Waka miti na pisten disi foe tranga na ini fertrow
„Na Soeverein masra Jehovah srefi ben taki. Soema no sa taki profétitori?” — AMOS 3:8, NW, herziene Engelse uitgave foe 1981.
1. (a) Sortoe toemsi bigi grani wi abi ini a tori foe na nen foe Jehovah? (b) Fa Jezus nanga Paulus gi grani na Jehovah nanga en nen?
„NA SOEVEREIN Masra Jehovah” — fa disi de wan moi fasi foe taki foe na moro hé Tiriman foe na universum! Ala san den sma foe den sekte kan prakseri, a de wan bigi grani foe kari Jehovah na en nen, foe kon ini wan krosbé matifasi nanga en èn foe meki en nen nanga en prakseri bekenti gi trawan. En Manpikin, Jezus, ben taki di a ben de na grontapoe: „Jehovah jeje de tapoe mi, . . . foe meki boen njoensoe bekenti gi den pótiwan.” Na ini begi na Jehovah a ben taki foe en discipel: „Mi ben meki joe nen bekenti gi den èn mi sa meki en bekenti.” Èn na apostel Paulus, di ben teki pisi foe san den owroe Hebrew proféti ben skrifi, ben taki: „Ibri sma di e kari na nen foe Jehovah, sa feni jepi.” — Lukas 4:18; Johannes 17:26; Romeini 10:13; Joël 2:32.
2. (a) Fa Amos gi grani na Jehovah? (b) Sortoe toewijzing Amos ben kisi, ini akroederi nanga san en nen wani taki?
2 Amos ben de wan foe den owroe proféti dati. A ben gi grani na a nen foe Jehovah, bikasi den wortoe „na Soeverein Masra Jehovah” de foe feni 21 tron ini en bijbelboekoe. Na nen Amos wani taki „wan sma di e tjari wan lai”. Èn a ben tjari séker wan hebi lai foe frantwortoe — net leki den loyaal kotoigi foe Jehovah na ini a ten disi. Amos ben de wan man di e kweki skapoe èn a ben sorgoe gi wan droifidjari, èn a gersi leki a no ben kisi wan officieel skoro foe en profétiwroko. Tokoe a gersi taki a ben de boen bekenti nanga na Wortoe foe Gado, èn Jehovah jeje ben de tapoe en sodati a ben kan doe en moeilek wroko. Sortoe wroko dati ben de? A ben moesoe gwe libi en gebortoe kondre Juda èn leki wan zendeling go na a tinlo-kownoekondre Israël di ben fadon komoto na bribi na ini noordsé. Drape, na ini Israël, nanga en mamafoto Samaria, a ben moesoe meki wan kroetoebosroiti bekenti di no ben de populair srefsrefi.
3. Sortoe aktueel „fertrow afersi” ben tjari kon na krin nanga jepi foe Amos?
3 Amos ben kakafoetoe gi na wroko disi? Kwetkweti! A ben de wan ten foe tranga, ma den sma ben moe hori na ini prakseri dati wan ’dé foe moro rampoe’ ben e kon krosbé. Ala sani na ini a libi ben e go foe njan nanga dringi. Didon e lesi tapoe den ivoor rostoebedi foe den èn lux divan, na so den no ben e denki na Jehovah nanga en troe anbegi (Amos 6:3-6). Jehovah ben teki a bosroiti foe strafoe den, ma fosi den ben moesoe kisi wan proféti warskow. Ini akroederi nanga disi Jehovah srefi ben taki: „Na Soeverein Masra Jehovah no sa doe noti efoe a no ben tjari kon na krin en fertrow afersi gi en knegti, den proféti.” — Amos 3:7 NW, herziene Ingrisi uitgave foe 1981.
Fa a e kon troe na ini a ten disi
4. (a) Foe san-ede den profétitori foe owroeten ben tan kibri? (b) Via sortoe kanaal na betekenis foe en e kon krin now?
4 Na owroe profétitori disi wani taki wan sani gi wi na ini a ten disi? Ija, a abi wan krakti boskopoe gi wi! Na geïnspireerde Wortoe foe Jehovah ben tjari kon makandra na ondro na tiri foe Gado, èn a tan kibri en te na „a ten foe na kaba” foe na boen foe a pipel foe Gado, „tapoe soema den kaba foe den seti foe sani ben kon”. San den wani taki na profétifasi e kon na krin gi wi nanga jepi foe na „getrow èn koni srafoe”, na groepoe foe salfoe kristen di na Meester, Jezus Kristus, e gebroiki now foe gi na heri pipel foe Gado jeje ’njanjan na a reti ten’. — Daniël 12:4; 1 Korintesma 10:11; Mattéus 24:45-47.
5. Fa wi moesoe doe tapoe den wortoe foe Jehovah na ini Amos 3:8?
5 Wi e loekoe den „fertrow afersi” na ini na profétitori foe Amos leki wan sani di no de so prenspari, leki wan sani di wi kan poti prakseri na tapoe, joe kan taki, na ini wan joeroe di joe no abi noti foe doe. We, fa wi ben sa doe efoe wi wawan ben de na ini wan opo gron èn na tiri di de wantronwantron ben pori nanga na babari foe wan lew? Na ini so wan kefarlek situwasi foe wi libi wi no ben sa opo doe wan sani wantewante? Wi no ben sa lasi no wan momenti! We, a no so wi moe opo doe wan sani na tapoe den proféti wortoe? Jehovah srefi e taki: „Wan lew de di ben bari! Soema no sa frede? Na Soeverein Masra Jehovah srefi ben taki! Soema no sa taki profétitori?” (Amos 3:8 NW, herziene Ingrisi uitgave foe 1981) A de foe dat’ede toemsi prenspari dati wi meki na profétitori disi bekenti gi tra sma nanga san a wani taki. Ma fa?
„Go, taki profétitori”
6. Na ini sortoe fasi na kristenheid gersi na owroe Samaria?
6 Na komando foe Jehovah gi Amos ben de: „Go taki profétitori gi mi pipel Israël” (Amos 7:15). Na kownoekondre dati foe Israël di fadon komoto foe bribi abi en disten paralel na ini na kristenheid, di lobi goedoe, èn di e bow na tapoe tranga noso na tapoe-skreki nanga jepi foe tranga foe kan tan a libi èn di tanapoe na fesi na Soeverein Masra Jehovah di den no wani si en nen na ai leki wan féjanti. Na titel „kristen” na kristenheid e tjari soso leki wan etiket, bika a de tégen na kownoekondre foe Kristus foe regtvaardikifasi di opo njoenjoen. Jezus srefi e ferteri foe den bakaman foe den fasi foe anbegi foe na kristenheid leki „wrokoman foe kroektoedoe”. — Mattéus 7:21-23.
7, 8. (a) Fa ini den jari di psa na pori foe na kristenheid ben meki bekenti na wan progressieffasi? (b) Sortoe „fri” ben bari gi den wan di den ben kisi, èn nanga sortoe bakapisi?
7 Sensi a ten di na kownoekondre opo na ini 1914 na ini hemel Jehovah Kotoigi leki na disiten Amosklasse ben meki Jehovah dé foe refensi bekenti na ini na heri kristenheid. Foe sensi 1919 te go doro 1939 spesroetoe wan boen warskow ben gi na ini den kondre foe na kristenheid, èn na warskow disi tan go doro te na a ten disi. Den jari foe na di foe Toe Grontapoefeti 1939-1945 de gi Jehovah Kotoigi wan ten foe ferfolgoe, ma ooktoe wan ten foe orga sani njoen baka. Na ini 1943 na Wachttoren Bijbelskoro Gilead ben bigin gi leri na zendeling gi na dienst na ini tra kondre, èn na a kaba foe na di foe Toe Grontapoefeti den seni den go na ala sortoe kondre foe meki na kownoekondre kotoigiwroko kon moro bigi. Na wroko na ini den kondre foe na kristenheid ben gro nanga disi, spesroetoe ini Italië, Portugal, Spanje nanga na bigi gebied foe Latijns-Amerika.
8 „Go, taki profétitori”, na kari ben de! Osofamiri di ben gi densrefi krinkrin ben hari komoto foe Canada, den Verenigde Staten, Bigi Brittanië, Europa, Austraal-Azië foe sroiti densrefi na den zendeling ini njoen gebied pe bigi fanowdoe ben de foe prékiman. Nanga foeroe fertrow den ben meki bekenti san ’na Soeverein Masra Jehovah ben taki’. Jehovah jeje ben de tapoe en Kotoigi foe ben meki den man foe meki bekenti na a heri grontapoe „na dé foe refensi” foe Gado gi na kristenheid, foe bari „fri” gi den wan di na falsi fasi foe anbegi ben ori den ini katibo (Jesaja 61:1, 2; Zacharia 4:6). Disi ben abi leki bakapisi dati na ini wan pisten foe féfi jari wan kefarlek gro ben de na ini na gemiddeld nomroe foe Kotoigi di ben e préki na kownoekondre ala moen: foe 109.794 na ini 1943 te 2.501.722 na ini 1983.
Grontapoe patron
9, 10. (a) O bigi na meki bekenti na ini a ten foe Amos ben e doe èn nanga san disi e akroederi now? (b) Soleki na profétitori foe Amos e agersi, fa den sokari heiden ben go loekoe na kristenheid?
9 Disi e waka baka na patron foe a ten foe Amos, di na pori ben moe bari ooktoe na ini Asdod — na heiden centrum foe anbegi na ini na krosbé Filistéa — èn te go doro ini Egypte. Na Soeverein Masra Jehovah ben taki: „Taki en tapoe den libitoren na ini Asdod èn tapoe den libitoren na ini na kondre Egypte èn taki: ’Kon makandra na den bergi foe Samária èn loekoe den foeroe ongeregeldheid na en mindri èn den geval foe bidrigifasi na inisé foe en. Èn den no ben sabi foe doe san ben de reti,’ na so den wortoe foe Jehovah de, ’den sma di e poti tapoe makandra na doe ogri nanga tranga èn ogri foefoeroe na ini den libitoren foe den.’” — Amos 3:9, 10.
10 Na so a de toe dati na ini na disiten préki, dati Jehovah refensi sa kon na tapoe na kristenheid, ben panja go boen fara na dorosé foe den kondre foe en na ini heri Afrika, tapoe den eilanti na ini den grontapoe se èn na ini foeroe pisi foe Oostoesé. Bijbel e gebroiki Egypte leki wan prenki foe na heri ogri grontapoe di kon de leki wan freemde sma gi Gado, èn so na boskopoe foe na pori foe na kristenheid ben meki bekenti na na heri grontapoe (Teki gersi Jesaja 19:19, 20.) Na ini foeroe foe den sokari heiden naatsi den sma sabi boenboen foe den ’ongeregeldheid, gridifasi, oneerlekfasi, tranga èn ogri foefoeroe’ na ini na kristenheid. Na ini den hondrohondro jari di psa sma ben si drape fa den zendeling na ini na kristenheid ben abi wan pisi na den idiologis oorlog nanga revo èn ben dini leki na fesipisi gi na internationaal handel na ini fetisani nanga narkotika. Efoe wan Wachttoren zendeling e bigin taki nanga wan boedhist dan foeroetron den e jere: ’Ma loekoe pikinso na den moreel toestand di de na mindri den kristen; wi leki boedhist abi wan moro betre moraal, soboen foe san-ede wi ben sa moe kenki?’ Na zendeling moe tjari kon na krin dati na fasi foe anbegi foe na kristenheid e kenki krinkrin foe na kristendom foe na bijbel. Pas dan den sa bigin arki na en.
11. Sortoe disiten situwasi e kroederi nanga na porifasi na ini Samaria?
11 Neleki fa a ben de na ini na owroe Samaria na so den politiek man nanga den hé sma na ini na kristenheid, bigiwan nanga pikinwan, „no sabi foe doe san de reti”. Boiti foe dati, den strati na ini moro foeroe foe den sokari kristen kondre tranga nanga kroektoedoe e meki den no de veilig (Mattéus 24:3, 12). Disi de wan bigi difrenti nanga den moro vréde toestand na ini foeroe no-kristen kondre.
12. Fa na kristenheid ’e poti tapoe makandra tranga ogridoe nanga ogri foefoeroe’?
12 Na so ooktoe plan e meki internationaal na so wan skreki fasi gi „tranga nanga ogridoe”. A no ben de nofo ete dati den naatsi foe na kristenheid ben gi faja foe sma ben feti den Toe Grontapoefeti, sodati na broedoepaiman de na den tapoe foe na srakti foe sowan 69 miljoen libisma. Now na kristenheid e teki prati na a feti a mindri den toe supermakti, „na kownoe foe zuidsé” èn „na kownoe foe noorsé”, leki wan bakapisi dati den naatsi foe en e bow-poti kernwapen tapoe na gron foe den foe tjari dede nanga pori kon.
13. Fa den politiek fesiman foe tranga ogridoe ben abi wan prati na a kontroe foe Daniël 11:40 nanga Lukas 21:25?
13 Di wan fisiti ben tjari go na Japan dan na moro prenspari takiman foe na „kownoe foe na zuidse” ben taki: „Na wan enkri waarde foe abi kernwapen de na ini disi, dati wan sma e sorgoe dati den no kan gebroiki den — noiti.” Ma foe san-ede meki den abi den dan? Foe di Satan, na gado foe na grontapoe disi, ben kori den naatsi go na ini wan strop foe wan dilemma (wan moeilek bosroiti a mindri toe mogelekheid) di den no man komoto na ini. Leki reactie dati na „kownoe foe na zuidsé” e kon „toeka” nanga na „kownoe foe na noordsé” meki na moro prenspari takiman foe na kownoe di wi kari leki laatste wan ben ferteri dati kernwapen foe middellange afstand ben sa poti fesi tapoe na kontren foe den Verenigde Staten foe di den o poti den ’na ini den se’. Ala disi de wan kontroe foe Jezus profétitori di e go foe „broeja skreki foe den naatsi di foe na babari foe na se nanga na sekiseki foe en no sabi wan pasi foe komoto”. — Daniël 11:40; Lukas 21:25; Openbaring 12:9-12.
14. Na sortoe fasi na situwasi èn na bakapisi foe en e memre wi na den sani di psa na ini a ten foe Noach?
14 Sensi den dé foe Noach na libismafamiri noiti ete ben tanapoe na fesi na kefar foe sowan „ogri foefoeroe” èn foe na tapoe-skreki foe moro tranga. Na historia foe na ten foe Noach e taki: „Jehovah ben si dati na takroedoe foe den libisma ben kon foeroe psa marki na tapoe na grontapoe èn dati ibri firi foe na prakseri foe en ati alaten ben de nomo takroe. . . . Èn na grontapoe ben kon pori na ini na ai foe na troe Gado èn na grontapoe ben kon foeroe nanga tranga”. Foe na takroedoe dati ede nanga na tranga dati meki Jehovah ben pori den ogri sma nanga jepi foe na Froedoe. Ooktoe now a abi na prakseri foe „pori den sma di e pori na grontapoe”. — Genesis 6:5-13; Openbaring 11:18; Lukas 17:26, 27.
Den foefoeroe na kristenheid
15. Fa Jehovah ben sorgoe dati wan „gensman” ben tjari na kroetoe kon na tapoe Samaria?
15 Pe na tanapoe tesi nanga fesi na mindri den supermakti foe na grontapoe disi sa doro? Jehovah ben taki foe disi wan sani, soleki wi e lési na ini Amos 3:11: „Foe dat’ede disi na Masra Jehovah ben taki: ’Wan gensman srefi de lontoe a kondre, èn séker a sa hari na tranga foe joe poti na gron, èn ini joe libitoren den sa foefoeroe troetroe!’” Soema na a gensman disi? Na ini a ten foe Amos na „gensman” ben de na grontapoe makti foe Assyrië. Na makti legre foe Assyrië Jehovah ben boewégi en so èn a ben gebroiki en leki wan agersi tiki foe tjari na kroetoe kon na tapoe na Samaria di ben fadon komoto na bribi soleki Jesaja 10:5, 6 ben skrifi: „Ha, na Assyriaman, na tiki foe mi atibron, èn na tiki di de na ini den anoe gi na kroetoe foe mi na fesi foe ala sma! Mi sa seni en go na wan naatsi di fadon komoto na bribi, èn tége na pipel foe mi atibron mi sa gi en komando, foe teki foeroe sani di a wini èn teki poeroe foeroe goedoe èn foe meki a tron wan presi pe foetoe e trapoe neleki den tokotoko foe den strati.”
16. (a) Fa Openbaring 17 e skrifi foe wan srefi toeka na ini a ten disi? (b) Sortoe sani di e psa e sori dati na pori foe na kristenheid de krosbé?
16 Na a srefi fasi Jehovah sa gebroiki wan disiten Assyriaman di abi wapen srefsrefi leki en „tiki” nanga „ambéri” foe tjari na strafoe kon abra na kristenheid di fadon komoto foe bribi. Ija, na heri grontapoe makti foe falsi anbegi, Babylon a Bigiwan, sa kisi pori dan foe den ogri-ati „toetoe” — den politiek makti di de nanga sroedati de now kaba wan pisi foe den V.N. (Jesaja 10:15; Openbaring 17:5, 16, 17). Na djoegoedjoegoe foe na kon tanapoe fesi nanga fesi disi di e kon krosbé wan sma nofotron kan jere na ini na aladé njoensoe. Na ini U.S. News & World Report no so langa psa kaba foe eksempre ben taki a sani di e kon now: Na katholiekbribi nanga na communisme na ini Polen no wawan e soetoe ede kon tanapoe fesi nanga fesi. Sensi na Johannes Paulus II ben tron na ini 1978 paus, dan na djoegoedjoegoe na mindri kerki nanga na communistis tiri na ini heri Oost-Europa ben kon alatron moro bigi. Wan njoen feti lostoe de na mindri den lomsoe bisschop na ini na Sovjetblok . . . Na fasi di a abi sondro sekseki èn di na paus e verdedig na afersi foe den katholiek ben teki na sfeer disi foe tanapoe fesi nanga fesi doe kon . . . Den communistis tiri no e meki a de wan kibritori dati den e loekoe a paus nanga prakseri foe ogri.
17. San na boekoe Amos, èn ooktoe tra profétitori e taki foe na foefoeroe foe na falsi fasi foe anbegi?
17 A sa go foe dat’ede precies soleki fa Jehovah ben meki den skrifi en na ini Amos 3:15: „’Èn den ivooroso moe pori gwe èn foeroe oso sa moe kon na wan kaba’, a so den wortoe foe Jehovah de.” Den goedoe nanga na lobi foe goedoe foe na kristenheid sa pori gwe, makandra nanga di foe na heri makti foe na falsi anbegi. — Ezechiël 7:19; Openbaring 18:15-17.
18. (a) Na „Assyriasma” o go abra foe doe sortoe sani di bigi-memre o meki a doe? (b) San disi o tjari kon, èn nanga sortoe bakapisi gi na pipel foe Jehovah?
18 Ma disi sa wani taki dati Jehovah loyaal dienstknegti sa kon fri wantewante foe na sjen, na ferfolgoe èn na kwinsi di a grontapoe foe Satan ben tjari kon na tapoe den? No ete! Na „Assyriaman” di lobi politiek — „na tiki” èn „na ambéri” di Jehovah e gebroiki foe tjari na kroetoe kon tapoe a kristenheid di fadon komoto na bribi sa opo ensrefi meki bigi tége Jehovah foe di den o drai go na tapoe en getrow kotoigi dja na grontapoe. Ma sondro winimarki! (Jesaja 10:15-19) Soleki na apostel Johannes ben si na ini wan visioen, dan den „kownoe foe na grontapoe”, den politiek makti foe na V.N. — ’wilder meti’, sa kon makandra foe feti tége na „Kownoe foe den kownoe èn Masra foe den masra” foe Gado di poti tapoe na troon. Dati sa de na marki foe Armageddon kon, „na feti foe na bigi dé foe Gado na Almaktiwan”. Na feti disi sa wani taki na pori foe ala den sroedati makti foe Satan na grontapoe, èn jepi gi „ibri sma di e kari na nen foe Jehovah”. — Openbaring 16:14, 16; 19:11, 16, 19-21; Romeini 10:13.
19. Sortoe fertrow na eksempre foe Amos nanga na kontroe foe en profétitori tége Samaria moesoe gi wi?
19 Fa joe e waka go miti na pisiten disi foe tranga foe dat’ede? Sondro degedege nanga na faste fertrow taki Jehovah sa meki en proféti wortoe kon reti! Ooktoe sondro degedege joe sa teki net so wan faste bosroiti leki Amos, di ben préki wan kroetoe boskopoe di no ben de populair gi na pipel di ben fadon komoto foe bribi. Ma fa joesrefi sa kan tan na libi èn njan na prisiri foe go na ini na moro bigi Njoen Seti di na Soeverein Masra Jehovah e meki klari gi den sma di lobi en? Na aksi dati wi sa go gi wan piki na tapoe en na ini na tra artikel.
Aksi foe herhaal:
◻ Fa Amos ben de wan heri moi eksempre gi wi nanga a fasi fa a ben tjari ensrefi ini wan ten foe tranga?
◻ Sortoe „fertrow afersi” wi mag ’préki’ now?
◻ Na sortoe fasi na Samária foe owroe ten de wan prenki foe na kristenheid?
◻ Fa wan kaba sa kon na a pisten disi foe tranga, èn san e sori taki na kaba disi de krosbé?
[Prenki na tapoe bladzijde 2]
Na Soeverein Masra Jehovah ben seni na skapoeherder Amos go foe préki wan boskopoe di no ben de populair
[Prenki na tapoe bladzijde 4]
’A marki na sé a skoto’ gi Babylon a Bigiwan