andia ti aRomain afa so tongana a bi tënë na li ti ambeni zo na tenengo so ala mä na bê na nzapa oko pëpe, a lingbi a bâ ala tongana azo so ayeke buba nzoni duti ti azo.”
7 Aprêtre, awakode, na ambeni zo nde so ayeke wara kobe ti yanga ti ala na lege ti vorongo so a mû na ayanda ayeke pusu azo ti ndo ni ti ke aChrétien so abi tele ti ala pëpe na yâ akusala ti vorongo ayanda (Kusala 19:23-40; 1 aCorinthien 10:14). Tertullien asû na mbeti: “Ala bâ so aChrétien ayeke na gunda ti akpale nga na aye ti sioni kue so asi na azo. Tongana ngu ti Tibre asuku juska ti si na agbagba ti kodoro ni, tongana ngu ti Nil asuku amû ndo ti ayaka pëpe, tongana ngu apika mingi wala lâ asu mingi, tongana sese ayengi, kota nzara aga, wala mbeni kpale asi, fade fade a mä dekongo so: ‘I bi aChrétien na bamara!’ ” Atâa aye ti pekoni ayeke tongana nyen, atâ Chrétien ‘abata tele ti ala ngbanga ti ayanda.’—1 Jean 5:21.
Tâ tënë na ndo amatanga ti vorongo
8 Ala so ayeke tambela na yâ tâ tënë ake amatanga so ague nde na Mbeti ti Nzapa ngbanga ti so ‘lumière asala beoko na bingo pëpe’. (2 aCorinthien 6:14-18). Na tapande, ala yeke sala matanga ti dungo Jésus (wala Noël) pëpe, so a yeke sala ni ka na lango 25 ti nze ti décembre. Mbeni kota bakari (The World Book Encyclopedia) ayeda so “zo oko ahinga pëpe tâ lango so a dü na Christ”. Mbeni kota bakari nde (The Encyclopedia Americana ti ngu 1956) atene: “Saturnale ayeke lani mbeni matanga ti aRomain so a yeke sala ka na popo ti nze ti décembre; na a duti tapande teti mingi ti asalango ye ti ngia so a wara na yâ matanga ti Noël.” Buku Cyclopædia ti M’Clintock na Strong atene: “Salango matanga ti dungo Jésus ayeke mbeni komandema so alondo na Nzapa pëpe, na a wara ni nga pëpe na yâ Testament ti Fini.” Nga mbeni buku nde (Daily Life in the Time of Jesus) afa bango ndo so: “Na ngoi ti dê ti décembre-février, a yeke zia akundu kue na yâ ada ti ala; na tongana a yeke ti bâ gi tapande so, a lingbi ti tene so lango so a soro ti duti lango ti dungo Jésus, so atï na ngoi ti dê, alingbi pëpe ti duti tâ lango ni, teti so aÉvangile atene so aberger ayeke lani na yâ ayaka na ngoi ni so.”—Luc 2:8-11.
9 A tene so Pâques [“Easter”] ayeke matanga ti londongo ti Christ na popo ti awakinda. Ye oko, ambeni kpengba buku so azo mingi ayeda na ni afa so matanga ti Pâques ague oko na vorongo ti wataka. Mbeni buku (The Westminster Dictionary of the Bible) atene so Pâques alondo “giriri na matanga so a yeke sala na Zamani na ngoi ti anze ti mars na avril teti nzapa-wali ti lumière na ti hunzingo ti ngoi ti dê; na yanga ti Anglais so azo ni ayeke tene lani, a hiri ngoi ti anze ni so ‘Eastre’ “, wala Eostre. Atâa ye ni ayeke tongana nyen, kota bakari ti Encyclopædia Britannica (Buku 11 ni) atene: “A sala tënë ti matanga ti Pâques oko pëpe na yâ Testament ti Fini.” Akozo Chrétien ayeke sala lani matanga ti Pâques pëpe, na awakua ti Jéhovah laso ayeke sala nga ni pëpe.
10 Jésus amû yanga pëpe na adisciple ti lo ti sala matanga ti dungo lo wala ti londongo ti lo na popo ti awakinda; me lo hunda ti tene ala sala gi Matanga ti Dango Bê na kui ti lo ti sandaga (aRomain 5:8). Biani, a yeke oko matanga ti vorongo so lo hunda na adisciple ti lo ti sala (Luc 22:19, 20). A hiri nga matanga so Kobe ti Seigneur, na a-Témoin ti Jéhovah angbâ lakue ti sala ni ngu oko oko.—1 aCorinthien 11:20-26.
A fa tâ tënë na ndo sese kue
11 Ala so ahinga tâ tënë abâ so a yeke ye ti matabisi teti ala ti mû ngoi, ngangu, na amosoro ti ala nde nde teti kusala ti fango nzo tënë (Marc 13:10). A yeke na lege ti a-offrande so a mû na bê kue si a yeke maï lani kusala ti fango tënë ti akozo Chrétien (2 aCorinthien 8:12; 9:7). Tertullien asû na mbeti: “Atâa so mbeni ye tongana sanduku ti mungo nginza ayeke dä, a zia ni pëpe ti ro na anginza so a futa ti lï na da ni, mo bâ mo tene lege ti vorongo ayeke mbeni lege ti dengo buze. Fani oko na yâ nze oko, zo oko oko ayeke ga na kete wungo ti nginza; wala lo lingbi ti sala tongaso na lango kue so lo ye, na gi tongana lo ye na lo lingbi, teti a forcé zo oko pëpe; zo ayeke mû ye so bê ti lo aye.”—Buku Apology, chapitre 39.
12 Kusala ti fango tënë so aTémoin ti Jéhovah asala na ndo sese kue aluti nga na ndo a-offrande so a mû na bê kue. Na tele ti aTémoin, ambeni zo so asala nzara ti tënë ni na so ayeke na bê ti kiri singila abâ so a yeke ye ti matabisi teti ala ti mû a-offrande teti kusala so. Ge so nga, kamba ayeke dä na popo ti akozo Chrétien na aTémoin ti Jéhovah.
Tâ tënë na ndo tambela ti zo oko oko
13 Teti so ala yeke tambela na yâ tâ tënë, akozo Chrétien ayeda na wango ti bazengele Pierre so: “I tambela mbilimbili na popo ti aGentil, si tongana ala sala tënë ti ke i tongana azo ti sala sioni, ala lingbi mû gloire na Nzapa, na lâ ni so Lo ga ti bâ ala, teti ala bâ nzo kusala ti i awe.” (1 Pierre 2:12). A-Témoin ti Jéhovah ayeda na bê kue na atënë so.
14 Même na pekoni so ngoi ti belengo tënë ti mabe asi, ala so atene ala yeke aChrétien ake asalango ye ti buba so andu pitan. Wafango mbaï ti Église, William Dool Killen, atene: “Na yâ siècle use na ota, place ti ngia ti kota gbata oko oko kue aga ndo so azo mingi ayeke na nzara ti gue dä; atâa so mingi ti azo so amû li ni na yâ salango angia so ayeke na sioni tambela, asalango ye ti ala so apika bê ayeke lakue ti maï asioni nzara ti mitele ti azo ti ngoi ni. . . . Atâ Chrétien kue ayeke bâ lani aye ti ngia so na sioni lê mingi. . . . Ala yeke kpe ti ga ndulu na aye ti pitan so a yeke sala dä; nga lege so a yeke hiri ka lakue na anzapa ti apaïen ayeke ye ti zonga teti atënë ti mabe ti ala.” (The Ancient Church, alembeti 318-319). Atâ disciple ti Jésus nga laso ake alege kue ti salango ngia ti buba so andu pitan na tambela so ayeke sioni.—aEphésien 5:3-5.
Tâ tënë na ndo “azo ti komande”
15 Atâa so akozo Chrétien ayeke lani na nzoni tambela, mingi ti atogbia ti Rome abâ ala na sioni lê. Wasungo mbaï Ernest George Hardy atene so atogbia ayeke bâ lani aChrétien tongana “azo so ayeke na wâ teti vorongo ti ala me so ayeke aye ti ke”. Ambeni mbeti so Gouverneur Pline le Jeune ti Bithynie, na togbia Trajan atokua na popo ti ala afa so mingi ti azo ti komande ahinga lani mbilimbili kue pëpe tâ kusala so lege ti vorongo ti aChrétien ayeke sala. Tongana nyen aChrétien ayeke bâ ayanga-ti-komande?
16 Legeoko na akozo disciple ti Jésus, aTémoin ti Jéhovah ayeke mä yanga ti “azo ti komande”, so ti tene ayanga-ti-komande ti azo, alingbi na katikati so ndia ti Nzapa azia (aRomain 13:1-7). Tongana ye so azo ahunda ague nde na ti so bê ti Nzapa aye, ala yeke tene: “A yeke ngbanga ti e ti mä Nzapa ahon ti mä azo.” (Kusala 5:29). Buku Na peko ti Jésus, lege ti vorongo ti aChrétien ahon na ngangu (Angl.) atene: “Atâa so aChrétien abi tele ti ala pëpe na yâ vorongo so a mû na togbia, ala yeke lani azo ti gango na wusuwusu pëpe. Nga vorongo ti ala ayeke tâ ye ti gango na kpale pëpe na kodoro-togbia ni atâa so a yeke nde mingi na a yeke so bê ti apaïen ngoi na ngoi.”
17 Akozo Chrétien ayeke amû lani mbage ti Royaume ti Nzapa, legeoko tongana ti so ababâ ti giriri Abraham, Isaac, na Jacob amä na bê na “kodoro” ti zendo ni, ‘so Nzapa ayeke Zo ti salango ni.’ (aHébreu 11:8-10). Legeoko na Maître ti ala, adisciple ti Jésus “[a]yeke ti sese so pëpe.” (Jean 17:14-16). Nga ahon ti bi tele na yâ abira na atiri ti azo, ala yeke tomba peko ti siriri na ‘pikango épée ti ala si a ga soc’. (Esaïe 2:4). Na bingo lê na ndo mbeni pendere kamba so ayeke na popo ti salango ye ti akozo Chrétien na ti aTémoin ti Jéhovah laso, Geoffrey F. Nuttall, wamungo diskur na ndo mbaï ti Église atene: “Bango ndo ti akozo Chrétien na mbage ti bira akpa mingi bango ndo ti azo so laso ala hiri tele ti ala mveni aTémoin ti Jéhovah, na a yeke ye ti kamene teti e ti yeda so a yeke tongaso biani.”
18 Teti so ala duti nde na sese so, na ala mä yanga ti “azo ti komande”, akozo Chrétien ayeke pëpe azo ti gango na kpale na ayanga-ti-komande ti ngoi ni kâ; legeoko nga, aTémoin ti Jéhovah ayeke pëpe azo so aga na kpale na ayanga-ti-komande. Mbeni wasungo mbeti-sango ti Amerika ti Banga atene: “A yeke duti tâ na lege ni oko pëpe ti mä na bê so aTémoin ti Jéhovah ayeke ga na kpale na ayanga-ti-komande. Ala ke letäa pëpe, na ala yeke sala ye biani na yâ siriri legeoko tongana ti so mbeni bungbi ti vorongo alingbi ti sala.” Ayanga-ti-komande so ahinga tënë nzoni na ndo aTémoin ti Jéhovah ayeda so nda ti tënë ayeke dä pëpe ti sala mbito ti ala.
19 Mbeni oko lege so akozo Chrétien afa so ala yeke kpe mbito ti “azo ti komande” ayeke ti futa lampo ti ala. Tongana lo sû mbeti na Antoninus Pius, togbia ti Rome (ngu 138-161 N.E.), Justin atene so aChrétien afuta lampo ti ala “na bê kue ahon tanga ti azo kue.” (First Apology, chapitre 17). Nga, Tertullien atene na amokonzi ti Rome so azo ti kamata lampo ayeke na “mbeni kuda ti kiringo singila na mbage ti aChrétien” teti so aChrétien ayeke futa lampo ti ala na bê kue (Apology, chapitre 42). A-Chrétien ayeke wara lani ye ti nzoni na lege ti Pax Romana, wala siriri ti Rome, so andu andia na nzoni lege so a leke na aye ti lo, apendere lege ti lo, na anzoni tambela na lege ti amangboko. Teti ala hinga so ala yeke na kuda ti kiri na ni teti aye so, ala yeke sala ye alingbi na tënë ti Jésus so: “I mû na César ye so ayeke ti César, na i mû na Nzapa ye so ayeke ti Nzapa.” (Marc 12:17). Azo ti Jéhovah laso ayeke bata wango so, na a gonda ala awe teti nzoni salango ye ti ala, so andu na tapande futango lampo.—aHébreu 13:18.
Tâ tënë: mbeni kamba so abungbi azo oko
20 Ngbanga ti so ala yeke tambela na yâ tâ tënë, akozo Chrétien abungbi lani oko na yâ mbeni sewa ti aita so aduti na siriri; aTémoin ti Jéhovah abungbi tongaso nga laso (Kusala 10:34, 35). Mbeni mbeti so a sû na so a zia ni na yâ mbeti-sango The Moscow Times atene: “A hinga [aTémoin ti Jéhovah] nzoni tongana azo so abi bê na amba ti ala, so ayeke nzoni, na so ayeke na tâ be-ti-molenge; a yeke ngangu pëpe ti ga ndulu na ala; ala yeke sala ngangu na ndo ambeni zo pëpe, na ala yeke gi lakue ti duti na siriri na ambeni zo . . . Ala yeke nyon samba ahon ndo ni pëpe, ala nyon mbangi pëpe na ala yeda na petengo goro pëpe, na a yeke ngangu pëpe ti gbu nda ti salango ye ti ala: ala tara ti zia si mabe ti ala so aluti na ndo Bible afa lege na ala na yâ ye kue so ala sala wala ala tene. Tongana fade azo kue na ndo sese atara ti bata atënë ti Bible tongana ti so aTémoin ti Jéhovah ayeke sala, sioni sese ti e so ayeke duti fade tâ nde mingi.”
21 Mbeni kota bakari (Encyclopedia of Early Christianity) atene: “Église ti kozo abâ lo mveni tongana mbeni fini bungbi ti azo so na popo ni aJuif na aGentil, so kozoni ake tele na popo ti ala, alingbi ti bungbi oko na yâ siriri.” A-Témoin ti Jéhovah nga ayeke mbeni bungbi ti aita ti sese kue so ayeke na siriri, tâ bungbi ti azo ti fini sese biani (aEphésien 2:11-18; 1 Pierre 5:9; 2 Pierre 3:13). Tongana kota zo so ayeke bâ lege ti nzoni duti ti aye na yâ mbeni kota lando ti Pretoria na Afrika ti Mbongo abâ lani tongana nyen aTémoin ti Jéhovah ti mara nde nde so aga na assemblée ni abungbi oko na yâ siriri, lo tene: “Zo oko oko kue na popo ti ala ayeke na anzoni salango ye; azo ni ayeke sala tënë na popo ti ala nzoni, na tongana a bâ salango ye ti azo ni na yâ ti alango so ahon, aye so kue afa so azo ti bungbi ti ala ayeke na nzoni tambela mingi, na ala kue ayeke tongana mbeni sewa oko so ayeke na ngia.”
Ala wara deba nzoni teti ala fa tâ tënë
22 Na lege ti tambela ti ala nga na kusala ti ala ti fango tënë, Paul na ambeni Chrétien ayeke “fa tene-biani na gigi”. (2 aCorinthien 4:2). Mo yeda so aTémoin ti Jéhovah ayeke sala legeoko tongaso nga, na so ala yeke fa tâ tënë na amara kue? Azo na ndo ti sese kue ayeke yeda na tâ vorongo na ayeke gue mingi mingi ‘na hoto ti da ti Jéhovah’. (Esaïe 2:2, 3). Ngu oko oko, a yeke azo saki mingi si ayeke wara batême tongana fä ti mungo tele ti ala na Nzapa, na ye so asala si afini kongregation mingi abâ gigi.
23 Atâa so adutingo ti ala ayeke nde nde, awakua ti Jéhovah abungbi ti sala beoko na yâ tâ vorongo. Ndoye so ala yeke fa na gigi afa so ala yeke adisciple ti Jésus (Jean 13:35). Mo lingbi ti bâ so ‘Nzapa ayeke biani na popo ti ala’? (1 aCorinthien 14:25). Mo yeke mû maboko na ala so ayeke fa tâ tënë na amara kue? Tongana a yeke tongaso, zia mo fa lakue bê ti kiri singila teti tâ tënë, na mo duti na matabisi ti tambela dä teti lakue lakue.
Fade mo kiri tënë tongana nyen?
• Na ndo tënë ti vorongo, kamba wa ayeke na popo ti akozo Chrétien na aTémoin ti Jéhovah?
• Ala so atambela na yâ tâ tënë ayeke bata gi matanga oko ti vorongo. A yeke so wa?
• “Azo ti komande” ayeke azo wa? Na tongana nyen aChrétien ayeke bâ ala?
• Na lege wa tâ tënë ayeke mbeni kamba so abungbi azo oko?
[Ahundango Tene ti Manda na Ye]
1. “Tene-biani ti Tene-nzoni” aluti na ndo nyen?
2. Teti nyen mbilimbili bazengele Jean akiri singila? Na songo ti lo na Gaïus ayeke lani tongana nyen?
3. Akozo Chrétien ayeke bungbi tele lani ngbanga ti nyen? Nga ye ti nzoni wa ala wara dä?
4. Hengo bia asala kusala wa na ngoi ti abungbi ti aChrétien?
5. (a) Tongana nyen a yeke mû lani fango lege so andu aye ti yingo na yâ akongregation ti akozo Chrétien? (b) Tongana nyen atâ Chrétien asala ye alingbi na atënë ti Jésus so a wara na Matthieu 23:8, 9?
6, 7. Atâa so ala yeke fa mbeni tokua ti siriri, tongana nyen azo asala ye na mbage ti atâ Chrétien?
8. Ngbanga ti nyen ala so ayeke tambela na yâ tâ tënë ayeke sala pëpe matanga ti Noël?
9. Ngbanga ti nyen awakua ti Jéhovah ti giriri na ti laso asala matanga ti Pâques pëpe?
10. Matanga wa Jésus azia na sese? Na azo wa ayeke sala ni tâ na lege ni?
11, 12. Tongana nyen ala so ayeke tambela na yâ tâ tënë ayeke mû maboko lakue na kusala ti ala ti fango tënë?
13. Na ndo tambela ti ala, wango wa ti Pierre aTémoin ti Jéhovah ayeda na ni na bê kue?
14. Bango ndo ti aChrétien na ndo asalango ngia ti buba so andu pitan ayeke so wa?
15, 16. “Azo ti komande” ayeke azo wa? Na tongana nyen ala so atambela na yâ tâ tënë ayeke bâ ala?
17. (a) Akozo Chrétien amû lani mbage ti yanga-ti-komande wa? (b) Tongana nyen atâ disciple ti Christ asala ye alingbi na atënë ti Esaïe 2:4 na yâ fini ti ala?
18. Ngbanga ti nyen ayanga-ti-komande ayeke na anda ti tënë oko pëpe ti sala mbito ti aTémoin ti Jéhovah?
19. Na ndo tënë ti futango lampo, ye nyen alingbi ti tene na ndo akozo Chrétien nga na aTémoin ti Jéhovah?
20, 21. Na ndo tënë ti bungbingo tongana aita na yâ siriri, ye nyen a bâ na mbage ti akozo Chrétien nga na awakua ti Jéhovah ti ngoi ti laso?
22. Ye nyen ayeke si teti so aChrétien ayeke fa tâ tënë na gigi?
23. Tongana nyen mo yeke bâ ala so ayeke fa tâ tënë na amara kue?
[Foto na lembeti 21]
Abungbi ti aChrétien aduti lakue mbeni deba nzoni teti ala so atambela na yâ tâ tënë
[Afoto na lembeti 23]
Jésus amû yanga na adisciple ti lo ti sala Matanga ti Dango Bê na kui ti lo ti sandaga
[Foto na lembeti 24]
Legeoko na akozo Chrétien, aTémoin ti Jéhovah ayeke mä yanga ti “azo ti komande”