අනතුරු සහිත අසල්වාසී පෙදෙසක ඔබට සුරැකිව සිටිය හැක්කේ කෙසේද?
“මා සැමවිටම සිටියේ බියෙනි. මා ආරෝහකය මත සිටියේ බියෙනි. මා මගේ මෝටර් රථයේ සිටියේ බියෙනි. මා මගේ නවාතැනේ සිටියේ බියෙනි. අපරාධ සෑම තැනකම තිබිණ. ජනයා සැමවිටම සොරකමට ලක් වෙමින් සිටියා” කියා මාරීයා පැවසුවාය. මෙම බ්‍රසීලියානු ස්ත්‍රියට මෙන්, ඔබටත් විශේෂයෙන්ම රාත්‍රි කාලයේ අඳුරේදී, ඔබගේ අසල්වාසී පෙදෙසේ සිටීමට බියද?
රහස් පරීක්ෂක කතා කියවීම සිත්ගන්නාසුලු විය හැකි නමුදු, බොහෝදුරට සැබෑ ජීවිතයේදී එවැනි සන්තෝෂවත් අවසානයක් දකින්ට නැත. අපරාධයක්, විසඳුමක් නොමැතිව පැවතිය හැකිය. නැතහොත් මිනීමැරුම් නිසා කෙනෙකුට, ස්වාමිපුරුෂයෙකු, පියෙකු හෝ පුත්‍රයෙකු, බිරිඳක, මවක හෝ දියණියක නොමැතිව ජීවත් වීමට සිදුවේ. ඔබගේ ප්‍රදේශයේ දරුණු අපරාධ වැඩි වෙමින් පවතීද? ඔබගේ පවුලට සුරැකිව සිටිය හැකි නිසංසල පෙදෙසකට ඔබ දැඩි සේ ආශා කරන්නෙහිද? ඔබගේ දරුවන්ව, අපරාධවලින් ගහණ ප්‍රදේශයක ඇති දැඩි කිරීමට සිදුවුවහොත්, ආරක්ෂා වීමට ඔබට කුමක් කළ හැකිද?
අපරාධ ස්වල්පයක් වාර්තා කර තිබෙන නගරවල් තවමත් පවතින බව සැබෑය. බොහෝ රටවල ජනයා තවමත් පිටිසර ශාන්ත පරිසරවල හෝ නිසංසල ගම්මානවල වාසය කරති. කෙසේනමුත් අපරාධ නොමැතියයි සිතූ ප්‍රදේශවල පවා දැන් තත්වය ශීඝ්‍රයෙන් වෙනස් වෙමින් පවතී. නිදසුනක් වශයෙන්, බ්‍රසීලයේ අවුරුදු 50කට ඉහතදී, එහි ජනගහනයෙන් සියයට 70ක්ම ගම්බද ප්‍රදේශවල විසූහ. දැන් සියයට 70ක්ම නගරවල වෙසෙති. රැකියා ලබාගැනීමේ අවස්ථා වැඩි වීමත් සමඟම, අපරාධ සහ සාහසිකකම වැනි නාගරික ගැටලු වැඩි වී තිබේ. ඔබ අනතුරු සහිත ප්‍රදේශයක ජීවත් වෙමින් සිටියත්, නැතත් ඔබට නිවසින් බැහැරව රැකියාවට හෝ පාසැලට යෑමට සහ අනික් කටයුතුවල නිරත වීමට සිදුවේ.
දැනට පවතින “සන්ත්‍රාස සංධාවය” පිළිගනිමින්, රියෝ ද ජනේරෝහි ප්‍රධාන පොලිස්පති සඳහන් කරන්නේ, සමාජ අයුක්තිය සහ සංවිධාන කරන ලද අපරාධ, එයට දායක වන සාධක බවයි. “ඛේදජනක ප්‍රවෘත්ති සැපයීමෙන් ජනයාගේ ස්වභාවයට බලපෑම් කරමින්” පුවත්පත් සහ රූපවාහිනිය මෙම විශාල ලෙස පැතිරී තිබෙන බියට දායක වන බවත් ඔහුට හැඟේ. මත් ද්‍රව්‍යවලට ඇබ්බැහිවීම, පවුල බිඳ වැටීම සහ සදොස් ආගමික අධ්‍යාපනයද, වැඩි වන්නාවූ නොපනත්කමට දායක වේ. තවද අනාගතයේදී කුමක් සිදුවනු ඇද්ද? විනෝදාස්වාදය වශයෙන් පොත් පත් සහ චිත්‍රපට තුළින් නොකඩවාම සුළු කොට දක්වා ඇති අපරාධ දර්ශන, අන් අය කෙරෙහි අසංවේදී වීමට මනුෂ්‍යයන්ව පොලඹවයිද? අපරාධ නොමැතියයි සලකන ප්‍රදේශ පවා අනතුරුදායක වනු ඇද්ද?
අපරාධය, ඊට ගොදුරු වූ තැනැත්තාට ප්‍රසන්න දෙයක් නොවන බැවින්, අපගේ දැඩි ආශාව වන්නේ සුරැකිව සිටීමටයි. වීදිවල පොලිස් නිලධාරීන් සංඛ්‍යාව වැඩි කිරීම, දැඩි සිර දඬුවම් මෙන්ම, මරණීය දඬුවම පවා ලබා දෙන ලෙස, සැලකිලිමත් පුරවැසියන් විසින් ඉල්ලා සිටීම පුදුමයක් නොවේ! අන්තරාවන් තිබියදීත් සමහරෙක් ආත්මාරක්ෂාව සඳහා තුවක්කු තබාගනිති. තවත් සමහරු යුද්ධායුධ විකිණීම තහනම් කරන ලෙස බලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටිති. අපරාධ වැඩි වන බවට වූ අසතුටුදායක ප්‍රවෘත්ති අසන්ට ලැබුණත් බලාපොරොත්තු විරහිතව සිටීමට අවශ්‍ය නැත. සැබවින්ම, ජෝහැනිස්බර්ග්, නිව් යෝර්ක්, රියෝ ද ජනේරෝ, මෙක්සිකෝ නගරය සහ සාඌ පාවුලු වැනි විශාල නගරවල වැසියන් කිසිදිනක සොරකමකට ලක් වී නැත. අනතුරුදායක අසල්වාසී පෙදෙසක මනුෂ්‍යයන් කටයුතු කරන ආකාරය අපි පරීක්ෂා කරමු.
ඒකාන්ත ආකල්පයක් පවත්වාගැනීම
අපරාධ බහුලව පවතින ප්‍රදේශයක් සම්බන්ධයෙන්, “තවදුරටත් දුෂ්කර ජීවන තත්වයන් යටතේදී පවා යම් ගරුත්වයක් හා ශිෂ්ටසම්පන්නබවක් අත්කරගෙන තිබෙන දහස් ගණන් බ්‍රසීලියානුවන්ගේ නිපුණත්වය සහ අඛණ්ඩ උත්සාහය” ගැන ලේඛකයෙක් අදහස් දක්වයි. රියෝ ද ජනේරෝහි, වර්ෂ 38ක් ජීවත් වූ පසු ජෝර්ජේ පැවසුවේ මෙසේය: “මම ඇතැම් වීදී සහ ප්‍රදේශවලින් වළකින අතර, වීදියේ සිදුවන දේවල්වලට කුතුහලයක් නොපෙන්වමි. මම රෑ බෝවන තුරු වීදිවල රැඳී සිටීමෙන් වළකින අතර, අධික බියක් නොපෙන්වමි. මා සුපරීක්ෂාකාරිව කටයුතු කළත්, මනුෂ්‍යයන් අවංක අය ලෙස සිතා ඔවුන්ව ගෞරවයෙන් සලකමි.”
එසේය, අනවශ්‍ය ගැටලු මඟහරින්න. ඔබේ වගතුග පමණක් බලාගන්න. අතිමහත් බිය මානසිකව බලපා, ශිෂ්ටසම්පන්න පුද්ගලයන්ව පවා මෝඩයන් ලෙස කටයුතු කිරීමට සැලැස්විය නොහැකියයි කිසිදිනක නොසිතන්න. අනතුරුදායක ප්‍රදේශවල ඔහුගේ රැකියාව සම්බන්ධයෙන් ඕඩැර් නිරීක්ෂණය කරන්නේ: “මම ඒකාන්ත වීමට උත්සාහ දරන අතර, ඇති විය හැකි දරුණු දේවල් මනසට ඇතුල් නොකරන්නේ මෙයින් අනවශ්‍ය ආතතිය සහ සන්ත්‍රාසය ඇති කළ හැකි නිසාය. මම සෑම කෙනෙකුටම ගෞරව දැක්වීමට උත්සාහ කරමි.” අවදිව සිටීම සහ සැකකටයුතු පුද්ගලයන්ගෙන් ඈත්ව සිටීමට අමතරව, කෙනෙකුගේ චිත්තවේගයන් පාලනය කිරීමට තවත් උපකාරයක් ඔහු එකතු කරයි: “යෙහෝවඃවහන්සේගේ ඇස්වලට කිසි දෙයක් සැඟවිය නොහැකි බවට හා කිසි දෙයක් උන්වහන්සේගේ අවසරය නොමැතිව සිදු නොවන බවට අමතක නොකිරීමෙන් මම සෑම දෙයකටම ඉහළින් යෙහෝවඃ දෙවියන්වහන්සේ කෙරෙහි නිසැකකම වර්ධනය කරමි.”
කෙසේවුවත් කිසි කෙනෙකු නිරන්තර බියෙන් ජීවත් වන්ට සතුටු නැත. එපමණක්ද නොව, අධික බිය සහ වෙහෙස, චිත්තවේගීය සහ ශාරීරික සෞඛ්‍යයට හානිදායක බව ප්‍රතික්ෂේප කරන්නේ කවුරුන්ද? සැබවින්ම කොයි මොහොතක හෝ පහර දෙනු ලැබිය හැකියයි බිය වන අයට තිබෙන බලාපොරොත්තුව කුමක්ද? අපරාධ ඉදිරියේදී තවත් දරුණු විය හැකියයි බොහෝදෙනෙකු බිය පළ කරන නිසා, අප කවදාක හෝ සාහසිකකමේ අවසානයක් දකිනු ඇද්ද? “බිය කවදා අවසන් වේද?” යන ඊළඟ ලිපිය කියවීමට අපි ඔබට ආරාධනා කරමු.