MUISAMBO WA KULONGA 34
LOONO 3 Bukome, lukulupilo, na lukumiino lwetu
Ikala mushinkamisheʼshi Yehowa mukufuile lusa
“Obe namu bondekyelêle wawa mulwisho.”—MIS. 32:5, EEM.
KIʼATUISAMBILA
Atutaluula ma verse alee Yehowaʼshi etufuila lusa su tubelanga ku miluisho yetu na buakinyi abitungu tushinkamisheʼshi muitufuile lusa.
1-2. Yehowa akitaa kinyi su muntu belanga ku miluisho yaye? (Tala dingi kifuatulo ki kukipusu.)
NFUMU Davide baadi muinyongole ngofu bua miluisho ibaadi mukite kala. (Mis. 40:12; 51:3, mayi a mbangilo) Davide baadi mukite miluisho ikata mu nshalelo aaye. Anka baadi muilangie ngofu kuishimba, na Yehowa nkumufuila lusa. (2 Sa. 12:13) Bu kipeta, Davide baadi na muloo nsaa ibaadi mushinkamisheʼshi Yehowa mumufuile lusa.—Mis. 32:1.
2 Nka bu Davide, tui kuikala na muloo su tuashinkamishaʼshi Yehowa muitufuile lusa ku miluisho yetu. Abitunyingisha pa kuukaʼshi su tuelanga nʼeshimba dioso, tuatonda miluisho yetu, na tuekala na kitshibilo kia kupela kukita dingi yaya miluisho, Yehowa akumiina kuitufuila lusa ku miluisho yetu, sunga yekala ikata. (Nki. 28:13; Bik. 26:20; 1 Yo. 1:9) Na abitunyingisha dingi pa kuukaʼshi Yehowa akumiina kuitufuila lusa bua loso, na kuiluankana miluisho yetu nka buʼshi tatubaadi beyikite!—Ez. 33:16.
Nfumu Davide baadi mufunde misambo i bungi ayakuila lusa lua Yehowa (Tala kikoso 1-2)
3-4. Ungi mukuetu mukashi baadi mupushe naminyi kunyima kuaye kubatshishibua, na nkinyi kiatumono mu uno muisambo?
3 Ingi nsaa, bi kuelela bangi bukopo bua kukumiinaʼshi Yehowa muibafuile lusa. Tala kileshesho kia Jennifer, baadi mukudile mu bia binyibinyi. Pabekeele nsonguakashi, babangile kuikala na muikeelo wi bubi, na kufia baledi baye biabia bibaadi akitshi. Kunyima kua bipua, baadi mushintule muikeelo waye, nkuilambula kui Yehowa, na aye nkubatshishibua. Amba’shi: “Naadi muipaane mu kukimba bintu bia ku mbidi, kutambuka lusandi, kutoma bintu abikoluanaa, na naadi na nsungu i bukopo. Naadi nauku abiamba Bibleʼshi pa muanda wa mulambu wa nkuulo wa Nkidishitu, Yehowa mulombene kunfuila lusa. Anka mpa na kunyima kua kuilanga na kua kuteka Yehowa lusa, bibaadi bukopo buandia kushinkamishaʼshi munfuile lusa.”
4 Ingi nsaa abikuelelaa bukopo bua kushinkamishaʼshi Yehowa mupue nkufuila lusa bua miluisho yobe ya kala su? Yehowa akumiina tushinkamisheʼshi muitufuile lusa nka bu bibaadi bishinkamishe Davide. Mu uno muisambo, atumono buakinyi abitungu tushinkamisheʼshi Yehowa muitufuile lusa, na ki kuitukuasha bua kuibishinkamisha.
BUAKINYI BI NA MUULO TUSHINKAMISHEʼSHI YEHOWA MUITUFUILE LUSA?
5. Satana akiebeʼshi tukumiine kinyi? Tuusha kileshesho.
5 Patukumiina lusa lua Yehowa, tatupono mu miteo ya Satana. Tentekieshaʼshi Satana akitshi muaye moso buaʼshi tulekie kufubila Yehowa. Bua kulombasha kano kepatshila, Satana atompo kuitukuminyishaʼshi Yehowa te kuitufuila lusa ku miluisho yetu. Tala kileshesho kia muina Kodinda ababadi bakatushe mu kakongie muanda wa lusandi lubaadi mutambukie. (1 Ko. 5:1, 5, 13) Kunyima kuaye kuilanga, Satana baadi akumiinaʼshi kakongie takamufuilanga lusa, na tabamualushanga mu kakongie na kumukukila. Nka mu yaya nsaa imune, Satana baadi akumiinaʼshi yawa muntu epusheʼshi tabamufuile lusa, biabia ‘enyongole bikilekile’ na alekie kufubila Yehowa. Satana ta mushintule mayele aaye. Anka,“tatui balube mayele aye.”—2 Ko. 2:5-11.
6. Su atumonoʼshi Yehowa ta muitufuile lusa bua miluisho yetu ya kala, nkinyi ki kuitukuasha?
6 Nsaa y’atukumiinaʼshi Yehowa betufuila lusa, atupetuula dingi muloo. Nsaa y’atukitshi muluisho, atuinyongolaa. (Mis. 51:17) Kuipusha bino ta kui bubi. Muanda kondo ketu k’eshimba, nkalombene kuitutakula mu kushintuluka na kukita mianda i buwa. (2 Ko. 7:10, 11) Biabia su tuatungunuka na kuinyongola bua muluisho watudi bapue kuilanga, bino mbilombene kuitubofusha sunga kuitutakula bua kuleka kufubila Yehowa. Nsaa yatushinkamisha’shi Yehowa betufuila lusa, atulekie kuitopeka na kuleka kukita dingi miluisho. Dingi atufubila Yehowa mu mushindo wakumiinaʼshi tumufubile, kuambaʼshi bekale na kondo k’eshimba katookane na muloo. (Kol. 1:10, 11; 2 Ti. 1:3) Tui kushinkamiisha eshimba dietu naminyi’shi Yehowa betufuila lusa?
NKINYI KI KUITUKUASHA BUA KUSHINKAMISHAʼSHI YEHOWA MUITUFUILE LUSA?
7-8. Yehowa balunguile Moyise kinyi pabimutale, na bino abitushinkamisha kinyi? (Efilu 34:6, 7)
7 Nangushena abiamba Yehowa pabimutale. Bu kileshesho, tala bibaadi Yehowa mulungule Moyise ku Muengie wa Sinayi.a (Badika Efilu 34:6, 7.) Sunga bi Yehowa na nyikashi i bungi i buwa, basanguile bua kulungula Moyiseʼshi aye nyi “Efile Mukulu sha lusa n’eshimba dia kalolo.” Efile Mukulu e bino, e kupela kufuila mulanguidi aaye belanga kuishimba lusa su? Nya! Yehowa ta kukomena mufubi aaye eshimba nya.
8 Tushinkamisheyiʼshi Yehowa ta kuakula biashidi, muanda nyi Efile Mukulu a binyibinyi. (Mis. 31:5) Tukumiine biadi muakule. Su okiotungunuka na kuitopeka bua miluisho yobe ya kala, eyipusheʼshi: ‘Nashinkamisha binyibinyiʼshi Yehowa nyi Efile Mukulu sha lusa na kalolo, shi biakupela ku nfuila lusa ku miluisho yande ya kala yandi mupue kuilanga su? Buakinyi napele kukumiinaʼshi munfuile lusa?’
9. Kulekielua miluisho akupushisha kinyi? (Misambo 32:5)
9 Nangushena ku bibaadi Yehowa muyokiele bafundi ba Bible bua kufunda pabitale lusa luaye. Bu kileshesho, tala bibaadi Davide mufunde pabitale lusa lua Yehowa. (Badika Misambo 32:5.) Davide bambileʼshi: “Obe namu bondekyelêle wawa mulwisho.” Kishima kia mu kina Ebelu kiabadi baluule bu “kulekiela” akipushisha “kutentula,” “kukatusha,” sunga “kutuala.” Nsaa ibaadi Yehowa mulekiele miluisho ya Davide, Davide bapushishe nka bu Yehowa bamutentula kiita ki bushito. Davide baadi mupushe muloo wi bungi pa kuukaʼshi Yehowa bamufuila lusa bua loso. (Mis. 32:2-4) Mpa nʼatue namu tui kupusha muloo wi bino. Su tuelanga binyibinyi ku miluisho yetu, ta tui na lukalo lua kutungunuka na kutuala kiita ki bushito kia kuitopeka ku miluisho yabadi bapue kuitutentula kui Yehowa na eyisumbula kula netu.
10-11. Kishima “afuidishenaa lusa bukidi” akitulongiesha kinyi pabitale Yehowa? (Misambo 86:5)
10 Badika Misambo 86:5. Mu uno verse, Davide ambaʼshi Yehowa “afuidishenaa lusa bukidi.” Pabitale kino kishima, ungi mukanda aupatuula mianda ya mu Bible awambaʼshi: “Yehowa tʼafiitaa munda bukidi, anka ekalaa na lukalo lua kufuila baaba boso abelanga lusa. Buakinyi e biabia? Kipindi kia kabidi kia uno verse akipatuulaʼshi: “Obe we na kifulo kia lulamato kui boso abakuiyayila.” Anka bu biatuibimuene mu muisambo ushale, Yehowa mulee bua kulesha boso bamufule kifulo kia lulamato na ta n’ebasumbushene. Kifulo kia lulamato akimutakulaa bua kufuila bankitshishi ba miluisho abelanga lusa. (Yesh. 55:7) Su abikuelela bukopo bua kukumina lusa luʼEfile Mukulu, eyipusheʼshi: ‘Nemushinkamisheʼshi Yehowa sha lusa, akumiina kufuila boso bankitshishi ba miluisho abelanga lusa su? Buakinyi napele kukumiinaʼshi anfuila lusa nsaa yamutekie luanka?’
11 Kuukaʼshi Yehowa aukuʼshi tui bantu bakutue kupuidika, abitunyingisha. (Mis. 139:1, 2) Bino mbebileshe kalolo mu ungi musambo wa Davide, ulombene kuitukuasha bua kukumiina lusa lua Yehowa.
TOYILUANGA KIAKIA AKITENTEKIESHAA YEHOWA
12-13. Muyile Misambo 103:14, Yehowa ashinguula kinyi pabitutale, na bino abimutakula mu kukita kinyi?
12 Badika Misambo 103:14. Pabitale Yehowa, Davide ambaʼshi ‘ashinguulaʼshi tui lufufi.’ Na ano mayi, Davide apatuula buakinyi Yehowa afuilaa bafubi baye abelanga lusa bukidi bukidi: kuambaʼshi, atentekiesha’shi tui bankitshishi ba miluisho. Bua kupusha uno muanda kalolo, tutaluuleyi mayi a Davide.
13 Davide ambaʼshi Yehowa ‘awuku kalolo kyaakya kyadi muitubumbe nakyo.’ Baadi mukite Adama na “lufufi lua nsenga” na aukuʼshi bantu bakutue kupuidika be na mikalo, bu kileshesho, abitungu badie, balaale, na bayokie. (Kib. 2:7) Pa muanda Adama na Eva abaadi bakite muluisho, bantu banfikie lufufi mu ungi mushindo. Bu biatudi bana babo, tuibapiane muluisho na abitungu tulue bua kuiukambila. Yehowa auku bino bioso kalolo. Anka, apamba Davideʼshi Yehowa ‘ashinguulaʼshi,’ akiebe kuambaʼshi Yehowa aukuʼshi tuibakutue kupuidika, na nsaa yatukitshi muluisho, na amono tubelanga, etufuila lusa na kuitulesha kalolo.—Mis. 78:38, 39.
14. (a) Nkinyi kingi akiakula Davide pabitale mushindo awitufuilaa Yehowa lusa? (Misambo 103:12) (b) Mushindo ubaadi Yehowa mufuile Davide lusa awitulongiesha kinyi? (Tala kashibo akambaʼshi “Yehowa afuilaa bantu lusa na kuiluankana.”)
14 Kingi kintu kinyi akitushinkamishaʼshi Yehowa muitufuile lusa? (Badika Misambo 103:12.) Davide ambaʼshi nsaa i Yehowa afuila muntu lusa ku miluisho yaye, eyisumbula kula ngofu, bu bula bui pankatshi pa kutunduka nguba na kupona nguba. Kutunduka na kupona nguba kui bula bukile, ino mpese ibidi ta ngilombene kufumankana. Bino abitulongiesha kinyi pabitale miluisho yabetufuila lusa kui Yehowa? Ungi mukanda aupatuulaa mianda i mu Bible awamba pabitale kino kifundueʼshi: “Efile Mukulu asumbulaa miluisho yetu kula ngofu netu, binka bu eshiko dia kintu dibapu.” Tushinkamisheʼshi ta n’atentekieshe dingi uno muanda.—Ez. 18:21, 22; Bik. 3:19.
15. Tui kukita kinyi su atutungunuka na kuinyongola bua miluisho yetu ya kala?
15 Mayi a Davide e mu Misambo 103 aetukuasha bua kukumina lusa lua Yehowa naminyi? Su tukiʼatuitopeka bua miluisho yetu ya kala, tui kuiyipushaʼshi: ‘Nayilua kiakia akitentekiesha Yehowa su, kuambaʼshi, nayiluaʼshi atentekieshaʼshi ne nkitshishi a miluisho naʼshi afuilaa nkitshishi a miluisho belanga buʼmi su? Natentekieshaʼshi Yehowa ataa kitshibilo kia kuilua miluisho, kuambaʼshi, natentekiesha muluisho wadi mupue kunfuila lusa na washʼatentekiesha dingi? Yehowa tʼatungunukaa na kutentekiesha miluisho yetu ya kala. Natue namu tatuiyitentekieshanga. (Mis. 130:3) Nsaa yatukumiina lusa lua Yehowa, atulekie kuinyongola bua miluisho yetu ya kala na atutungunuka na kumufubila na muloo.
16. Tuusha kileshesho akilesha masaku a kutuula binangu ku miluisho yetu ya kala. (Tala dingi kifuatulo.)
16 Bu kileshesho, kuinyongola kukilekile bua miluisho yetu ya kala, kui nka bu muntu atambusha motoka, kadi kuete kutala mu lumueno alumulesha kunyima. Ta bi bubi kutala mu lumueno alulesha kunyima ku nsaa na nsaa nya; muanda ndulombene kukuasha bua kumona masaku e kunyima. Anka bua kupela masaku, abitungu muntu atambusha atungunukie na kutala kumpala kuende. Mu mushindo umune, su tuatentekiesha miluisho yetu ya kala, mbilombene kuitukuasha bua kuikala na kitshibilo kia kupela kuiyikita dingi. Kadi su tuatungunuka na kutuula binangu bietu ku miluisho yetu ya kala, kuitopeka kukilekile nkulombene kuitukutshisha bua kufubila Efile Mukulu binobino. Anka, tutuuleyi binangu bietu mu kufubila Yehowa. Tui muishinda adituala ku muwa mu Nsenga ipia ilee Efile Mukulu, muanka mianda i bubi ‘taayiketufuila dingi ku mashimba nya.’—Yesh. 65:17; Nki. 4:25.
Abitungu muntu atambusha motoka atale kumpala kuende pa mutue pa kutala kunyima. Mu mushindo umune, abitungu tunangushene ku mushindo wabaketuelela miabi kui Yehowa su tuatungunuka na kumufubila na lulamato, pe kutuula binangu ku miluisho ya kala (Tala kikoso 16)
TUTUNGUNUKIEYI NA KUSHINKAMIISHA ESHIMBA DIETU
17. Buakinyi abitungu tukuminyishe eshimba dietuʼshi Yehowa muitufule na akumiina kuitufuila lusa bukidi bukidi?
17 Abitungu tukuminyishe eshimba dietuʼshi Yehowa muitufule na akumiina kuitufuila lusa bukidibukidi. (1 Yo. 3:19, mayi e kuushi kuʼesaki.) Buakinyi? Muanda Satana kiatungunuka na kukita muaye moso bua kuitukumiinyishaʼshi Yehowa ta muitufule naʼshi tafuilaa bantu lusa. Na dingi, Satana e na kepatshila kamune, ka kuitutakula mu kuleka kufubila Yehowa. Na bu abifubuila nfudiilo a uno ndumbuluilo, Satana anyisha kuelesha mianda bukopo, muanda aukuʼshi bashala na kapindi kapeela. (Kbf. 12:12) Tatutadilangaʼshi Satana etukambile, tutungunukieyi na kulua naye na kutungunuka na kufubila Yehowa na lulamato!
18. Nkinyi kiodia kukita bua kushinkamishaʼshi Yehowa mukufule na nkufuila lusa?
18 Bua kushinkamishaʼshi Yehowa mukufule, tumikila mianda yatumuene mu muisambo ushale. Bua kushinkamishaʼshi Yehowa mukufuile lusa, nangushena abiamba Yehowa pabimutale. Nangushena ku bibaadi Yehowa muyokiele bafundi ba Bible bua kufunda pabitale lusa luaye. Toyiluangaʼshi Yehowa auku’shi we mukutue kupuidika, biabia akukitshina mianda na lusa. Na tentekieshaʼshi nsaa yafuila muntu lusa, ayiluaa bua loso. Paapa opusha muloo muanda we mushinkamisheʼshi Yehowa akulesha lusa, na wakula nka bu Davide bambileʼshi: “Nakutumbula Yehowa p’obe kundekiela miluisho’!”—Mis. 32:5.
LOONO 1 Ngikashi ya Yehowa
a Tala muisambo awambaʼshi “Yehowa—Afuilanaa lusa bikata” wi mu Kitenta kia Mulami kia mueshi wa 6/2022, kikoso 4-7.