ත්‍රිත්වය—එය බයිබලයේ උගන්වා තිබේ ද?
“කතෝලික විශ්වාසය වනුයේ, ත්‍රිත්වය තුළ අප එක් දෙවි කෙනෙකුට නමස්කාර කරන බවත්, ත්‍රිත්වය ඒකත්වයක් බවත් ය. . . . එබැවින් පියාණන් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ ය, පුත්‍රයාණන් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ ය, එමෙන් ම ශුද්ධාත්මය දෙවියන් වහන්සේ ය. එසේ ද වුවත් එතුමන් වහන්සේලා දෙවිවරුන් තිදෙනෙක් නොව එක දෙවියන් වහන්සේ ය.”
මෙම වදන් මගින් ඇතනේසියානු ලබ්ධිය ක්‍රිස්තියානි ලෝකයේ මූලික ධර්ම ඉගැන්වීම—එනම් ත්‍රිත්වය විස්තර කරයි.a ඔබ කතෝලික හෝ රෙපරමාදු පල්ලියේ සාමාජිකයෙක් නම්, ඔබ විශ්වාස කළ යුතු වඩාත් ම වැදගත් දෙය මෙය බව ඔබට කියනු ලබන්නට පුළුවන. එහෙත් ඔබට එම ධර්ම ඉගැන්වීම පැහැදිලි කළ හැකි ද? ක්‍රිස්තියානි ලෝකයේ ඉතා බුද්ධිමත් සමහරෙක්, තමන්ට ත්‍රිත්වය තේරුම් ගත නොහැකි යයි නොසඟවා ප්‍රකාශ කර ඇත.
එසේ නම්, ක්‍රිස්තියානි ලෝකයේ අය එය විශ්වාස කරන්නේ මන්ද? ඊට හේතුව බයිබලය එම ධර්ම ඉගැන්වීම උගන්වන නිසා ද? එංගලන්ත සභාවේ නැසීගිය බිෂොප්වරයෙක් වූ ජෝන් රොබින්සන්, තමා විසින් ලියන ලදුව ඉතා ජනප්‍රිය වූ හොනස්ට් ටු ගෝඩ් නම් පොතේ මෙම පැනයට චින්තනය කළඹවන පිළිතුරක් දුන්නේ ය. ඔහු ලීවේ මෙසේ ය:
“ව්‍යවහාරය තුළ, ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පිළිබඳ නව තෙස්තමේන්තුවෙන් ඔප්පු කළ නොහැකි ලෝකෝත්තර දෘෂ්ටියක් දේශනයෙන් හා ඉගැන්වීමෙන් ඉදිරිපත් කෙරේ. ‘ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ’ හා ‘දෙවියන් වහන්සේ’ යන වචන එකිනෙකට මාරු කළ හැකි ආකාරයකට, යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ ව සිටි බව එය නිකම් ම පවසයි. එහෙත් බයිබලයේ කිසි තැනක මෙය එසේ නොවන්නේ ය. යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේගේ වාක්‍යාණෝ ව සිටි බව නව තෙස්තමේන්තුව පවසයි, දෙවියන් වහන්සේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ කෙරෙහි වූ බව එය පවසයි, යේසුස් වහන්සේ දේව පුත්‍රයා ව සිටි බව එය පවසයි; එහෙත් යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ බව නොපවසයි.”
ජෝන් රොබින්සන් එංගලන්ත සභා පල්ලියේ මත භේදයට තුඩු දුන් චරිතයක් විය. එහෙත්, “යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ බව, එතරම් සරල ව” “නව තෙස්තමේන්තුව” කිසි ම තැනක නොපවසන බව කීමෙහි දී ඔහු නිවැරදි වී ද?
බයිබලය පවසන දෙය
ඇතැමෙක් යොහන්ගේ සුවිශේෂය පටන් ගන්නා මතු සඳහන් ප්‍රසිද්ධ වගන්තිය උපුටා දැක්වීමෙන් එම පැනයට පිළිතුරු දෙන්නට පුළුවන: “පැටන්ගැන්මෙහිදී වාක්‍යයාණෝ සිටිසේක, වාක්‍යයාණෝ දෙවියන්වහන්සේ හා සමග සිටිසේක, වාක්‍යයාණෝ දෙවියන්වහන්සේව සිටිසේක.” (යොහන් 1:1) එම එංගලන්ත සභා බිෂොප්වරයා පැවසූ දෙයට එය විරුද්ධ වෙනවා නොවේ ද? ඇත්තෙන් ම නැත. ජෝන් රොබින්සන් නිසැක ව ම දැන සිටි ලෙසින්, කිං ජේම්ස් වර්ෂන් බයිබලයේ එම වගන්තිය පරිවර්තනය කර ඇති ආකාරය සමඟ ඇතැම් නවීන පරිවර්තකයෝ එකඟ නොවෙති. ඒ මන්ද? හේතුව “වාක්‍යයාණෝ දෙවියන් වහන්සේව සිටිසේක.” යන මුල් ග්‍රීක් ප්‍රකාශයේ, “දෙවියන්වහන්සේ” සඳහා යොදා ඇති වදනට the (ද) වැනි නියතාර්ථ පදයක් නොතිබීම ය. “වාක්‍යයාණෝ දෙවියන්වහන්සේ හා සමග සිටිසේක” යන මුල් සඳහනෙහි “දෙවියන්වහන්සේ” සඳහා යොදා ඇති වචනය නිශ්චිත ය, එනම්, ඊට නියතාර්ථ පදයක් තිබේ. මෙසේ එම වදන් දෙකට ම එක ම අර්ථයක් තිබේ යයි සිතිය නොහැකි ය.
එබැවින්, ඇතැම් පරිවර්තකයෝ, තම පරිවර්තනවල ගුණාත්මක අංශය ගෙනහැර දැක්වීමට වෑයම් කරති. නිදසුනක් වශයෙන් “වාක්‍යයාණෝ දිව්‍යමය වූ සේක” යනුවෙන් එම ප්‍රකාශය සමහරෙක් පරිවර්තනය කරති. (ඇන් අමෙරිකන් ට්‍රාන්ස්ලේෂන්, ස්කොන්ෆීල්ඩ්) “එම ලෝගස් දිව්‍යමය වූ සේක” යනුවෙන් මොෆැට් පරිවර්තනය කරයි. කෙසේ වෙතත්, “දිව්‍යමය” යන්න මෙහි ලා වඩාත් ම යෝග්‍ය පරිවර්තනය නොවන බවට අඟවමින්, ජෝන් රොබින්සන් හා බ්‍රිතාන්‍ය ජාතික ග්‍රන්ථ විවේචක ශ්‍රීමත් ෆෙඩ්රික් කෙන්යන් යන දෙදෙනා ම පෙන්වා දුන් දෙය නම්, යොහන්ට අවධාරණය කිරීමට වුවමනා කළේ එය නම්, ඔහු “දිව්‍යමය” වෙනුවට තෙයිʹඕස් යන ග්‍රීක වදන පාවිච්චි කරන්නට ඔහුට හැකි කම තිබූ බවයි. න වර්ල්ඩ් ට්‍රාන්ස්ලේෂන් බයිබලය, “දෙවියන් වහන්සේ” යන වදන අනියතාර්ථයක් හැටියට නිවැරදි ලෙස සලකමින්, එමෙන් ම, භාවිතා කර ඇති ග්‍රීක් ව්‍යූහයේ ගුණාත්මක අංගය ගෙනහැර පාමින්, අනියතාර්ථ පදයක් යොදා එය පරිවර්තනය කර ඇත්තේ “වාක්‍යයාණෝ දෙවි කෙනෙක් ව සිටි සේක” යනුවෙනි.
න ඉංග්ලිෂ් බයිබල් ව්‍යාපෘතියේ අධ්‍යක්ෂක වන, මහාචාර්ය සී. එච්. ඩොඩ්, මේ පිළිබඳ ව මෙසේ අදහස් දක්වයි: “කළ හැකි පරිවර්තනය . . . වනු ඇත්තේ, ‘වාක්‍යයාණෝ දෙවි කෙනෙක් වූ සේක’ යනුවෙනි. වචනයෙන් වචනය කරන පරිවර්තනයක් හැටියට එසේ කිරීමෙහි කිසි වැරැද්දක් නැත.” කෙසේ වෙතත්, ද න ඉංග්ලිෂ් බයිබල් එම වගන්තිය එයාකාර ව පරිවර්තනය නොකරයි. ඒ වෙනුවට, එම පරිවර්තනයේ යොහන් 1:1 කියවන්නට ඇත්තේ මෙසේ ය: “සියලු දේවල පටන් ගැන්මෙහි දී, වාක්‍යයාණෝ එවිටමත් සිටි සේක. වාක්‍යයාණෝ දෙවියන් වහන්සේ හා සමඟ වාසය කළ සේක, දෙවියන් වහන්සේ කෙසේ සිටි සේක් ද, වාක්‍යයාණෝ ද එසේ සිටි සේක.” පරිවර්තක කමිටුව වඩා සරල ව එය පරිවර්තනය නොකරන්නට තේරීමක් කළේ මන්ද? මහාචාර්ය ඩොඩ් මෙසේ පිළිතුරු දෙයි: “එය පිළිගත නොහැකි වීමට හේතුව එය යොහන්ගේ සිතුවිල්ල සමඟත්, එමෙන් ම සමස්තයක් වශයෙන් ක්‍රිස්තියානි සිතුවිල්ල සමඟත් එකට ගමන් නොකිරීම ය.”—ටෙක්නිකල් පේපර්ස් ෆෝ ද බයිබල් ට්‍රාන්ස්ලේටර්, 28වන වෙළුම, ජනවාරි 1977.
ශුද්ධ ලියවිල්ලේ ඇති පැහැදිලි අදහස
යේසුස් වහන්සේ දෙවි කෙනෙක් ව සිටි බව හා මැවුම්කාර දෙවියන් වහන්සේ හා සමාන ව නොසිටි බවට වූ අදහස යොහන්ගේ (එනම්, ප්‍රේරිත යොහන්ගේ) සිතුවිල්ලට මෙන් ම සමස්තයක් වශයෙන් ක්‍රිස්තියානි සිතුවිල්ලට පටහැනි යයි අප කියන්නට යනවා ද? යේසුස් වහන්සේට හා දෙවියන් වහන්සේට යොමු දක්වන බයිබල් පද සමහරක් අප පරීක්ෂා කර, ඇතනේසියානු ලබ්ධිය එකට සකස් කරනු ලැබුවාට පෙර ජීවත් වූ ඇතැම් ටීකාකරුවන් හෙවත් අදහස් දක්වන්නන් ඒවා ගැන කල්පනා කළ දෙය අපි බලමු.
“මමද පියාණන්වහන්සේද එක ය.”—යොහන් 10:30.
නොවේෂන් (පො.යු. 200 පමණ සිට 258) මේ පිළිබඳ ව අදහස් දැක්වූයේ මෙසේ ය: “උන් වහන්සේ ‘එක’ දෙයක් [b] යයි පැවසූ බැවින්, උන් වහන්සේ ‘එක’ තැනැත්තෙක් යයි නොපැවසූ බව මිථ්‍යා වාදීන් තේරුම් ගනිත්වා. එක යන වදන නපුංසක ව යොදා ඇති බැවින්, පෞද්ගලික ඒකත්වය නොව සමාජීය එකඟකම හඟවයි. . . . මීට අමතර ව, උන් වහන්සේ එක යයි පැවසීම, එකඟත්වයට, හා විනිශ්චයේ අනන්‍යතාවයට හා ප්‍රේමනීය ව සමාගම් පවත්වන බවට යොමු දක්වයි, මෙය සාධාරණ වශයෙන් පියාණන් වහන්සේ හා පුත්‍රයාණන් වහන්සේ එකඟත්වයේ, ප්‍රේමයේ හා ස්නේහයේ යන කාරණාවල දී එකක් ව සිටින්නාක් වැනි ය.”—ට්‍රීටීස් කන්සර්නිං ද ට්‍රිනිටි, 27වන පරිච්ඡේදය.
“පියාණන්වහන්සේ මට වඩා උතුම්ය.”—යොහන් 14:28.
ඉරේනියස් (පො.යු. 130 පමණ සිට 200): “පියාණන් වහන්සේ සියලු දේවලට වඩා උතුම් බව අපට උන් [ක්‍රිස්තුස්] වහන්සේගෙන් ඉගෙන ගන්නට පුළුවන. මන්දයත් ‘පියාණන්වහන්සේ මට වඩා උතුම්’ යයි උන් [ක්‍රිස්තුස්] වහන්සේ පවසන සේක. එබැවින්, පියාණන් වහන්සේ දැනුම සම්බන්ධයෙන් වඩාත් උත්තරීතර යයි අපගේ ස්වාමීන් වහන්සේ විසින් ප්‍රකාශ කර ඇත.”—එගේන්ස්ට් හෙරසීස්, IIවන පොත, 28.8 පරිච්ඡේදය.
“සදාකාල ජීවනය නම් මේය—එකම සැබෑවූ දෙවියන්වහන්සේ වන ඔබ සහ ඔබ විසින් එවනලද තැනැත්තා වන යේසුස් ක්‍රිස්තුස් ඔවුන් විසින් ඇඳිනගැනීමය.”—යොහන් 17:3.
ඇලෙග්සැන්ඩ්‍රියාවේ ක්ලෙමන්ට් (පො.යු. 150 පමණ සිට 215): “සදාකාලය නමැති දෙය ලබා දෙන්නා වන, සදාකාල දෙවියන් වහන්සේ ව දැනගැනීමටත්, දැනගැන්මෙන් හා අවබෝධයෙන් පළමු හා උත්තරීතර, මෙන් ම එක ම හා යහපත් දෙවියන් වහන්සේ වටහා ගැනීමටත් ය. . . . එවිට සැබෑ ජීවිතය ගත කරන ඔහු, පුත්‍රයාණන් (උන් වහන්සේ ව) එළිදරව් නොකරන්නට, කවරෙක්වත් නොදන්නා තැනැත්තා” වන උන් වහන්සේ ව දැනගැනීමට නියමය ලබන්නේ ය. (මතෙ. 11:27) උන් වහන්සේගෙන් පසු ඊළඟට ඉගෙන ගත යුතු දෙය ගැලවුම්කරුගේ ශ්‍රේෂ්ඨතාවයයි.”—හූ ඉස් ද රිච් මෑන් දැට් ෂැල් බී සේව්ඩ්? VII, VIII.
“සියල්ලන් කෙරෙහිද සියල්ලන් කරණකොටගෙනද සියල්ලන් තුළද පවතින්නාවූ, සියල්ලන්ට එකම පියවූ දෙවියන්වහන්සේ.”—එපීස 4:6.
ඉරේනියස්: “තව ද මෙසේ සියල්ලන්ට වඩා උසස්ව, සියල්ලන් කරණ කොට ගෙන, සියල්ලන් තුළ සිටින්නා වූ එක ම පිය වූ දෙවියන් වහන්සේ ප්‍රකාශයට පත් කෙරේ. පියාණන් වහන්සේ ඇත්ත වශයෙන් ම සියල්ලන්ට වඩා උසස් ව සිටින අතර උන් වහන්සේ ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ හිස ය.”—එගේන්ස්ට් හෙරසීස්, Vවන පොත, 18.2 පරිච්ඡේදය.
යේසුස් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ ද ඇතුළු ව සියල්ල හා සියල්ලන් කෙරෙහි අති ශ්‍රේෂ්ඨ බවට පියාණන් වහන්සේ ව විස්තර කරන්නට මෙම මුල් ලේඛකයෝ, මෙම වදන් පැහැදිලි ව ම තේරුම් ගත්හ. ඔවුන් ත්‍රිත්වයක් විශ්වාස කළ බව ඔවුන්ගේ ප්‍රකාශයන් ඉඟි නොකරයි.
ශුද්ධාත්මය මුළු සත්‍යය ම එළිදරව් කරයි
තමාගේ මරණයෙන් හා නැවත නැගිටීමෙන් පසු, උපකාරකයෙක් හැටියට ඔවුන්ට ශුද්ධාත්මය දෙනු ලබන බව යේසුස් වහන්සේ සිය ගෝලයින්ට පොරොන්දු වූ සේක. “සැබෑකමේ ආත්මයාණන්වහන්සේ [ආත්මය NW] ආ කල, උන්වහන්සේ [ඔහු NW] මුළු සත්‍යය කරා නුඹලාට මගපෙන්වනසේක [මඟ පෙන්වයි NW]. . . . උන්වහන්සේ [ඔහු NW] . . . පැමිණෙන්ට තිබෙන දේ නුඹලාට ප්‍රකාශකරනසේක [ප්‍රකාශ කරයි NW]” කියා උන් වහන්සේ පොරොන්දු වූ සේක.—යොහන් 14:16, 17; 15:26; 16:13.
යේසුස් වහන්සේගේ මරණයෙන් පසු, එම පොරොන්දුව ඉටු කරනු ලැබී ය. ශුද්ධාත්මයේ උපකාරය තුළින් ක්‍රිස්තියානි සභාව වෙත අලුත් ධර්ම ඉගැන්වීම් අනාවරණය කරන ලද නැතහොත් පැහැදිලි කරන ලද ආකාරය බයිබලය වාර්තා කොට දක්වයි. මෙම නව ඉගැන්වීම් පොත්වල ලියනු ලැබූ අතර ඒවා යථා කාලයේ දී බයිබලයේ දෙවන කොටස වන ක්‍රිස්තියානි ග්‍රීක ශුද්ධ ලියවිලි, නැතහොත් “නව තෙස්තමේන්තුව” බවට පත් විය. මෙම ඥානාලෝකය තුළ, ත්‍රිත්වයක් තිබීම ගැන කිසියම් හෝ ප්‍රකාශයක් දක්නට ලැබේ ද? නැත. ශුද්ධාත්මය දෙවියන් වහන්සේ හා යේසුස් වහන්සේ පිළිබඳ ව ඉතා වෙනස් යමක් එළිදරව් කරයි.
උදාහරණයක් වශයෙන්, පො.යු. 33 පෙන්තකොස්තයේ දී, ගෝලයින් මතට ශුද්ධාත්මය පැමිණි පසු, ප්‍රේරිත පේතෘස් පිටත සිටි සමූහයාට යේසුස් වහන්සේ පිළිබඳ ව සාක්ෂි දැරුවේ ය. ඔහු ත්‍රිත්වයක් ගැන කථා කළා ද? මතු සඳහන් ඔහුගේ ප්‍රකාශයන් සමහරක් සලකා බලා, ඔබ ම විනිශ්චය කරන්න: “ජේසුන් වහන්සේ, දෙවියන් වහන්සේ විසින් තෝරා පත් කරන ලද මනුෂ්‍යයෙකි. ඒ බව, දෙවියන් වහන්සේ උන් වහන්සේ මගින් ඔබ අතරේ කළ ප්‍රබල ක්‍රියාවලින් ද අරුම පුදුම දේවලින් ද ලකුණුවලින් ද පෙන්වූ සේක.” “දෙවියන් වහන්සේ මෙම ජේසුන් වහන්සේ මරණයෙන් උත්ථාන කොට වදාළ සේක. එයට අපි සියල්ලෝ සාක්ෂිකාරයෝ වෙමු.” “ඔබ කුරුසියෙහි [වධ කනුවෙහි NW] ඇණ ගැසූ මේ ජේසුන් වහන්සේ, දෙවියන් වහන්සේ විසින් ස්වාමීන් බවටත්, ක්‍රිස්තුන් බවටත්, පත්” කළ සේක. (ක්‍රියා 2:22, 32, 36, නව අනුවාදය) ශුද්ධාත්මයෙන් පූර්ණ ව සිටි පේතෘස්ගේ මෙම ප්‍රකාශයන්, ත්‍රිත්වයක් ඉගැන්වීමෙන් අතිශයින් බැහැර ව, පියාණන් වහන්සේට සිය යේසුස් වහන්සේගේ යටත්කම දක්වන බව, එනම් දෙවියන් වහන්සේගේ කැමැත්ත ඉෂ්ට කිරීම සඳහා උන් වහන්සේ උපකරණයක් බව ගෙනහැර දක්වයි.
ඉන් වැඩි කලක් යන්නට මත්තෙන්, තවත් ඇදහිලිවන්ත ක්‍රිස්තියානියෙක් යේසුස් වහන්සේ ගැන කථා කළේ ය. තමාට විරුද්ධ ව නගන ලද චෝදනාවලට පිළිතුරු දීමට ස්තේපන් ව මන්ත්‍රණ සභාව ඉදිරියට ගෙනෙනු ලැබී ය. පිළිතුරු දෙනු වෙනුවට, තත්ත්වය වෙනස් කරවමින් ඔහුට චෝදනා කළ අය තමුන්ගේ කැරලිකාර මුතුන්මිත්තන් හා සමාන යයි ඔහු චෝදනා කළේ ය. අවසාන වශයෙන්, වාර්තාව මෙසේ පවසයි: “ඔහු ශුද්ධාත්මයෙන් පූර්ණව, ස්වර්ගය දෙස බලා, දෙවියන්වහන්සේගේ මහිමයත් දෙවියන්වහන්සේගේ දකුණු පැත්තේ යේසුස්වහන්සේ නැගිට සිටිනවාත් දැක: බලව, ස්වර්ගය විවරවී තිබෙනවාත් මනුෂ්‍ය පුත්‍රයා දෙවියන්වහන්සේගේ දකුණු පැත්තේ නැගිට සිටිනවාත් මට පෙනේ යයි කීවේය.” (ක්‍රියා 7:55, 56) යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේගේ දකුණු පැත්තේ සිටින නිකම් ම “මනුෂ්‍ය පුත්‍රයා” හැටියටත්, සිය පියාණන්ට සමාන දේවත්වයක කොටසක් නොවන කෙනෙක් හැටියටත් ශුද්ධාත්මය විසින් නිකම් ම යේසුස් වහන්සේ ව හෙළිදරව් කරනු ලැබුවේ මක්නිසා ද? පැහැදිලි ව ම, ස්තේපන්ට ත්‍රිත්වයක් පිළිබඳ ව කිසි සංකල්පයක් නොතිබුණි.
පේතෘස් ශුභාරංචිය කොර්නේලියස් වෙත ගෙන ගිය අවස්ථාවේ, ත්‍රිත්ව ඉගැන්වීම ප්‍රකාශයට පත් කරන්නට තවත් ප්‍රස්තාවක් තිබුණි. සිදු වූයේ කුමක් ද? යේසුස් වහන්සේ “සියල්ලන්ගේ ස්වාමි” බව පේතෘස් පැහැදිලි කළේ ය. එහෙත් මෙම ස්වාමිත්වය වඩාත් ඉහළ ප්‍රභවයකින් පැමිණි බව ද ඔහු පැහැදිලි කළේ ය. “ජීවත්වන්නන්ටද මළවුන්ටද විනිශ්චයකාරයා වන පිණිස දෙවියන්වහන්සේ විසින් නියමකරනලද තැනැත්තේ” යේසුස් වහන්සේ ය. යේසුස් වහන්සේගේ උත්ථානයෙන් පසු, උන් වහන්සේගේ පියාණන් තමාගේ අනුගාමිකයන්ට “ප්‍රකාශවෙන්ට සැලැස්සූ [උන් වහන්සේට අවසර දුන්] සේක.” එමෙන් ම ශුද්ධාත්මය ගැන කුමක් කිව හැකි ද? ඒ පිළිබඳ ව මෙම සංවාදයෙහි සඳහන් වෙතත්, ත්‍රිත්වයක තුන්වන තැනැත්තා වශයෙන් නොවේ ය. ඒ වෙනුවට, “දෙවියන්වහන්සේ ශුද්ධාත්මයෙන්ද බලයෙන්ද [යේසුස් වහන්සේ ව] ආලේපකළ” සේක. එසේ ගත් කල, ශුද්ධාත්මය පුද්ගලයෙක් නොව, එම වගන්තියේ “බලයෙන්” කියා වැඩිදුරටත් සඳහන් කර ඇති විලසින්, පෞද්ගලිකත්වයක් නොදරන යමක් බව පෙන්වා ඇත. (ක්‍රියා 10:36, 38, 40, 42) බයිබලය සැලකිල්ලෙන් පරීක්ෂා කර බැලුවොත්, ශුද්ධාත්මය පුද්ගලිකත්වයක් නොවනමුත්, ජනයා ව පූර්ණ කළ හැකි, පෙලඹවිය හැකි, බැබළෙන්නට සැලැස්විය හැකි හා තමුන් මතට වැගිරවිය හැකි ක්‍රියාකාරික බලයක් බවට වැඩිමනත් සාක්ෂි ඔබට සොයා ගත හැකි වනු ඇත.
අවසාන වශයෙන්, ප්‍රේරිත පාවුල්, අතීනසයේ මනුෂ්‍යයින්ට දේශනා කරමින් සිටිය දී, ඔහුට ත්‍රිත්වය—එය සැබෑ ධර්ම ඉගැන්වීමක් ව තිබුණේ නම්—පැහැදිලි කරන්නට මහඟු ප්‍රස්තාවක් තිබුණි. ඔහුගේ කථාවේ දී, ඔවුන් විසින් “නාඳුනන දෙවි කෙනෙකුට” සාදා තිබූ පූජාසනයට ඔහු යොමු දක්වමින්, “නුඹලා නොදන්නාකමින් නමස්කාරකරන ඒ දෙය මම නුඹලාට ප්‍රකාශකරමි” යයි කීවේ ය. එහි දී ඔහු ත්‍රිත්වයක් ප්‍රකාශ කළෙහි ද? නැත. “ලෝකයද එහි ඇති සියල්ලද මැවූ දෙවියන්වහන්සේ ස්වර්ගයටත් පොළොවටත් ස්වාමිව සිටින” බව ඔහු විස්තර කළේ ය. එහෙත් යේසුස් වහන්සේ ගැන කීවේ කුමක් ද? “[දෙවියන් වහන්සේ] තමන්වහන්සේ විසින් පත්කළ මනුෂ්‍යයා ලවා ලෝකයා ධර්මිෂ්ඨකමින් විනිශ්චයකරවන්ට එක් දවසක් නියම කර තිබේ.” (ක්‍රියා 17:23, 24, 31) ත්‍රිත්වයක් පිළිබඳ කිසිඳු ඉඟියක් එහි නොමැත!
ඇත්ත වශයෙන් ම, යේසුස් වහන්සේ හා උන් වහන්සේගේ පියාණන් ත්‍රිත්වයක සමාන කොටස් වීම නොහැකි කරවන්නා වූ දෙවියන් වහන්සේගේ අරමුණ පිළිබඳ යමක් පාවුල් පැහැදිලි කළේ ය. “දෙවියන්වහන්සේ උන්වහන්සේගේ [යේසුස් වහන්සේගේ] පාදවලට සියල්ල යටත්කළසේක. එහෙත්: සියල්ල යටත්කරනු ලැබුවේයයි උන්වහන්සේ කියන කල, සියල්ල උන්වහන්සේට යටත්කළ තැනන්වහන්සේ අයත් නැති බව පැහැදිලිය. තවද සියල්ල උන්වහන්සේට යටත්කරනු ලැබුවාම, දෙවියන්වහන්සේ සියල්ලන් තුළ සියල්ල වන පිණිස පුත්‍රයාණන්වහන්සේත් තමන්ට සියල්ල යටත්කළ තැනන්වහන්සේට යටත්වනසේක.” (1 කොරින්ති 15:27, 28) මෙසේ, යේසුස් වහන්සේ ද ඇතුළු ව සියල්ලට ඉහළින් දෙවියන් වහන්සේ සිටිනු ඇත.
එසේ නම්, ත්‍රිත්වය බයිබලයේ උගන්වා තිබෙනවා ද? නැත. ජෝන් රොබින්සන් නිවැරදි විය. එය බයිබලයේ නැති අතර එය “ක්‍රිස්තියානි සිතුවිල්ලේ” කොටසක් ද නොවන්නේ ය. මෙය ඔබගේ නමස්කාරයට වැදගත් යයි ඔබ කල්පනා කරනවා ද? ඔබ එසේ කළ යුතුයි. “සදාකාල ජීවනය නම් මේය—එකම සැබෑවූ දෙවියන්වහන්සේ වන ඔබ සහ ඔබ විසින් එවනලද තැනැත්තා වන යේසුස් ක්‍රිස්තුස් ඔවුන් විසින් ඇඳිනගැනීම” යයි යේසුස් වහන්සේ වදාළ සේක. (යොහන් 17:3) දෙවියන් වහන්සේ කෙරෙහි වූ අපගේ නමස්කාරය අප බරපතළ ලෙස කල්පනා කරනවා නම්, උන් වහන්සේගේ සැබෑ ආකාරය අනුව, උන් වහන්සේ තමන් ව අපට එළිදරව් කර ඇති ආකාරය අනුව අප උන් වහන්සේ ව හැඳින ගැනීම වැදගත් වේ. “ආත්මයෙන්ද සැබෑකමෙන්ද පියාණන්වහන්සේට නමස්කාරකරන” “[සැබෑ NW] නමස්කාරකරන්නන්” අතර අපත් සිටින්නේ යයි අපට සැබවින් ම පැවසිය හැක්කේ එවිට පමණකි.—යොහන් 4:23.
[පාදසටහන්වල]
a ද කැතොලික් එන්සයික්ලෝපීඩියා, 1907 සංස්කරණය, 2 කාණ්ඩය, 33වන පිටුවට අනුව ය.
b මෙහි දී නොවේෂන් “එක” සඳහා වූ වදන මෙම වගන්තියේ දී නපුංසක ලිංගයෙන් තිබෙන බවට වූ සත්‍යයට යොමු දක්වයි. එබැවින්, එහි සාමාන්‍ය අර්ථය වන්නේ “එක් දෙයක්” යන්න ය. හරියට ම සමාන්තර ආකාරයකට “එක” සඳහා වූ ග්‍රීක් වදන පාවිච්චි කර ඇති යොහන් 17:21 සසඳා බලන්න. සිත් ගන්නා ලෙසින්, න කැතොලික් එන්සයික්ලෝපීඩියා (1967 සංස්කරණය) සාමාන්‍යයෙන් නොවේෂන්ගේ ඩි ට්‍රිනිටාටෙ අනුමත කරයි, එහෙත් “ශුද්ධාත්මය දිව්‍යමය තැනැත්තෙක් හැටියට සැලකිල්ලට ගෙන නැත” යයි එය පවසයි.
[28වන පිටුවේ වාක්‍ය කණ්ඩය]
ශුද්ධ ලියවිල්ලේ පැහැදිලි අදහස යේසුස් වහන්සේ හා පියාණන් වහන්සේ එක ම දෙවියන් වහන්සේ නොවන බව නිසැක ව පෙන්වයි
[29වන පිටුවේ වාක්‍ය කණ්ඩය]
යේසුස් වහන්සේ දෙවියන් වහන්සේ බව පො.යු. පෙන්තකොස්ත 33න් පසු ශුද්ධාත්මය එළිදරව් නොකළේ මන්ද?