Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w81 15/8 blz. 175-179
  • Na kownoekondre de wan troetroe sani gi joe?

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Na kownoekondre de wan troetroe sani gi joe?
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1981
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • NA KOWNOEKONDRE-TIRI E TRON NA STRÉ-AKSI
  • Pilatus nanga Herodes no feni nowan fowtu na Yesus
    Yesus—En na a pasi, en na san tru, en na a libi
  • Foe Pilatus na Herodes èn kon baka agen
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1991
  • Den e tjari en foe Pilatus go na Herodes èn foe drape den e tjari en go baka na Pilatus
    A moro bigi man di oiti ben libi
  • Suma ben de Pontius Pilatus?
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2005
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1981
w81 15/8 blz. 175-179

Na kownoekondre de wan troetroe sani gi joe?

„Mi kownoekondre no de wan pisi foe disi grontapoe. Efoe mi kownoekondre ben de wan pisi foe disi grontapoe, dan mi dinari ben sa stré, sodati mi no ben sa gi abra na den djoe. Ma mi kownoekondre no de now foe disi fonten.” — Johannes 18:36.

1. Fa kownoekondre nanga tiri ini Jesaja 9:6, 7 e tjari kon akroederi nanga makandra? (b) Pe ini bijbel wi e lési fa hondro hondro jari a fesi na proféti fasi ben sori tapoe na kownoekondre nanga tiri?

MORO leki 2600 jari pasa kaba, Jesaja na proféti fasi ben taki foe na tori foe tiri nanga kownoekondre:

„Bikasi wan pikin ben gebore gi wi, wan manpikin ben gi na wi; èn na kownoe tirimakti (tiri) sa de tapoe en skowroe. Èn en nen sa kari: Wondroe Raiman, Tranga Gado, Tego Tata, Kownoe foe vréde tapoe na troon foe David èn tapoe en kownoekondre, foe poti en stéfi èn foe gi en tranga nanga jepi foe geregtigheid èn nanga jepi foe regtvaardiki fasi, foe now te nanga ten di no abi marki. Ja, na faja foe Jehovah foe den fetiman sa doe disi” (Jesaja 9:6, 7; teki gersi „An American Translation”; „Authorized Version”).

Hondro hondro jari a fesi wi hemel Tata ben taki na agersi fasi dat na srefi kownoekondre disi ofoe na srefi tiri disi ben sa opo doe wan sani. Ondro na tiri foe na „siri foe en oema” a ben sa gi na gran fejanti foe na Kownoekondre tiri wan dede slag. — Gen. 3:15.

2. Fa Abraham ben sori en bribi ini na pramisi foe na Kownoekondre-tiri?

2 Na Mekiman foe hemel nanga grontapoe ben sorgoe dati na fosi pramisi dati tan na libi. Jari na baka Jehovah ben taigi en mati Abraham:

„Mi sa blesi troetroe den sma di e blesi joe, èn den sma di e begi ogri gi joe, mi sa floekoe, èn ala famiri foe na grontapoe sa blesi densrefi troetroe nanga jepi foe joe” (Gen. 12:3).

Na blesi foe „ala famiri foe na grontapoe” ben sa kan wawan te na fosi pramisi ben sa kon troe, èn Abraham ben erken na sani disi. Foe datede meki na kristen apostel Paulus e ferteri: „Nanga bribi Abraham tan leki wan vreemde sma ini na kondre foe na pramisi leki ini wan vreemde kondre èn a ben libi ini tenti nanga Isaak èn Jakob, di ben de erfgenaam nanga en foe precies na srefi pramisi. Bikasi a ben froewakti na foto (na kownoekondre) di abi troetroe fundamenti, a foto di Gado de na basi nanga mekiman foe en” (Hebr. 11:9, 10). Abraham ben foeroe so nanga en howpoe tapoe na Kownoekondre-tiri dati a ben tjari ensrefi leki wan dorosé sma, ja, leki wan vreemde sma, wansi a ben libi ini na Pramisi Kondre.

3. Sortoe aksi wi ben sa kan aksi wisrefi foe a libi foe wi ini na Kownoekondretiri?

3 Fa wi tanapoe nanga na grontapoe disi? Wi e si wisrefi leki „dorosé sma” nanga „vreemde sma”, wansi wi e libi ini wi gebortoekondre, na mindri foe wi égi kondreman? Den sma ini wi birti e si wi leki tra fasi? Wi e si wisrefi leki sma di de aparti foe na grontapoe? Te disi no de so, o krakti wi bribi de dan ini na Kownoekondretiri? Wi „smelter kon wan” nanga wi gemeenschap? Ofoe wi de Gado mati leki Abraham ben de dati? — Jak. 2:23.

4. Soema sa njan boen te den sa erken na „siri” foe na hemel tiri, èn san den moe doe foe kisi wini foe dati?

4 Jehovah ben meki na howpoe na inisé foe Abraham tan krakti na libi foedi a ben memre en langa langa ten na baka na sani disi:

„Foetroe mi sa blesi joe èn meki joe siri kon foeroe leki den stari na hemel èn leki den ai-santi di de na sekanti; èn joe siri sa teki en portoe foe en feanti abra. Èn nanga jepi foe joe siri ala naatsi foe grontapoe sa blesi densrefi foe troe, foedi joe ben arki na mi sten” (Gen. 22:17, 18).

Nanga jepi foe na „siri” di kari ini Genesis 3:15 dan troetroe no soso wantoe, ma ala naatsi foe na grontapoe ben sa blesi densrefi. Ja, disi ben de so toe gi ibri aparti sma ini den naatsi dati, wansi sortoe ras a de, èn ofoe a de now goedoe ofoe pôti, efoe a ben sa erken na prenspari fasi foe na „siri” dati. A de foetroe wan troe sani dati „ibri sma di e sori bribi ini en, no sa kisi pori, ma sa abi tego libi”. Foeroe sma de ini na okasi foe de borgroe foe na tiri dati, efoe a sori bribi. — Joh. 3:16; Tori foe den Apostel 10:34, 35.

5. San sa doe kon nanga jepi foe Kristus leki na pramisi „siri” èn na Kownoe di ben pramisi?

5 Fa wi sabi dati Jezus Kristus de troetroe na moro prenspari „siri” foe Abraham? Paulus no e kibri no wan sani te ai taki: „Den pramisi now ben gi na Abraham nanga gi en siri. A no tanapoe: ’Èn na den siri’ soleki a de nanga foeroe foe dati, ma soleki a de foe wàn: ’Èn na joe siri’, dati na Kristus” (Gal. 5:16). Moro fara na apostel Paulus e sori ini en brifi gi den kristen ini Efese tapoe na fasi fa Jehovah ben doe foe tjari Jezus discipel kon de wàn ondro Kristus, na pramisi „Siri” èn na pramisi Kownoe, èn foe tjari na tra pisi foe na libisma-lo na grontapoe kon ini wanfasi nanga Gado nanga jepi foe En Manpikin. Paulus skrifi:

„A de akroederi en prisiri, dati a ben abi na prakseri na a kaba foe den faste ten foe abi wan tiri, namkoe foe tjari ala sani kon wàn baka ini Kristus, den sani di de ini hemel èn den sani di de na grontapoe.” — Ef. 1:8-10.

NA KOWNOEKONDRE-TIRI E TRON NA STRÉ-AKSI

6. Foe san ede Jezus ben sabi en wroko di a ben moe doe ini na ten di e kon ini na Kownoekondre-tiri?

6 Bifosi a ben kon libi dja na grontapoe, dan „na Kristus” ben doe wroko leki na Wortoe (ofoe, na Logos), na takiman foe wi hemel Tata (Joh. 1:1). Soboen Jezus ben sabi den profétitori ini Genesis 3:15 nanga Jesaja 9:6, 7. A ben sabi den wortoe di ben taki gi Abraham (Gen. 12:3; 22:17, 18). Boiti dati, a ben sabi dati en ben sa de na soema di ben sa meki kontroe den wondroe pramisi nanga na Kownoekondre-tiri.

7. Fa Jezus ben poti prakseri tapoe en kownoewroko?

7 Ini na ten di Jezus ben de na grontapoe, èn spesroetoe ini en dri nanga afoe jari diniwroko, Jezus ben poti prakseri tapoe na kownoe wroko dati. Wortoe leki „Na kownoekondre foe Gado de ini joe mindri” èn „na kownoekondre foe Gado kon krosibé” ben komoto foe en mofo. Nanga jepi foe en foeroe agersi tori Jezus ben poti prakseri tapoe na kownoekondre dati. — Matt. 13:1-52; Mark. 1:14, 15; Luk. 17:21.

8. Sortoe wondroe Jezus ben doe?

8 Leki na Kownoe di ben poti, ma di no ben tiri ete, Jezus ben doe toe foeroe wondroe. Nanga na krakti foe santa jeje a waka tapoe watra. A meki den breni sma kon si èn a meki den dofoe sma kon jere baka. Jezus dresi den sikisma nanga den malengriman èn a meki den dedesma kon na libi baka. Ja, prakseri pikinso efoe ini disi ten so wan man ben sa interview na televisie, sortoe aksi alamala ben sa kon na en tapoe! ’Joe ben de na man di ben waka tapoe watra? Fa joe meki den breni sma si baka , den dofoe sma jere baka èn den dedesma kon baka na libi — fa disi doe kan?’ We, san Jezus ben doe di a ben tanapoe na fesi na interviewer Pontius Pilatus?

9. Di Jezus ben tanapoe na fesi Pilatus, san ben poti na fesi tapoe wan aparti fasi?

9 Jezus ben meki tapoe wan aparti fasi na Kownoekondre de na stré-aksi pe ala sani e drai lontoe en. Pilatus ben njan, joe kan taki, foe na anoe foe Kristus foedi a ben volg èn poti krakti tapoe na thema foe na Kownoekondre-tiri. Pilatus no ben abi wan tra sé foe teki te joe loekoe na koni fasi di Jezus ben tiri den afersi ini den laatste joeroe foe en grontapoe libi. Meki wi teki wi bijbel èn opo kapitel 18, vers 33 foe na Evangelium foe Johannes.

10. San ben de na fosi aksi di Pilatus ben aksi Jezus, èn foe sanede a aksi dati ben fiti so?

10 Ini en fosi aksi na Jezus, Pilatus ben aksi: „Joe de na kownoe foe den djoe?” Ini na prakseri soboen foe na Romein tiriman na thema ben de kaba. Tapoe na spesroetoe thema disi na dé dati ben moe go moro fara, bikasi di Pilatus ben aksi den djoe sortoe kragi den abi tegen Jezus, den ben taki: „Wi ben ondrofeni dati na man disi e gi tranga na wi naatsi foe meki oproeroe èn e tapoe soema foe pai belasting na caesar èn e taki foe en srefi dati a de na Kristus, wan kownoe.” Pilatus ben aksi Jezus foe datede nanga reti: „Joe de na kownoe foe den djoe?” — Luk. 23:1-3.

11. (a) San Jezus ben kan ben doe foe ben piki na tra aksi foe Pilatus? (b) San ben de alaten na moro prenspari stré-aksi gi na pipel foe Gado?

11 Efoe joe ben de ini na presi foe Jezus èn joe ben moe piki na srefi aksi, san joe ben sa moe taki dan? Joe ben sa ferteri san joe ben doe èn no ben doe, ini wan moeiti foe meki joe strafoe kon lekti, sodati na dedestrafoe kande ben kan wai komoto? Gi na moro bigi pisi foe sma, dan disi ben sa de wan normale fasi foe doe, ma no gi Jezus. A ben kan poeroe na prakseri foe Pilatus kande tapoe na thema foe na Kownoekondre. Na Kownoekondretiri ben de na troetroe stré-aksi di ben de ini na tori. Ini ala den tintron jari (decennia) na Kownoekondre ben de alaten na stré-aksi, èn now, ini na tori foe na pipel foe Gado ini disi ten, na Kownoekondre de te now ete na stré-aksi. Ini na di foe Toe Grontapoefeti, disi ben de so nanga nazi-Doisrikondre, fascistisch Italië, Amerkankondre, Australië, Canada èn tra kondre foe na grontapoe. Na aksi ben de èn de: Sortoe tiri de na moro prenspari wan ini wan sma libi — di foe libisma ofoe di foe Gado? Sosrefi toe ini na ten disi no langa pasa kaba na srefi aksi disi de te now ete, ini Malawi, China, na Sovjet-Unie, soleki ini ibri tra kondre. Na afersi di a de go foe en ini na fosi presi, no de broedoetransfusie ofoe wan tra verbod, ma a de go te foe kaba alaten foe na aksi: Sortoe tiri de alaten moro bigi ini wan sma libi?

12. Fa Jezus ben poti moro fara prakseri tapoe na Kownoekondre, èn sortoe aksi Pilatus aksi tapoe disi?

12 Jezus no piki na aksi foe Pilatus rechtstreeks, ma a taki:

„Mi kownoekondre no de wan pisi foe na grontapoe disi. Efoe mi kownoekondre ben de wan pisi foe na grontapoe disi, dan mi dinari ben sa stré, sodati mi no ben sa gi abra na den djoe. Ma mi kownoekondre now no de foe disi fonten.”

Loekoe dati Jezus ini en sjatoe piki ben kari na kownoekondre dri tron. Disi ben tjari Pilatus nanga ala sma di ben arki go baka na a thema foe na Kownoekondre-tiri, soleki e kon na krin foe den tra wortoe foe Pilatus: „We now, joe de dan wan kownoe?” (Joh. 18:36, 37) Na decor foe na dramatisch toneel ben poti drape krin èn no wan sma no ben kan loekoe psa foe san-ede kristus tnapoe fesi kroetoe. Loekoe pikinso sortoe sani ben pasa baka makandra. Jezus piki en taki:

„Joesrefi taki dati mi de wan kownoe. Foe dati ede mi ben gebore èn foe dati ede mi ben kon ini na grontapoe, foe gi kotoigi foe na waarheid. Ibri sma di de na a sé foe na waarheid, e arki na mi sten.” — Joh. 18:37.

13. Fa moro krakti ben poti tapoe na Kownoekondre-stré-aksi di Herodes ben miti nanga Jezus?

13 Pilatus ben taki tapoe dati gi den kerki tiriman nanga djoe sma: „Mi no e feni wan ogri ini na sma disi.” Ma na bigi ipi sma bigin foe aksi èn ferteri Pilatus fa Jezus Kownoekondre préki foe bigin foe Galiléa ben go doro te ini heri Judéa. Herodes Antipas ben de na ten dati viervorst foe Galiléa èn a ben poti ensrefi foe kisi na kownoe-wroko tapoe den djoe. San ben sa de moro boen gi Pilatus dan foe besroiti dati Jezus go na fesi Herodes di ben de ini Jeruzalem? Foe datede a ben seni Jezus go na Herodes, di ben aksi Jezus sani finfini, ini na howpoe dati a ben sa doe wan marki. Ma Jezus, Jehovah salfoe kownoe, no ben abi na prakseri foe tjari en kownoewroko kon ini degedege soso foe prisiri na boemoeifasi foe Herodes. A ben hori ensrefi pi. Ini broeja na ini-nen-kownoe Herodes ben spotoe nanga na kownoewroko foe Jezus èn a meki den sroedati foe en weri Jezus wan kownoe krosi èn baka dati a seni en go na Pilatus. — Luk. 23:4-11.

14. Te joe loekoe na tori foe na kownoewroko, dan fa a ben sa waka gi Jezus nanga Herodes?

14 Aladi Pilatus foe sensi na dé dati ben kon de mati foe Herodes, tog disi no tjari winimarki gi Herodes. Esesi so wi ben sa kan taki fa a ben waka no a srefi fasi gi Herodes nanga Jezus. Na historia e ferteri dati na ambisi Herodes baka wantoe jari ben kisi tranga foe en oema Herodias foe go na Rome foe aksi keizer Caligula na kownoe-wroko. Ma disi meki Caesar kisi so wan atibron dati a jagi Herodes go na Gallië. Herodes ben lasi en positie nanga en goedoe. Ma Jezus foe en sé ben wégri foe den poti en leki wan grontapoe kownoe. A poti ala sani na wan sé san a ben kan abi dja na grontapoe (Matt. 8:20; Joh. 6:15). A ben lagi ensrefi foedi a ben saka ensrefi krinkrin na a wani foe Jehovah. A ben prisiri dati a doe na wani dati èn a ben meki na hemel kownoekondre de na marki foe en. „Foe na prisiri di ben de na en fesi” a ben horidoro ini ala sjen nanga pina di en feanti ben tjari kon tapoe en, foedi a ben sabi, dati te a ben tan getrow te na dede, a ben sa feni boen foe kisi na glori kownoewroko di ben de na en fesi. — Hebr. 12:2; Matt. 25:31.

15. Fa na stré-aksi foe na kownoewroko ben kon na fesi ini na takimakandra di ben hori di Jezus ben de na fesi foe Pilatus?

15 Jezus ben kon agen na fesi Pilatus. Èn agen na kownoekondre stré-aksi ben kon na fesi, bikasi Pilatus ben aksi den djoe sma: „Oen wani dati mi loesoe gi oen na kownoe foe den djoe?” Ma dati no ben de ala sani. Den Romein sroedati ben go doro tapoe na thema di ben de na stré dja ini na tori foe kownoewroko nanga tiri. Foe spotoe Jezus, den bré wan maka-kroon èn poti dati tapoe en ede, aladi den weri wan purper tapoesé krosi gi en. Den naki en ini en fesi èn den kari en na kownoe foe den djoe (Joh. 18:39-19:3). Bewijsi no de di e sori dati Jezus proberi foe poeroe na makakroon dati. Na kroon tan tapoe en ede, sodati na strépunt di na tori ben go foe en, ben kisi extra krakti. Nowan sma ben abi foe degedege ini disi. Di Pilatus ben taigi den djoe dati den ben sa teki Jezus èn ben spikri en densrefi na wan paal, dan tapoe wan toemsi triki ma falsi fasi den poti prakseri tapoe na stré-aksi leki wan sani di e broko na tirimakti foe den Romein sma, foedi den taki: „Efoe joe loesoe na man disi, dan joe no de wan mati foe caesar. Ibri sma di meki ensrefi tron kownoe, e taki tegen caesar.” — Joh. 19:12.

16. Fa den sma di ben de na a kroetoe foe Jezus ben gi kotoigi foe na stre-aksi di Jezus ben de tapoe na punt foe den kiri en foe dati?

16 A ben de leki tapoe na dé dati Pilatus ben dini na prakseri foe Gado, ne leki Cyrus a Bigiwan ben doe disi ini den ten di pasa. (Teki gersi Jesaja 45:1-7) Moro fara Pilatus ben bigin tjari na situwasi kon na wan hé marki di a taki: „Loekoe! Oen kownoe!” Tapoe disi den djoe aksi dati Jezus ben sa moe spikri na a paal, sodati Pilatus ben aksi na aksi: „Mi sa anga joe kownoe na wan paal?” Na piki foe den? „Wi no abi no wan tra kownoe leki caesar” (Joh. 19:14, 15). Te joe loekoe en boen dan den sma disi ben gi kotoigi densrefi foe sortoe stré-aksi Kristus ben de foe dede, sodati Jezus no ben abi foe taki no wan wortoe foe dati. Na afersi heri boen ben kisi krakti nanga den égi wortoe.

17. Fa na stré-aksi foe na Kownoekondre-tiri ben kisi krakti te foe kaba nanga na fasi fa Pilatus ben doe nanga Jezus?

17 Na krakti di ben poti tapoe na stré-aksi tapoe na tori foe na kownoekondre-tiri, te foe kaba ben kisi en hé marki nanga san Pilatus doe di a meki den skrifi tapoe Jezus pina-oedoe wortoe ini Hebrew, Latijn nanga Griki. Ala sma di ben de na dé dati, ben kan lési den wortoe disi èn den no ben sa kan degedege foe na reden foe sanede Jezus ben spikri na wan paal. Den wortoe disi ben de: „Jezus na Nazarener, na Kownoe foe den djoe”. Di den djoe hépriester ben si disi, den ati ben kon bron èn den taigi Pilatus: „No skrifi ’Kownoe foe den djoe’, ma dati a ben taki: ’Mi de na Kownoe foe den djoe.’” Ma Pilatus piki: „San mi ben skrifi, mi ben skrifi.” — Joh. 19:19-22.

18. (a) San moe teki na moro prenspari presi ini wi libi? (b) Sortoe aksi wi moe aksi wisrefi?

18 Den dramatische sani di ben pasa tapoe na dé dati foe tesi, moe meki en krin gi ala kristen san moe teki ini disi ten na moro prenspari presi ini den libi. Ibri dienstknekti foe Jehovah di gi ensrefi abra moe ondrosoekoe o troetroe na Kownoekondre dati de gi en. Wi e si wisrefi leki borgroe foe na tiri dati ini na ten di de na wi fesi? Sortoe moeiti wi e meki leki jepiman foe na Kownoekondre-tiri? O faja wi de ini na ondersteun foe na tiri dati? Ini na tra artikel wi sa feni boen reden foe abi wan faja belangstelling gi na stré-aksi tapoe na tori foe na Kownoekondre. Èn wi sa si dati ini na sori foe so wan belangstelling wan firi foe tranga fanowdoe fasi de. ’Masra moe de nanga na jeje di wi e sori’ ini na hori hè foe na Kownoekondre. — 2 Tim. 4:22.

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma