Den ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku den eigi bun nomo
„O meki sma gi Yehovah tangi fu en lobi bunfasi èn fu den wondru wroko fu en na den manpikin fu libisma.” — PSALM 107:8.
1. Fa na apostru Yohanes e poti krakti na tapu na eigifasi lobi na ini en fosi brifi?
„GADO na lobi.” Fa den wortu dati wani taki furu! A no de fu fruwondru taki na apostru Yohanes ben firi en fanowdu fu taki den ete wantron na ini en fosi brifi (1 Yohanes 4:8, 16). Yehovah Gado no de lobi wawan, ma a de so srefi ini skin, ofu ini persoon lobi.
2. Na sortu fasi Gado ben sori lobi di a ben meki man nanga uma èn ben e seti sani gi den?
2 Prakseri pikinso fu na lobi di Gado ben sori ini na fasi fa a ben meki wi. Den warderi wortu fu David fiti srefisrefi. Leki wan psalm singiman ondro na krakti fu santa yeye a ben taki: „Mi sa prèise yu, fu di yu ben meki mi na wan tumusi dangra èn wondru fasi” (Psalm 139:14). Fu yepi wi fu libi ini gosontu nanga koloku, dan Gado ben meki a kan taki wi nyanbun fu prisiri di no abi kba nanga yepi fu den feifi zintuig fu wi — fu si, fu yere, fu tesi, fu smeri èn fu firi. Fa den sani di Gado meki ala presi lontu wi moi srefisrefi! O tumusi moi den furu difrenti prani nanga meti de, fu no taki fu na moifasi fu libisma postiri èn fesi! Gado meki so srefi wan lo tumusi switi froktu, gruntu nanga tra nyanyan di de fu feni krosibei fu wi (Psalm 104:13-16). Nanga bun reide, na apostru Paulus ben memre den sma di ben libi na ini na owru Listra taki Gado „ben du bun, fu di a gi unu alen komoto fu hemel èn ten te den bon gi froktu, fu di a e furu unu ati nanga nyanyan èn prisiri psa marki”. — Tori fu den Apostru 14:17.
3. Nanga sortu wondru fasi Gado meki wi?
3 Prakseri so srefi fu ala den blèsi fu wan koloku famiri libi. Moro leki dati, prakseri pikinso fu ala den prisiri di wi kan nyanbun fu den fu wi yeye èn emotioneel eigifasi ede: a man di wi man fu sidon prakseri sani, fu rideneri, fu memre sani, a konsensi èn spesrutu na man di wi man fu anbegi — alamala afersi di e poti wi bun fara moro hei leki den meti; èn so srefi wi no musu luku psa na prisiri di poku kan gi wi. Disi èn furu tra presenti e sori na lobi fu Gado gi wi.
4. Sortu sori fu a lobi fu Gado libisma ondrofeni fu sensi na sondu fu den fosi papa nanga mama fu den?
4 Degedege no de taki Adam nanga Eva ben nyanbun fu furu prisiri ini na volmaakti fasi fu den na ini a dyari fu Eden (Genesis 2:7-9,22, 23). Ma Gado ben trowe na libisma ras, di den ben misi fu du wan sani sondro fu suku den eigi bun nomo ini a tori fu ala den buweisi fu na lobi fu Gado di den ben e nyanbun fu den? Kwetikweti! Wantewante a ben seti sani fu poti ala den fowtu kon reti di ben kon leki bakapisi fu na psa di wi fosi papa nanga mama psa Gado Wet (Genesis 3:15). Yehovah ben sori lobi tu fu di nanga pasensi a ben frudrage den onvolmaakti bakapikin fu Adam (Rome sma 5:12). Èn fu olanga? We, te nanga now so wan 6000 yari! Spesrutu Gado ben sori lobi ini na bumui di a ben bumui nanga den futuboi fu en. Den wortu de tru: „Yehovah, Yehovah, wan Gado fu sari-atifasi nanga bunfasi, di no e kisi atibron esi-esi èn di de psa marki ini lobi bunfasi èn waarheid, di e kibri lobi bun-atifasi gi dusundusun, di e gi pardon fu fowtu èn na psa fu wet èn sondu. — Exodus 34:6, 7.
5. Fa Yehovah ben sori pasensi na wan lobi fasi ini na bumui di a ben bumui nanga na nâsi Israèl?
5 Iya, fu tru na pasensi ben bigi di Yehovah Gado ben sori ini na bumui di a ben bumui nanga den Israèl sma, fu bigin nanga na ten di a ben meki den tron wan nâsi na a futu fu na bergi Sinai te leki na heimemre-fasi fu den ben dwengi en fu trowe den krinkrin. Wi e leisi fu disi na ini 2 Kronieken 36:15, 16: „Yehovah na Gado fu den fositen tata fu den ben tan seni alatron baka warskow gi den nanga yepi fu den boskopuman fu en, fu di a ben firi sari-ati nanga en pipri èn nanga en tanpresi. Ma doronomo den ben e spotu den boskopuman fu na tru Gado èn ben e wisiwasi a wortu fu en èn ben spotu den profeiti fu en, te leki na atibron fu Yehovah ben opo kon tapu en pipri, te leki den no ben kan kon gosontu.” Ma sma ben de di ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku den eigi bun nomo. Meki wi luku now na libi fu wan tu fu den sma disi, fu si fa den ben du disi. Disi sa poti na fondamenti fu sori fa wi srefi kan du wan sani tapu na lobi fu Yehovah na wan tumusi praktis fasi.
Fa Moses ben du wan sani sondro fu suku en eigi bun nomo
6. Na sortu fasi na eksenpre fu Moses ben de tumusi bun, èn na ini sortu posisi a ben ondrofeni na lobi fu Gado?
6 Moses ben de wan tumusi bun eksenpre fu wan sma di sondro fu suku en eigi bun nomo ben du wan sani tapu a lobi fu Gado. Sortu okasi ben poti na fesi fu Moses leki na manpikin di na umapikin fu Farao ben teki leki en manpikin! Ma a ben frukisi „fu den handri en takru nanga a pipri fu Gado na presi fu nyanbun fu wan pisiten fu sondu, fu di a ben si na syen fu na Krestes leki wan moro diri sani leki den gudu fu Egypte” (Hebrew sma 11:25, 26). Na wan momenti, Moses ben wani fu fri den brada fu en, den Israèl sma, fu katibo na ini Egypte kondre. Ma den no ben warderi den muiti fu en, èn a no ben de na ten fu Gado tu fu meki den kon fri (Tori fu den Apostru 7:23-29). Ma, tintin yari a baka, dan fu na bribi fu Moses èn en angri fu yepi den brada fu en, sondro fu suku en eigi bun nomo, meki Yehovah ben gi en na makti fu du furu wondru èn fu dini 40 yari leki En profeiti, krutubakra, giman fu wet, nanga mindriman. Na ini den fasi disi Moses ben ondrofeni furu tron na lobi fu Gado gi en nanga den konpe Israèl sma fu en.
7. Fa Moses ben du tapu na sori di Gado ben sori lobi?
7 Fa Moses ben du na tapu na lobi èn no-frudini bunfasi fu Gado? A ben ’teki na no-frudini bunfasi fu Gado èn dan misi na marki fu dati’? (2 Korente sma 6:1) Kwetikweti! Sondro fu a ben suku en eigi bun nomo, dan Moses ben du wan sani tapu na lobi di Yehovah ben sori gi en fu di a ben poti prakseri alaten tapu Gado nomo. Alaten a ben luku go na Yehovah èn ben abi wan krosibei tranga matifasi nanga en Mekiman. Fa Gado ben prèise Moses di a ben e piri-ai gi Aron nanga Meriam fu di den ben suku fowtu na a brada fu den! Iya, Yehovah ben taki „mofo nanga mofo” nanga Moses èn ben meki a si „sori di Yehovah sori en srefi” (Numeri 12:6-8). Aladi Moses ben kisi furu grani, toku a ben tan de na moro safri-atiwan fu ala sma èn a ben du ala sani „yoisti so leki” fa Yehovah ben komanderi. — Exodus 40:16; Numeri 12:3.
8. Fa Moses ben sori taki a ben poti ala en prakseri trutru tapu Gado?
8 Moses ben sori tu taki a ben poti prakseri alaten tapu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo fu di a ben broko en ede gi na nen, a barinen, èn a soifri anbegi fu Yehovah. Na so Moses ben opo taki na tu okasi nanga bun bakapisi nanga Yehovah efu a ben wani sori den Israèl sma sari-ati fu di Gado nen ben de na ini a tori (Exodus 32:11-14; Numeri 14:13-19). Di den Israèl sma ben go moksi den srefi na ini kruktugado anbegi fu wan pikin kaw, dan Moses ben sori faya gi na soifri anbegi fu di a ben bari taki: „Suma de na a sei fu Yehovah? Kon na mi!” Bakadati Moses nanga den wan di ben de nanga en, ben kiri 3000 fu den afkodrei diniman. Dan fu 40 yari langa a ben frudrage wan pipri di ben kragi èn ben meki opruru. Degedege no de na ini taki Moses ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo, èn nanga dati a gi wi na ini a ten disi wan tumusi bun eksenpre. — Exodus 32:26-28;Deuteronomium 34:7, 10-12.
David opo du wan sani na wan tumusi bun fasi
9. (a) Fa David ben du na tapu na lobi fu Yehovah Gado? (b) Neleki David, fa wi kan gi Yehovah grani nanga warti sani?
9 Wan tra prenspari sma fu beibri di ben gi wan tumusi bun eksenpre fu opo du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo ben de na psalm singiman David, na di fu tu kownu fu Israèl. Na faya fu en gi a nen fu Yehovah ben buweigi en fu feti nanga na langa bigiskin man Goliat fu den Filistijn sma, di Gado ben meki David wini en (1 Samuwèl 17:45-51). Na srefi faya dati ben poti David fu tyari na ark fu na frubontu go na Yerusalen (2 Samuwèl 6:12-19). Èn a no ben de so taki na angri fu David fu bow wan tenpri gi Yehovah ben de ete wan sori fu na faya nanga warderi fu en gi na lobi nanga bunfasi fu Gado? A no de fu taki taki a ben de so. Taki a no ben mag abi na grani dati, no ben tapu David fu sreka sani gi na projekt èn fu gi Yehovah grani fu di en srefi ben gi leki bijdrage gowtu, solfru nanga diri ston fu tumusi bigi waarde (2 Samuwèl 7:1-13; 1 Kronieken 29:2-5). Du wan sani na so wan fasi tapu na lobi fu Yehovah sondro fu suku yu eigi bun nomo, musu buweigi wi „fu gi Yehovah grani nanga den warti sani fu wi’ fu di wi e meki kobroiki fu den sani di wi abi na skin fasi fu meki den Kownukondre afersi go na fesi. — Odo 3:9, 10; Mateyus 6:33.
10. Na sortu fasi a libi-fasi fu David warti fu waka na en baka?
10 Aladi David ben meki seryusu fowtu, toku na ini en heri libi a ben sori en srefi ’wan man di ben de wan prisiri gi Yehovah ati’ (1 Samuwèl 13:14; Tori fu den Apostru 13:22). Den psalm fu en furu nanga wortu fu warderi gi na lobi fu Gado. The International Standard Bible Encyclopædia e taki, taki David „ben furu nanga tangi moro leki iniwan tra sma di den e kari na ini den santa Buku”. Na psalm singiman Asaf ben taki taki Gado ’ben teki en knekti David, èn ben teki en puru fu den skapupen. . . . A ben teki en fu de skapuman tapu Yakob, en pipri, èn tapu Israèl, en famirigudu. Èn a ben go wei den akruderi na soifri retifasi fu en ati’ (Psalm 78:70-72). Fu tru, na libifasi fu David ben de wan di warti fu wi waka na en baka.
Yeises Krestes, na volmaakti eksenpre fu wi
11, 12. Fa Yeises ben sori taki a ben poti ala en prakseri trutru tapu Gado?
11 A no de fu taki, taki Yeises de na moro bun eksenpre fu wan sma di ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo. Disi ben buweigi Yeises fu du san? Na a fosi presi, a ben buweigi en fu gi en srefi na ini a dini fu Yehovah wawan. Degedege no de ini na tori taki Yeises ben poti alaten ala en prakseri tapu Gado dorodoro. Warderi gi na lobi èn bun-atifasi fu en Tata na hemel ben buweigi en fu de trutru wan sma fu yeye afersi. A ben abi wan krosibei èn tranga matifasi nanga Gado. Yeises ben de wan man fu begi, èn a ben lobi fu taki nanga en Tata na hemel. Ibri tron baka wi e leisi taki Krestes ben e begi. Na wan seiker okasi a ben psa wan heri neti na ini begi (Lukas 3:21, 22; 6:12; 11:1; Yohanes 17:1-26). Fu di Yeises ben du wan sani tapu na lobi fu Gado, meki en fasi fu libi ben sori na waarheid taki ’libisma no e libi fu brede wawan, ma fu ibri wortu di e komoto fu Yehovah mofo’? Fu tru, a du fu na wani fu en Tata ben de nyanyan gi en (Mateyus 4:4; Yohanes 4:34). Wi no musu du netso wan sani tapu na lobi fu Gado èn gi wi srefi na ini a dini fu en wawan?
12 Ini a du di Yeises ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo, meki a ben poti na prakseri fu den sma ala ten tapu en Gado èn Tata. Di wan sma ben kari Yeises „Bun Leriman”, a no ben feni en bun èn ben taki: „Nowan sma bun, boiti wán, Gado” (Lukas 18:18, 19). Doronomo Yeises ben poti krakti a tapu taki a no ben kan du noti fu en srefi. Noiti a ben meki wan okasi psa fu gi a nen fu en Tata grani, èn a ben bigin na moderi begi fu en na wan fasi di fiti srefisrefi nanga na tranga begi: „Meki yu nen kon santa.” A ben begi: „Tata, gi yu nen glori.” Èn syatu bifo a ben dede, Krestes ben taigi en Tata: „Mi gi yu glori na grontapu, fu di mi klari na wroko di yu gi mi fu du” (Mateyus 6:9; Yohanes 12:28; 17:4). Seiker, leki wan piki tapu a lobi fu Gado, dan wi musu du muiti fu gi Yehovah glori èn fu begi taki en nen kon santa.
13. Fa na lobi fu Gado ben pusu Yeises fu handri?
13 Luku now grantangi wan di fu tu fasi fa a du di Yeises ben du wan sani tapu na lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo ben buweigi en. A ben buweigi en fu lobi regtfardikifasi èn fu no wani si kruktudu na ai, so leki ben taki na fesi na ini Psalm 45:7 (Hebrew sma 1:9). A ben de „loyaal, èn no ben abi fowtu, sondro flaka, aparti fu den sondari” (Hebrew sma 7:26). Yeises ben tyalensi den ogri-ati gensman fu en fu den overtoigi en fu sondu, ma den no ben man fu du disi (Yohanes 8:46). Na tu okasi a no wani di a no ben wani si gadolowsu fasi na ai ben meki a ben krin na tenpri fu di a puru den gridi relisi bakaman na ini (Mateyus 21:12, 13; Yohanes 2:13-17). Èn o krakti Yeises ben puru na bere fu den relisi tiriman kon na doro, di ben sori wan falsi santafasi èn ben e taigi den srefi taki den ben komoto fu Didibri. — Mateyus 6:2, 5, 16; 15:7-9; 23:13-32; Yohanes 8:44.
14. Fa Yeises ben handri en disipri leki wan du tapu na lobi fu Gado?
14 Wan tra fasi baka fa na lobi fu Yehovah ben buweigi Yeises, de fu si ini na fasi fa a ben lolo nanga den apostru nanga tra disipri fu en. Fa a ben sori lobi, pasensi nanga langa pasensi gi den! A ben musu de so taki den tesi en pasensi hebi nanga a strei di ben de a den mindri, di srefi ete na neti di den ben tori en ben tyari trobi kon fu na aksi suma ben de na moro bigiwan na den mindri (Lukas 22:24-27). Ma Yeises ben sori alaten taki a abi safri-ati èn sakafasi fu ati (Mateyus 11:28-30). A de tru, Yudas ben tori Yeises, Petrus ben taki dri tron taki a no sabi en, èn den tra apostru ben lon gwe di wan ipi sma ben kon kisi en poti na strafu. Ma noiti a ben kon firi bita-ati ofu ben go hori den na ati. Fa wi sabi dati? We, di Yeises go moksi en srefi baka nanga en apostru baka na opobaka fu en, dan a no ben piri-ai na wan krasifasi gi den fu di den ben meki frede basi den. Na presi fu dati a ben gi den trowstu èn ben tranga den gi tra Kownukondredienst. — Yohanes 20:19-23.
15. Fa Yeises ben dini den fanowdu na skin fasi fu sma na wan fasi pe a no ben suku en eigi bun nomo?
15 Meki wi luku ete wan tra fasi fa Yeises ben du wan sani tapu a lobi fu Gado sondro fu suku en eigi bun nomo. A ben du dati fu di a ben òfer en srefi fu na bun fu tra sma, a ben go so fara taki a ben frudrage wan syen èn ati dede na wan pina-udu (Filipi sma 2:5-8). Yeises ben dini den skin fanowdu fu sma, fu di na wan wondru fasi a ben gi ipi-ipi sma nyanyan èn ben dresi furu sma (Mateyus 14:14-22; 15:32-39). Alaten a ben poti den afersi fu trawan na fesi en eigi afersi. Fu dati-ede meki a ben kan taki: „Den krabudagu abi olo èn den fowru fu hemel abi sribipresi, ma na Manpikin fu libisma no abi no wan presi fu poti en ede” (Mateyus 8:20). Yeises ben firi a wroko di Gado yeye ben wroko te dati ben komoto fu en gwe fu dresi sma na wan wondru fasi. Ma noiti a ben suku fu feni wini na skin fasi fu na kobroiki fu so wan bovennatuurlijk makti, so leki di wan uma di ben siki 12 yari fu di na kisi di a ben kisi futu no ben stòp, ben fasi en tapusei krosi ini bribi èn ben kon bun (Markus 5:25-34). Boiti fu dati, Yeises noiti ben kobroiki bovennatuurlijk makti fu na bun fu en srefi. — Teki gersi Mateyus 4:2-4.
16. Na sortu fasi Krestes ben dini den yeye fanowdu fu sma?
16 Aladi Yeises sondro fu suku en eigi bun nomo ben poti prakseri na den skin fanowdu fu den sma, fu di a ben dresi den siki fu den èn a ben gi den nyanyan na wan wondru fasi, toku a moro prenspari buweigi fu ati ini en grontapu diniwroko ben de fu preiki na bun nyunsu fu Gado kownukondre, fu leri sma, èn fu meki disipri. Aladi a ben abi ala wondrufasi fu dresi sma, toku a no ben de bekenti leki na Bigi Dresiman ofu Wondru Wrokoman, ma leki wan Bun Leriman (Mateyus 4:23, 24; Markus 10:17). Yeises ben taki fu en srefi leki Leriman, so leki den disipri fu en èn srefi den feianti fu en ben du (Mateyus 22:16; 26:18; Markus 9:38). Èn fa den ben de tumusi moi waarheid, di a ben leri sma, so leki de na ini en Bergipreiki! (Mateyus 5:1–7:29) Fa den eksenpre fu en ben fiti èn o bun den profeiti agersitori nanga tra profeititori ben de! A no ben de fu fruwondru tu taki den srudati di den ben seni go kisi Yeises na wan okasi, no ben kan tyari den srefi go so fara fu grabu en! — Yohanes 7:45, 46.
17. (a) Fa Yeises gi wi na volmaakti patron fu lobi? (b) Fu san wi sa taki na ini na tra artikel?
17 Sondro degedege Yeises gi wi na volmaakti eksenpre, fu du wan sani tapu na sori di Gado e sori wi lobi sondro fu suku wi eigi bun nomo. Yeises ben gi en hemel Tata na fosi presi na ini en libi èn lobi firi fu en. A ben lobi regtfardikifasi trutru, ben handri den apostru nanga tra disipri fu en na wan lobi fasi èn ben kobroiki en libi fu dini den yeye èn skin fanowdu fu sma. Te fu kba Yeises ben poti wan kownu-ati na tapu en diniwroko fu di a ben gi en libi leki wan lusu paiman (Mateyus 20:28). Ma fa a de nanga wi? A tru, wi de onvolmaakti, neleki Moses nanga David. Ma soleki na tra artikel e sori, praktis fasi de fa wi kan waka baka na Eksenpre fu wi fu du wan sani tapu den sori di Gado e sori lobi sondro fu wi suku wi eigi bun nomo.
San yu ben sa piki?
◻ Fu san-ede sma kan taki taki ’Gado na lobi’?
◻ Fa Moses ben du na tapu na sori di Gado ben sori lobi?
◻ Na sortu fasi David ben du wan sani tapu na lobi fu Yehovah Gado?
◻ Sortu eksenpre Yeises Krestes ben gi fu na du fu wan sani tapu na lobi fu Gado?
[Prenki na tapoe bladzijde 10]
Yu sabi fa Moses ben du na tapu na lobi fu Gado?
[Prenki na tapoe bladzijde 12]
Yeises ben du wan sani tapu na lobi fu Gado fu di a ben yepi trawan na yeye èn na skin fasi èn fu di a ben gi en libi leki wan lusu paiman