Un musu ’ta heepi unu na unu fuun nango a fesi nöömö’

1. Un wooko hii u tuu ta du, te u luku 1 Tesalonika 5:11?

DI KEMEENTE ka i dë, mbei wan njunjun könuköndë zali wan daka u, nasö de seeka soni a di Könuköndë zali dë u? Ee sö a dë, nöö an dë u taki taa i ta mëni jeti di fosu pasi di i go a komakandi a di njunjun Könuköndë zali dë. Kandë i bi da Jehovah tangi. Kandë i bi wai tee taa na kanda seei i bi sa kanda bumbuu. Dee Könuköndë zali fuu ta tja gafa ko da Jehovah. Ma u ta möön tja gafa ko da Jehovah, te u ta du wan woto pei wooko. Di wooko dë, dë fanöudu möön di mbei di u ta mbei kamian u dini Gadu. Di wooko da di heepi di u musu ta heepi dee sëmbë dee ta ko dini Gadu a dee kamian aki, u de feni taanga. Di seei soni aki apösutu Paulosu bi ta pakisei di a bi sikifi dee wöutu u 1 Tesalonika 5:11, di dë di tëkisi u di woto aki.​—Lesi ën.

2. Andi woo luku a di woto aki?

² Apösutu Paulosu bi dë wan sëmbë di bi sa’ u da dee baaa ku dee sisa fëën taanga. Fëën mbei u sa djeesi ën. A bi abi tjalihati u de. A di woto aki woo luku unfa a bi ta heepi dee baaa ku dee sisa fëën u de bi sa hoi dou te fuka bi ta miti de, u de bi sa ta libi fiifii ku deseei, söseei u de bi sa ko abi möön biibi a Jehovah. Boo luku unfa u sa djeesi ën, sö taa u sa da dee baaa ku dee sisa fuu taanga a di ten aki.​—1 Kol. 11:1.

PAULOSU BI TA HEEPI DEE BAAA KU DEE SISA U DE HOI DOU TE FUKA BI TA MITI DE

3. Unfa Paulosu bi ta du soni?

³ Paulosu bi lobi dee baaa ku dee sisa fëën gaanfa seei. Fuka bi ta miti ën tu, nöö fëën mbei an bi ta taanga dëën faa lei taa a ta fii da dee baaa ku dee sisa fëën te fuka bi ta miti de. A bi pasa taa Paulosu bi abi u suku wooko faa bi sa sölugu hënseei ku dee wotowan dee bi dë makandi ku ën, u di an bi abi möni möön (Tjab. 20:34). A bi ta mbei tenti. Di a bi dou a Kolenti, hën a bi ta wooko makandi ku Akila ku Pesila di bi ta mbei tenti tu. Ma „hiniwan saba” a bi ta peleiki da dee Dju ku dee Giiki sëmbë. Nöö hën di Silasi ku Timoteo dou „hën Paulosu disa di tëmbë wooko fëën go a di wooko u Masa Gadu ku telu” (Tjab. 18:2-5). Nöiti Paulosu bi fëëkëtë taa di dini u Jehovah musu dë di möön fanöudu soni nëën libi. U di sëmbë bi sa waka a Paulosu baka a di fasi fa a bi ta du di diniwooko fëën fajafaja, söseei u di a bi ta mbei möiti u sölugu hënseei, mbei a bi sa da dee baaa ku dee sisa fëën taanga. A bi piki de taa de an bi musu mbei dee bookohedi u di libi, ku di sölugu di de musu sölugu de wosudendu puu de pakisei a „dee möön fanöudu soni”. Dee soni aki da soni di nama ku di dini u Jehovah.​—Fil. 1:10.

4. Unfa Paulosu ku Timoteo bi heepi dee baaa ku dee sisa u de hoi dou di sëmbë bi ta du ku de?

⁴ Kölö sö baka di de seti di njunjun kemeente a Tesalonika, hën sëmbë bigi ta du ku dee baaa ku dee sisa dee bi dë njunjun a di biibi. Di dee sëmbë dee bi ta du ku de an bi sa feni Paulosu ku Silasi, hën de go kisi ’wanlö oto biibima u Masa Jesosi, hën de . . . hai de tja go a dee hedima dee ta taki u di köndë’. De bi ta bai taa: „De tuu ta sösö dee wëti fu di Gaan Könu fuu a Loomë” (Tjab. 17:6, 7). Pakisei unfa dee Keesitu sëmbë dee bi dë njunjun a di biibi bi ta fëëë tjika, di de ko si taa dee sëmbë u di foto bi bigi ta du ku de. Di soni aki bi sa mbei taa de an dini Jehovah fajafaja möön, ma Paulosu an bi kë di soni aki pasa ku de. Hii fa hën ku Silasi bi kumutu a di köndë, tökuseei de bi mbei möiti u seeka soni da di njunjun kemeente. Paulosu bi piki dee baaa ku dee sisa u Tesalonika taa: ’U manda Timoteo ko a unu . . .  faa ko da unu taanga ku degihati, be un go dou ku di biibi. Biga wa kë na wan fuunu musu dë buujabuuja fu di dee sëmbë ta sitaafu unu hedi’ (1 Tes. 3:2, 3). De bi kiija Timoteo a di foto Lisita, nöö a musu u dë sö taa dee sëmbë fu ala bi ta du ku ën. A bi si unfa Paulosu bi da dee baaa ku dee sisa fu ala taanga. A bi si unfa Jehovah bi heepi dee baaa ku dee sisa. Fëën mbei a bi sa piki dee njunjun baaa ku sisa taa soni o waka bunu da de tu.​—Tjab. 14:8, 19-22; Heb. 12:2.

5. Unfa wan gaanwomi bi heepi wan baaa de kai Bryant?

⁵ Na un woto fasi Paulosu bi da dee baaa ku dee sisa fëën taanga? Di Paulosu ku Banabasi bi toona go a Lisita, Ikonium, ku Antiokia, hën de bi „buta gaanwomi a hiniwan u dee kemeente” (Tjab. 14:21-23). Dee gaanwomi dë bi ta da dee baaa ku dee sisa u di kemeente taanga, leti kumafa dee gaanwomi u di ten aki ta du ën. Luku andi wan baaa de kai Bryant bi taki. A bi taki taa: „Di mi bi abi 15 jaa, hën mi tata go disa u, söseei de bi puu mi mama a di kemeente. Mi bi ta fii kuma mi bi dë mi wanwan, söseei mi bi ta fii bookosaka.” Andi bi heepi Bryant faa pasa di taanga ten dë? A bi taki taa: „Wan gaanwomi bi ta fan ku mi te mi bi go a komakandi, söseei te u bi go a woto kamian tu. A bi konda woto u sëmbë di tesi bi miti, ma tökuseei de bi ta dë waiwai. A bi lesi Psalöm 27:10 da mi, nöö a bi lo’ u konda di woto u Esikia da mi tu. Esikia bi ta dini Jehovah go dou, hii fa hën tata an bi ta du bunu soni.” Unfa di soni aki bi heepi Bryant? Wë a bi taki taa: „U di Tony bi ta da mi taanga, mbei mi bigi du di hii-ten diniwooko.” Un dee gaanwomi, un musu dë kabakaba u heepi dee sëmbë dee dë kuma Bryant.​—Nöng. 12:25.

6. Unfa Paulosu bi wooko ku woto u sëmbë u da dee baaa ku dee sisa fëën taanga?

⁶ Paulosu bi toona mëni dee baaa ku dee sisa taa gaan „hia sëmbë” bi sa hoi dou, hii fa soni bi ta taanga da de, u di Jehovah bi ta heepi de (Heb. 12:1). Paulosu bi fusutan taa dee woto u dee sëmbë fu awooten dee bi hoi dou, sa da dee baaa ku dee sisa taanga u de buta pakisei a „di köndë u di libilibi Gadu” (Heb. 12:22). Sö nöö a dë a di ten aki. U ta feni taanga te u ta lesi unfa Jehovah bi heepi Gidion, Balaki, Dafiti, Samuëli, ku sömëni woto sëmbë jeti. Na sö nö? (Heb. 11:32-35) Nöö unfa a dë ku dee woto u sëmbë u di ten fuu aki? Baaa ku sisa lo’ u manda biifi go a di hedi kantoo fuu, u di di biibi u de bi ko möön taanga baka di de bi lesi wan woto u wan dinima u Jehovah u di ten aki.

PAULOSU BI LEI DEE BAAA KU DEE SISA FËËN FA DE MUSU TA LIBI FIIFII KU DESEEI

7. Andi i lei u di soni di Paulosu bi taki a Loomë 14:19-21?

⁷ U ta heepi dee baaa ku dee sisa fuu u de go a fesi, te u ta taki soni, nasö te u ta du soni di ta mbei u libi fiifii ku useei a di kemeente. Wa ta mbei di si di wa ta si soni di seei fasi paati u. Wa ta hoi nömönömö taa soni musu dë kumafa u ta si ën, ee mama wëti an dë di ta taki fëën. Boo luku wan woto. Di kemeente u Loomë bi abi Dju ku woto köndë sëmbë di bi ko dë Keesitu sëmbë. Di de bi puu di Wëti u Mosesi, nöö dee dinima u Jehovah an bi abi fu hoi deseei möön a di wëti di bi ta tapa de u de njan so soni (Maik. 7:19). Sensi di ten dë, so u dee Keesitu sëmbë dee bi dë Dju bi bigi ta njan hii soni di bi dë u njan. Ma so u de an bi kë njan so soni. Di soni aki bi paati sëmbë ku sëmbë a di kemeente. Ma Paulosu bi taki unfa a dë fanöudu tjika fuu libi fiifii ku useei. A bi taki taa: „Ee a nama a wan soni u njan, nöö i disëën. Ee soni u bebe, nöö na bebëën möön. Biga ja musu du soni di sa mbei di otowan fii naki futu kai.” (Lesi Loomë 14:19-21.) Paulosu bi heepi dee baaa ku dee sisa fëën u de si taa dee lö soni aki bi sa mbei sëmbë an libi fiifii ku deseei möön a di kemeente. Hënseei bi dë kabakaba u tooka di fasi fa a bi ta du soni, sö taa an mbei wotowan naki futu (1 Kol. 9:19-22). U sa heepi wotowan u de go a fesi, söseei u sa libi fiifii ku wotowan, te wa ta mbei toobi ku soni di di Bëibel an ta kuutu.

8. Andi Paulosu bi du di wan gaan soni bi pasa di bi sa mbei taa dee sëmbë u di kemeente an libi fiifii ku deseei möön?

⁸ Paulosu bi lei u unfa u sa libi fiifii ku wotowan go dou, hii fa u sa ta si so fanöudu soni woto fasi. So sëmbë u di kemeente u dee fesiten Keesitu sëmbë, bi ta taki taa dee woto köndë sëmbë dee bi toon Keesitu sëmbë bi musu koti di maaka u dee Dju. Kandë de bi këën sö sö taa dee woto Dju an kuutu de (Gal. 6:12). Di soni aki an bi kai ku Paulosu. Ma an bi hoi ta soni musu pasa kumafa a kë. A bi suku heepi a dee apösutu ku dee gaanwomi a Jelusalen (Tjab. 15:1, 2). U di Paulosu bi du soni a di lö fasi dë, mbei a bi heepi dee baaa ku dee sisa fëën u de ta libi fiifii ku deseei go dou.​—Tjab. 15:30, 31.

9. Unfa u sa djeesi Paulosu?

⁹ Ee wan gaan toobi hopo ko, nöö u musu suku heepi a dee sëmbë dee Jehovah buta u luku di kemeente. U sa ko sabi andi u musu du, te u ta öndösuku dee buku fuu dee ta konda soni u Bëibel, nasö dee buku fuu dee ta taki soni u di ölganisaasi fuu. Te u ta wooko ku dee soni aki, ka fuu du soni kumafa useei kë, nöö woo ta libi fiifii ku useei a di kemeente go dou.

10. Un woto soni Paulosu bi du u heepi dee baaa ku dee sisa fëën u de sa libi fiifii ku deseei?

¹⁰ Paulosu bi ta buta pakisei a dee bunu fasi di dee baaa ku dee sisa fëën bi abi, an bi ta buta pakisei a dee soni di de an bi ta du bunu. A sö wan fasi a bi ta heepi de u de libi fiifii ku deseei. A kaba pisi u di biifi di a bi sikifi da dee sëmbë u Loomë, Paulosu bi kai sömëni sëmbë a de në, nöö a bi taki u wan bunu fasi di de bi abi, nasö u wan bunu soni di de bi du. U sa waka a Paulosu baka, te u ta buta pakisei a dee bunu fasi u dee baaa ku dee sisa fuu. Te u ta du sö, nöö woo mbei dee baaa ku dee sisa ko möön lobi deseei.

11. Andi u musu du te u kisi toobi ku useei?

¹¹ So juu a sa pasa taa Keesitu sëmbë di dë gaangaan sëmbë a di biibi ta kisi toobi ku deseei. Di soni aki bi pasa ku Paulosu ku wan gaan mati fëën de kai Banabasi. Dee tu womi aki bi kisi toobi u Maikusi hedi. De bi ta taki ee a bi musu ko ku de a di sëndëlengi waka, nasö ee an bi musu ko. Di soni ko wan „gaan fia” da de te de paaja (Tjab. 15:37-39). Ma Paulosu, Banabasi ku Maikusi bi seeka di taki. De bi lei taa de bi ta si di libi di de bi musu libi fiifii ku deseei kuma wan fanöudu soni. Bakaten Paulosu bi taki soni di bi lei taa an bi hoi de a bëë (1 Kol. 9:6; Kol. 4:10). Useei musu mbei möiti u seeka toobi ku dee wotowan u di kemeente, nöö u buta pakisei a dee bunu fasi di de abi go dou. A sö wan fasi woo ta libi fiifii ku useei.​—Ef. 4:3.

PAULOSU BI HEEPI DEE BAAA KU DEE SISA U DI BIIBI U DE KO MÖÖN TAANGA

12. Andi ku andi ta miti dee baaa ku dee sisa fuu?

¹² Dee baaa ku dee sisa fuu sa feni kötöhati, te u ta heepi de u di biibi u de ko möön taanga. So juu dee famii u de, sëmbë di de ku de ta wooko a di seei kamian, nasö dee mii a siköö ta mbei de fa. Wotowan dë ku suwaki, nasö kandë soni bi miti de di ta mbei de fii bookosaka. I abi wotowan di dopu sömëni jaa kaa, nöö de ta wakiti wan longi pisiten u di goonliba aki kaba. Dee soni aki sa mbei a taanga da Keesitu sëmbë u de lei taa de abi biibi. Dee lö soni aki bi miti dee sëmbë u di fesiten Keesitu kemeente tu. Andi Paulosu bi du u da dee baaa ku dee sisa fëën taanga?

13. Unfa Paulosu bi heepi dee sëmbë di wotowan bi ta mbei fa u di biibi u de hedi?

¹³ Paulosu bi wooko ku di Wöutu u Gadu u mbei di biibi u dee baaa ku dee sisa fëën ko möön taanga. Kandë dee Dju dee bi dë Keesitu sëmbë an bi sabi andi de bi musu taki te dee famii u de dee an bi dë Keesitu sëmbë, bi ta piki de taa di Dju biibi bunu möön di Keesitu biibi. A musu u dë sö taa di biifi di Paulosu bi manda da dee Hebelejën Keesitu sëmbë bi da de taanga (Heb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Dee soni dee a bi taki a di biifi, bi sa heepi de u de sabi andi de musu taki. A di ten aki, u sa heepi baaa ku sisa u de ko sa’ u wooko ku dee buku fuu sö taa de sa sabi unfa de sa hopo taki da di biibi u de, te sëmbë ta mbei de fa. Nöö ee de ta mbei dee njönkuwan fuu fa u di de ta biibi taa Gadu hën mbei hii soni, nöö u sa heepi de u de öndösuku soni a di brochure Is het leven geschapen? ku di brochure Vijf belangrijke vragen over het ontstaan van het leven, u de lei sëmbë faandi mbei de ta biibi di soni dë.

14. Andi Paulosu bi ta du tu hii fa a bi ta peleiki, ta lei sëmbë soni u Bëibel?

¹⁴ Paulosu bi da dee baaa ku dee sisa fëën taanga u de heepi deseei a soni, u de sa lei taa de lobi de na de (Heb. 10:24). Na ku dee soni dee a bi ta taki wanwan a bi ta heepi dee baaa ku dee sisa fëën, ma a bi ta heepi de ku dee soni dee a bi ta du tu. Di wan gaan hangi bi ko a Judea, hën Paulosu bi heepi dee Keesitu sëmbë fu ala ku dee soni di de bi abi fanöudu (Tjab. 11:27-30). Hii fa Paulosu bi ta peleiki, ta lei sëmbë soni u Gadu, tökuseei hii juu a bi ta suku fasi u heepi sëmbë ku dee soni di de bi abi fanöudu (Gal. 2:10). A sö wan fasi a bi ta mbei de dë seiki taa Jehovah o ta sölugu de. Te u ta tei di ten fuu, ku di kaakiti fuu u go heepi a wan kamian ka wan hogi pasa, nöö u ta da dee baaa ku dee sisa fuu taanga. Di seei soni u ta du tu te u ta da möni u di wooko fuu sa du a hii di goonliba. A dee fasi aki, u ta heepi dee baaa ku dee sisa fuu u de dë seiki taa nöiti Jehovah o disa de.

15-16. Unfa u sa heepi dee baaa ku dee sisa fuu di biibi u de ko suwaki?

¹⁵ Paulosu bi ta heepi dee sëmbë dee biibi u de bi ko suwaki go dou. A bi ta lei taa a bi abi tjalihati u de, söseei a bi ta fan ku de a wan fasi di bi ta da de taanga (Heb. 6:9; 10:39). A di biifi di a bi manda da dee Hebelejën Keesitu sëmbë, a bi sikifi di wöutu „u”. Di soni aki bi ta lei taa a bi sabi taa hënseei bi musu du dee soni dee a bi ta piki de (Heb. 2:1, 3). Leti kuma Paulosu, wa ta disa dee sëmbë dee biibi u de ko suwaki. Ma woo ta da de taanga, u di woo ta buta pakisei a de. A di fasi aki, u ta lei de taa u lobi de. Di fasi fa u ta fan sa mbei di soni di u ta piki wan sëmbë ko abi möön kaakiti.

¹⁶ Paulosu bi piki dee baaa ku dee sisa taa de sa dë seiki taa Jehovah ta si dee bunu soni di de ta du (Heb. 10:32-34). U sa du di seei soni u heepi wan baaa nasö wan sisa fuu di biibi fëën ko suwaki. U sa hakisi ën faa konda da u unfa a ko sabi soni u di tuutuu lei, nasö u sa dëën taanga faa mëni unfa Jehovah bi heepi ën a di ten di pasa. U sa piki ën tu taa Jehovah an fëëkëtë dee soni dee a bi du dëën u di a lobi ën, söseei taa nöiti Jehovah o disëën a di ten di ta ko (Heb. 6:10; 13:5, 6). Kandë dee lö woto aki sa heepi dee baaa ku dee sisa fuu u de dini Jehovah go dou.

„DA UNU SEEI DEGIHATI”

17. Andi u musu mbei möiti fuu du möön bunu?

¹⁷ Leti kumafa wan sëmbë di ta mbei wosu sa ko sa’ u du di wooko fëën möön bunu, sö nöö useei sa ko sa’ u da wotowan taanga möön bunu tu. U sa da wotowan taanga u de hoi dou te fuka ta miti de, te u ta konda woto u sëmbë di bi hoi dou da de. U sa libi fiifii ku wotowan te u ta buta pakisei a dee bunu fasi di de abi, te u ta seeka soni te wan toobi ko dë, söseei u sa ta libi fiifii ku wotowan aluwasi u ku de an ta si soni a di seei fasi. U sa mbei di biibi u dee baaa ku dee sisa fuu ko möön taanga, te u ta konda soni u Bëibel da de, te u ta heepi de ku dee soni di de abi fanöudu, söseei te u ta heepi de te di biibi u de ko suwaki.

18. Andi i dë kabakaba u du?

¹⁸ Dee sëmbë dee ta heepi mbei kamian ka u ta dini Gadu, ta wai seei u du di wooko aki. Useei sa dë waiwai tu te u ta heepi dee baaa ku dee sisa fuu u di biibi u de ko möön taanga. Dee wosu dee u ta mbei ta booko baka wan pisiten, ma di heepi di u ta heepi wotowan, o ta tja wini ko da de u nöömö! Boo dë kabakaba u ta ’da useei degihati ta heepi u na u fuu nango a fesi nöömö’.​—1 Tes. 5:11.