Mikanda yatudi bafubishe mu Programe a bisangilo bya Bwina Kidishitu na mudimo wetu
LUBINGO LWA 7-13/10/2019
BUPETA BWA MWIYI DY’EFILE MUKULU | SHAKE 3-5
“Lesha binangu abifiki kwi Efile Mukulu”
“Binangu bya mwiyilu” bikwete kufuba moodi su?
9 “Mbibadiile kwikala bipwidikye.” Kwikala mupwidikye akulesha kwikala shi katoba munda mpa na paasha. Bible asangisha binangu n’eshimba, kadi binangu bya mwiyilu ta mbilombeene kutwela mwishimba dilwishibwe na nangunangu ibubi, sunga ngyabi ibubi nya. (Nki 2:10; Mat 15:19, 20) Anka, su eshimba dyetu ndipwidikye—mu mushindo ulombeene muntu mukutwe kupwidika kwitatshisha bwa kusuula eshimba dyaaye—atukyebe ‘kufutaala bubi na kukita myanda ibuwa.’ (Mis 37:27; Nki 3:7) Tomono shi kupwidika kwi na kya kwikala bu kintu kya kumpala mu mulongo wa bintu bi mu binangu su? Na dingi, su tatwi betooshe mu kikudi na mu mwikeelo wetu, mushindo kinyi watudi balombeene kulesha ingi ngikashi i mu binangu bya mwiyilu?
10 “Bya kufukama.” Binangu bya mwiyilu abitutumu bwa kwikala na butaale, kingi kikuba kya kikudi kiselele. (Nga 5:22) Atwitatshishaa mu nshalelo eetu bwa kupela kutshiba buumune abubungaa bafubi ba Yehowa “pamune mu butaale.” (Ef 4:3) Atwitatshisha dingi bwa kwalusha butaale su bubalwila. Bwakinyi bino bi na muulo? Bible amba shi: “Shalaayi mu butaale, dingi Efile Mukulu a kifulo na butaale ekale nenu.” (2 Kod. 13:11) Byabya su tubatungunuka na kushaala mu butaale, Efile Mukulu a kifulo ekala netu. Mushindo watushaala na bakwetu beena Kidishitu ngulombeene kulwisha sunga kulongamisha kipwano kyetu na Yehowa. Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha shi twi bantu abakimbaa butaale? Twate kileshesho kimune.
“Binangu bya mwiyilu” bikwete kufuba moodi su?
12 “Bya kufukama.” Kwikala na binangu bya kufukama akulesha kinyi? Muyile abyamba bantu abapatuulaa bishima bya mu Bible, kishima kya mu kina Greke kyabadi baluule bu “kufukama” mu mukanda wa Shake 3:17 ki bukopo kwaluula. Bantu abaluulaa Bible mbatushe bishima bu “kalolo,” “lwishinko” na “kwituula pa mbalo ya bangi.” Mu mayi a kuushi kwesaki a mu Traduction du monde nouveau, kino kishima akilesha menemene “kupushiisha bangi.” Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha shi uno mushindo wa binangu bya mwiyilu ukwete kufuba mwatudi?
“Binangu bya mwiyilu” bikwete kufuba moodi su?
14 “Na kukokyela.” Kishima kya mu kina Greke kyabadi baluule bu “kukokyela” taki ingi mbalo su ngimune mu Bifundwe bya mu ki na Greke. Bantu abapatuulaa bishima bya mu Bible, abalesha shi kino kishima “abakambaa kwikyakula mu mudimo wa busalayi.” Akilesha “kukuminyishibwa bukidi bukidi” na “kwiyisha.” Muntu sha binangu bya mwiyilu akuminaa na kwiyisha kooso akyamba Bifundwe. Taukibwaa bu muntu akwatshiilaa nka ku kitshibilo kyaaye na kupela kulonda ingi myanda yooso ayilesha shi kitshibilo kyatshile ki bubi. Anka, ashintuulaa bukidibukidi su abamulesha mu Bifundwe shi kitshibilo kyaaye ki bubi. Uno nyi mushindo oodi muwukibwe su?
“Mbiule na lusa na bikuba bibuuwa”
15 “Mbiule na lusa na bikuba bibuuwa.” Lusa lwi na muulo ukata bwa kwikala na binangu bya mwiyilu, mwanda “mbiule na lusa.” Mu uno verse, abatemuna “lusa” pamune na “bikuba bi buwa.” Bino mbilombane mwanda mu Bible nsaa ibungi lusa alukambaa kulesha kwikalakasha bwa bangi, lusa alumweneka mu kukitshina bangi myanda n’eshimba dibuwa. Ungi mukanda aulesha shi lusa nyi “nkwinyongola bwa mpombo kampanda i na muntu na kwitatshisha bwa kumukwasha.” Byabya, binangu by’Efile Mukulu ta bi penda mwishimba sunga mu mutwe nya. Abitakula eshimba dya muntu bwa kukita myanda ya kukwasha bangi, na kalolo akafiki mwishimba, na kwituula pa mbalo yaabo. Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha shi twi baule na lusa?
“Binangu bya mwiyilu” bikwete kufuba moodi su?
18 “Kushii ntondo.” Binangu bya mwiyilu tabii na ntondo y’ekoba sunga kwikala na kwitatula kwa kabila kaabo nya. Su tubakunkushibwa na byabya binangu, atukitshi mwetu mooso bwa kukatusha tondo yooso mu mashimba eetu. (Shak 2:9) Nyi bwakinyi tatukitshinaa bantu myanda pabitale tulasa twabadi balongye, bupeta bwabo sunga mashito abadi nao mu kakongye nya. Sunga kupeesha beena Kidishitu neetu pabitale byabadi balombeene kukita nya. Su Yehowa ebalesha kifulo kyaaye, abitungu atwe naamu twibaleshe kyetu kifulo.
19 “Kushii bunsesa.” Kishima kya mu kina Greke kyabadi baalule bu “bunsesa” abakambaa kwikyakula bwa “muntu akitshi théatre.” Mu mafuku a kala, beena Greke na beena Looma abaadi abafwala bifwebe nsaa yabaasha maasha. Byabya, kishima kya kina Greke kyabadi baluule bu “bunsesa” akipatuula kulesha kwa ingi mpala sunga kudimba byatudi. Buno bwikashi bwa binangu by’Efile Mukulu abulesha mushindo watudi balombeene kukitshina beena Kidishitu neetu myanda na mushindo watupusha bwabo.
Kukimbuula bwa kupeta mabwe a muulo a mu kikudi
w08-F 15/11 20 ¶6
Myanda ikata ya mu mukanda wa Shake na wa Mpyeele
4:5—Bifudwe kinyi abyakwila Shake mu uno verse? Shake tesambila verse kampanda nya. Byabya, ano mayi a Efile ayokyelwe abimweneka’shi ngemene pa binangu byooso bi mu bifundwe bu Kibangilo 6:5; 8:21; Nkindji 21:10; na Beena-Ngalatea 5:17.
w97-F 15/11 20-21 ¶8
Lukumiino alwitukwasha bwa kwikala na lwishinko na kuteka
8 Kwakula mukwetu mwina Kidishitu bibubi nyi mulwisho. (Shak 4:11, 12) Bangi abakulaa bakwabo bena Kidishitu penda mwanda wa mweneno aabo sunga pa mwanda wa kukimba kwitatula sunga kwisha bangi milongo. (Mis 50:20; Nki 3:29) Mwaku wa mu kina Greke wabadi baluule bu ‘kwakula mukwetu bibubi’ aulesha mushikwa na aulesha kukisha bishima bibubi mu ngakwilo. Bino abilesha kutshibila mukwetu kimu na binangu bibubi. Mu kipaso kinyi mwabidi bikale bu ‘kwakula bibubi na kutshibila mwiya w’Efile Mukulu kiimu’? Eyendo, bafundji na Bafadisee babaadi ‘abepaa mwiya w’Efile Mukulu’ na kutshiba kiimu muyiile abo mweneno. (Mak 7:1-13) Bi mumune, su atutopeka mukwetu aku namu Yehowa tamumutopekye, tomono’shi atwikala ‘atutshibila mwiya w’Efile Mukulu kiimu’ na kukita mulwisho pa kupwandjikisha’shi ta ngululame? Na p’atwakula mukwetu bibubi kushii mwanda, t’atulombasha mwiya wa kifulo nya.—Lom 13:8-10.
LUBINGO LWA 14-20/10/2019
BUPETA BWA MWIYI DY’EFILE MUKULU | 1 MPYEELE 1-2
“Abitungu nwikale beselele”
Nkuulo—nyi “mbwedi bupwidikye” abutukila kwi Yaaya
5 Twi kulesha’shi twi bafule eshina dya Yehowa naminyi? Twi kwibilesha mu mwikelo wetu. Yehowa etutekye bwatudya kwikala beselele. (Badika 1 Mpyeele 1:15, 16.) Bino abilesha’shi abitungu tumulangwile nka penda aye, na kumukokyela n’eshimba dimune. Mpa na mu nsaa yatudi mu kubingwabingwa, abitungu tukite mwetu moso bwa kwikala na nshalelo abadi betulongyeshe kwi Yehowa. Su tubekala na nshalelo mwipushene na miiya ya Yehowa, atutumbisha eshina dyaye. (Mat 5:14-16) Abitungu tuleshe’shi miiya yaye ibuwa na’shi Satana nsha madimi. Bu byatudi bantu bakutwe kupwidika, ngi bwakinyi atwikala atukitshi bilema. Anka nsaa yatukitshi bilema, abitungu twinyongole na kukita bukopo bwa kuleka kukita myanda ayisabulusha eshina dya Yehowa.—Mis 79:9.
Bya kusangula mushindo wa kukisha kapapi
6 Yehowa etulungula shi: “Ikalaayi beeselele, mwanda ami nee eeselele.” (1 Mp 1:14-16; 2 Mp 3:11) Yehowa akumina lulangwilo lwetu nka su lwi selele sunga lutoshibwe. (Miy 15:21) Lulangwilo lwetu ta ndulombene kwikala lutoshibwe su tukwete kukita myanda yabadi bashikwe kwi Yehowa, bu myanda i butete, bu ntomboshi, sunga ipushene na myanda ya ba demo. (Lom 6:12-14; 8:13) Kadi bi kwinyongosha dingi Yehowa su tukwete kukisha kapapi na bintu bi byabya. Mbilombene kufwisha lulangwilo lwetu bu lushii selele na lwabasha kukumiina kwi Yehowa na kulwisha kipwano kyetu naye.
Kukimbuula bwa kupeta mabwe a muulo a mu kikudi
w08-F 15/11 21 ¶10
Myanda ikata ya mu mukanda wa Shake na wa Mpyeele
1:10-12. Ba mwikeyilu abekalaa na lukalo lwa kutaluula na kupusha bya binyibinyi bya mu kikudi bibabadi bakule kwi batemuki ba kala b’Efile Mukulu pabitale kakongye ka bena Kidishitu bedibwe mwimu. Byabya ino myanda ibabangile kupushika kalolo nsaa ibangile Yehowa kufuba na kakongye. (Ef. 3:10) Tatwi balombene kulonda kileshsho kya ba mwikeyilu abetatshisha bwa kukimbuula “myanda ifwame y’Efile Mukulu” su?—1 Kod. 2:10.
it-2-F 1021 ¶4
Mukunkushi
Mukunkushi mukata. Mpyeele a kumpala 2:25 akula mayi e mu Yeeshaya 53:6 pabitale bano be bu ‘mikooko ipalakane,’ na pano Mpyeele akula dingi’shi: “Binobino nubaalushwa kwi mulami a mikooko na mukunkushi a anyima yenu.” Mukunkushi abesambila pano nyi Yehowa Efile Mukulu, mwanda bano babaabadi bafundjile kwi Mpyeele tababadi bende kula na Kidishitu Yesu nya, anka ku bukwashi bwaye, mbebalushe kwi Yehowa Efile Mukulu, aye Mulami mukata a mikooko yaaye. (Mis 23:1; 80:1; Yel 23:3; Es 34:12) Yehowa dingi nyi mukunkushi, yawa afiki mu kukumbula. (Mis 17:3) Mwaku kutembela (Gr., e·pi·sko·peʹ) mbalombeene kwiukumbasha ku kutshiba kwaye kwa kiimu, bu bibabidi mu siekele a kumpala B.B. pabitale Yeelusaleme, shibadi mutundule nsaa ibabadi na kya ‘kumukumbula [Gr., e·pi·sko·pesʹ].’ (Luk 19:44) Sunga’shi nkulombene kutusha bipeta bibuwa bu pabitale baba abatumbisha Efile Mukulu mwifuku dya “kutembelwa [Gr., e·pi·sko·pesʹ].”—1Mp 2:12.
LUBINGO LWA 21-27/10/2019
BUPETA BWA MWIYI DY’EFILE MUKULU | 1 MPYEELE 3-5
“Nfudiilo a bintu byoso befubwila pa bwipi”
‘Ikalayi bapasukye bilombeene nwekala anutekye’
UNGI muntu baadi afubu bu nsaamo a bufuku takudi mafuku e bungi bambile’shi: “Nsaa ikile bukopo bwa kushala mupasukye nyi nku nkyeelo, kumpala kwa’shi bufuku butookye.” Mpa na bangi ba nsaamo abalamaa bufuku bushima abashinkamisha uno mwanda. Beena Kidishitu lelo uno bakwete kufumankana na lukalakasho lwi bino, mwanda bufuku bwi bula bwa ndumbulwilo a myanda a Satana bubaapu kutambuka ngofu na tabudi ku nkyeelo kwabo. (Lom. 13:12) Mbilobeene kwikala masaku akata kwatudi su twalala mu ino nsaa ipwe kutambuka bino! Kushii kunyengakana abitungu shi, ‘twikale belame, [tuleshe binangu]’ na kuteemesha elango dya mu Bible dya ‘kwikala bapasukye bilombeene twekala atutekye.’—1 Mp. 4:7, EEM.
w99-F 15/4 22 ¶3
Mushindo wa kutundula na kukambila kubofula kwa mu kikudi
Mu byooso, lamiina ngofu ano mayi a kifulo e mu elango dya Mpyeele’shi: “Anka nfudiilo ya bintu byioso yibefubwila peepi; biabia yikalayi bediingye, na pasukayi bwa kuteka; anka kumpala kwa bioso paanwe kwikala na kifulo kii kibobo munkatshi mwenu, mwanda kifulo akibwikila mituuto na mituuto ya milwisho.” (1 Mp 4:7, 8) Mbibofule bwatudya kutadiila kukutwa kwa kupwidika kwa bngi na kwetu mu mashimba na mu binangu byetu kwekala bu kikokoshi kwatudi. Satana auku kalolo kuno kubofula kwa bantu. Mayele aaye akata nga kwabuula bantu bwadya kwibamuna kalolo. Byabya, abitungu tukite mwetu mooso bwa kukambila ino milwisho na kifulo kikata bwa muntu netu na kupela “kulekyela Diabulu mbalo.”—Ef 4:25-27.
Kwikala na muloo wa kukuukishena nyi mwanda wi na muulo ukata!
2 Kimune kya ku bintu kibabadi batekye bakwabo bwabadya kukita kwi Mpyeele ‘nkwikuukisheena’ ku muntu na muntu. (1 Mp 4:9) Kishima kya mu kina Greke kyabadi bapatuule’shi “kukuukishena” akipushisha kulesha “kifulo, sunga kalolo, kwi bantu benyi.” Anka Mpyeele badi alanga bakwabo bwabadya ‘kwikuukishena,’ sunga bekala bapwe kwiukeena sunga bapwe kwikala na kyubishi kya kufuba pamune. Kwikala na kyubishi kya kwikuukishena kubadi kulombene kwibakwasha naminyi?
3 Kubadi kulombene kwibakwasha bwa kwifubwila pepi munkatshi mwabo. Kadi obe namu? Otentekyesha nsaa ibuwa ibanudi bakishe pababadi bakwitanyine kwi muntu kwaye ku nshibo su? Na nsaa ibodi mwitanyine ungi muntu kobe ku nshibo, bino bibadi binukwashe bwanudya kunyingisha kipwano kyenu. Mushindo wibuwa wa kuuka bakwetu balume na bakashi nkwikala na kyubishi kya kwibakuukila. Bena Kidishitu abadi mu mafuku a Mpyeele abadi na lukalo kwikala mu kipwano ku muntu na muntu nsaa ibadi myanda ayinyisha kulwila. Mu ano “mafuku a ku nfudilo,” n’atwe namu twi na lukalo lwa kukita bino.—2 Tim 3:1.
Kukimbuula bwa kupeta mabwe a muulo a mu kikudi
w13-F 15/6 23
Nkonko ya bantu ababadikaa
Bible amba’shi Yesu bayiile mu “kulambukisha bikudi bii mu lukano.” (1 Mp. 3:19) Bino abipatuula?
▪ Mpyeele mutumibwa akula pabitale bino bikudi bu bino “bibaadi bishabikookyela ku yingi misusa pabaadi lwishindo lw’Efile Mukulu alwindjila mu mafuku a Nowa.” (1 Mp. 3:20) Eyendo’shi, Mpyeele badi esambila bipangwa bya mu kikudi bibadi byate kitshibilo kya kwikala ku lupese lw’etombo dya Satana. Yunda namu alesha ba mwikeyilu “bashii balame bufukilo bwabo, anka babalekyele mbalo yabo’bo banabene,” amba’shi Efile Mukulu ‘mwibalame mu mioshi ya looso muushi mwa mufito bwa kiimu ki’efuku dikata.”—Yu 6.
Bipangwa bya mu kikudi bibadi bikutwe kukookyela mu mushindo kinyi mu mafuku a Nowa? Kumpala kwa mpeshi a kabutu, bino bipangwa bibubi bibadi bifwale mbidi ya bana ba bantu—kintu kishibaadi mu mpàngo y’Efile Mukulu bwabo. (Kib. 6:2, 4) Na dingi, bano ba mwikeyilu babadi batambukie masandi na bana bakashi babadi bakite kintu kibubi. Efile Mukulu tabadi mupangye bino bipangwa bwabidya kusangisha mbidi na bakashi nya. (Kib. 5:2) Bano ba mwikeyilu bebubi, bakutwe kukookyela, abakabutulwa pa nsaa yabadi batshibe kwi Efile Mukulu. Bwa pano, Yunda alesha’shi be mu “mufito wibukopo”—twi kwamba’shi be mu lukano lwa mu kikudi.
Nsaa kinyi na mushindo kinyi ubadi Yesu mulungule bino “bikudi bi mu lukano”? Mpyeele afundu’shi bino bibadi bikitshikye kunyima kwa Yesu ‘kupebwa muwa wa mu kikudi.’ (1 Mp. 3:18, 19) Lamiina abyamba Mpyeele’shi Yesu bayile mu “kulungula.” Mpyeele akula bu mwanda upwe kukitshika bwa kulesha’shi bwabwa bulungudi bubadi bukitshikye kumpala kwa’ye kufunda mukanda waye wa kumpala. Byabya abimweneka shi mafuku apeela kunyima kwa lusangukilo lwaye, Yesu badi mulungule bikudi bibi pabitale kiimu kikata kyabakyebe kwibatshibila. Tabibadi bu kwibalungula mukandu wa lukulupilo lwibatale nya. Ubaadi mukandu wa kiimu. (Yon 1:1, 2) Kunyima kwa Yesu kulesha lukumino na lulamato mpa na ku lufu akupu asanguka—na kushinkamisha’shi Diabulu tabadi na matalwa su ngapeela kwadi, badi na kya kutusha wawa mukandu wa kiimu.—Yo 14:30; 16:8-11.
Mu mafuku aafiki, Yesu akaanya na kwasa Satana na bano ba mwikeyilu mu lupongo. (Luk 8:30, 31; Kibaf. 20:1-3) Anka bwa binobino, bino bikudi bishi na kukookyela bi mu mufito wa mu kikudi, na kabutu kabyo ka nfudiilo akafiki.—Kibaf. 20:7-10.
w08-F 15/11 21 ¶8
Myanda ikata ya mu mukanda wa Shake na wa Mpyeele
4:6—“Bafwe” babaabadi ‘balungule mukandu wibuwa’ mba nnanyi’? Nyi mbano babadi bafwe ‘mu bilema na milwisho yabo,’ sunga babadi bafwe kumpala kwabadya kupusha mukandu wibuwa. (Ef. 2:1) Paapa, kunyima kwa kutuula lukumino mu mukandu wibuwa, ababangile kwikala na “muwa” mu kikudi.
LUBINGO LWA 28/10–3/11/2019
BUPETA BWA MWIYI DY’EFILE MUKULU | 2 MPYEELE 1-3
“Lama mu binangu kufika kw’efuku dya Yehowa”
w06-F 15/12 27 ¶11
Yehowa akafwisha “kululama”
11 Byabya, mushindo kinyi watudya kupusha mayi a Yesu aetushinkamiisha’shi Yehowa afwisha kululama “lubilolubilo”? Eyi dy’Efile Mukulu adilesha’shi “sunga [Yehowa] e na lwishinko,” afwisha kululama lubilolubilo apalombana nsaa. (Luk 18:7, 8; 2 Mpe 3:9, 10) Mu mafuku a Nowa, pabafikile Mpeshi a kabutu, bantu babi abadi babutudibwe kushii kunyengakana. Bi mumune, mu mafuku a Loota, pabayikile kaalo ka mwiyilu bu mpeshi, bantu babi ababutudibwe. Yesu bambile’shi: “Abikeekala kipaso kimune mwifuku adikeeleesha Mwana a muntu.” (Luka 17:27-30) Dingi, bantu babi ‘kabutu akebaplukila mususa umune.’ (1Tes 5:2, 3) Eyendo twi balombene kushinkamisha kalolo’shi Yehowa t’akalekyela Satana dingi efuku su ndimune apafiki kululama.
w06-F 15/12 19 ¶18
“Efuku dikata dya Yehowa tadidi pepi”
18 Kushi mpaka Mpyeele mutumibwa etulungula bwa kulamiina “kufika kw’efuku dya Yehowa”! Twi kwibikita naminyi? Mushindo umune wa kwibikita nyi mpa kwikala na “mwikelo wi selele na mu bwin’Efile Mukulu.” (2 Mpyeele 3:11, 12) Kwipaanamu ino midim akwitukwasha bwatudya kumona kumpala kufika kwa “efuku dya Yehowa.” Mwaku wa mu kina Greke wabadi baluule bu “kulama mu binangu” aulesha “kukosomosha.” Tatwi balombene kukosomosha nsaa ibashala bwa’shi efuku dya Yehowa difikye. Anka, bu byatukwete kwiditengyela, nsaa ngilombene kumweneka bu ayikidi lubilo su twi bepaane mu mudimo w’Efile Mukulu.—1 Kod 15:58.
Kukimbuula bwa kupeta mabwe a muulo a mu kikudi
w08-F 15/11 22 ¶2
Myanda ikata ya mu mukanda wa Shake na wa Mpyeele
1:19—“Nnanyi e bu “Lwenyeenye lwa ku namashika?” alutundukaa nsaa kinyi na twi bafikye mu kuuka shi bino bibadi bikitshikye naminyi? “Lwenyenyi lwa ku namashika” nyi Yesu Kidishitu mu Bufumu. (Kibaf. 22:16) Mu 1914, Yesu bebwele kumpala kwa bipangwa byoso bu Mesiya Nfumu aukisha kufika kw’efuku dipya. Kwilenguula kubadi kuleshe kimonwa kya ntumbo ya Yesu na Bufumu bwaye, na kulesha’shi butemuki bw’Efile Mukulu mbwa binyibinyi. Nsaa y’atuteemesha ku dino eyi, mashimba etu aapete etaata, na atushinkamisha’shi Lwenyenyi lwa kunamashika ndupwe kutunduka.
w08-F 15/11 22 ¶3
Myanda ikata ya mu mukanda wa Shake na wa Mpyeele
2:4—Mbalo i mufito yabetamina bu “Tartare” nkinyi? Na nsaa kinyi ibabadi bemusumbule ba mikeyilu batombokye? Tartare alesha kwikala bu e mu lukano kwabadi beele penda bipangwa bya mu kikudi—kushi bana ba bantu. Nkwikala mu mufito wi bukopo wa mu binangu pabitale mpango y’Efile Mukulu. Bano be mu Tartare tabe na lukulupilo lwa mafuku e kumpala nya. Efile Mukulu basumbwile ba mwikeyilu bakutwe kukookyela mu Tartare mu mafuku a Nowa, na abashaala nka mwanka mpa n’efuku dyabebabutula.