Lomiga Faale-Tusi Paia I LE INITANETI
Lomiga Faale-Tusi Paia
I LE INITANETI
Faa-Samoa
ā
  • ā
  • ē
  • ī
  • ō
  • ū
  • ʻ
  • TUSI PAIA
  • LOMIGA
  • SAUNIGA
  • w92 4/15 itu. 3-4
  • Le Kirisimasi—Aiseā ua Matuā Lauiloa ai i Iapani?

Leai se vitiō o maua i lenei vaega.

Faamalie atu na iai se faalētonu i le kopiina o le vitiō.

  • Le Kirisimasi—Aiseā ua Matuā Lauiloa ai i Iapani?
  • Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1992
  • Tamaʻi Ulutala
  • Mataupu e Taitutusa
  • O le Faamanatuga a Ai le Kirisimasi?
  • Kirisimasi—Aiseā ua Faamanatu ai Fo‘i i Atunuu i Sasa‘e?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1999
  • Kirisimasi Faaonaponei ma Lona Talaaga
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1997
  • O le ā le Uiga o le Kirisimasi i a te Oe?
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1994
  • Le Agaga o le Kerisimasi
    Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—2012
Le Olomatamata Faasilasilaina le Malo o Ieova—1992
w92 4/15 itu. 3-4

Le Kirisimasi—Aiseā ua Matuā Lauiloa ai i Iapani?

UA MATUĀ loloto le oo atu o le talitonuga i le Tamā o le Kirisimasi i loto o tamaiti i atunuu lotu Puta ma Shinto o Iapani. I le tausaga e 1989, na tusi atu ai e tamaiti Iapani ni tusi e 160,000 i le sosaiete [Lalolagi] a le Tamā o le Kirisimasi i Suetena. E leai lava se isi atunuu na sili atu ni tusi na latou aauina atu na i lo o Iapani. Sa latou tusia tusi i le faamoemoe faapea o le a faamalieina ai faanaunauga o o latou loto, a lē o se meataalo se “Komepiuta e mafai ona maua ai ata” (“Graphic Computer”) e 18,000-yen (tupe Iapani) e tusa ma le ($136, U.S.) ia po o se taaloga video e 12,500-yen ($95, U.S.).

I teine talavou Iapani, o le faia o se tuugatala i le po o le aso Kirisimasi, e iai sona uiga faapitoa. “E tusa ma se suesuega na faia i teine talavou,” fai mai le Mainichi Daily News, “e 38 pasene na faapea mai sa latou muai faia ni fuafuaga pe tusa o le masina muamua atu, a o leʻi oo i le po o le Kirisimasi.” O tama talavou sa faia ni gaoioiga faalilolilo ona o le mananao e fia faatasi ma a latou uō teine i le po o le Kirisimasi. “O se manatu lelei o le tatalo lē leoa lea faatasi ma lau uo teine,” na fautuaina ai e se mekasini mo tama talavou. “Ia faia lena faiga i se nofoaga e manatu i ai e sili ona talafeagai. O le a vave ai lava ona vavalalata la oulua mafutaga.”

E faamoemoe foi tane Iapani ina ia talosaga atu mo se malosi faataulaitu e ala i la latou tu faa-Kirisimasi o le faatauina o se “keke ua teuteuina matagofie” pe a foi atu i le aiga mai le galuega. O le faia o le vaega a le Tamā o le Kirisimasi ua manatu i ai o se taui lea mo le tuulafoaiina o le aiga i isi foi aso uma o totoe o le tausaga.

Ua matuā mauaa le Kirisimasi i totonu o tagata Iapani lē Kerisiano. O le mea moni, o le 78 pasene o i latou na suesueina e ala i se solo na faia i se supa maketi na faapea mai latou te faia se mea faapitoa mo le Kirisimasi. E matuā maofa lava i le aofai pe a faatusatusa atu i se atunuu e na o le tasi le pasene o lona faitau aofai e faapea mai e talitonu i le Faa-Kerisiano. A o faapea mai o i latou o tagata o Puta po o Shinto, ae ua latou lagona le faigofie ona olioli i le aso malōlō “faa-Kerisiano.” I lana kalena faaletausaga, faatasi ma faigaʻai faa-Iapani, ua lisi mai ai i le Fale tapuai lauiloa o le atua o Shinto o Ise le aso 25 o Tesema e avea o le “aso fanau o Keriso.” Ae peitai, o vaaiga i le loloto o faiga fiafia a ē e lē ni Kerisiano i le taimi o le Kirisimasi, ua lagā ai le fesili:

O le Faamanatuga a Ai le Kirisimasi?

Ua faamatalaina e le Webster’s Ninth New Collegiate Dictionary le Kirisimasi “o se faigaʻai faa-Kerisiano i le aso 25 o Tesema . . . o le aso lena e faamanatu ai le fanau mai o le Keriso.” Sa manatu i ai o se taimi lea mo “Kerisiano” e “autasi ai i o latou faalogona olioli i le aso fanau o Keriso.”

O i latou o ē faamanatuina le Kirisimasi e avea o se faigaʻai mamā faa-Kerisiano, atonu o le a latou iloa o i latou o ē faailogaina lena aso i faiga fiafia ma le feaveai o meaalofa, e avea o se mea e faatupu ita ma oo lava ina upu leaga ai. “I Iapani ua iʻu ai ina faavalea i matou e faiga tau tamaoaiga: leai se Keriso,” na tusi ai se tagata Amerika o loo nofo i Iapani. “I le vaaiga a tagata i Sisifo,” na tusi ai se tasi e faatatau i le Kirisimasi faa-Iapani, “e lē o le pīpī [le mea e lē o maua tele i maketi i Iapani] lena o loo misia, ae o le mea aupito sili ona manaomia o mea uma, o le agaga.”

O le ā la le agaga o le Kirisimasi? O le siosiomaga ea o se sauniga faalotu ma ona pese, teuga o le Kirisimasi, ma molī gaʻo, na ua faaaogāina e le toatele mo la latou auaunaga atoatoa i le lotu? Po o le alofa ea, le fiafia lelei, ma le feaveai o meaalofa na ua uunaia ai le toatele e limafoai? Po o le toʻafilemu ea lena ua salalau atu i luma o muaau o taua a o faamanatuina e fitafita mo ni nai aso le “filemu i le lalolagi”?

E ofo lava, ona e masani ona lē taulau ona aumaia e le agaga o le Kirisimasi le filemu e oo lava i lumāfale o le aiga. E tusa ai ma se suesuega na faia i Egelani i le 1987, sa faatatauina ai faapea o le a pa le ‘taua sivili’ po o feainaʻiga i aiga i le 70 pasene o aiga Peretania i le taimi o le Kirisimasi i lena tausaga. O le pogai autū lava o le fetauai lea ona o tupe. O le inu tele ma le lē faataunuuina o le vaega a se tasi i le aiga ua taʻitaʻiina atu ai foi i tauaifusuga.

“Ua ou tau mānatu pe tatou te lē o misia ea se mea faatatau i le uiga moni o le Kirisimasi,” na tusi mai ai se tagata mai Sisifo o loo nofo i Iapani o lē na asiasi atu talu ai nei i lona aiga i le vaitaimi o le Kirisimasi. “Ia Tesema i aso 25 uma lava, e oo ai ia te aʻu lena lava lagona moomoo ina ia toe foi atu i faiga tuai o le faamanatuina o le Kirisimasi i aso ua mavae—le faamanatuga faapaupau sa faamanatuina ai le tau malūlū e mamao ese ai le taamilosaga a le la, e ala i le tapuai atu i laau ma faia ai poula ma faigaʻai lē mamā. O loo iai pea ia i matou teuga faapaupau uma lava—laau e ola i luga o isi laau, laau mūmū (holly), laau e pei ni mamoe o latou lau (fir trees) ma le tele o isi laau—ae peitai, e leʻi toe tutusa lava ni Kirisimasi talu mai ona ave faamalosia e Kerisiano ma liliuina i se faigaʻai faalotu.”

Ma le lē natia, o le Kirisimasi o se aso malōlō faapaupau. Sa leʻi faamanatuina e uluai Kerisiano le Kirisimasi “auā sa latou manatu i le faamanatuina o se aso fanau o so o se tasi o se tu faapaupau,” ua fai mai ai le The World Book Encyclopedia. O faigaʻai faapaupau ia Saturnalia ma le Tausaga Fou o ni puna ia o faiga fiafia ma le feaveaiina o meaalofa.

Afai e tatau moni ona faapaupau le Kirisimasi, e tatau ai la i Kerisiano moni ona fesili, Pe o le Kirisimasi e mo Kerisiano? Seʻi o tatou vaai po o le ā o fai mai ai le Tusi Paia faatatau i le faamanatuina o le aso fanau o Keriso.

[Pusa i le itulau 4]

Le Amataga o le Faamanatuina o le Kirisimasi

E ui lava ua leiloa auiliiliga tonu i le auaoa o aso ua tuanai, ae ua faaalia i faamaoniga faapea e oo i le 336 T.A. sa faamanatuina ai se ituaiga o Kirisimasi e le lotu Roma. “Sa fuafuaina lelei lava le aso o le Kirisimasi ia Tesema 25,” ua faamatala ai e le The New Encyclopædia Britannica, “ina ia tulei ai i tua le faigaʻai sili i le atua o le la.” O le taimi lena e matuā tuuina atu ai tagata faapaupau i poula ma faigaʻai lē mamā e matuā onanā ma faia ai amioga lē pulea i faigaʻai a Roma ia Saturnalia ma le faigaʻai o le tau malūlū e tapuai ai i laau, atunuu i Sisifo (Celtic) ma Siamani. Fai mai le The New Caxton Encyclopedia faapea “sa puʻea e le Lotu le avanoa e faa-Kerisianoina ai nei faigaʻai.”

    Lomiga Faa-Samoa (1971-2026)
    Log Out
    Log In
    • Faa-Samoa
    • Lafo Faamatalaga
    • Faapolokalame
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Aiāiga Faapitoa
    • Aiā Faaletulafono
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Lafo Faamatalaga