Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • w24 Mweshi wa 12 esak. 20-25
  • Mpolo yobe i na muulo ku meso kua Yehowa

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Mpolo yobe i na muulo ku meso kua Yehowa
  • Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • MPOLO YA KINYONGUA
  • MPOLO P’ABETULUISHIISHA KUI MUNTU ATUDI BAKULUPILE
  • MPOLO NSAA YOSHI NA LUKULUPILO
  • Yehowa ‘abukaa baa-sha-mashimba enyongole’
    Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
  • Kia kukita bua kuela nteko ayikatukila muishimba
    Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)—2025
  • Yehowa akakukuasha mu kipungo kiodi mu nkalakashi
    Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
  • Ta tui bupenka
    Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)—2025
Tala bibungi
Kitenta kia Mulami kia kulonga akilungula Bufumu bua yehowa (kia kulonga)-2024
w24 Mweshi wa 12 esak. 20-25

MUISAMBO WA KULONGA 51

LOONO 3 Bukome, lukulupilo, na lukumiino lwetu

Mpolo yobe i na muulo ku meso kua Yehowa

“Kingiila mpolo yande muilondo diobe, ta mbifundibue mu mukanda oobe su?”​—MIS. 56:8.

KI’ATUISAMBILA

Atumono’shi Yehowa auku kalolo bioso bia tukuete kupusha, sunga tuekala kumpala kua nkalakashi i bukopo bui naminyi aketupa kioso kiatudi nakio lukalo buatudia kupusha biya.

1-2. Mmianda kinyi ilombene kuitutakula mu kunokiesha mpolo?

INGI nsaa atudilaa atue boso bua mianda ilekeenelekeene. Nsaa y’atupete muanda kampanda awitusankisha ngofu, tui balombene kutuusha mpolo ya muloo. Pangi we kudila nsaa ayikitshika muanda kampanda wi na muulo ukata sunga muanda kampanda wi pabuao, bu kileshesho, nsaa ayitandikua muana, nsaa y’otentekiesha muanda kampanda ubaadi ukukitshikile, sunga nsaa y’okuukila kuuku oobe a p’eshimba atodi naye bipua bi bungi kushi kuimonena naye.

2 Biabia, misuusa yoso y’atutuusha mpolo, abileesha bi’atupusha muishimba dietu. Bu kileshesho, ingi nsaa tui kudila bua muntu kampanda atudi bakulupile betuluishiisha ngofu. Tui balombene kudila nsaa yatudi na maladi na nsaa yatukiengie munda mua mafuku e bungi, sunga nsaa ayifu muntu atudi bafule. Mu nsaa i bino, tui balombene kupusha nka bibapushiishe Yelemiya nsaa ibaabadi babutule Yelusalema kui bena Babilone. Yelemiya bakuile’shi: “Meeso ande aalaala mpolo . . . Meeso ande aanoko kushii kukama mwanda ta kwi kwikisha.”​—Kwi. 3:48, 49.

3. Yehowa apushaa naminyi nsaa y’amono bafubi baye abakiengie? (Yeeshaya 63:9)

3 Yehowa auku kalolo bungi bua misuusa yatudi badile mu nshalelo eetu pa muanda wa mianda ayituinyongosha. Bible etushinkamiisha’shi, Yehowa auku nsaa yoso y’atukiengie na apushaa nsaa y’atumudidila bua’shi etukuashe. (Mis. 34:15) Anka, Yehowa t’emenaa penda kuitumona na kuituteemesha. Aye ngi Nshetu, mmuitufule ngofu, nsaa y’etumono atudidi abimuinyongoshaa ngofu na akumiinaa kuitukuasha kushi kunyengakana.​—Badika Yeeshaya 63:9.

4. Nkinyi kiatudi balombene kulongiela ku bingi bileshesho bia mu Bible pabitale abipushaa Yehowa nsaa y’amono bafubi baye abadidi?

4 Yehowa etulungula Muiyi diaye biapushaa nsaa y’amono bafubi baye abadidi, na mushindo w’ebakuashaa. Bu kileshesho, tui balombene kulongiela ku kibaadi kifikile Ana, Davide, na Nfumu Ezekiya. Nkinyi kibaadi kibatakule mu kunokiesha mpolo? Yehowa baadi mukite kinyi nsaa ibaabadi bamutekie bukuashi? Na bileshesho biabo bi kuitunyingisha naminyi nsaa y’atunokiesha mpolo ya kinyongua, mpolo p’abetuluishiisha kui muntu atudi bakulupile, na mpolo nsaa yoshi na lukulupilo?

MPOLO YA KINYONGUA

5. Ana baadi epusha naminyi?

5 Ana baadi mupete nkalakashi i bungi ibaadi imuinyongoshe, ibaadi imutakule mpa na mu kudila. Lumune lua ku nkalakashi ibaadi nayo, mpa kuikala muiyibakishi dia kukuana, na mukuanaye Penina baadi amuinyongosha ngofu. Dingi Ana ta baadi na bana nya, anka Penina baadi na bana. (1 Sam. 1:1, 2) Penina baadi ayisha Ana milongo pa muanda wa’shi baadi nkunga. We kupusha namu naminyi mu uno muanda wi bino? Ana baadi muinyongole na baadi ‘adidi na kupela kudya,’ na Ana “bêkêle mwinyongole” muishimba ngofu.​—1 Sam. 1:6, 7, 10, EEM.

6. Nkiinyi kibakitshine Ana bua’shi apushe biya?

6 Bua’shi Ana apushe bi buwa bakitshiine kinyi? Kintu kimune kibaadi kikuashe Ana, mpa bayile ku mbalo ibaabadi abakitshiina lulanguilo lua binyibinyi ku tabernakele. Kuakua, pangi Ana baadi pepi na pa kibelo kia kutuela mu lupango lua tabernakele, “abanga kuteka Yehowa na kudila kukile.” Baadi muisendeele Yehowa’shi: “Tala namu kipaso kyandi’mi mpika ôbe na malwa, tongilwanga, ontentekyeshe.” (1 Sam. 1:10b, 11, EEM) Ana baadi mulungule Yehowa mu luteko bibaadi mu binangu biaye na bibaadi apusha. Pa baadi Yehowa mumone Ana adidi ngofu, Yehowa baadi muinyongole kuishimba n’aye namu, muanda baadi mumufule!

7. Ana bapushiishe naminyi kunyima kua’ye kulungula Yehowa mianda yaye yoso?

7 Ana bapushiishe naminyi kunyima kua kufunguila Yehowa eshimba mu luteko, na kunyima kua Tshite muakuidi mukata Eli kumushinkamisha’shi, Yewowa aluula luteko luaye? Bible amba’shi: “Âna bâyile akadya, mpala yê ta ibâdi ayilêshanyi kenyongoshi ooo.” (1 Sam. 1:17, 18, EEM) Sunga bibaadi’shi uno muanda ubaadi aumuinyongosha ta ngupue bukidi, Ana bapetele muloo. Ana baadi mukulupile’shi Yehowa mmupue kupusha tuinyongoshi tuaye na mianda yaye ibaadi ayimukalakasha, na’shi amukuasha. Yehowa bamuene kuinyongola kuaye, apusha kudila kuaye, na kunyima amuelela miabi pa kumukuasha bua’shi ayimite.​—1 Sam. 1:19, 20; 2:21.

8-9. Muyile Bena Ebelu 10:24, 25, buakinyi abitungu tukite kioso akitungu bua’shi tutuele mu bisangilo bia bena Nkidishitu? (Tala dingi kifuatulo.)

8 Ki’abitulongiesha. Okuete kunyingiila lukalakashi kampanda alukutakula mu kutuusha mpolo ya kinyongua su? Pangi okuete kudila bua lufu lua muina kifuko nobe, sunga lua kuuku oobe a p’eshimba. Nsaa ayikitshika mianda bu ino, pangi okumiinaa kuikala pa bupenka, bino abikitshikilaa bantu boso. Anka bu bibaadi Ana mupete kusambibua na kunyingishibua pabaadi muende ku tabernakele, nobe namu we kupeta kusambibua p’otuele mu bisangilo bia bena Nkidishitu sunga tuepusha biya. (Badika Bena Ebelu 10:24, 25.) Nsaa y’atuteemesha ma verse aanyingisha mu bisangilo, Yehowa e kuitukuasha buatudia kuleka kunangushena ku mianda ayituinyongosha. Bino bi kuitukuasha bua’shi tuipushe biya, sunga muanda wetu wakutua kulumbuluka bukidi.

9 Ku bisangilo bietu, bakuetu balume na bakashi abetunyingishaa na kuitulesha biabadi betufule, na atupushaa biya nsaa yatudi nabo. (1 Te. 5:11, 14) Tubandeyi kutala muanda ubaadi ukitshikile ungi mbala-mashinda a nsaa yooso, baadi mufuishe mukashi aaye. Bambile’shi: “Ingi nsaa nakumiinaa kuikala nka pa bupenka, muanda ta nkumiinaa kuleka kudila’mi. Anka bisangilo bietu nyi nsulo ya kunyingishibua. Mayi a kalolo abandungulaa kui bakuetu balume na bakashi na ngaluulo y’abatuushaa mu bisangilo, abinyingishaa bikile. Sunga nekala muinyongole naminyi kumpala kua bisangilo, pandi muanka nepushaa nka biya.” Nsaa y’atuende mu bisangilo bietu, Yehowa e kufubisha bakuetu balume na bakashi bua kuitukuasha.

Bakuetu balume na bakashi ku Nshibo ya Bufumu, abanyingisha mukuetu mulume bapu kukula muinyongole.

Atupete kusambibua kui bakuetu balume na bakashi (Tala kikoso 8-9)


10. Nsaa yatudi benyongole ngofu tui kuambula kileshesho kia Ana naminyi?

10 Ana baadi mupete dingi kusambibua pa baadi musumbuile Yehowa tuinyongoshi tuaye toso mu luteko. Nnobe namu we mulombene “kusumbuila [Yehowa] tuinyongoshi tobe toso,” mushinkamishe’shi akakuteemesha. (1 Mp. 5:7) Ungi mukuetu mukashi sha mulume abaabadi bayipee kui ba ntomboshi amba’shi: “Nampushiishe kenyongoshi kakile, ami nkumona’shi nta na mpete’nyi muloo efuku su ndimune. Naadi munyingishibue na kupeta busambi pa nandi natekie Nshami sha kifulo e muiyilu, Yehowa. Ingi nsaa, naadi nakutua mpa na bishima bi buwa biandi mulombene kuakula, anka Yehowa baadi anteemesha. Nsaa i nadi napusha bubi bukile na tuinyongoshi, nadi namutekie butaale. Nadi napusha butaale na nadi mulombene kukita akitungu diadi’efuku.” Nsaa yuediila Yehowa na kumulungula mianda yoso ayikukalakasha, abimukalakashaa n’aye namu, na auku kalolo bi tuinyongoshi toobe. Sunga mianda ayikukalakasha yakutua kupua bukidi, Yehowa mmulombene nkusamba, nkunyingisha, na nkukuasha bua’shi opete butaale. (Mis. 94:19; Fid. 4:6, 7) Na akakufutu muanda wa kunyingiila kobe na lulamato.​—Eb. 11:6.

MPOLO P’ABETULUISHIISHA KUI MUNTU ATUDI BAKULUPILE

11. Davide bapushiishe naminyi nsaa ibaabadi bamuluishiishe kui bangi?

11 Mu nshalelo aaye, Davide baadi mupete nkalakashi ilekenelekene ibaadi imutakule mu kudila. Kubaadi bantu be bungi abaadi bamushikue, na bangi bantu babaadi mukulupile babaadi bamuluishiishe. (1 Sam. 19:10, 11; 2 Sam. 15:10-14, 30) Pa baadi mu ino nkalakashi i bukopo, bafundile’shi: ‘Nakooko na kwela bisukusuku; bufuku boso mpolo yande ayitopesha lusala lwande, nkalo yande t’ayitshibika pandi mulaale.’ Buakinyi Davide baadi apusha bino? Davide baadi mupatuule’shi: ‘Mpa mwanda wa abinkitshi beshikwanyi nami.’ (Mis. 6:6, 7, EEM) Bikitshino bi bubi bia bangi bibaadi abinyongosha Davide ngofu, biamutakula mpa na mu kudila.

12. Muyile biabadi baleeshe mu Misambo 56:9, Davide baadi mushinkamishe kinyi?

12 Sunga bibaadi Davide mu ino yoso nkalakashi i bukopo, baadi mushinkamishe’shi Yehowa mumufule. Bafundile’shi: “Yehowa bapusha kudila kwande.” (Mis. 6:9, EEM) Dingi efuku, Davide bafundile muanda wi na muulo w’atupete mu mukanda wa Misambo 56:9. (Badika.) Ano mayi aaleesha patooka’shi Yehowa mmuitufule ngofu na etupasukilaa. Davide bambile’shi bibaadi nka bu’shi Yehowa bakongola mpolo yaye, beyeele muilondo sunga’shi beyifundu mu mukanda. Davide baadi mushinkamishe’shi Yehowa baadi amono na baadi atentekiesha tuinyongoshi tuaye. Davide baadi mushinkamishe’shi Nshaye sha kifulo e muiyilu, ta baadi nka penda amono mianda ibaadi ayimukalakasha nya, anka ibaadi ayimukalakasha namu na aye.

13. Nsaa i bangi abetuinyongosha sunga kuituluishiisha, nkinyi akitungu’shi tutentekieshe? (Tala dingi kifuatulo.)

13 Ki’abitulongiesha. Okuete kunyingiila kenyongoshi pa muanda wa muntu kampanda wekeele mukulupile mukuluishiishe su? Pangi okuete kukienga kuishimba pa muanda wa’shi nubelekeena na muntu okiebanga kuiyibakishena naye, sunga’shi eyibakishi dienu dibafu, sunga bua’shi muntu wekalanga mukulupile baalekie kufubila Yehowa. Mukuetu mulume sha mukashi baadi mutambukie lusandi na amusuuka, amba’shi: “Naadi mutapikie kuishimba ngofu, na ntshi naadi napuandikisha’shi bino bi kunkitshikila. Naadi mupushe bubi bukile na nsungu.” Su muntu kampanda wekalanga mukulupile mmukuluishiishe, sunga’shi mmukuinyongoshe, kuuka’shi Yehowa ta na kusumbushene nkulombene nkunyingisha. Uno mukuetu mulume amba’shi: “Nemumone’shi kipuano kietu na muntu nkilombene kubofula anka Yehowa mmuikale Lubuebue luetu. Sunga kuakitshika muanda kinyi, Yehowa e kuanka bua kuitukuasha. Yehowa ta na sumbushene bantu be na lulamato kuadi nya.” (Mis. 37:28) Dingi tentekiesha’shi, Yehowa mmukufule kukila bilombene nkufula muntu oso yawa. Nsaa y’abakuluishiisha kui muntu wekalanga mukulupile, abinyongoshaa kuishimba ngofu. Anka Yehowa ta mmushintulukie bua bi’apushaa pabikutale nya, ki’akuataa nka na muulo. (Lom. 8:38, 39) Muanda odia kutentekiesha nguno: Sunga muntu wekadikanga mukulupile akuluishiisha mu mushindo kinyi, Nshobe e muiyilu mmukufule.

Mukuetu mulume muinyongole mukuate ku kakano kaye k’eyibakishi nsaa y’anangushena ku mianda ibaadi ikitshikile Nfumu Davide.

Mukanda wa Misambo awitushinkamiisha’shi Yehowa e pepi na baaba be na mashimba enyongole (Tala kikoso 13)


14. Mukanda wa Misambo 34:19 awitupa kishinkamiisho kinyi?

14 Su mbakuluishiishe kui muntu wekalanga mukulupile, mayi a Davide e mu Misambo 34:19 (Badika.) ngalombene nkukuasha. Ungi mukanda awakula’shi baaba boso “ba sha mashimba asaasukye” mbalombene dingi kuipusha bu “bantu bashi na kintu kiabadia kukulupila.” Yehowa akitaa naminyi bua bano boso benyongole mu uno mushindo? Yehowa “e peepi netu” nka bu abikalaa nshe muana sunga nyina muana akuata muana aaye ku mboko, na kumunyingisha nsaa yadidi. Nsaa y’atukiengie muanda wa’shi muntu atuikeele bakulupile betuluishiisha sunga’shi betusumbushena, Yehowa apushaa kuinyongola kuetu na etukuashaa kushi kunyengakana. Yehowa etunyingishaa nsaa yatudi batapikie ku mashimba ngofu, na nsaa y’atuimono bu bashi na muulo, na etupa bintu biatudi nabio lukalo bilombene kuitukuasha bua’shi tunyingiile ino nkalakashi yatudi nayo lelo uno.​—Yesh. 65:17.

MPOLO NSAA YOSHI NA LUKULUPILO

15. Muanda kinyi ubaadi ukalakashe Nfumu Ezekiya na kumutakula mu kudila?

15 Nfumu Ezekiya a mu Yunda pa baadi na bipua 39, baadi muukie’shi te bia kupanda bua maladi abaadi nao. Mutemuki Yeshaya balunguile Ezekiya mukandu autuukila kui Yehowa’shi, afu bua maladi aadi nao. (2 Bf. 20:1) Bibaadi bimuenekie’shi Ezekiya te na dingi lukulupilo nya. Bu bibaadi mukalakashibue ngofu pa muanda wa uno mukandu, Ezekiya baadi mudile bikile. Baadi muisendeele Yehowa mu luteko bua’shi amukuashe.​—2 Bf. 20:2, 3.

16. Yehowa baadi mukitshiine Nfumu Ezekiya kinyi?

16 Nsaa ibaadi Yehowa mupushe luteko lua Ezekiya na amona mpolo yaye, Yehowa baadi mumupushe lusa na amulungula’shi: “Napusha luteko lobe. Namono mpolo yobe. Byabya, nakakupâsha.” Kukiila kui mutemuki Yeshaya, Yehowa baadi mupushe Ezekiya lusa na amulaa’shi, amutentekiela bingi bipua bua kufungusha Yelusalema ku masa a bena Asiri.​—2 Bf. 20:4-6.

17. Yehowa etukuashaa naminyi nsaa yatudi na maladi (Misambo 41:3) (Tala dingi kifuatulo.)

17 Ki’abitulongiesha. We na mukumbo na omono’shi t’opanda? Su mbiabia, lungula Yehowa bi’opusha, aye akuteemesha sunga okuete odidi nsaa y’omutekie. Bible etushinkamiisha’shi “Yaya sha lusa n’Efile Mukulu a busambi boso” aketusamba mu mpombo yetu yoso. (2 Ko. 1:3, 4) Lelo uno, ta tui balombene kutengiela’shi Yehowa akatusha nkalakashi yetu yoso nya, anka tui balombene kukulupila’shi etukuasha. (Badika Misambo 41:3.) Ku bukuashi bua kikudi kiaye kiselele, Yehowa etupa bukome, binangu, na butaale bua muishimba buatudia kunyingiila. (Nki. 18:14; Fid. 4:13) Kuete dingi kuitunyingisha pa kuitupa lukulupilo’shi mu mafuku aafiki, t’akukekala muntu su ngumu e na maladi.​—Yesh. 33:24.

Bifuatulo biabadi basangie: 1. Mukuetu mukashi ateekie n’eshimba diaye dioso nsaa y’abamubuku mukumbo wa cancer. 2. Nfumu Ezekiya esendeela Yehowa bua mukumbo waye.

Yehowa aluulaa ku nteko yetu pa kuitupa bukome, binangu, na butaale bua mu binangu (Tala kikoso 17)


18. Nkifundue kinyi akikunyingishaa nsaa y’onyingiila mianda i bukopo? (Tala kashibo akamba’shi: “Bifundue bilombene kuitusamba nsaa y’atudidi.”)

18 Mayi a Yehowa abaadi anyingishe Ezekiya. N’atue namu tui kupeta kusambibua Muiyi di’Efile Mukulu. Nsaa yatudi benyongole, mayi a Yehowa e mu Bible ngalombene kuitunyingisha na kuitukuasha nsaa yatudi mu nkalakashi. (Lom. 15:4) Pa baabadi bakuate ungi mukuetu mukashi a mu Afrique a kupona nguba na mukumbo wa cancer, yawa mukuetu mukashi baadi adidi misuusa na misuusa. Amba’shi: “Kifundue kimune kinaadi mupete kibaadi akinyingisha, nyi Yeeshaya 26:3. Sunga misuusa i bungi t’atuikalaa na mushindo wa kupudisha nkalakashi yetu, uno verse etulaa’shi Yehowa mmulombene kuitupa butaale na kuitukuasha buatudia kunyingiila lukalakashi loso lualua.” Kui kifundue kampanda kiodi mupete akikunyingishaa bikishekishe nsaa y’ofumankana na mianda i bukopo ayimueka bu’shi takui lukulupilo?

Bifundue bilombene kuitusamba nsaa y’atudidi

Mu Bible mui bifundue bi bungi abitushinkamiisha’shi Yehowa amonaa mpolo yetu na akumiina kuitukuasha. Tala bileshesho bipeela:

  • Efilu 3:7

  • Misambo 39:12

  • Yeeshaya 57:15

  • Yeelemiya 31:16

19. Mmianda kinyi ya tukuete kutengiela mu mafuku aafiki?

19 Tui mu mafuku a ku nfudiilo, na abitungu tutengiele’shi mianda ayitudidisha iki’ayinyiisha kufuima. Nka bu bibatuibimono mu bino bileshesho: Ana, Davide, na kia Nfumu Ezekiya, Yehowa kuete amono mpolo yetu na bikuete kumuinyongosha ngofu. Mpolo yetu i na muulo ukile kuadi. Biabia, nsaa y’atufumankana na mianda ayituinyongosha, abitungu tufunguila Yehowa eshimba dietu mu luteko. Ta tukumanga kuitola kula na bakuetu balume na bakashi ba kifulo ba mu kakongie. P’atubadika Bible, atupete busambi abutukila kui Yehowa. Biabia, tuikaleyi bashinkamishe’shi su tubatungunuka na kunyingiila na lulamato loso, Yehowa aketufutu. Mu dino efuto mui mulayilo wi buwa bukile wa kipungo ki’abakakumuna mpolo yoso i ku meeso kuetu, mpolo ayituuku pa muanda wa tuinyongoshi, bantu batudi bakulupile abetuluishiisha, na kukutua kua lukulupilo. (Kbf. 21:4) Mu kiakia kipungo, atukatuusha penda mpolo ya muloo.

YEHOWA BAADI MUKITE KINYI BUA MPOLO YA . . .

  • Ana?

  • Davide?

  • Nfumu Ezekiya?

LOONO 4 “Yehowa Mmulami ande”

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu