Watchtower MIKANDA I MU INTERNETE
Watchtower
MIKANDA I MU INTERNETE
Kisongye
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILO
  • bh shap. 8 esak. 77-86
  • Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi?

Tatui bapete video.

Etufuile namu lusa, kui kintu kibakutshishua kukafika kui video.

  • Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi?
  • A nkinyi akilongyesha namu Bible?
  • Tu mitue twa mianda
  • Mianda i mumune
  • BUFUMU BW’EFILE MUKULU NKINYI?
  • BUFUMU BW’EFILE MUKULU ABUKAKITSHI KINYI?
  • BUFUMU BW’EFILE MUKULU ABUKABANGA KUFUBA MU MAFUKU KINYI?
  • Bufumu Bw’efile Mukulu Nkinyi?
    A nkinyi akitulongyesha Bible?
  • Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi?
    Mukandu wibuwa w’Efile Mukulu!
  • Bufumu bu’Efile Mukulu nkinyi?
    We kuikala na muloo bua loso!—Kulonga Bible akukukuasha
  • Bufumu bw’Efile Mukulu abukalombasha myanda kinyi?
    Kitenta kya Mulami akilungula Bufumu bwa Yehowa (Kya bantu booso)—2020
A nkinyi akilongyesha namu Bible?
bh shap. 8 esak. 77-86

SHAPITRE A MWANDA

Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi?

  • Bible akula kinyi pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu?

  • Bufumu bw’Efile Mukulu abukakitshi kinyi?

  • Buno Bufumu abukalombasha akikyeb’Efile Mukulu pa nsenga naminyi?

1. Nduteko kinyi lukata lwatukyebe kutalula?

BANTU binunu bibungi pa nsenga abauku luteko lwabetamina kwi be bungi bu luteko lwa Yaay’etu, sunga bu lwa Mwanana. Bino bishima byooso abisambila pabitale luteko lubaadi Yesu Kidishitu aye nabeene mutushe bu kileshesho. Myanda i mu luno luteko i na muulo ukata, na su tubataluula myanda isatu ya kwibedi ayitungu kuteka yabadi baleshe mwanka, abitukwasha bwa kulonga akilongyesha Bible.

2. Myanda kinyi isatu ibaadi Yesu mulongyeshe balondji baaye bwashi batekye?

2 Kumbangilo kwa luteko lubebapele bu kileshesho, Yesu bebalungwile shi: “Byabya tekaayi bino: ‘Yaay’etu ee mwiyilu, eshina dyobe dyende ntumbo. Bufumu bwobe bufikye. Kyookyebe kikitshikye pa nsenga, mumune na mwiyilu.’” (Mateo 6:9-13) Ino myanda isatu ayitungu kuteka ayilesha kinyi?

3. Nkinyi kyatukyebe kuuka pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu?

3 Twi bapwe kulonga bibungi pabitale eshina dy’Efile Mukulu, Yehowa. Twi balongye dingi myanda ipela itale akikyeb’Efile Mukulu​—kyadi mupwe kukita na kyakyebe kukitshina bantu. Yesu baadi akyebe kwamba kinyi petulungula bwa kuteka shi: “Bufumu bwobe bufikye”? Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi? Kufika kwabo akukatumbisha eshina dy’Efile Mukulu naminyi sunga kwidikasha dya kishila? Mushindo kinyi wipusheene kufika kwa Bufumu na kukitshika kwa akikyeb’Efile Mukulu?

BUFUMU BW’EFILE MUKULU NKINYI?

4. Bufumu bw’Efile Mukulu nkinyi, na nanyi ekala Nfumu aabo?

4 Bufumu bw’Efile Mukulu nyi mbulamatadi abadi batuule kwi Yehowa Efile Mukulu bwi na Nfumu aadi musangule aye nabene. Nfumu a Bufumu bw’Efile Mukulu nnanyi? Yesu Kidishitu. Aye nyi Nfumu mukile banfumu booso ba bantu na abamwitamina bu “Nfumu a banfumu, Mwanana a bamwanana.” (1 Timotee 6:15, Kilombeno kipya) E na bukome bwa kukita myanda ibuwa kukila muntu ooso sha bufumu, sunga ekala na binangu bi naminyi.

5. Bufumu bw’Efile Mukulu bwikunyi na abukamunana mbalo kinyi?

5 Bufumu bw’Efile Mukulu abukashalela kunyi? A kadi Yesu e kunyi? Otentekyesha shi twibapwe kumona shi abaadi bayipe Yesu ku mutshi wa makyenga, kunyima aye nkusanguka. Bakamiine mwiyilu kunyima kwa mafuku 40. (Bikitshino 2:33) Byaya, mwiyilu ndjo mwi Bufumu bw’Efile Mukulu. Nyi bwakinyi Bible ebwitamina bu “Bufumu bwa mwiyilu.” (2 Timotee 4:18, Kilombeno kipya) Sunga Bufumu bw’Efile Mukulu bwi mwiyilu, abukamunana pa nsenga.​—Badika Bifumbulwe 11:15.

6, 7. Nkinyi akilesha shi Yesu Nfumu mukile banfumu booso?

6 Nkinyi akilesha shi Yesu Nfumu mukile banfumu booso? Kwi kintu kimune akibilesha, aye ta kufwa nya. Pa kwete kupwandikisha Yesu na banfumu ba baana ba bantu, Bible amba shi “ee bupenka bwe sha fwiyaa mushaale mu mbaadibaadi ishi ipwandikile muntu kwifubwila pepi.” (1 Timotee 6:16, Kilombeno kipya) Bino abilesha shi myanda ibuwa yooso ayikitshi Yesu ayikala kwanka bwa looso. Na atuuku shi akyebe kukita myanda ibungi ayikyebe kukwasha bantu.

7 Banda kutala bibaadi Bible mutemukye pabitale Yesu: “Kikudi kya Yehowa akiikala mwadi: Kikudi kya binangu na kya kapatupatu, kikudi ky’elango naa kya bukome, kikudi kya kuuka naa kya kutshina Yehowa. Kutshina kwa Yehowa akwikala mwadi. Tatshibi kiimu muyiile kwaye kumona, takula muyiile akipusha matwi aye. Ayimusha bee mu malwa mu bululame, aakwila balanda ba mwiumbo [nsenga] na kalolo.” (Yeeshaya 11:2-4) Ano mayi abaadi aalesha shi Yesu akekala Nfumu mululame na sha lusa. Tokumiina kwikala na nfumu e byabya su?

8. Mbantu kinyi abakamunana pamune na Yesu?

8 Ungi mwanda utale Bufumu bw’Efile Mukulu nguno: Yesu takamunana bupenka nya. Bangi bantu abakekala na’ye. Bu kileshesho, Mpoolo mutumibwa balungwile Timotee shi: “Su twamona mpombo naaye, atukabikala [atukamunana, NWT] pamune naaye.” (2 Timotee 2:12) Oolo, Mpoolo, Timotee, na bangi bantu be na lulamato babaabadi basangule kwi Efile Mukulu abakamunana pamune na Yesu mu Bufumu bwa mwiyilu. Mbantu bungi kinyi abakapete wawa mwabi?

9. Mbantu bungi kinyi abakamunana na Yesu, na Efile Mukulu mubangye kwibasangula mu mafuku kinyi?

9 Anka bu byabebilesha mu Shapitre 7, Yowano mutumibwa bapetele kimonwa aye nkumona “Mukooko wana [Yesu Kidishitu] ubaadi wimane pa mwengye wa Siyoona [mbalo ya mwasu waye wa bufumu mwiyilu], baadi na bantu binunu lukama makumi ananka naa binanka beekale n’eshina dyaaye n’eshina dya Nshaaye, beeafunde pa mpala yaabo.” Bantu 144 000 mba nanyi? Yowano aye nabeene etulungula shi: “Abalondo Mukooko wana mbalo yooso yaawende. Mbakuulwe munkatshy’a bantu bu bya-kubangula [biumbulwanga bya kwibedi] bw’Efile Mukulu na bwa Mukooko wana.” (Bifumbulwe 14:1, 4) Eyendo, bano mbalondji ba Yesu Kidishitu bamulamate basangulwe bwa kumunana naaye mwiyilu. Kunyima kwa kusanguka, abakyebe kwenda mwiyilu, bwa kwikala “baa-sha matalwa pa nsenga” pamune na Yesu. (Bifumbulwe 5:10) Kubanga mu mafuku a batumibwa, Efile Mukulu baadi mubangye kusangula beena Kidishitu be na bulamate bwa kulombasha bungi bwa bantu 144 000.

10. Bwakinyi kutuula Yesu na bantu 144 000 bwa kukunkusha mmwanda aulesha kifulo kya Yehowa?

10 Kutuula kwa Yesu na bantu 144 000 bwa kukunkusha bantu mwanda aulesha kifulo kya Yehowa. Kwi kintu kimune akibilesha, Yesu baadi bu muntu na auku bi mikumbo na makyenga. Mpoolo bambile shi Yesu ta “ntshiite-mwakwidi mukata a kukambilwa kufwambuka netu mu kubofula kwetu ooo, tshite-mwakwidi etu mukata batompelwe mu bintu byoso anka pamune bu’twe, sunga mbyabya tamukite milwisho ooo.” (Beena-Ebreeyi 4:15; 5:8, Kilombeno kipya) Bantu abakamunana naaye abaadi banyingiile mu makyenga pababaadi pa nsenga. Na dingi, mbapete nkalakasho ya kukutwa kwa kupwidika na mbakyenge na mikumbo ya mishindo yooso. Kushi kudimba abakapusha kalolo myanda yooso ikwete kufumankana nayo bantu!

BUFUMU BW’EFILE MUKULU ABUKAKITSHI KINYI?

11. Bwakinyi Yesu balungwile balondji baaye shi batekye bwashi akikyeb’Efile Mukulu kikitshikye pa nsenga mumune na mwiyilu?

11 Yesu pabalungwile balondji baaye shi abitungu batekye bwashi Bufumu bw’Efile Mukulu bufikye, bebalungwile dingi shi batekye bwashi akikyeb’Efile Mukulu kikitshikye pa nsenga “mumune na mwiyilu.” Efile Mukulu e mwiyilu, na kyakyebe bakwete kwikikita mwanka kwi bamikeyilu baa-sha kululama. Kadi, mu Shapitre 3, atwikalanga balongye shi mwikeyilu umune ebubi balekyele kukita akikyeb’Efile Mukulu, aye nkutakula Adame na Eeva mu kukita mulwisho. Mu Shapitre 10, atukyebe kulonga abilongyesha Bible pabitale mwikeyilu ebubi, ayitaminwa bu Satana Diabulu. Satana na ingi mikeyilu ibubi ibamulondele​—yabetamina bu bademo—​abaadi beyitadiile bwa kushaala mwiyilu munda mwa mafuku. Byabya, ta mbooso babaadi abakitshi akikyeb’Efile Mukulu mwiyilu nya. Byabya byooso bibaadi na kya kushintuluka penda apakabanga Bufumu bw’Efile Mukulu kumunana. Bibaadi abitungu shi Yesu Kidishitu Nfumu mupya abadi basangule, alwishe Satana ngoshi.​—Badika Bifumbulwe 12:7-9.

12. Myanda kinyi ibidi yabaadi baleshe mu mukanda wa Bifumbulwe 12:10?

12 Mayi a butemuki ano aalondo aalesha kibaadi akitungu kukitshika: “Naapushiishe eyi di bukopo mwiyilu, dibaadi adyamba’shi: ‘Kino ngi kipungo kya kipandjilo, kya bukome na Bufumu bw’Efile Mukulu eetu, na kya matalwa a Kidishitu aaye; mwanda mbamusumbule, uno afundaa bakwetu. Baadi eebafundu ku meso Efile Mukulu, kanya na bufuku.’” (Bifundwe 12:10) Bomono myanda ibidi ikata ibabalesha mu uno verse? Wa kumpala, Bufumu bw’Efile Mukulu bwi mu maasa a Yesu bubabanga kumunana. Wa kabidi, Satana abaamusumbula pa nsenga.

13. Kusumbula kwa Satana pa nsenga nkukite kinyi?

13 Yaaya myanda ibidi ibaadi ituushe kinyi? Pabitale kibakitshikile mwiyilu, Bible amba shi: “Ngi mwanda kinyi sepeelayi, anwe eyilu na anwe be na kishalelo kyenu mwanka!” (Bifumbulwe 12:12) Oolo, bamikeyilu basha bulamate abasepeela mwiyilu, mwanda Satana na bademo baaye mbapwe kukatuka, binobino booso be mwiyilu bakwete kukita akikyebe Yehowa Efile Mukulu. Mwi kufukama na kwipusheena kushi na mpwilo. Akikyebe Efile Mukulu kikwete kukitshika mwiyilu.

14. Nkinyi kikitshikye pa mwanda wa kusumbulwa kwa Satana pa nsenga?

14 Kadi, pabitale pa nsenga? Bible amba shi: “Malwa ngeenu, nsenga na mbuu, mwanda kafilefile [Diabulu] baayiki kwanudi, mukwatshikye nsungu, mushinguule’shi kubaamushaadila mafuku apeela.” (Bifumbulwe 12:12) Satana e na nsungu mwanda abamukasha mwiyilu na dingi kubamushadila nka mafuku apeela. Na nsungu yooso, Satana kwete kutusha makyenga, sunga “malwa” pa nsenga. Atukyebe kulonga pabitale aa “malwa” mu shapitre alondo. Kadi, kushi kuluba wawa mwanda, twi kwiyipusha shi: Mushindo kinyi aukakitshika akikyeb’Efile Mukulu pa nsenga ku bukwashi bwa Bufumu?

15. Efile Mukulu e na mpàngo kinyi bwa nsenga?

15 Tolubanga mpàngo y’Efile Mukulu bwa nsenga. Atwikalanga bamone yaaya mpàngo mu Shapitre 3. Mu lupango lwa Edene, Efile Mukulu balesheshe shi akyebe shi nsenga ikadikye mpaladiiso muule na bantu balulame basha-bafu. Satana batakwile Adame na Eeva mu kukita mulwisho, na byabya bibaadi bikutshishe mpango y’Efile Mukulu bwa kukitshika kadi ta ngishintulukye nya. Yehowa kii na lukalo lwa shi ‘balulame bapete nsenga, na bemushale bwa looso.’ (Misambo 37:29) Na Bufumu bw’Efile Mukulu abukyebe nkebikita. Mushindo kinyi?

16, 17. Danyele 2:44 etulesha kinyi pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu?

16 Tubande kutala butemuki bwi mu Danyele 2:44. Abwamba shi: ‘Mu mafuku a baaba banfumu, Efile a mwiyilu ebwesha bufumu bwabashy’abatuutu efuku su ndimune, na bwi na bufumu bwabashaabalekyela ungi mwilo. Abufingi, na abutuutu aa mafumu ooso, naa abushaala looso.’ Bino abitulesha kinyi pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu?

17 Kya kumpala, Bufumu bw’Efile Mukulu abukabanga ‘mu mafuku a baaba banfumu,’ sunga kwamba shi mu mafuku aakekala bangi banfumu kwanka. Kya kabidi, Bufumu bw’Efile Mukulu abukekala bwa looso. Takwi bungi bufumu bukumbeene kwibukambila sunga kwata mbalo yaabo nya. Kya kasatu, atumono shi akukekala ngoshi pankatshi pa Bufumu bw’Efile Mukulu na angi mafumu a pa nsenga. Bufumu bw’Efile Mukulu abukyebe kutshokola. Ku nfudiilo, akukashala nkapenda bufumu bumune bwa kukunkusha bantu. Paapa bantu abakekala mu maasa a nfumu e buwa bwi kashaa.

18. Ngoshi ayikakitshika pankatshi pa Bufumu bw’Efile Mukulu na angi mafumu a pa nsenga ayitaminwa naminyi?

18 Bible etulongyesha myanda ibungi pabitale ngoshi ayikekala munkatshi mwa Bufumu bw’Efile Mukulu na angi mafumu a pano pa nsenga. Bu kileshesho, alongyesha shi su nfudiilo tayidi pakufika, bikudi bibubi abikyebe kupalakasha myanda ya madimi bwa kudimba “banfumu ba pa nsenga poso.” Bwakinyi? Bwa “kwibakongola pa mwanda wa ngoshi y’efuku dikata dy’Efile Sha bukome booso.” Abakabungu banfumu ba pa nsenga ‘ku mbalo aitaminwa mu kina Ebreeyi’shi [Harmagedone].’ (Bifumbulwe 16:14, 16, Kilombeno kipya) Bu byabidi bifunde mu ano maverse abidi, ngoshi ya ku nfudiilo munkatshi mwa mafumu a baana ba bantu na Bufumu bw’Efile Mukulu ayitaminwa shi ngoshi ya Harmagedone, sunga shi Armagedone.

19, 20. Nkinyi kikwete kukutshisha akikyeb’Efile Mukulu bwa kukitshika pa nsenga lelo uno?

19 Ku bukwashi bwa Armagedone, Bufumu bw’Efile Mukulu abukyebe kukita kinyi? Banda kwela dingi binangu pabitale mpango y’Efile Mukulu bwa nsenga. Mpango ya Yehowa Efile Mukulu ibaadi shi nsenga ikale iwule na bantu balulame, na bapwidikye abamufubila mu Mpaladiiso. Kadi bwakinyi tabikitshika lelo uno? Kya kumpala, twi basha milwisho, na dingi tukwete kukumba na kufwa. Kadi, mu Shapitre 5 tulongyele shi Yesu betufwidiile bwashi tupete muwa wa looso. Pangi otentekyesha mayi e mu Evanjile a Yowano shi: “Efile Mukulu mmufule ba pano bikile, mu kipaso kyaadi mupaane Mwan’aye eeleka, bwa’shi muntu ooso amukumiina tashiminanga, anka aikale na muuwa wa iikalaika.”​—Yowano 3:16.

20 Ungi mwanda ngwashi kwi bantu bebungi abakitshi myanda ibubi. Bakwete kudimba, kwiba, na kukita lukyebanokyebano. T’abakumina kukita akikyeb’Efile Mukulu nya. Bantu abakitshi myanda ibubi abakabutuka mu ngoshi ya Armagedone. (Badika Misambo 37:10.) Ungi mwanda aulesha bwakinyi akikyeb’Efile Mukulu takikwete kukitshika pa nsenga nyi mwanda ma guvernema taakwete kutakula bantu mu kukita akikyeb’Efile Mukulu. Ma guvernema ebungi ta ekapu, e na lukiso, ngepaane mu myanda ya kutshibana kwa milomo. Bible alesha patooka shi: “Muntu amunu muntu naaye bwa kumumwesha malwa.”​—Mulungudi 8:9, NWT.

21. Bufumu abukakitshi naminyi bwashi akikyeb’Efile Mukulu kikitshikye pa nsenga?

21 Kunyima kwa Armagedone, bantu abekala na guvernema nkapenda umune, Bufumu bw’Efile Mukulu. Buno Bufumu abukyebe kukita akikyeb’Efile Mukulu na kupa bantu miloo ibungi. Bu kileshesho, abukyebe kubutula Satana na bademo baaye. (Bifumbulwe 20:1-3) Ku bukwashi bwa mulambu wa Yesu bantu basha bulamate tabakakumbu dingi na kufwa nya. Anka, abakekala na muwa wa looso mu Bufumu. (Badika Bifumbulwe 22:1-3.) Nsenga ayikaluluka mpaladiso. Byabya Bufumu abukakitshi bwashi akikyeb’Efile Mukulu kikitshikye pa nsenga na abukatumbisha eshina dy’Efile Mukulu. Byabya abilesha kinyi? Abilesha shi ku nfudiilo muntu ooso mu Bufumu bw’Efile Mukulu akatumbisha eshina dya Yehowa.

BUFUMU BW’EFILE MUKULU ABUKABANGA KUFUBA MU MAFUKU KINYI?

22. Bwakinyi atwamba shi, Bufumu bw’Efile Mukulu tabubafikile pabaadi Yesu pa nsenga sunga aye kyasanguka bwa kwenda mwiyilu?

22 Pabaadi Yesu mulungule balondji bwashi batekye shi, “Bufumu boobe bufikye,” abimweka kalolo shi bwabwa Bufumu tabubaadi bubande kufika nya. Bubafikile pabakamine Yesu mwiyilu su? Nya. Mpoolo na Mpyeele abakwile shi kunyima kwa kusanguka kwa Yesu, butemuki bwi mu Misambo 110:1 abwamba shi: ‘Dino nyi eyi dya Mwanana [Yehowa] kwi nfumwami: Shâla ku mboko yande ibalume, ami nakatûlu beshikwankyi n’obé mûshi mwa ngwa yoobe,’ bubaadi bulombane mwi Yesu. (Bikitshino 2:32-35; Beena-Ebreeyi 10:12, 13) Kubaadi kipungo kya kutengyela.

Mu Bufumu, akikyeb’Efile Mukulu akikakitshika pa nsenga bu byakikitshika mwiyilu

23. (a) Bufumu bw’Efile Mukulu bubabangile mu mafuku kinyi? (b) Nkinyi kyatukyebe kulonga mu shapitre alondo?

23 Bibaadi abitungu shi atengyele munda mwa mafuku bungi kinyi? Ku mpwilo kwa bipwa 1800 na ku mbangilo kwa bipwa 1900, balondji abalonganga Bible n’eshimba dimune babamwene shi kyakya kipungo akikafudiila mu kipwa kya “1914— (Pabitale kino kipwa, tala mu Apendise, mwisaki dya 215-218.) Myanda ibaadi ikitshikye pa nsenga mu kipwa kya 1914 ayishinkamisha kalolo shi mpushisho a bano balongi ba Bible baadi a binyibinyi. Kulombana kwa butemuki bwa mu Bible akulesha shi 1914, nyi nkipwa kibaadi Kidishitu mufikye bu Nfumu, na Bufumu bwa mwiyilu bw’Efile Mukulu, mbupwe kubanga kumunana. Byabya twi mu mafuku aauku Satana shi “kubaamushaadila mafuku apeela.” (Bifumbulwe 12:12; Misambo 110:2) Twi balombeene kwakula na kushinkamisha kooso shi kubashaala mafuku apela bwashi Bufumu bw’Efile Mukulu bukitshishe akikyeb’Efile Mukulu pa nsenga. Uno mwanda aukusangasha su? Okumina shi mbya binyibinyi su? Shapitre alondo akyebe kwitukwasha bwa kupusha shi Bible alongyesha binyibinyi bino bintu.

AKILONGYESHA BIBLE

  • Bufumu bw’Efile Mukulu abukamunana mwiyilu, Yesu Kidishitu na bantu 144 000 abakamunana pamune naaye.​—Bifumbulwe 14:1, 4.

  • Bufumu bw’Efile Mukulu bubabangile kumunana mu kipwa kya 1914 na mu kyakya kipwa ndjo mubabayishishe Satana pa nsenga.​—Bifumbulwe 12:9.

  • Kubashala mafuku apela, Bufumu bw’Efile Mukulu abukyebe kubutula mafumu e pa nsenga, na nsenga ayikekala mpaladiiso.​—Bifumbulwe 16:14, 16.

    Mikanda ya mu Kisongye (2011-2025)
    Tuuka
    Tuela
    • Kisongye
    • Tumina muntu
    • Byokumina
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Pabitale bya kufubisha
    • Bya kufubisha
    • Bya kufuamisha yobe
    • JW.ORG
    • Tuela
    Tumina muntu