Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w87 15/10 blz. 1-5
  • Poti den afersi reti mindri Gado nanga yu

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Poti den afersi reti mindri Gado nanga yu
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1987
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • Profeiti fu wan natie di ben du fowtu
  • Fa yu kan kisi en bunati?
  • Wan Profeiti fu Owruten Di Abi wan Boskopu gi a Ten Disi
    A Profeititori fu Yesaya — Leti gi a Heri Libisma Famiri I
  • Yu sa taki: „Dya mi de! Seni mi”?
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1987
  • Edepenti fu a buku Yesaya—Pisi I
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2006
  • Tan Fruwakti Yehovah
    A Profeititori fu Yesaya — Leti gi a Heri Libisma Famiri I
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1987
w87 15/10 blz. 1-5

Poti den afersi reti mindri Gado nanga yu

„Awinsi yu sondu ben sa de leki redikatun, den sa kon so weti leki sneeuw.” — YESAYA 1:18.

1, 2. San yu ben sa kan denki kande efu wan sma ben taki: ’Kon now èn meki wi tak-go-tak-kon makandra’? (b) Fu san-ede wi no mu ferwakti dati a de wan afersi fu gi èn teki ini a tori fu Gado?

EFU spanning de a mindri yu nanga wan tra sma fu wan fowtu ede di ben du ini a ten di psa ofu fu wan du ede di no ben de switi, dan fa yu ben sa du tapu den wortu di e kon now: ’Kon now èn meki wi tak-go-tak-kon makandra’? Dati ben sa kan de wan kari fu go sdon rustig pikinso fu si san kan du tapu a kontren fu gi nanga teki, èn pe ibriwan sma ben gi pikinso fu en sei èn ben klari fu doro wan skeki. Ibriwan sma ben kan sori en sei fu na afersi èn ibriwan sma ben sa kan piki dati a ben abi wan seiker marki fu fowtu ofu ben ferstan bepaalde sani ferkeerti.

2 Ma yu ben sa kan denki dati na Mekiman ini a fasi dati ben sa aksi: „Kon now, èn meki wi tak-go-tak-kon makandra,” soleki Yesaya 1:18 e taki ini na King Yames-vertaling? Kwetkweti. Nowan sma fu wi ben sa kan ferwakti fu go taki nanga Yehovah fu a tori te a kaba (The New English Bible) ofu fu taki fu gi nanga teki nanga en, neleki Yehovah mu piki dati a meki wan fowtu èn e de klari fu mu kon na wan seki. Ma efu wi wani vrede nanga Gado, dan san den e aksi fu wi ini akruderi nanga Yesaya 1:18?

3. San na a yoisti betekenis fu na Hebrew wortu di vertaal sontron ini Yesaya 1:10 nanga „tak-go-tak-kon makandra”?

3 Na gron betekenis fu na Hebrew wortu di vertaal nanga „tak-go-tak-kon makandra na „teki bosroiti, krutu tapu, buweisi”. A abi wan sani fu du nanga a wet èn a abi moro na ini en leki dati tu sma soso e tak-go-tak-kon nanga makandra. Wan bosroiti ofu wan sani di mu taki de ini a tori (Genesis 31:37, 42; Yob 9:33; Psalm 50:21; Yesaya 2:4).a Wilson’s Old Testament Word Studies e gi na betekenis „abi leti; overtoigi wan sma nanga yepi fu tak-go-tak-kon, tori san de yoisti èn tru”. Gado ben gi a komando: „Kon now, meki wi poti sani reti” (The New American Bible) ofu, „Meki wi poti den afersi reti.”

4-6. Suma ben de Yesaya, èn oten a ben dini leki profeiti?

4 Yehovah Gado ben gebroiki na profeiti Yesaya fu taki na krakti boskopu disi. Suma ben de Yesaya, èn fu san-ede en boskopu ben fiti gi en ten? Fa wi kan nyanbun fu en?

5 Na wortu „profeiti” e kari na furu sma ini a ten disi kande den prakseri fu na wan ofu tra ascetis yonkuman (wan sma di e tan fara fu gudu nanga prisiri) di ben preiki a kron luku fu en tapu a tru libi. Tra sma kande e denki na wan owru, ongewoon èn freemde sortu sma di e poti ensrefi leki krutuman fu den toestand di de. Ma na redelek man Yesaya di ben de wan man di e hori en balansi, èn di Yehovah ben gebroiki fu skrifi a bijbelbuku di e tyari en nen, ben de heri trafasi.

6 „Yesaya, na Manpikin fu Amos”, ben e libi ini Yuda èn ben dini Yehovah actief „ini den dei fu Uzzia, Yotham, Achaz nanga Hizkia, kownu fu Yuda” — more leki fotenti yari langa. Tapu wan bescheidenfasi Yesaya no ben g moro furu bodoi fu ensrefi. Leki fa mofo taki e sori dan a ben de famiri fu na kownu-geslagti fu Yuda. Wi sabi seiker dati a ben de wan osopapa èn dati en uma ben meki tu pikin gi en. A kan de dati baka di a uma dede, a ben trow baka èn ben tron papa fu ete wan manpikin, di ben tyari na profeitis nen, Immanuël — Yesaya 1:1; 7:3, 14; 8:3, 18.

7. Fu san-ede wi mu abi belangstelling gi a profeititori fu Yesaya?

7 Bepaalde sani e kruderi a mindri na ten fu Yesaya nanga a di fu wi. Yu ben si dati wi e libi ini wan ten fu internationaal spanning ofu fetikefar. Aladi kerki nanga politiek tiriman di e taki dati den e anbegi Gado, e poti densrefi leki eksempre fu waka na den baka, toku wi e si ini koranti furu tron nyunsu fu moni nanga moreel schandaal na ini san den de na ini. Fa Gado e si den sortu tiriman disi, spesrutu den wan di de wan nanga na kristenheid? San e wakti den nanga den sma di e waka na den baka? Ini a buku Yesaya wi e feni kommentaar di komoto fu Gado di abi fu du langalanga nanga den sortu afersi disi di abi na belangstelling. Wi e feni ooktu leri di de fu belang gi wan fu wi, aladi wi persoonlek e feti a baka fu dini Gado.

Profeiti fu wan natie di ben du fowtu

8. San wi e feni ini a buku Yesaya, èn na ini sortu stijl a ben skrifi?

8 Te yu e leisi a buku Yesaya, dan yu sa feni drape boskopu fu na fowtu fu Yuda nanga Yeruzalem, historia tori fu feianti di fadon kon feti nanga den boskopu fu a pori fu natie di ben lontu den èn sani di ben taki na fesi fu na kon bun èn na ferlusu fu Israël di e gi dek’ati. Ala disi skrifi na ini wan moi fasi di no soi. Dr. I Slotki e taki: „Koniman e gafa Yesaya fasi fu luku sani èn a fasi fa a e skrifi leki yu e si den sani, na abi di a abi ini en makti fu krakti eksempre, stafrijm afu-rijm nanga na tumsi moi balansifasi nanga na ritmisch vloeiendheid fu den zin fu en.” Meki wi go ondrosuku spesrutu den bigin boskopu fu Yesaya — di de fu feni ini kapitel 1.

9. San wi sabi fu a ten na ini san den omstandigheden na ondro san Yesaya kapitel 1 wan skrifi?

9 Na profeiti no e ferteri precies oten a skrifi na kapitel disi. Yesaya 6:1-13 kon fu a yari di kownu Uzzia ben dede. Efu Yesaya ben skrifi den bigin kapitel sobun a fesi, dan a kan de dati a e ferteri na ini dati fu na situwasi di ini a ten fu na kownuwroko fu Uzzia no ben kon na krin ete na publiki. Ini algemeen Uzzia [829-777 Bifo G.T.] ben tan du san de reti ini Yehovah ai”, soleki Gado ben blesi en tiri nanga bun. Toku wi sabi dati a no ala sani ben bun, bika bifo Gado ben naki Uzzia (ofu Azarja) nanga gwasi fudi tapu wan asranti fasi a ben offer switismeri ofrandi ini na tempel, „a pipel ben go doro nanga a tyari fu srakti ofrandi èn offer ofrandi tapu den heipresi” (2 Kronieken 26:1-5, 16-23; 2 Kownu 15:1-5). Na takru fasi di ben de na ondrosei ini Uzzia ten ben kan meki dati na koti ben kon fu goddelowsufasi fu san wi e leisi fu en bakapikin Achaz (762-745 Bifo G.T.) wan situwasi di Yesaya kande ooktu ben abi ini prakseri bifo a ben skrifi. na moro prenspari leki wan spesrutu datum gi kapitel 1 de na sani san ben buweigi Gado fu taki “meki wi poti den afersi reti a mindri wi.”

10. Sortu situwasi ben de ini Yuda ini a ten fu na tiri fu kownu Achaz, spesrutu mindri den tiriman?

10 Sondro fu frede Yesaya ben taki: „Helu fu na sondu natie, na pipel di hebi nanga sondu, wan siri fu ogriduman, pori manpikin! Den ben gwe libi Yehovah, den ben behandel na santa Israël nanga afrontu, den ben drai densrefi go na baka. Na heri ede de ini wan siki toestand, èn na heri ati de sondro krakti. Fu na ondrofutu srefi te go na a ede nowan bun presi de” (Yesaya 1:4-6). Na tiri fu kownu Achaz fu tina-siksi yari ben abi na marki fu a dini fu kruktu gado. A ben bron „en manpikin [leki srakti ofrandi] ini na faya akruderi den tegu sani fu den natie . . . Èn doronomo a ben e tyari . . . ofrandi smoko tapu den heipresi èn tapu den pikinbergi èn ondro ibri sortu fu bon di ben abi furu kowru.” (2 Kronieken 28:1-4; 2 Kownu 16:7). Ongeregtigheid, tyuku nanga hurudu ben de sani di ben panya na mindri den granman, di moro bun ben kan de tiriman ini na owru Sodom. (Yesaya 1:10, 21-23; Genesis 18:20, 21) Gado seiker no ben kan feni den bun. Èn fa a ben sa de nanga a pipel di ben de na ondro den sortu tiriman disi?

11. Fa wi mu frustan Yesaya 1:29, 30?

11 Na profeiti Yesaya ben meki kon bun a fesi o takru a ben de nanga a pipel fu di a ben ferteri fu den santa bon èn dyari pe den ben ofrandi gi kruktu gado èn pe den ben bron switismeri ofrandi gi den heiden gado. Den „makti bon disi” ben sa de wan oorzaak fu syen. (Yesaya 1:29; 65:3). Te a e tyari na eksempre go moro fara tapu den diniman fu kruktu gado srefi, dan Yesaya ben skrifi: „Unu sa tron leki wan bigi bon fu san den wiwiri flaw, èn leki wan dyari di no abi watra.” (Yesaya 1:30). Iya, sma di ben gwe libi libi Yehovah ben sa kon „na den kaba”. Den ben sa de leki pispisi udu di e teki faya esi èn den kruktu gado fu den ben sa de wan pikin faya — alatu ben sa teki faya. — 1:28, 31.

12, 13. Sortu punt die e kruderi nanga makandra de a mindri wi ten nanga di fu Yesaya?

12 Teki dati gersi now pikinso nanga na situwasi ini a ten disi. Ini na pisten fu wán mun den bericht di e kon now ben de fu leisi ini den koranti ini den Verenigde Staten: wan barinen kandidaat gi na presidentschap hari ensrefi puru fu di wan schandaal ben du kon fu di sma ben ferteri fu en dati a ben de wan sma di ben „feti baka uma”; wan tra sma ben mu teki a presi fu wan prenspari kerki fesiman bakadi ben kon de bekenti dati a ben du sutadu èn den ben abi kragi fu en taki a ben gi ensrefi abra na homoseksualiteit, kenki fu patna èn na gebroiki fu moni tapu wan ferkeerti fasi fu pai moni dati sma tapu den mofo (Leki fa Time fu 11 mei 1987 taki dan a ben abi „leki fa sma e taki sensi 1984 na kefarlek bigi moni fu $4.6 milyun di a ben hari kon de fu en fu onkostu”). Ini Oostenrijk a yari di psa den ben puru ’na Ab fu Rijn fu en positsi èn den ben kragi en dati a ben pori $6 milyun nawan onti-oso nanga fesa gi memre fu na fosten partij di ben de a makti e tiri èn gi yongu uma nanga wan mindri bun bakagron’. Seiker yu kan kari tra eksempre fu tiriman di gi densrefi abra na den sortu du disi. Fa yu e denki dati Gado e si den sortu sma disi?

13 Fu na sei fu den sma ini algemeen wi kan si wan gro ini kerki polarisatie. Son sma e draibaka gi kerki fu di den e tegu fu en ofu de nanga wan mi-no-ke-fasi. Soso 3 procent fu den sma di e libi na ini Engeland e fisiti fu eksempre na fu na kondre. Na tra pisi de kefarlek vroom sma. Disi e kon de fu si ini a gro fu na nomru fu charismatische kerki, nanga den emotioneel krakti fu hari sma kon di e du kon fu di wan sma sma kan kon „kisi ferlusu”, kan taki ini tongo, ofu e si dati siki sma e feni betre. Bigi ipi sma e lon go na santa presi ini a howpu fu si wondru e psa. Trawan e tyari offer ini na vorm fu f du fu „bribi”, soleki a kroipi na tapu kindi di e brudu fu si na Wenke fu Guadelupe (Mexico foto). Wan koranti ben taki: „Aladi a de di a de èn na faya nanga san sma e gi grani na en mag de gi dorosei sma wan sondro syen moksi fu kristendom nanga heidendom, toku na Wenke de na moro prenspari figuur ini na lomsu bribi ini Mexico.”

Fa yu kan kisi en bunati?

14. Fa Yehovah ben meki bekenti nanga mofo fu Yesaya dati a no e teki ala sma di e taki dati den e anbegi en?

14 Yehovah Gado no e libi wi ini bruya ini a tori fa a e si den sma di e taki dati den de na en sei ma di „no wani anbegi na Tata nanga yeye èn waarheid.” (Yohannes 4:23). Efu wan natie, wan kerki grupu ofu wan aparti sma no e handri ini akruderi nanga den markitiki di Gado tyari kon na krin, dan ibri sori na dorosei fu a dini fu Gado de wan sani di no abi waarde. Kerki fesa nanga ofrandi ben de fu eksempre a mindri den vereiste fu na tru anbegi ini na owru Israël (Leviticus kapitel 1-7, 23). Toku Yesaya ben skrifi fa Gado e si a tori — wan takru krutu tapu den dyu di no ben de getrow èn di ben hori den gwenti disi: „Te yu e bradi yu inisei anu opo, mi e tapu mi ai gi yu. Awinsi yu e seni furu begi kon, mi no e arki” (Yesaya 1:11-15). Na so a de ooktu ini a ten disi. Na presi fu feni prisiri ini kerki ceremonie ofu geloofsbelijdenis nanga begi di sma leri na ede, dan Gado wani begi èn yoisti du di komoto fu sma ati.

15. Fu san-ede Yesaya 1:18 e g wi rede fu howpu, èn san de na betekenis fu den wortu ’kon, èn meki wi poti den afersi leti’?

15 Na sabi disi e gi wi na fondamenti fu howpu. Sma kan kisi na bunati fu Gado. Tapu sortu fasi? Yesaya nanga krakti e taki: „Wasi yusrefi, krin yusrefi, puru na takrudu fu yu waka nanga libi fu fesi mi ai, tapu fu du ogri. Leri fu du bun, suku geregtigheid.” Baka na dek’ati disi Yesaya e pristeri na komando fu Gado: „Kon now, èn meki wi poti afersi leti a mindri wi.” Sobun Yehovah no ben aksi fu wan konmakandra a mindri sma sma di de speri èn di ben sa go sdon fu kon na wan skeki, pe wan gi èn teki de na ini a tori. Gado ben sabi san de yoisti èn leti. Na krutu fu en ben de: A de den sma di ben mu tyari kenki di ben de fanowdu kon èn den ben mu skeki densrefi densrefi na en yoisti èn regtvaardiki markitiki. Dati de ooktu so ini a ten disi ete. Sma kan kenki, sodati den kisi a bunati fu Gado. Srefi wan sma di a waka nanga libi fu en seiker ben takru, kan kenki. Yesaya ben skrifi: „Awinsi yu du ben de leki redikatun, den sa meki kon de so weti leki sneeuw.” — Yesaya 1:16-18.

16. Fa son sma ben teki bijbel rai ini a tori fu a du fu ogri?

16 Ma wan firi de fu si den sortn rai disi, ma dan fu denki dati a de gi tra sma. Yesaya ben du dati. Te yu luku en bun dan ibri wan sma aparti mu ondrosuku ensrefi. Efu wan kristen gi ensrefi abra na seryusu sondu, soleki lei, bidrigifasi, sekshurudu, ofu tra seryusu psi fu Gado wet, dan a de tumsi prenspari fu sori berow èn du wroko di fiti berow (Tori fu den Apostel 26:20). A de wan sani fu prijse dati son sma ’ben poti afersi leti a mindri den nanga Yehovah’. Na Wachttoren fu 15 april 1985 ben behandel fu eksempre den afersi fu a poti reti fu sonde di ben kan kibri kande gi na ai fu tra sma ma di Gado ben si (Mattéus 6:6; Filipi 4:13). Dri kontren ben kari pe prakseri ben mu poti a tapu. Teki a kibrifasi wan brudutransfusie, masturbatie (a prei nanga wan sma syenpresi) èn dringi sopi pasamarki. Bakadi na stof dati ben behandel, dan wan bigi nomru fu leisiman ben skrifi brifi na ini san den ben tyari den warderi kon na fesi; den ben piki dati den ben meki na fowtu dati, ma dati den ben tyari kon sofara fu abi berow èn fu tyari kenki kon.

17. Fa Yesaya 1:18 kan tyari kon a tapu wi èn yepi wi srefi efu wi du bigi sondu?

17 A no de fu taki dati a moro bigi pisi fu den kristen di ben studeri na materiaal disi no ben gi densrefi abra na bigi sondu. Ma ete na boskopu fu Yehovah musu poti wi fu go ondrosuku sani dipi. Wi musu poti na wan ofu tra afersi bun na mindri wi nanga Yehovah Gado? Wan prenspari elementi fu na boskopu fu Yesaya ben de na yoisti buweigi fu na ati. Ini a tori fu a begi wan sma ben sa kan aksi ensrefi: ’Den begi fu mi e kon fu a dipi fu mi ati èn mi e du ala muiti fu handri na ini akruderi nanga den begi fu mi?’ Den sma di e gi densrefi abra, na sowan ondrosuku, ben kon si dati presi de fu wan kenki kon. Den ben begi fu kisi moro sabi fu a wani fu Gado èn toku den ben gi pikinso ten na a studeri fu a bijbel èn kristen publikatie. Trawan ben begi fu abi wan moro bigi prati na a diniwroko. Ma a libifasi di den ben hori, ben tapu den fu poti wan stap go na baka tapu a kontren fu moni fu di den ben e go du moro mendri grontapuwroko. Ofu yu ben begi dati Gado ben sa blesi a wroko fu yu tapu a kontren fu a meki fu disipel? Ofara yu e wroko na en fu tron wan bun leriman? Yu ben tyari moro gobaka go nanga yu heri konsensi èn sori dati yu ben de klarklari fu poti ten fu studeri geregeld a bijbel nanga wan tra sma? Te yu e span yusrefi ini akruderi nanga yu begi, dan yu sa sori yu opregti lostu dati Gado arki na yu.

18. Fu san-ede wi mu poti prakseri na a poti reti fu afersi mindri wi nanga Gado?

18 A de wan sani di yoisti srefsrefi dati ibriwan fu wi feti dati ini ala pisi fu wi libi den afersi ’poti reti’ na mindri wi nanga Gado, wi Mekiman. Luku na tak-go-tak-kon fu Yesaya na ini a tori disi; „Wan mankaw sabi heri bun a sma di bai en, èn na buriki na nyanyanbaki fu en eiginari; Israël fu en sei no ben sabi, mi eigi pipel no ben tyari ensrefi na wan koni fasi” (Yesaya 1:3). Nowan sma fu wi ben sa wani den taki fu en leki wan sma di abi mendri sabi ofu warderi leki wan mankaw efu wan buriki. Ma na sani dati di skrifi ben kan tyari kon na tapu wi efu wi ben sa denki dati wi no afu du muiti fu leri sabi a sma di e gi wi libi èn den vereiste fu en èn dan fu du seryusu muiti fu libi ini akruderi nanga dati.

19. Sortu ferwakti Yesaya ben poti a fesi den sma di e poti afersi reti nanga Gado, èn san disi wani taki gi wi?

19 Yesaya ben gi en pipel a reide fu luku sani nanga howpu. A ben taki dati den ben kan kisi wan krin positsi baka na fesi fu Yehovah. Disi ben sa de dan net leki wan krosi di ben ferfi redi ben kon de weti leki wol ofu ben sa tron leki na ede fu na bergi Hermon di ben tapu nanga sneeuw (Yesaya 1:18; Psalm 51:7; Daniël 7:9; Openbaring 19:8). Awinsi na moro bigi pisi fu den sma no ben sa teki disi na wan bun fasi, èn na natie fu dat’ede ben sa gi abra na a fet’owru èn na katibo, toku wan getrow fikapisi ben sa kan drai baka. Ooktu wi kan kisi na bunati fu Yehovan, kande nanga yepi fu opziener di e du wroko nanga den heri konsensi, ofu e du dienst ini a gemeente leki lobi ’krutuman èn raiman’ (Yesaya 1:20, 24-27; 1 Petrus 5:2-4; Galasia 6:1, 2). Abi sobun na overtoigi dati yu kan poti afersi reti na mindri Gado nanga yu. Èn efu yu abi kaba na bunati fu Gado, yu kan meki a matifasi fu yu nanga en kon moro tranga. Dati warti futru ibri muiti fu a sei fu yu.

[Futuwortu]

a Dr. E.H. Plumtre e ferklari: „Na fasi fa [na King James-Vertaling e vertaal] e tyari a prakseri kon fu wan takmakandra mindri speri. Na Hebrew wortu morofuru e gi a sfeer baka fu wan sma di nanga makti e poti wan ultimatum, soleki wan krutuman e du dati nanga wan sma di den taki du wan ogri.”

Punt fu luku baka

◻ San den ben bedoel nanga a komando ’kon èn poti den afersi reti’ nanga Gado?

◻ Sortu kruderi de a mindri a ten fu Yesaya nanga di fu wi?

◻ San aparti sma leki fa Yesaya taki ben mu du fu kisi a bunati fu Gado?

◻ Tapu sortu kontren moro ete, boiti bigi sondu, kande wi mu poti afersi reti mindri wi nanga Gado?

[Prenki na tapu bladzijde 1]

Skoinsi sei fu a bergi Hermon di abi sneeuw, te yu luku fu Zuidwest psa na oposei lagipresi fu na Yordaan go na go na den pikin hei fu Galiléa

[Prenki na tapu bladzijde 3]

Yesaya ben taki dati ’wan buriki e sabi na nyanyanbaki fu en eiginari’. San wi kan leri fu dati?

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma