ECIGABI C’OKUYIGA 31
“Musimike, Murhadundaganaga”
“Ntyo, bene wirhu bazigirwa, musimike, murhadundaganaga.”—1 KR. 15:58.
LWIMBO 122 Tukuwe na Nguvu na Tusitikisike!
EBI RHWAYIGAa
1-2. Omu njira nci Omukristu ali nk’enyumpa ndîri eri omu garhi k’evile? (1 Abakorinti 15:58)
OMU mwaka gwa 1978, enyumpa ndîri bwenene y’e etaje 60 yayubakwa omu vile y’e Tokyo e Japon. Abakag’ilaba eyo nyumpa bacidosa gurhi yagendekera yayimangamwo buzira kuhirima enyanya z’emisisi minji y’idaho eba mw’eyo vile. Bici byakayirhabire? Abalenga bayubakaga eyo nyumpa bakolesize obulenga bwarhumaga yaba nzibu cikone yanahekwa eyi n’eyi n’emisisi y’idaho erhanahirime. Abakristu ko baba nk’eyo nyumpa ndîri nyubake omu garhi k’evile. Omu njira nci?
2 Omukristu agwasirwe abe n’olugero egarhi k’okusimika n’okucipatanisa n’ehali. Ashinganine abe n’emisi arhanadundaganaga lugenda okurhumikira amarhegeko n’amakanuni ga Yehova. (Osome 1 Abakorinti 15:58.) Aba ‘mubidu okurhumikira’ arhanajira akantu karhapatini n’obuyemere bwage. Oku bundi, ashinganine abe “wa lugero,” erhi wa kucipatanisa n’ehali, amango akanga kage kamuyemerire okujira ntyo erhi ciru kamuhûnyire okujira ntyo. (Yk. 3:17, NWT) Omukristu waciyigirizize okuba n’ezo ntanya z’olugero, anayake okuba mukali bwenene erhi okulekerera ebintu bwenene. Mw’eci cigabi, rhwaganirira ebi rhwakajira lyo rhurhadundaganaga. Kandi rhwabona njira irhanu Shetani akolesa ly’azambanya omuhigo gwirhu na kandi rhwayiga gurhi rhwakahagalikamwo obo bushiru bwage.
GURHI RHWAKASIMIKAMWO?
3. Marhegeko gahi g’Omuhanyi Mukulu w’Amarhegeko gali omu lwandiko lw’Ebijiro by’Entumwa 15:28, 29?
3 Bulya Yehova ye Muhanyi Mukulu w’Amarhegeko, ensiku zoshi anahe abantu bage amarhegeko g’obwalagale. (Iz. 33:22) Kwa lwiganyo, embaraza eri yalongoza y’omu myaka igana mirhanzi yayerekine njira isharhu Abakristu bagwasirwe bagendekere basimikamwo: (1) omu kuyaka okuharamya ensalamu, n’okuharamya Yehova yenene, (2) omu kurhumikira irhegeko lya Yehova liyerekine oku omuko guba mutagatifu, na (3) omu kurhumikira amakanuni g’Ebibliya galengerire g’olugenzi. (Osome Ebijiro by’Entumwa 15:28, 29.) Ene, gurhi Abakristu bakagendekera basimikamwo muli ezo njira isharhu?
4. Gurhi rhucishwekera kuli Yehova yenene? (Amafulûlo 4:11)
4 Rhunayake okuharamya ensalamu, n’okuharamya Yehova yenene. Al’irhegesire Abaisraheli oku bacishwekere kuli ye yenene. (Lush. 5:6-10) N’erhi Ibilisi arhangula Yezu, Yezu ayerekine n’obwalagale oku rhugwasirwe rhuharamye Yehova yenene. (Mt. 4:8-10) Co cirhumire, rhurhaharamya nsalamu. Kandi rhurhaharamya bene bantu, babe birongozi by’amadîni, abakulu b’epolitike erhi abantu bamanyikine bwenene omu micezo erhi omu by’okucishagalusa, rhurhababona nka bamungu. Rhunabêre oluhande lwa Yehova rhunanamuharamye yene bulya ye “walemaga ebintu byoshi.”—Osome Amafulûlo 4:11.
5. Bulya gurhi rhurhumikira irhegeko lya Yehova liyerekine oku obuzine n’omuko biba bitagatifu?
5 Rhunarhumikire irhegeko lya Yehova liyerekine oku obuzine n’omuko biba bitagatifu. Bulya gurhi? Bulya Yehova adesire oku omuko gushushanyize obuzine, n’obo obuzine eba ngalo ya ngulo ndarhi bwenene kurhenga emwage. (Lev. 17:14) Oku murhondero erhi Yehova ayemerera bene bantu oku bakalya enyama, abarhegeka barhakag’ilya omuko. (Murh. 9:4) Acibir’igalukira er’irhegeko erhi aha Abaisraheli Irhegeko lya Musa. (Lev. 17:10) Kandi arhegesire Embaraza Eri Yalongoza y’omu myaka igana mirhanzi erhegeke Abakristu boshi ‘baciyase . . . n’omuko.’ (Ebj. 15:28, 29, NWT) Rhunarhumikire er’irhegeko buzira kudundagana erhi rhurhôla emihigo lugenda eby’okubukwa.b
6. Gurhi rhucihangana okujira lyo rhulama kushimbana n’amakanuni ga Yehova galengerire g’olugenzi?
6 Rhunacihangane bwenene okukulikira amakanuni ga Yehova galengerire g’olungezi lwinja. (Hb. 13:4) Omu kukolesa enderho z’olwiganyo, entumwa Paolo erhuhanwire ‘rhubabaze’ erhi kuniga ebirumbu by’omubiri gwirhu, ko kuderha oku rhugwasirwe rhurhôle omuhigo muzibu-zibu lyo rhuyaka enyifinjo mbi z’omubiri. Rhunayake okulola erhi okujira akantu koshi-koshi kakarhuma rhwajira ecijiro c’eby’enshonyi. (Kl. 3:5; Ayu. 31:1) Erhi rhwakashumikwa okujira akantu kabi, rhunayake ho n’aho ngasi ntanya erhi ngasi cijiro cakashereza obwîra bwirhu haguma na Nnâmahanga.
7. Bici rhushinganine rhuhige okujira, na bulya gurhi?
7 Yehova arhuhûnyire ‘rhushimbe [rhurhumikire] n’omurhima gwirhu gwoshi.’ (Rm. 6:17) Obulongozi bwage bunarhulerhere obunguke ensiku zoshi, rhurhakacishoga marhegeko gahi gone rhulonzize okurhumikira. (Iz. 48:17, 18; 1 Kr. 6:9, 10) Rhunajire okwirhu koshi lyo rhushagalusa Yehova n’okuba n’entanya ziri nk’ez’omuzihi w’Ennanga waderhaga ntya: “Nagombize omurhima gwani nti ebi orhegesire omu marhegeko gawe, gubikole bwinjinja ensiku n’amango.” (Enna. 119:112) Cikone, Shetani ajira okwage koshi ly’azambanya ogo muhigo gwirhu. Njira zihi akolesa?
ENJIRA SHETANI AKOLESA LY’AZAMBANYA OMUHIGO GWIRHU
8. Gurhi Shetani akolesamwo okulibuzibwa ly’azambanya omuhigo gwirhu gw’okurhumikira Yehova?
8 Okulibuzibwa. Ibilisi anakolese ebirhero by’omubiri n’eby’ekandalala ly’azambanya omuhigo gwirhu. Omuhigo gwage kuba ‘kurhumira’ ly’ashereza obwîra bwirhu haguma na Yehova. (1 Pt. 5:8) Bakag’iyobohya Abakristu b’omu myaka igana mirhanzi, bakabashurha, n’okubaniga, enyanya z’omuhigo gwabo gw’okubêra bishwekerezi. (Ebj. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Shetani acigendekire akolesa okulibuzibwa muli gano mango. Oko kubonekine n’obwalagale muli oku bene wirhu na bali birhu bali bajirirwa n’obukali omu cihugo c’e Russie n’omu bindi bihugo na muli oku abantu barhuhagalika bali balibuza bene wirhu.
9. Ohâne olwiganyo luyerekine obulagirire bw’okuba masu lugenda ebirhero birhabonekana n’obwalagale.
9 Ebirhero birhabonekana n’obwalagale. Shetani anakolese “obwengehusi” ahanyuma n’okurhuhagalika omu njira zibonekana n’obwalagale. (Ef. 6:11) Rhuganirire olwiganyo lwa mwene wirhu ohamagalwa Bob, wali omu hopitali ly’aberwa endwala ndarhi. Abwira ba doktere oku nta kanga koshi-koshi kakarhuma ayemera okuhirwamwo omuko. Doktere w’okubera ayemera oku akenga ogo muhigo gwage. Cikone, omu budufu bw’embere z’okuberwa kwa Bob, doktere ohiramwo abantu e anestezi amulambagirira erhi abantu b’omulala gwage baba bagalusire e kâ. Abwira Bob oku nkaba birhahûne okukolesa omuko cikone baba bagurheganyize lyo gukola erhi hakaba akanga kakahûna ntyo. Nkaba oyo doktere arhanyize oku Bob akashanjire entanya zage bulya abantu b’omulala gwage barhacihali. Cikone Bob arhadundaganaga, anagendekera ayerekana oku nta kanga ciru n’akaguma kakarhuma ayemera okuhebwamwo omuko.
10. Bulya gurhi entanya za bene bantu guba murhego? (1 Abakorinti 3:19, 20)
10 Entanya za bene bantu. Erhi rhwakabona ebintu nk’oku bene bantu babibona, nkaba rhwanaleka Yehova n’amakanuni gage. (Osome 1 Abakorinti 3:19, 20.) “Obushinganyanya [obwenge, NWT] bwa mw’eri igulu” kanji-kanji bunashumye abantu lyo barhag’irhumikira Nnâmahanga. Bakristu balebe b’omu Pergamu n’omu Tiyatira bayahukirwa n’entanya abantu bakag’iharamya ensalamu n’okujira eby’enshonyi ba mw’ezo vile bagwerhe. Yezu ahîre ebyo bigamba byombi amahano mazibuzibu enyanya z’okulekerera olugenzi lw’eby’enshonyi. (Maf. 2:14, 20) Ene, abantu barhuzungulusire banarhushumika lyo rhuyemera entanya mbi. Abantu b’omu mulala gwirhu n’abantu rhuba rhumanyine nabo banalonza okurhuyemeza oku rhujira olwimango ludarhi n’okurhushumika rhuvune amarhegeko ga Yehova. Kwa lwiganyo, banalonza okurhuyeresa oku okuhikiriza irala lirhu kurhali kubi n’oku amakanuni g’Ebibliya g’olugenzi gakola ga mîra.
11. Amango rhuli rhwajira okwirhu koshi lyo rhurhumikira amakanuni ga Yehova, bici rhushinganine rhuyake?
11 Hali amango rhwakarhanya oku obulongozi Yehova arhuha burhayumvikini n’obwalagale. Ciru hali amango rhwakalonza rhujire “kulusha ebyayandisirwe.” (1 Kr. 4:6) Ebirongozi by’amadîni omu nsiku za Yezu byakag’ijira eco caha. Omu kuyushûla amarhegeko ga bene bantu okw’Irhegeko, bakabarhuza abantu barhalengeriri omuzigo muzirho. (Mt. 23:4) Yehova anarhuhe obulongozi bw’obwalagale kugerera Akanwa kage na kugerera ikubuliro lyage. Nta cirhumire rhugwerhe c’okuyushûla kantu kalebe oku bulongozi arhuha. (Mig. 3:5-7) Co cirhumire, rhurhayushûla kantu kalebe oku biyandisirwe omu Bibliya erhi kuhiriraho abirhu bemezi amarhegeko lugenda ebi Ebibliya erhadesiri.
12. Gurhi Shetani akolesamwo “oburhebanyi bw’obusha”?
12 Oburhebanyi. Shetani anakolese “oburhebanyi bw’obusha” n’“ebintu by’omusingi by’er’igulu” ly’arheba abantu ba Nnâmahanga erhi kujira bagabikanemwo. (Kl. 2:8, NWT) Omu myaka igana mirhanzi, ebyo byal’ihiziremwo efilozofiya zal’iyimangire oku ntanya za bene bantu, enyigirizo z’Abayahudi zirhal’ipatine n’Amandiko, n’enyigirizo zal’idesire oku Abakristu bagwasirwe barhumikire Irhegeko lya Musa. Ebyo byali bya burhebanyi bulya byakag’irhuma abantu barhasegeza obwenge kuli Yehova, Nshôko y’obwenge bw’okunali. Ene, Shetani anakolese ebyombo by’okuyaliza emyanzi n’esite z’e Enternete z’okuganira na bantu banji ly’alumiza entanya zirhagwerhi musingi n’emyanzi y’obunywesi etungwa n’ebirongozi by’epolitike. Rhwacibwinire ebyo bwenene omu mango g’obulwala bw’okuyahukira bw’e COVID-19.c Bulya Abahamirizi ba Yehova bakag’iyumvirhiza obulongozi rhuhâbwa n’ikubuliro lirhu, bohe barhahangayikaga okurhalusire olugero ak’abantu bakag’iyumvirhiza emyanzi y’obunywesi.—Mt. 24:45.
13. Bulya gurhi rhugwasirwe rhube masu lugenda ebintu byakarhuhêka obwenge?
13 Ebintu byakarhuhêka obwenge. Rhugwasirwe rhusegeze obwenge oku ‘bintu by’obulagirire bwenene.’ (Fl. 1: 9, 10, NWT) Ebintu by’okurhuhêka obwenge byanarhurhôla kasanzi kanji bwenene n’okurhuma rhurhasegeza obwenge oku bintu bilerha obunguke bunji. Ebintu rhujira ngasi lusiku omu kalamo nk’okulya, okunywa, okucishagalusa, n’akazi kirhu k’omubiri, byanarhuhêka obwenge erhi rhwakabihira oku nafasi ntanzi omu kalamo kirhu. (Lk. 21:34, 35) Na kandi, ngasi lusiku rhunayumve myanzi minji bwenene lugenda akavulindi egarhi k’abantu n’eby’epolitike. Rhugwasirwe rhujire okwirhu koshi ly’eyo myanzi ya ntyo erhag’irhuhêka obwenge. Erhi akaba rhurhajijiri ntyo, rhwanarhondera okulunga okuboko luhande lulebe omu bukengere bwirhu n’omu murhima gwirhu. Shetani anakolese ezo njira zoshi rhwaganiriraga embere ly’azambanya omuhigo gwirhu gw’okujira ebintu binja. Lekagi rhuganirire gurhi rhwakajira lyo rhuhagalika enjira zage rhurhanadundaganaga.
OKU RHWAKAJIRA LYO RHURHADUNDAGANAGA?
Ly’orhadundaganaga, okarhanya lugenda bulya gurhi wacihânaga emwa Yehova n’okubatizibwa, okayiga Akanwa ka Nnâmahanga n’okukarhanyako bwenene, obe n’omurhima gusezire onalangalire Yehova (Olole ecifungo ca 14-18)
14. Kantu kaguma kahi kakarhurhabala lyo rhubêra oluhande lwa Yehova buzira kudundagana?
14 Okarhanya lugenda bulya gurhi wacihânaga emwa Yehova n’okubatizibwa. Warhôzire eyo mihigo bulya wal’ilonzize okubêra oluhande lwa Yehova. Okakengera ebyakurhabire ly’oyemera n’obwalagale oku wapasire okuli. Wabire n’obumanye burhagwerhi magosa lugenda Yehova wanarhondera okumukenga n’okumuzigira bulya ye Sho w’omu mpingu. Wabire n’obuyemere bwanakushumya ociyunjuze. Omurhima gwawe gwakushumize waleka enkomedu mbi wanarhondera okulama nk’oku Yehova alonzize. Warhulirizibwe erhi ohugûkwa oku Nnâmahanga akubabalire. (Enna. 32:1, 2) Warhondera okuja oku ntimanano z’Ecikristu wanarhondera okuganirira abandi ebintu binja wakag’iyiga. Bulya wacihânyire emwa Yehova wanabatizibwa, okola oli walambagira omu njira ehêsire ebwa buzine, onahizire okugendekera walambagira mw’eyo njira.—Mt. 7:13, 14.
15. Bulya gurhi okuyiga n’okurhanya bwenene kunalerhe obunguke?
15 Okayiga Akanwa ka Nnâmahanga n’okukarhanyako bwenene. Nka kula omurhi gubêra gusêzire erhi gwakaba gugwisire emizi bwenene omw’idaho, nirhu rhurhakadundagana erhi akaba obuyemere bwirhu bugwisire emizi bwenene omu Kanwa ka Nnâmahanga. Oku omurhi gugendekera gwakula, ko n’emizi yago egendekera yasêra omw’idaho bwenene n’okulandira bwenene. Erhi rhuyiga n’okurhanya bwenene, rhunaseze obuyemere bwirhu rhunanayemere n’obwalagale oku enjira za Nnâmahanga ziba nyinja bwenene. (Kl. 2:6, 7) Orhanye lugenda gurhi obulongozi bwa Yehova, amahano gage, n’obulanzi bwage byarhabire abakozi bage omu mango ga mîra. Kwa lwiganyo, Ezekiyeli asegize obwenge bwenene kw’ebi akag’ibona omu cibonekerezi erhi malahika aba ali apima bwinja-bwinja ehekalu. Eco cibonekerezi cazibuhize Ezekiyeli, cinarhuhire amasomo gakarhurhabala lugenda gurhi rhwakalungamwo okuboko amakanuni ga Yehova okubiyerekire enterekêro ecîre.d (Eze. 40:1-4; 43:10-12) Na nirhu rhwanayunguka erhi rhwakaciha akasanzi k’okuyiga n’okurhanya bwenene oku nyigirizo nzibu z’omu Kanwa ka Nnâmahanga.
16. Gurhi omurhima guzibuhire gwalanziremwo Bob? (Ennanga 112:7)
16 Obe n’omurhima guzibuhire. Mwami Daudi adesire oku arhakaheza obuzigire bwage kuli Yehova erhi ayimba ntya: ‘Waliha Nnâmahanga, omurhima gwani guyimanzire [guzibuhire].’ (Enna. 57:7, Mashi Bible) Nirhu rhwanaba n’omurhima guzibuhire omu kulangalira Yehova loshi-loshi. (Osome Ennanga 112:7.) Rhulole gurhi oko kwarhabiremwo Bob, rhwaganiriraga embere. Erhi bamubwira oku barheganya omuko bakamuhiramwo erhi byakahûna okujira ntyo, ho n’aho ashuza oku akaba haba akanga koshi-koshi kakahûna bamuhiremwo omuko, anarhenga mw’eyo hopitali ho n’aho. Buzinda, Bob aderha ntya: “Ntarhanyagya ciru kabirhi, ntanal’igwerhe boba boshi-boshi.”
Erhi rhwakaba rhugwerhe obuyemere busezire, rhurhakadundagana ciru marhangulo gahi gakarhuhikira (Olole ecifungo ca 17)
17. Bici olwiganyo lwa Bob lurhuyigirizize? (Olole n’enfoto.)
17 Bob asimisire bulya arhôzire omuhigo gw’okurhavuna irhegeko lya Yehova embere aje oku Hopitali. Burhangiriza, al’igwerhe irala ly’okushagalusa Yehova. Bwa kabirhi, al’iyizire bwinja-bwinja ebi Ebibliya n’ebicapo birhu biyimangire oku Bibliya biyerekine lugenda obuzine n’omuko. Bwa kasharhu, al’iyemire n’obwalagale oku okurhumikira obulongozi bwa Yehova kwakamudwirhire emigisho y’ensiku n’amango. Na nirhu rhwanaba n’omurhima gusezire ciru marhangulo gahi gakarhuhikira.
Baraka n’engabo zage bali bakulikiranya n’obushiru abasoda ba Sisera (Olole ecifungo ca 18)
18. Gurhi olwiganyo lwa Baraki lurhuyigirizizemwo okulangalira Yehova? (Olole enfoto eri oku cijalada c’eyi gazeti.)
18 Olangalire Yehova. Rhuganirire gurhi Baraki ahimiremwo ivita bulya al’ilangalire obulongozi bwa Yehova. Ciru akaba nta mpenzi erhi itumu lyakabonekine omu cihugo coshi, Yehova amurhegeka oku aj’ilwisa omurhwe gw’Abakanani gwal’ilongozibwe na Sisera gwanal’igwerhe ebikolanwa binji by’okulwa ivita. (Bac. 5:8) Omulebi-kazi Debora abwira Baraki agende omu kabanda aj’irhimanana na Sisera n’emituga yage 900 y’okulwa ivita. Ciru akaba kwakabire kuzibu bwenene oku Baisraheli okulwisa eyo mituga ya Sisera omu cidekerera, Baraki arhumikira. Erhi abasoda ba Sisera baba bali bayandagala oku Ntôndo Tabori, Yehova aniesa enkuba y’ecihonzi kurhenga e mpingu. Emituga ya Sisera yashaya omu bijondo, na Yehova aha Baraki obuhimi. (Bac. 4:1-7, 10, 13-16) Nirhu, Yehova arhurhabala rhuhime erhi rhwakamulangalira n’okulangalira obulongozi arhuha kugerera ikubuliro lyage.—Lush. 31:6.
OHIGE OKUGENDEKERA WASIMIKA
19. Bulya gurhi olonzize ogendekere wasimika?
19 Entambala yirhu y’okugendekera rhwasimika yagendekera omu kasanzi koshi rhwaba rhuciri rhwalama mw’er’igulu libi. (1 Tm. 6:11, 12; 2 Pt. 3:17) Rhuhige okurhadundagana enyanya z’okulibuzibwa, ebirhero birhabonekana n’obwalagale, entanya za bene bantu, oburhebanyi, n’ebintu byakarhuhêka obwenge. (Ef. 4:14) Lubero n’oko, lekagi rhusimike, rhuzibuhe omu bwishwekerezi bwirhu kuli Yehova n’okurhadundagana omu kurhumikira amarhegeko gage. Ciru akaba ntyo, rhushinganine rhube ba lugero. Omu cigabi cikulikire, rhwaganirira gurhi Yehova na Yezu bayerekanamwo olwiganyo lwinja bwenene lw’olugero.
LWIMBO 129 Tutaendelea Kuvumilia
a Kurhangira omu nsiku za Adamu na Eva, Shetani agendekezize entanya oku abantu bashinganine bacirhôlere omuhigo lugenda ebinja n’ebibi. Alonzize nirhu rhube n’entanya za ntyo lugenda amarhegeko ga Yehova na ngasi bulongozi rhuhâbwa n’ikubuliro. Eci cigabi carhurhabala lyo rhucilanga n’er’iroho ly’okuciyegemera liri omw’igulu lya Shetani, kandi carhurhabala lyo rhuzibuhya omuhigo gwirhu gw’okubêra oluhande lwa Yehova.
b Ly’obona myanzi minji lugenda gurhi Omukristu akabamwo n’entanya za Nnâmahanga lugenda omuko, olole isomo lya 39 ly’ecitabu Oshagalukire Akalamo Ensiku n’Amango!
c Oku jw.org, olole omwanzi gudesire “Jilinde Dhidi ya Habari za Uongo.”
d Ly’obona myanzi minji, olole ecigabi ca 13 n’eca 14 c’ecitabu Ibada Safi ya Yehova Inarudishwa Tena!