SHAPITRE 4
Mushindo wabadi balumbuule kakongye na kwikakunkusha
MU MUKANDA waaye wa kumpala ubaadi mufundjile Beena Kodinda, Mpoolo baadi mwakule mwanda ukata wa binyibinyi pabitale Efile Mukulu. Mpoolo bafundjile’shi: “Efile Mukulu t’Efile Mukulu a kapatakanyi, nyi Efile Mukulu a butaale.” Akupu baadi mmwakule pabitale bisangilo bya kakongye’shi: “Byôso bikitshibwe mu kipaso kilombane na kwilondêna kalolo.”—1 Kod. 14:33, 40, EEM.
2 Ku mbangilo kwa wawa mukanda, mutumibwa batushile elango pabitale kwiabulushena kubaadi mu kakongye ka ku Kodinto. Mpoolo baadi mulungule bakwetu ba ku Kodinda bwa’shi ‘bepusheene’ na ‘bekale na buumune bwa mu kikudi na bwa mu kinangu.’ (1 Kod. 1:10, 11) Akupu, baadi mwibape elango pabitale myanda ilekene ibaadi itale buumune bwa kakongye. Ku bukwashi bwa kileshesho kya mbidi ya muntu, balesheshe muulo wa buumune na kwipushena. Baadi munyingishe booso mu kakongye ka beena Kidishitu, sunga bekala na mudimo kinyi, bwabadya kwikwashena na kifulo kyooso. (1 Kod. 12:12-26) Kwipushena kwa beena kakongye booso akulesha’shi, abitungu kekale kalumbuulwe.
3 Kadi mushindo kinyi ubaadi autungu kulumbuula kakongye ka beena Kidishitu? Nnanyi baadi mukumbeene kwikalumbuula? Kabaadi kakumbeene kwikala naminyi? Mbantu kinyi babaabadi balombeene kupa mashito a kwikakunkusha? Atupete ngaluulo ku ino nkonko, nsaa y’atutadiila Bible bwa’shi etukunkushe.—1 Kod. 4:6.
MBEKALUMBUULE MUYIILE TEOKRASI
4 Kakongye ka beena Kidishitu kabaadi katudibwe mu Pantekote a mu kipwa kya 33 bipungo byetu (B.B.). Twi balombeene kulongyela kinyi ku kakongye ka mu siekele a kumpala? Kabaadi kalumbuulwe na kukunkushibwa muyiile teokrasi, abilesha’shi, nku bukunkushi (kraʹtos, mu ki na Greke) bw’Efile Mukulu (the·osʹ, mu ki na Greke). Bino bishima bibidi abisanganyibwa mu mukanda wa 1 Mpyeele 5:10, 11. Mwanda ufundjibwe ku bukwashi bwa kikudi kiselele pabitale bibaadi bikitshikye mu Yeelusaleme takudi bipwa peepi na 2 000 aulesha kushii mpaka’shi, kakongye ka beena Kidishitu bedibwe mwimu babaadi bekatuule kwi Efile Mukulu. (Bik. 2:1-47) Kabaadi bu nshibo yaaye. (1 Kod. 3:9; Ef. 2:19) Mushindo ubaadi autumika na kulumbuulwa kakongye ka mu siekele a kumpala ndjo wabakwete kulonda kwi kakongye ka beena Kidishitu lelo uno.
Mushindo ubaadi autumika na kulumbuulwa kakongye ka mu siekele a kumpala ndjo wabakwete kulonda kwi kakongye ka beena Kidishitu lelo uno
5 Kakongye ka kumpala kababangile na balondji peepi na 120. Bwa musuusa wa kumpala, kikudi kiselele kibaadi kipongolokyele bano bantu bwa kulombasha butemuki bwi mu Yowele 2:28, 29. (Bik. 2:16-18) Anka, mu dyadya efuku bantu peepi na 3 000 babaadi babatshishibwe mu meema abo nkutwela mu kakongye ka beena Kidishitu ba mu kikudi. Babaadi batambule eyi pabitale Kidishitu “na katshintshi ku bulambukishi bwa batumiibwa.” Kunyima kwa byabya, “Yehowa bakumbashanga efuku dyooso ku kisaka kyabo, baaba babaapetanga kipandjilo.”—Bik. 2:41, 42, 47.
6 Kutama kwa kakongye ka mu Yeelusaleme kubaadi mpaa na kutakule tshiite-mwakwidi mukata e pa nundu mwina Yuuda bwa kwamba’shi, balondji abausha Yeelusaleme na malongyesha aabo. Mu balondji bapya ba mu Yeelusaleme mubekeele mpaa na ba tshiite-mwakwidi beena Yuuda abatwelele mu kakongye.—Bik. 5:27, 28; 6:7.
7 Yesu bambile’shi: “Anwikala tumonyi twande mu Yeelusaleme, mu Yuudeya mushima na mu Samariya, mpa na kufudiile nsenga.” (Bik. 1:8) Bibekeele dingi’shi pabebwele kutompibwa kukata mu Yeelusaleme kunyima kwa lufu lwa Etshene, balondji abaadi mwanka abapalakeene mu Yuudeya na mu Samariya. Anka kooso kubaabadi abende, abatungunukile na kulungula mukandu wibuwa na kufwisha bantu bebungi bu balondji, mpaa na bangi beena Samariya. (Bik. 8:1-13) Anka kunyima, mukandu wibuwa ubaadi ulungulwe kalolo munkatshi mwa bantu bashii basadibwe, bantu ba ingi miilo bashii beena Yuda. (Bik. 10:1-48) Uno mudimo ooso wa bulungudi ngukwashe bwa kwikasha bantu bebungi bu balondji na kukita kwa tukongye tupya paasha pa Yeelusaleme.—Bik. 11:19-21; 14:21-23.
8 Mpángo kinyi ibaabadi baate bwa’shi kakongye kapya kekale kalumbuulwe na kukunkushibwa mu mushindo aukumiina Efile Mukulu, muyiile teokrasi? Ku bukwashi bwa kikudi ky’Efile Mukulu, babaadi baate mpángo ya kutuula balami be muushi bwa kulama loombe. Mu tukongye tubaadi Mpoolo na Barnabe batale mu lwendo lwabo lwa bu misionere, abaadi batuule bakulu. (Bik. 14:23) Luuka ungi mufundji a Bible baadi mwakule pabitale nsaa ibaadi Mpoolo mwibungye na bakulu ba mu kakongye ka ku Efeso. Mpoolo bebalungwile’shi: “Biabia dimukayi anwe banabene, mpaa na lombe lwoso lwa mikooko lwanudi batuulwe bu balami munkatshi mwalo kwi kikudi kiselele, bwa kudiisha kakongye k’Efile Mukulu, kaaka kabaudile ku mase a Mwan’aye nabene.” (Bik. 20:17, 28, Kilombeeno Kipya 2014) Abaadi balombane bwa kwikala bakulu mwanda abaadi balombashe myanda itekibwe mu Bifundwe. (1 Tim. 3:1-7) Tite bafubile pamune na Mpoolo baadi mupete matalwa a kutuula bakulu mu tukongye twa mu Krete.—Tt. 1:5.
9 Pabaadi tukongye atwende na kufiima, batumibwa na bakulu ba mu Yeelusaleme abatungunukile na kufuba bu bakunkushi ba kakongye ka beena Kidishitu ba mu nsenga ishima mu siekele a kumpala. Abaadi abafubu bu kasaka ka bakunkushi-bakulu.
10 Pabaadi mufundjile kakongye ka ku Efeso, Mpoolo mutumibwa baadi mupatuule’shi su akatumika pamune na kikudi ky’Efile Mukulu, kakongye ka beena Kidishitu nkalombeene kulama buumune mu kulonda kwa bukunkushi bwa Yesu Kidishitu. Mutumibwa baadi munyingishe beena Kidishitu ba mwanka bwa’shi bekale na kwiyisha na balame “buumune bwa kikudi” pa kushaala mu butaale na booso be mu kakongye. (Ef. 4:1-6) Akupu nkwakula mayi e mu Misambo 68:18 na, aye nkulesha’shi ngatale mpángo ya Yehowa ya kutuula balume banyingye mu kikudi bwa kulombasha nkalo ya kakongye bu batumibwa, batemuki, balambukishi, balami, na balongyeshi. Bano balume, bu byabadi bya buntu bya Yehowa, abaadi balombeene kwibaka kakongye kashima mu kikudi mu mushindo ulombeene kusangasha Efile Mukulu.—Ef. 4:7-16.
LELO UNO TUKONGYE TUKWETE KULONDA KILESHESHO KYA BATUMIBWA
11 Lelo uno, tukongye tooso twa ba Temwe ba Yehowa tukwete kulonda kino kileshesho. Booso bwabo, bakwete kukita kakongye ka nsenga ishima ke mu buumune kebakiibwe pa beena Kidishitu bedibwe mwimu. (Sek. 8:23) Yesu Kidishitu ndjo mukite bwa’shi bikale byabya. Bu bikwete kulesha mulayilo waye, mmushale mulamate kwi balongi baye bedibwe mwimu “mafuku ooso nyaa na ku nfudiilo a bya pano.” Ku bukwashi bwa mukandu wibuwa, bantu bakwete kutwela mu kano kakongye akende na kutama, bakwete kulambula myuwa yabo bwa kufubila Yehowa, na kubatshishibwa bu balongi ba Yesu. (Mat. 28:19, 20; Mak. 1:14; Bik. 2:41) Abashinguula “mulami ebuwa,” Yesu Kidishitu, bu Mukunkushi a lombe looso lushima, lusangishe beena Kidishitu bedibwe mwimu mpaa na “ingi mikooko.” (Yo. 10:14, 16; Ef. 1:22, 23) Lwalwa “lombe lumunenka” lukwete kulama buumune bwalo pa kushinguula matalwa a Kidishitu na pa kukookyela, ‘mpika a lulamato na mudimukye,’ abadi batuule kwi Kidishitu. Byabya, tutungunukyeyi na kutuula lukulupilo lwetu looso mwi uno mpika.—Mat. 24:45.
MUDIMO WA BISAKA BYA MYANDA YA LULANGWILO ABIWUKIBWA KU MBULAMATADI
12 Bwa kutuusha bidibwa bya mu kikudi pa nsaa ilombane na kulambukisha mukandu wibuwa wa Bufumu kumpala kwa’shi nfudiilo ifikye, mbatuule bisaka kampanda. Bino bisaka abiwukibwa ku mbulamatadi ya mu maumbo elekeene, na bikwete kufuba mu buumune. Abikwasha bwa’shi mudimo wa kulungula mukandu wibuwa mu nsenga ishima ukitshikye.
MUSHINDO WABADI BAKITE FILIALE
13 Nsaa yooso yabakitshi filiale, abatuulu komite a filiale e na bakulu basatu sunga bebungi bwa’shi bakunkushe mudimo mu dyadya eumbo dyabadi bamutuule sunga mu angi maumbo abakwete kukunkusha kwi yawa filiale. Umune a ku beena Komite a filiale afubu bu mukunkushi a midimo ya komite a filiale.
14 Tukongye twa mu filiale kampanda mbetulumbuule mu bifunda. Bukata bwa bino bifunda mbwilekeene, muyiile mbalo yabidi, ludimi lwabesamba mpaa na bungi bwa tukongye twi mu yawa filiale. Mu kifunda kyooso mbatuule mukunkushi a kifunda bwa kukwasha tukongye. Biro bya filiale nyi abipaa mukunkushi a kifunda mayi a kulonda bwa kulombasha mashito aaye.
15 Tukongye tooso atukumiina mpángo yabadi baate bwa buwa bwato. Abakumiina kutudibwa kwa bakulu, abakunkusha mudimo mu ma filiale, mu bifunda, na mu tukongye. Abatala mpika a lulamato na mudimukye bwa’shi ebape bidibwa bya mu kikudi pa nsaa ilombane. Lelo uno, mpika a lulamato, mmulamate ngofu ku bukunkushi bwa Kidishitu, alondo mayi e mu Bible, na kukumiina bukunkushi bwa kikudi kiselele. Atwe booso p’atufubu mu buumune, atupete myabi nka bu ibaadi ipete beena Kidishitu ba mu siekele a kumpala: “Tukongye tubaadi atunyingi’nka kunyinga mu lukumiino kwifuku n’efuku.”—Bik. 16:5, NWT.