E sai nanga Gado kownoekondre ini prakseri
1. Wan skoro-meisje ben poti wan tiriman di ben aksi sani ini sortoe kownoekondre, èn a piki foe en ben je joisti?
A TIRIMAN foe wan Mindri-Europees kondre ben go loekoe wan lanti skoro foe en borgroe. A ben aksi na klas wan toe aksi. A so a ben aksi wan pikin meisje aksi foe „a kownoekondre foe meti” èn na „kownoekondre foe bon” èn a ben prisiri nanga den piki foe a pikin meisje. Baka dati a aksi a meisje: „Ma foe sortoe kownoekondre mi de?” A ben verwakti foe jere a piki foe „na kownoekondre foe meti”, ma watra ben kon ini en ai di na meisje ben piki: „Na kownoekondre foe Gado”. A kerki di na tiriman de na ini, e prakseri taki na piki foe na meisje ben de joisti èn ben sori respeki, ma a ben de troetroe foe a kownoekondre foe Gado? A politiek tiriman disi foe wan grontapoe rigeri ben kisi pasi foe de foe a kownoekondre foe Gado? Dati wi moe si ete!
2. (a) Ini sortoe rigeri wan soema e go na ini efoe a kisi pasi foe de foe Gado kownoekondre? (b) Fa den djoe ini Jezus ten ben sori dati den no ben sai nanga Gado kownoekondre nanga prakseri?
2 Kisi pasi foe de foe Gado kownoekondre, de na moro bigi grani di ben kan gi na wan sma dja na grontapoe. Gado kownoekondre de na moro prenspari rigeri di de. A de na rigeri di na Sma di opo na kristendom ben préki ini na Midden-Oosten. A historia e taki foe Jezus Kristus: „Baka di Johannes (a Dopoeman) ben teki poti ini strafoe-oso now (ini 30 G.T.), Jezus ben go na Galiléa èn a ben préki a boen njoensoe foe Gado èn ben taki: ’A faste ten doro èn a kownoekondre foe Gado kon krosibé. Abi berouw èn poti bribi ini a boen njoensoe’” (Markus, kapitel wan, vers 14 nanga 15). Ma a moro bigi pisi foe a djoe pipel no ben abi berouw nanga bribi. Leki wan sani di ben seki sma, den ben kiri Jezus leki wan feanti foe a Romeinse keizer, caesar. Na agersifasi den no ben sai nanga Gado kownoekondre a prakseri. Ma soema foe wi ini disi ten e doe disi wel? Fa wi kan sabi disi? Meki wi loekoe.
3. Foe sortoe agersitori di Jezus ben ferteri en discipel na a sjoro foe a Se foe Galiléa den disipel foe en ben aksi en aksi, èn san a ben taki foe jesi?
3 A moro bigi pisi foe wi lobi agersitori ini a ten disi. Jezus Kristus ben kisi barinen foedi a ben gi eksempre ofoe ferteri agersitori. Leki wan prékiman di ben waka lontoe, foeroe sma ben konmakandra. Wan dé a ben leri foe wan boto tapoe a se foe Galiléa wan bigi ipi sma di ben tanapoe a sjoro. A ben taki ini en agersitori foe fo sortoe gron. Di den krosbé discipel foe en ben de den wawan nanga en, den ben aksi en san a wani taki. Baka di a tjari a tori kon na krin èn ben gi commentaar moro fara, a ben taki gi den krosbé mati disi srefi toe: „A soema di abi jesi foe arki, meki a arki” (Mark. 4:1-23) Wi no sabi omeni foe den sma di ben tanapoe tapoe a sjoro foe a se ben abi den jesi disi. Ma Jezus ben verwakti foe en discipel, di a ben tjari a tori kon na krin gi den, dati den ben abi jesi di ben e arki. Nanga jepi foe den sortoe jesi disi, dan san den ben jere foe en, ben sa tan ini den èn gi den leti. Soema foe wi ini disi ten, abi den sortoe jesi disi di e arki? Disi sa jepi wi foe sai tapoe joisti fasi nanga Gado kownoekondre ini prakseri.
4. O prenspari a de gi wan sma foe abi „wan jesi di e arki”, èn foe sainde wi no moe de leki na gron na sé pasi?
4 Efoe wi „no abi jesi di e arki”, wi no sa poti prakseri tapoe san Jezus e leri. Poti prakseri de toemsi prenspari, bikasi na bijbelskrifiman Markus e go moro fara ini en tori nanga den wortoe: ’Poti prakseri tapoe den sani di joe e jere’ (Mark. 4:24). Wi no moe de noiti leki na fosi wan foe den gron ini Jezus agersitori. Disi ben de na gron a sé a pasi. Foetoe ben waka tapoe disi so dati a siri no ben kan go na ini, ma ben tan didon na tapoesé, sodati den fowroe ben kan kon èn ben kan njan en. (Mark. 4:4, 15). Wi no wani dati Satan Didibri hari wi komoto foe na kristen waarheid nanga jepi foe en wrokosani leki wan bakapisi foedi wi no ben poti prakseri. Disi ben sa de wan sori foe mankeri foe respeki foe san na Leriman, Jezus Kristus, ben de èn de ete ini a seti foe Gado.
5. Baka na dekati di Jezus ben gi foe poti prakseri, san a ben taki foe a marki nanga san wi e kisi baka?
5 Foeroetron wi e taki, dati wi kan teki poeroe sani foe wan presi foe san wi ben poti go na ini. Jezus ben sori sortoe boen a ben sa tjari gi wi te wi ben poti boen prakseri tapoe san a ben taki. A ben doe disi di a ben poti den wortoe disi, a tapoe en vermane foe poti prakseri: „Nanga na marki-tiki di joe e marki, sma sa marki joe, ja, moro sa kon na tapoe gi joe. Bikasi na a soema di abi, moro a sa kisi; ma soema no abi, srefi san a abi sa teki poeroe foe en srefi.” — Mark. 4:24, 25.
6. Jezus ben pramisi foe tjari na rekening kon ini balans, ini na fasi fa prakseri ben poti tapoe en?
6 Soboen, efoe wi gi Jezus pikinso prakseri, dan wi no kan verwakti foe kisi foeroe foe en, awasi fa no fa san a abi foe taki foe tiri wi èn foe wi tanboen. Ma efoe wi sori dati wi abi foeroe waarderi gi en leki a Leriman foe wi èn wi e gi en wi prakseri someni leki wi kan, dan ensrefi sa doe wan sani foe gi wi net so foeroe bodoi nanga leti. Ini disi a no de go soso foe a gi net someni baka leki wan sma ben poti na ini èn na rekening tapoe a fasi dati kon de ini balans. Boiti dati, a sa doe wi moro boen leki wi ben verwakti akroederi en lobi foe gi sani nanga en makti. Na so fasi wi e kon goedoe èn wi man moro betre foe prati san wi abi pasa marki nanga tra sma èn gi den wan froestan foe sani.
7, 8. Fa den wortoe foe Jezus a fesi ben de troe ini a tori foe en discipel èn foe sanede?
7 Wan discipel di abi boen ede moe abi na sakafasi nanga na de klari foe leri, ja, a moe abi wan opregti respeki gi en leriman èn abi waarderi foe san a de leri. Nanga na jeje fasi disi, moro sa gi na en. Baka na lezing foe Jezus tapoe a boto, dan den krosbé discipel foe en no ben poti na afersi na wan sé leki a no de so prenspari. Den ben go denki tapoe en agersitori. Bakaten di den ben de den wawan nanga en, den ben aksi en foe tjari a tori kon na krin. Leki wan bakapisi foe na ekstra moeiti foe den foe kon sabi san a ben bedoel nanga en leri, dan moro ben gi a den leki den ipisma di ben de tapoe a sjoro. Den no ben lasi ati nanga san Jezus ben taki a fesi: „Efoe oenoe no froestan na agersitori disi, fa oenoe sa froestan ala tra agersitori?” (Mark. 4:13) Dati ben de na toestand di na moro bigi pisi foe den arkiman di ben tan na baka na sjoro ben de na ini. Ma Jezus apostel ben abi na lostoe foe leri èn foe froestan sani. Den ben doe moeiti foe datede foe aksi moro leki den edeprakseri foe san ben taki. Foe dat’ede meki den ben kisi moro leki den ben verwakti. Jezus wortoe ben kon troe tapoe den:
8 „A santa kibritori foe a kownoekondre ben gi na oenoe ma gi den di de na dorosé, ala sani e pasa nanga jepi foe agersitori.” — Mark. 4:11.
9, 10. Fa a ben go nanga den dorosésma èn foe sanede?
9 Den dorosésma ben de tevréde nanga soso den ede-prakseri foe den sani, di e kon na krin ini den agersitori. Den ben misi na tranga lostoe foe kon sabi den troe tori di ben de ini den agersitori. Foe dat’ede meki den no ben kisi froestan foe den agersitori. Den no ben wani handri akroederi sani di na agersitori ben leri. Foe dat’ede meki den lon komoto foe den moro bigi frantwortoe di e kon nanga a froestan foe sani. Foedi den no e broko-ede nanga a soekoe foe Gado kownoekondre fosi, den ben abi moro waarderi foe sani a skin fasi leki jeje sani, „na santa kibritori foe a kownoekondre foe Gado.”
10 Foedi den dorosésma no ben firi foe graboe den okasi di na agersitori foe Jezus ben gi den, den ben lasi foe troe ala sani. San den ben sabi foe Jezus agersitori foe eksempre ben teki poeroe foe den. Satan Didibri ben ari en poeroe foe den nanga jepi foe libisma wrokosani ofoe nanga jepi foe ogri jeje krakti. Omeni leti di den ben kan kisi na a jere foe Jezus agersitori, doengroe ben teki en abra. A leti foe waarheid di ben go moro fara leki san den ben leri foe Jezus agersitori, ben libi den ini relatief doengroe, nanga soso wan bigin sabi foe bijbel sani. Foe datede den e firi sani leki wan breniman.
NA AGERSITORI FOE WAN MAN DI E SAI SIRI
11. Sortoe agersitori Jezus ben ferteri leki fa Markus 4:26-28 e taki?
11 Foe agersi san ben taki a fesi, meki Markus 4:26-29 e ferteri wi: „Foe dat’ede a de taki moro fara (dati a a Jezus): ’Ini disi a de nanga a kownoekondre foe Gado leki wan sma di e trowe a siri na gron, èn de sribi a neti èn a de opo a dé, èn a siri sproiti èn e gro kon, ma a no sabi fa. A gron safri-safri e meki froktoe, fosi a tiki, dan na sisibi, te foe kaba na alési e kon bigi ini na sisibi. Ma so esi leki na froktoe gi pasi, a de poti na nefi na ini, foedi na ten foe koti doro.’”
12. Leki fa son bijbel-ondrosoekoeman e prakseri, dan sortoe leri foe Gado kownoekondre e leri ini na agersitori disi?
12 Ini Jezus agersitori di a ben taki na fesi di a ben de tapoe a boto, dan a ben ferteri foe a saiman di en siri ben fadon tapoe fo sortoe gron (Mark. 4:1-9). A saiman dati e agersi a srefi sma di ini a bakaten agersitori disi de na sma di e sai a siri? Foeroe bijbelondroesoekoeman e denki disi. Den abi na denki dati na man di e sai a siri go na ala sé de agersi sosrefi toe na moro prenspari prékiman foe Gado kownoekondre, da foe taki Jezus Kristus. Tapoe a gron foe disi, den e redeneer dati a siri e agersi den memre foe a hemel kownoekondreklasse. Na eri agersitori a so fasi ben de wan agersifasi foe na gro foe na kownoekondre-klasse, foe bigin nanga den 3000 tapoe a pinksterdé ini a jari 33 G.T. te nanga na eri nomroe foe 144000 sma (Openb. 14:1). Wi moe de now e libi ini na „kotiten” foe den laatste memre foe den erfgenaam foe Gado kownoekondre. Ma so wan verklari foe Jezus agersitori e tjari wi kon tapoe bigi moeilijkheid. Sortoe wan so?
13. Oten Jezus ben bigin foe bow en gemeente di ben kon njoen gebore nanga geest, èn ini sortoe situwasi a ben de na a ten dati?
13 We, na agersitori e taki, dati a man di ben sai na siri, ’e sribi na neti èn e opo na dé’. Fa so wan tori kan fiti na glori Jezus Kristus, foedi a ben bigin bow tapoe na pinksterdé en gemeente di ben kon gebore njoen ini geest? Disi no e fiti sref-srefi! Wán Petrus 3:18 e taki foe Jezus dati „den ben kiri en skin, ma a ben kon na libi ini geest”, sodati a no de na volmaakti sma lek a ben de na grontapoe. Sensi na momenti di na Almakti Gado ben wiki en foe dede tapoe sonde 16 Nisan 33 G.T., dan na Glori Manpikin foe Gado de „leki na spikri foe en glori nanga na soifri prenki foe en persoon”. — Hebr. 1:3.
14. Foe sanede te joe loekoe soso a tori foe a sribi a neti, meki na man di ben trowe a siri na gron, no ben kan agersi na glori Jezus Kristus?
14 Foe di disi de so, dan san wi kan froestan foe dati? We, Psalm 121:1-4 e taki: „A jepi foe mi e kon foe Jehovah, a Mekiman foe hemel nanga grontapoe. A no sa gi pasi noiti dati joe foetoe grati. A soema di joe e kibri, no kan sribi noiti. Loekoe! A no sa de nanga sribi, noso fadon ini sribi, en di e kibri Israël.” (Loekoe sosrefi toe Jeremia 1:12) Fa a ben sa kan oiti dati na glori Jezus Kristus na a reti anoe foe Gado ne leki wan libisma a grontapoe ben sa moe go sribi alaten te ini a Midden-Oosten na son e dongo? A no abi moro foe sribi a neti soleki di a ben de na grontapoe, foe kan doe a wroko ini a ten foe den joeroe foe na dé. San de 1000 jari gi wan libisma, de soso wàn dé gi na goddelijk Jezus Kristus (Ps. 90:4; 2 Petr. 3:8). Soso foe a réden disi, dan a man di ben trowe a siri tapoe a gron, no ben kan agersi noiti na glori Jezus Kristus, di no e dede moro.
15. San e sori ofoe na Manpikin foe Gado di ben libi kaba bifo a ben tron libisma ben sabi foe na gro foe siri èn fa na gron e meki froktoe foe ensrefi?
15 Moro fara na agersitori foe Jezus e tjari wan tra punt kon na fesi: „Èn a siri sproiti èn e gro kon, ma a no sabi fa. A gron safri-safri e meki froktoe” (Mark. 4:27, 28). Efoe a siri di e sproiti èn e gro de wan agersifasi foe a kristen gemeente ini en gro foe wan pikin bigin te go doro wan bigi groepoe, dan disi wani taki dati a saiman no sabi fa a gemeente e gro so langa te a abi 144000 sma na ini. Ma a Jezus Kristus di ben libi kaba leki wan jeje ben de wan kompewrokoman foe Jehovah Gado na a di foe dri mekidé, di „na gron ben (meki) grasi gro kon, ala sortoe groentoe nanga wiwiri di e meki siri foe meki den égi pransoen. So toe ala sortoe bon di e meki den égi njanjan nanga en siri na ini foe meki den égi pransoen” (Gen. 1:12). Na Manpikin foe Gado di ben libi kaba bifo a ben de libisma ben sori nanga disi dati a sabi dorodoro na gro foe bon, wiwiri nanga groentoe èn fa na gron safri-safri e meki froktoe.
16. Sortoe visioen ini na laatste boekoe e sori ofoe na glori Jezus Kristus abi sribi ofoe e sribi tapoe a tori foe na gro foe den kristen gemeente?
16 Na laatste boekoe foe a bijbel, Openbaring di ben skrifi so wan 65 jari baka na opo go na hemel foe Jezus tapoe fodewroko 25 Ijjar 33 G.T. (12 mei 33 G.T.) e agersi Jezus Kristus leki a de waka a mindri foe den 7 kandratiki, di e agersi den 7 gemeente ini Klein-Azië, te joe loekoe a tori foe na gro foe na gemeente. Nanga en ai leki wan faja vlam a moe de nanga krin ai te a de loekoe a jeje toestand foe den prenspari gemeente disi. Soboen, a no de leki wan sma di e sribi ofoe di abi sribi tapoe a tori foe a gro foe den gemeente. A ben moesoe foe sabi fa den gemeente ben gro te na a jeje toestand pe den de na ini leki fa a verteri. — Openb. 1:14, 2:18.
17. Sortoe visioen ini Openbaring 5:6 e sori ofoe na glori Jezus Kristus ben kan agersi nanga na man di e trowe a siri na gron èn e sribi a neti?
17 Tapoe a tori foe a go na hemel foe Jezus nanga na sori foe ensrefi na Gado ini hemel, (a bijbel) e agersi en wan lam di ben slagti djonsro, ma di kon baka na libi nanga „7 ai, di e agersi den 7 jeje foe Gado di seni go na a heri grontapoe” (Openb. 5:6). Na presi dati dja e taki foe a abi foe sribi ofoe e sribi, dan den 7 ai foe a Lam foe Gado e sori tapoe a toestand pe alaten a de nanga ai èn kan si ala sani. Foe dat’ede a de krin dati na glori Jezus Kristus noiti a man kan agersi en, di e trowe a siri na gron èn di e sribi na neti èn no sabi fa na gro e psa foe san a ben prani.
18. Soema na man ini na agersitori e agersi foe dat’ede?
18 Soema na man ini na agersitori e agersi dan? Na evangelium-skrifiman Markus e tjari na aparti gronman disi kon wantewante na wi prakseri baka di Jezus ben gi en krosbé discipel na rai foe poti prakseri na san den e jere. Na fasi fa prakseri ben poti, na a fasi dati paiman sa kon, aladi srefi moro ben sa kon na tapoe gi den sma disi. Foe dat’ede meki na man ini na agersitori e agersi ibri sma di taki a de wan discipel ofoe di e teki leri foe Jezus Kristus, na moro prenspari Prékiman foe Gado kownoekondre.
WAN TOE MARKI DI E JEPI FOE FROESTAN NA AGERSITORI
19, 20. Foe sortoe toe prenspari sani a de go ini na heri agersitori, èn san na agersitori e meki kon na krin foe dat’ede nanga san na prakseri, o foeroe ofoe kwaliteit?
19 Jezus ben bigin na agersitori nanga foe taki: „A so fasi a de nanga a kownoekondre foe Gado leki wan sma di e trowe a siri tapoe a gron.” — Mark. 4:26, NW; Kingdom lnterlinear Translation.
20 Wi e si toe prenspari sani di de ini a heri agersitori. Na a fosi presi siri e sai ini a tori foe Gado kownoekondre èn na a tweede presi na koti foe wan njanjan de di gro kon foe a siri di ben sai. Soboen, someni siri di ben sai ofoe prani, na someni joe kan verwakti dati sa koti. Na wan e kon foe a trawan. Na ernstig waarheid de dati san wan sma e sai foe Gado kownoekondre, sa meki a koti sortoe sani. Na presi foe omeni a sa koti, na kwaliteit foe san a sa koti de prenspari!
21. (. . .)?
21 Jezus no taki finifini sortoe siri ofoe sortoe gron ben de ini a prani. A ben taki: „Ma so esi a froktoe gi pasi, a de poti a nefi na ini (wan pikin anoe-wrokosani), foedi na ten foe koti doro” (Mark. 4:29). Den djoe di Jezus ben gi na agersitori, ben koti dri tron ini wan jari njanjan foe na gron. A fosi koti foe njanjan ben feni presi wantron wantron baka na paschafesa ini na bakajari, èn na a okasi dati na hépriester ben pristeri ini a tempel ini Jeruzalem wan bosoe foe na gerst. Te joe teri 50 dé foe na dé dati na hépriester ben pristeri den fosiwan foe a koti foe a tarwe njanjan ini a tempel, èn na koti foe njanjan disi ben go doro. Na di foe dri koti foe njanjan ben kon na a kaba foe a zomer èn dem ben memre en nanga na fesa foe tjari konmakandra ofoe na wiwiri-kampoe-fesa, di ben hori foe sensi na di foe 15 dé foe di foe 7 moen Tisjri (Ex. 23:14-17). Sortoe wan foe den kotiten disi ini na agersitori ben bedoel dja, no e taki. Ma san na siri di ben sai, e agersi, winsi sortoe siri a ben kande dan?
22. Efoe a siri no de wan agersifasi foe den memre foe na kristen gemeente, san a de agersi dan, èn na gro foe na „siri” disi e pasa dorosé foe wi?
22 Na agersitori foe Jezus e ferteri dati a siri di ben sai ben sproiti èn ben gro kon èn ben lepi, nanga na lepi siri ini a sisibi. Wi ben si kaba, dati na siri di ben sai no e agersi den memre foe na kristen gemeente. Soleki na tra artikel sa sori, dan na siri di ben stroi tapoe a gron ben de wan agersifasi foe den égifasi nanga houding foe na saiman nanga na koni foe en foe doe wroko foe Gado kownoekondre. Na fatoe foe en a moe teki poeroe foe na gron. Na gro foe den égi fasi disi kon lepi, sodati wan koti foe njanjan kan kon, e go safri-safri ini en wroko. Disi de wan sani di wi moe loekoe boen na tapoe, bikasi a no e go dorosé foe wi.