Ammaꞌno Karsiisa Maganu Baxannoreeti?
“Ammaꞌno manna mitto assitannonso, babbaddanno?” Tini xaꞌmo Ze Sidinii Morningi Heraaldi yinanni gaazeexira fultinote. Tenne xaꞌmora dawaro qolino manni giddo rooru yaano xibbunni 89 anga ikkannohu ammaꞌno manna babbaddanno yee ammanannota coyiꞌrino.
AMMAꞌNO karsiisa garaho yite ammantannorira kayinni, tennera baxxitino lao noonsa. Wedellootunnita Ammaꞌnote Waaxo xintinohu Ebu Pateli yinanni manchi togo yiino: “Shaqqillu daafira giddaabbannokki ammaꞌno . . . , qooxeessu keeri daafira assaabbannokki ammaꞌno . . . , manna wosinsiꞌrate daafira mitiiꞌmitannokki ammaꞌno dino.”
Addaho, Budihiste, Kaatolike, Pirotestaante, Hindu, Isilaamunna wole batinye ammaꞌno buxima gargarate, mannu qoosso agarsiisate, fanje waama gattanno gede assate woy qooxeessu daafamannota gargarate buusante loossino yanna no. Addi addi ammaꞌno mimmitu ledo sumuu yitanno garanna mimmito dandiite heedhanno gara gamba yite hasaabbanno. Mereeronsa noo badooshshi hagiirsiisannonsata coyidhanno; tennera gamba yite shaama qasse, muuziiqunni, huuccattotenninna woleno kore lawinorinni ayyaanna ayirrissanno.
Ammaꞌno karsiisa addi addi ammaꞌno mereero noo gaaro qiissate kaaꞌlitanno? Ammaꞌno karsiisa Maganu woyyitino alame abbate horoonsiꞌranno doogooti?
MITTIMMA ABBATE MAA AGURA HASIISSANNO?
Alamete aana duucha ammaꞌno gamba yite kalaqidhinote jajjabba dirijjitta giddo mitte, 200 saꞌanno ammaꞌno giddoseenni amaddinotanna 76 gobbara loossanni noota fenjeejjite coyidhino. Tini dirijjite alaamise “addi addi ammaꞌno mereero geeddanno mittimma heedhanno gede barru baala loosa” ikkinota xawissino. Ikkollana, tenne assa insa yitu gede shota diꞌꞌikkitinonsa. Lawishshaho, qineessaanonsa yitanno gara ikkiro, dirijjitensa seera qixxeessidhu yannara miila ikkitinotanna hatte sanade aana furma gantannota batinye ammaꞌno koffi assitannokki gede lowo geeshsha qorophite borreessitino. Mayira? Sumuu yaa hooltinonsa coyibba giddo mittu, sanadete aana Maganu daafira coyiꞌra hasiissannonso dihasiissanno yitanno hajooti. Konni garinni, Maganunniha sada suꞌma gaꞌnitukki gattino.
Maganu sada gaꞌnitannokkiha ikkina, ammaꞌnonsa mayi waaga afidhinoyya? Qoleno, togooti ammaꞌnote dirijjitta irdaatu dirijjittanni mayinni baxxitannoyya? Aleenni kulli dirijjite, iseneeto ammaꞌnote uurrinsha ikkitinohu gede ikkikkinni addi addi ammaꞌno mereero “buusa ikkitino dirijjite” ikkitinota coyidhannohu iseraati.
DANCHA COYE HALASHSHA CALLA BAQETENI?
Ammaꞌno karsiisa diinaggaawe kaaꞌlannohu Dalayi Lama yinanni manchi, “Baalanti qara qara ammaꞌno mittu gari sokka dudubbanno; hattino, baxilleho, shaqqillehonna gatona yaate” yee coyiꞌrino. Isi lede togo yiino: “Waannu coyi tenne akatta heeshshonke giddo barru barrunku leellishate.”
Baxillu, shaqqillunna gatona yaate gedeeti dancha akatta lowo geeshsha hasiissannoti dikaandannite. Yesuusi togo yiino: “Mannu assaꞌnera hasidhinanni coye baalanka kiꞌneno insara assa hasiissannoꞌne.” (Mat. 7:12) Ikkina halaalu ammaꞌno alaami danchu coyi halaꞌlanno gede assa callate?
Hawaariya Phaawuloosi hakkawaro ninke Maganu soqqamaanooti yaanno mannire coyiꞌranni togo yiino: “Maganu coyira diinaggaabbannota ani umiꞌya farciꞌreemmo; diinaggaabbannohu kayinni gara ikkitino egenno noonsakkihaati.” Konni mannira gatinori maati? Phaawuloosi, “Insa Maganu keeraanchimma afa hoogansara uminsa keeraanchimma kalaqiꞌra hasidhino” yiino. (Roomu Sokka 10:2, 3) Kuri mannooti Maganu ma assitara hasiꞌrannoro affinokki daafira, diinaggaawansano ikko ammanansa mulla daafurooti.—Maatewoosi 7:21-23.
QULLAAWU MAXAAFI AMMAꞌNO KARSIISATE DAAFIRA MAYYAANNO?
Yesuusi, “Salaame baxxannori hagiirraammaho” yiino. (Maatewoosi 5:9) Yesuusi finqilletewiinni xeertiꞌrenna addi addi ammaꞌno harunsanno mannira salaamete duduwo duduwe rosiisino rosi garinni heeꞌrino. (Maatewoosi 26:52) Duduwino sokka maahoyye yee adhi manni diigantannokkita baxillu mittimma afiꞌrino. (Qolasiyaasi 3:14) Ikkina Yesuusi alaami duuchu gari manni sumuu yee heeꞌranno gede buusa kalaqatella? Isi wole ammaꞌno ledo karsame mitteenni magansiꞌrino?
Ferisaanotenna Seduqaanote ammaꞌno marooti Yesuusa effidhe gibbino; hakkiino saꞌe shitasira nafa hasidhino. Isi ma assiyya? Rosaanosira togo yiino: “Insa agurre. Balloota marootaatina.” (Maatewoosi 15:14) Yesuusi kuri mannooti ledo ammanate rodiimma kalaqiꞌra dihasiꞌrino.
Yannate gedensaanni, Girikete Qorontoosi katamira Kiristaanu songo kalaqantino; hakku katami duuchu gari ammaꞌnora maꞌnote. Hakko heeꞌranno Kiristaani ma assa hasiissannonsa? Hawaariya Phaawuloosi togo yiinonsa: “Ammaninokki manni ledo hasiisannokki garinni waaxantinoonte.” Mayira? Phaawuloosi togo yee xawisino: “Kiristoosinna Beelihoori [woy, Sheexaanu] mereero mayi xaadi no? Woy ammanaancho ammaninokki manchi ledo mitto assannori mayi no?” Hakkiinnino togo yee amaalino: “Konni daafira, mereerinsanni fultine insawiinni baxxe.”—2 Qorontoosi 6:14, 15, 17.
Koye laꞌnummonte gede, Qullaawu Maxaafi ammaꞌno karsiisa gara ikkitinokkita xawise coyiꞌranno. Kayinni, ‘Hatto ikkiro, addu mittimma hiitto ikkite heedhanno?’ yite hedattoha ikkara dandaanno.
ADDU MITTIMMA KALAQA
Gimbaatu dirijjitta lowo loosaasine afidhino. Tini loosaasine hiittoo gimbe mintannoro pilaane fushshitanno wote sumuu yaa hoogguro, loosinsa qinaawannoni?
Xaa yannara ammaꞌno karsiisate millisanno manni garino hattooti yaa dandiinanni. Buusamanna ayirrisama heedhanno gede woꞌnaalturono, baalunkura xaaddinoti ammanate pilaane dinonsa. Hakko daafira, amanyootu daafira rosiissanno rosinna ammantanno coyibba horonta xaaddukkilla heedhanno.
Qullaawu Maxaafi giddo noohu Maganu biddishshi pilaanete gedeeti. Konni daafira, heeshshonke Qullaawu Maxaafi pilaane ledo sumuu yitanno gede assiꞌra dandiineemmo. Konne biddishsha harunsanno manni sirchunna ammaꞌnote babbadooshshi nookkiha salaametenninna mittimmatenni heeꞌra dandiino. Maganu kuni ikkannota togo yee masaalino: “Mannu baalunku Yihowa suꞌma woshshanno gedenna qote qoteho kaaꞌlame soqqamanno gede, coyiꞌranno afoo soorre xalala afoo eemmonsa.” Kuni ‘xalalu afii,’ yaano Maganu halaalu ammaꞌnora fushshino biddishshi mittimma abbannoho.—Sofooniyaasi 3:9; Isayyaasi 2:2-4.
Yihowa Farciꞌraasine qooxeessikkira noota Mangistete Addaraashensa marte mereeronsa noota dhagge ikkitanno salaamenna mittimma illekkinni laꞌꞌattora ayirrinyunni koyissinohe.—Faarso 133:1.