A joisti presi di na anbegi foe Jehovah abi ini wi libi
„Heri dei mi wani blesi joe, èn mi wani prèise joe nen te ten di no skotoe, srefi foe têgo.” — PSALM 145:2.
1. San Jehovah e aksi foe den foetoeboi foe en ini a tori foe anbegi?
„MI JEHOVAH, oen Gado, na wan Gado di e aksi taki oenoe e gi oensrefi ini a dini foe mi wawan” (Exodus 20:5). Moses ben jere a froeklari dati foe Jehovah, èn baka ten a ben taki baka foe dati, di a ben taki nanga a nâsi Israèl (Deuteronomium 5:9). No wan tweifri ben de ini a prakseri foe Moses, taki Jehovah ben froewakti foe den foetoeboi foe en taki den moesoe anbegi En wawan.
2, 3. (a) San ben abi krakti na tapoe den Israèlsma taki den sani di ben pasa krosibei foe a bergi Sinai, ben de wan toemoesi aparti sani? (b) Sortoe aksi wi sa ondrosoekoe foe na anbegi foe den Israèlsma èn foe den foetoeboi foe Gado ini a ten disi?
2 Di den ben meki kampoe krosibei foe a bergi Sinai, den Israèlsma nanga a „bigi groepoe sma di ben moksi”, di ben gowe libi Egipti nanga den, ben si wan sani di no ben de gewoon (Exodus 12:38). A no ben gersi na anbegi foe den gado foe Egipti di ben sjen now foe den tin rampoe noso den plaag. Di Jehovah ben sori en denoja na Moses, dan wan ongewoon sani di ben e gi frede, ben pasa: dondroe, kotifaja, nanga a boen tranga babari foe wan toetoe di ben meki a heri kampoe beifi. Baka dati, faja nanga smoko ben kon ala di a heri bergi ben seki (Exodus 19:16-20; Hebrewsma 12:18-21). Efoe wan Israèlsma ben de di ben abi moro boeweisi fanowdoe foe sabi taki a sani di ben pasa ben de wan toemoesi aparti sani, dan a ben kan si dati esi. Pikinmoro na baka, a ben kan si moro boeweisi efoe a ben sa loekoe nomo na Moses di a ben saka kon foe a bergi, baka di a ben kisi a di foe toe eksemplaar foe den wet foe Gado. So leki fa a tori e froeteri, di skrifi nanga jepi foe santa jeje, „dan a skin foe en [Moses] fesi ben skèin faja èn den [a pipel] ben kon frede foe kon krosibei foe en”. Foe troe, wan ondrofeni di sma no kan frigiti, di pasa a makti foe libisma! — Exodus 34:30.
3 Gi na agersi nâsi dati foe Gado, no wan tweifri ben de foe a presi di na anbegi foe Jehovah ben moesoe kisi. A ben de a Froeloesoeman foe den. Den ben abi a libi foe den foe en ede. A ben de a Sma toe di ben gi den a wet. Ma den ben hori na anbegi foe Jehovah na a fosi presi? Èn fa a de nanga den disiten foetoeboi foe Gado? Sortoe presi na anbegi foe Jehovah e kisi ini a libi foe den? — Romesma 15:4.
Na anbegi di Israèl ben anbegi Jehovah
4. Fa a kampoe foe den Israèlsma ben seti na a ten foe a waka di den ben waka na ini a sabana, èn san ben de mindrisei foe a kampoe?
4 San joe ben sa si, efoe joe ben man si komoto na loktoe na tapoe a kampoe foe Israèl na ini a sabana? Wan bigi, ma orga groepoe foe tenti di ben gi presi na kande dri miljoen noso moro sma, di ben poti ini groepoe akroederi den dri-lo-afdeling di ben go na a noordsei, a zuidsei, na owstoesei, nanga a westsei. Te joe ben sa loekoe moro krosibei, dan joe ben sa si wan tra groepoe foe tenti toe di ben de moro krosibei na mindri foe a kampoe. Den fo moro pikin groepoe foe tenti disi, ben abi den famiri foe a lo foe Leifi. Leti na mindri foe a kampoe, ini wan kontren di den ben tapoe lontoelontoe nanga wan krosi skotoe foe hori en aparti, wan bow-wroko ben de di en wawan ben de so. Disi ben de a „tenti foe konmakandra”, noso tabernakel, di „koni ati” Israèlsma ben bow akroederi a plan foe Jehovah. — Numeri 1:52, 53; 2:3, 10, 17, 18, 25; Exodus 35:10.
5. Foe san a tabernakel ben dini ini Israèl?
5 Na a ten di Israèl ben waka na a sabana, den ben bow a tabernakel baka na ibriwan foe den pikinmoro 40 presi pe den ben meki kampoe, èn a ben tron a moro prenspari presi foe a kampoe foe den (Numeri, kapitel 33). A e fiti foe dati ede, taki bijbel e taki dati Jehovah ben libi na mindri a pipel foe en, leti na mindri foe a kampoe foe den. A glori foe en ben foeroe a tabernakel (Exodus 29:43-46; 40:34; Numeri 5:3; 11:20; 16:3). A boekoe Our Living Bible e taki: „A santa presi disi di den ben kan tjari go nanga den na ala presi, ben de wan toemoesi prenspari sani, foe di a ben de wan konmakandra presi pe den lo ben go gi relisi afersi. Na so fasi a ben hori den ini wánfasi na a ten di den ben waka ini a drei sabana foeroe jari, èn a ben meki taki den ben kan handri ini wánfasi.” Boiti dati, a tabernakel ben de leki wan sani di ben memre den doronomo, taki na anbegi di den Israèlsma e anbegi a Mekiman foe den, ben de a moro prenspari sani ini a libi foe den.
6, 7. Sortoe oso foe gi anbegi ben kon ini a presi foe a tabernakel, èn fa a ben de wan jepi gi a nâsi Israèl?
6 Baka di den Israèlsma ben doro na a Pramisi Kondre, a tabernakel ben tan de a moro prenspari sani foe na anbegi foe Israèl (Josua 18:1; 1 Samuèl 1:3). Baka ten, kownoe David ben kon nanga na idea foe meki wan oso di ben moesoe tan. Disi ben kon de a tempel, di en manpikin Salomo ben bow baka ten (2 Samuèl 7:1-10). Di den ben wij a tempel, dan wan wolkoe ben saka kon, foe sori taki Jehovah ben feni na oso dati boen. „Nanga boen bakapisi mi bow wan oso gi joe, di abi bigi grani”, Salomo ben begi, „wan fasti presi pe joe kan tan na ini te ten di no skotoe” (1 Kownoe 8:12, 13; 2 Kroniki 6:2). A tempel disi di ben bow didjonsro, ben tron a moro prenspari presi pe a nâsi ben go foe gi densrefi ini na anbegi foe Jehovah.
7 Dri tron wan jari, ala mansma foe Israèl ben opo go na Jerusalem foe de na den prisiri fesa na a tempel, foe di den ben e warderi a blesi foe Gado. A ben fiti foe dati ede, taki den ben kari den konmakandra disi „den fesa foe Jehovah di e kon baka wan pisi ten”, di ben e poti prakseri na tapoe na anbegi foe Gado (Lefitikus 23:2, 4). Oemasma di ben gi densrefi ini a dini foe Gado ben go makandra nanga tra memre foe na osofamiri. — 1 Samuèl 1:3-7; Lukas 2:41-44.
8. Fa Psalm 84:1-12 e kotoigi foe a prensparifasi foe na anbegi foe Jehovah?
8 Den psalm singiman ben erken na wan krin èn krakti fasi o prenspari anbegi ben de ini a libi foe den. „O switi joe bigi tabernakel de, O Jehovah foe den legre!” den manpikin foe Korak ben singi. Troetroe, den no ben prèise soso wan oso. Na presi foe dati, den ben opo den sten foe prèise Jehovah Gado, foe di den ben froeklari: „Mi eigi ati nanga mi skin srefi e bari nanga prisiri gi a Gado di de na libi.” A diniwroko foe den Leifisma ben meki den de kolokoe srefisrefi. „Kolokoe foe denwan di de na ini joe oso!” den ben froeklari. „Den e tan prèise joe ete.” Foe taki leti, ala sma foe Israèl ben kan singi: „Kolokoe foe den sma di e teki joe leki den krakti, di den edepasi de na ini na ati foe den. . . . Den sa go doro foe libikrakti te libikrakti; ibriwan foe den e kon na fesi foe Gado na Sion.” Ala di a waka di wan Israèlsma ben teki go na Jerusalem ben kan de langa èn a ben kan weri en skin, tokoe a krakti foe en ben kon njoen baka te a ben doro na a mamafoto. En ati ben foeroe nanga prisiri te a ben prèise a grani di a ben kisi foe anbegi Jehovah: „Bikasi wan dei ini joe inisei djari moro boen leki doesoen dei na wan tra presi. Mi froekisi foe tanapoe na a dromofo ini na oso foe mi Gado na presi foe waka lontoe ini den tenti foe den ogriwan. . . . O Jehovah foe den legre, kolokoe foe a man di e froetrow na joe tapoe.” Den sortoe wortoe disi e tjari kon na krin taki den Israèlsma ben poti na anbegi foe Jehovah na a fosi presi. — Psalm 84:1-12.
9. San ben pasa nanga a nâsi Israèl di a no ben tan gi a troe anbegi a fosi presi?
9 A de wan sari taki Israèl no ben tan gi a troe anbegi a fosi presi. Den ben gi pasi meki a gi di den ben gi densrefi na falsi gado, kowroe a faja di den ben abi gi Jehovah. Leki wan bakapisi foe dati, Jehovah libi den gi den feanti foe den, èn a ben gi pasi foe den feanti tjari den go ini katibo na Babilon. Di den ben drai go baka na den mamakondre baka 70 jari, dan Jehovah ben gi Israèl den krakti froemane foe den getrow profeiti Hagai, Sakaria, nanga Maleaki. Priester Esra nanga granman Nehemia ben gi a pipel foe Gado tranga foe bow a tempel baka èn foe seti a troe anbegi drape baka. Ma baka wan toe jarihondro, agen a troe anbegi ben tron wan sani di no ben de na a fosi presi gi a nâsi.
Faja gi a troe anbegi ini a fosi jarihondro
10, 11. Sortoe presi na anbegi foe Jehovah ben abi ini a libi foe getrow sma, di Jesus ben de na grontapoe?
10 Dan, na a fasti ten foe Jehovah, a Mesias ben doro. Getrow sma ben howpoe tapoe Jehovah foe kisi froeloesoe (Lukas 2:25; 3:15). Na Evangelie foe Lukas e taki krinkrin foe Ana leki wan weduwe, di ben abi 84 jari, „di noiti ben misi na a tempel, èn ben e doe santa diniwroko dei nanga neti nanga faste èn tranga begi”. — Lukas 2:37.
11 „Mi njanjan”, Jesus ben taki, „de foe mi doe a wani foe a wan di seni mi kon èn foe klari en wroko” (Johanes 4:34). Prakseri baka fa Jesus ben handri di a ben toeka nanga den man di ben kenki moni ini a tempel. A ben drai den tafra foe den tapoe èn den bangi toe foe den man di ben seri doifi. Markus e froeteri: „[Jesus] no gi no wan sma pasi foe tjari ini a tempel wan sani di a e gebroiki, ma a ben e tan gi leri èn ben e tan taki: ’A no skrifi taki: „Den sa kari mi oso wan oso foe begi gi ala den nâsi”? Ma oenoe meki a tron wan oso foe foefoeroeman’” (Markus 11:15-17). Ija, Jesus no ben gi no wan sma pasi srefi foe teki wan boropasi ini na inisei djari foe a tempel, te den e tjari sani go na wan tra pisi foe a foto. Den fasi fa Jesus ben handri, ben poti krakti na tapoe den rai di a ben gi na fesi: „Tan soekoe a kownoekondre foe [Gado] fosi èn en regtfardikifasi” (Mateus 6:33). Jesus libi wan toemoesi boen eksempre gi wi na baka foe gi wisrefi na ini a dini foe Jehovah wawan. A ben doe troetroe san a ben preiki. — 1 Petrus 2:21.
12. Fa den disipel foe Jesus ben sori taki den ben gi na anbegi foe Jehovah a fosi presi?
12 Jesus ben gi wan eksempre toe na den disipel foe en foe waka na dati baka. A ben doe dati na a fasi fa a ben doe a wroko foe en foe loesoe den getrow djoe di ben kisi kwinsi foe den hebi lai foe den falsi relisi wroko (Lukas 4:18). Den fosi kresten ben meki a wani foe Jehovah bekènti nanga faja, di abi foe doe nanga a Masra foe den di opo baka, foe di den ben gi jesi na a komando foe Jesus foe meki disipel èn foe dopoe den. Jehovah ben feni en heri boen taki den ben gi na anbegi foe En a fosi presi. Foe dati ede, na engel foe Gado srefi ben fri den apostel Petrus nanga Johanes na wan wondroefasi foe doengroe-oso èn ben gi den a bodoi: „Teki oenoe pasi, èn tanapoe na ini a tempel, tan taki nanga a pipel ala den sani foe a libi disi.” Nanga a njoen krakti di den ben kisi, den ben gi jesi. „Den tan go doro sondro foe tapoe foe gi leri èn foe meki a boen njoensoe foe a Krestes, Jesus, bekènti”, ibri dei na ini a tempel foe Jerusalem nanga oso foe oso. — Tori foe den Apostel 1:8; 4:29, 30; 5:20, 42; Mateus 28:19, 20.
13, 14. (a) San Satan proeberi foe doe nanga den foetoeboi foe Gado foe sensi a ten di den fosi kresten ben de? (b) San den getrow foetoeboi foe Gado tan doe?
13 Di a gens di sma ben gens a preikiwroko foe den ben kon moro bigi, Gado taigi den getrow foetoeboi foe en foe den skrifi bodoi na a joisti ten. Petrus ben skrifi sjatoe na baka 60 Gewoon Teri: „Trowe ala oen broko-ede na [Jehovah] tapoe, bika a e sorgoe gi oenoe. No broeja, de na ai. Oen gensman, Didibri, e waka lontoe leki wan krasi lew di e soekoe foe njan wan sma. Ma kakafoetoe gi en, hori fasti ini bribi, foe di oenoe sabi taki den srefi sani disi e miti a heri libimakandra foe oen brada na grontapoe leki wan fasi foe kisi pina.” Sondro tweifri, den fosi kresten ben kisi wan djaranti baka na ini den wortoe dati. Den ben sabi taki baka te den ben pina wan pisi ten, dan Gado ben sa klari a leri di den ben kisi (1 Petrus 5:7-10). Na den lasti dei dati foe a djoe seti foe sani, troe kresten ben meki a switi anbegi foe Jehovah kon moro hei. — Kolosesma 1:23.
14 So leki na apostel Paulus ben taki na fesi, dan a ben pasa taki sma ben fadon foe a bribi, ben drai gowe libi a troe anbegi (Tori foe den Apostel 20:29, 30; 2 Tesalonikasma 2:3). Moro nanga moro boeweisi foe disi ben de na ini den lasti tintenti-jari foe a fosi jarihondro (1 Johanes 2:18, 19). A ben waka Satan boen di a ben sai falsi kresten na mindri den troetroe kresten, di ben meki a de wan moeilek sani foe si a difrenti na mindri den „takroe wiwiri” disi èn den kresten di wi kan agersi nanga tarwe. Tokoe, ini den jarihondro di ben pasa, son sma ben poti na anbegi foe Gado na a fosi presi, srefi te a libi foe den ben de ini kefar. Ma a no ben de te leki den lasti jari foe „den fasti ten foe den nâsi”, taki Gado ben tjari den foetoeboi foe en kon na wán baka, foe meki a troe anbegi kon hei. — Mateus 13:24-30, 36-43; Lukas 21:24.
Na anbegi foe Jehovah kon hei ini a ten disi
15. Fa den profeititori foe Jesaja 2:2-4 nanga Mika 4:1-4 ben kon troe sensi 1919?
15 Ini 1919, Jehovah ben gi a salfoe fikapisi a krakti foe doe wan preikiwroko na wan deki-atifasi na heri grontapoe, di hei na anbegi foe a troe Gado. A bigi groepoe foe sma di e opo na wan jeje fasi go na „a bergi foe na oso foe Jehovah”, gro moro nanga moro di den agersi „tra skapoe” ben kon na inisei, bigin foe 1935 te now. Ini a dienstjari 1993, 4.709.889 Kotoigi foe Jehovah ben prèise en foe di den ben gi trawan wan kari foe moksi densrefi nanga den ini a hei anbegi foe en. Fa disi de troetroe tra fasi leki a lagi jeje fasi foe den „pikin bergi” foe den sekte foe a grontapoe tiri foe falsi relisi, spesroetoe ini krestenhèit! — Johanes 10:16; Jesaja 2:2-4; Mika 4:1-4.
16. San ala den foetoeboi foe Gado moesoe doe, ala di den e hori na prakseri san ben taki na fesi ini Jesaja 2:10-22?
16 Den sma di e horibaka gi falsi relisi, e si den kerki èn den katedraal foe den èn srefi den kerki fesiman foe den leki „hei sani”, èn den e gi den toemoesi bigi nen nanga grani. Ma loekoe san Jesaja ben taki na fesi: „Den ai foe sma na grontapoe di abi heimemrefasi moesoe kon saka, èn a heifasi foe libisma moesoe boigi; èn Jehovah wawan den moesoe poti hei na a dei dati.” Oten disi sa de? Na a ten foe a bigi banawtoe di e kon krosibei esi-esi, te „den gado srefi di no warti noti, sa pasa gowe krinkrin”. Nanga a ten dati na prakseri di e kon krosibei esi-esi èn di e frede sma, ala den foetoeboi foe Gado moesoe ondrosoekoe serjoesoe foe si sortoe presi na anbegi foe Jehovah abi ini a libi foe den. — Jesaja 2:10-22.
17. Fa den foetoeboi foe Jehovah ini a ten disi e sori fa den e gi na anbegi foe Jehovah a fosi presi?
17 Sma sabi Jehovah Kotoigi di de wan internationaal bradafasi, heri boen foe a faja di den Kotoigi abi ini a preikiwroko foe a Kownoekondre. Na anbegi foe den no de soso wan relisi di den de froeplekti foe doe wan sani foe wán joeroe wán wiki. Nôno, a de den heri fasi foe libi (Psalm 145:2). Foe troe, a jari di pasa, moro leki 620.000 Kotoigi ben seti den afersi foe den na so wan fasi, taki den ben kan teki prati na a kresten foeroeten diniwroko. A de seiker taki den tra Kotoigi no ben abi wan mi-no-ke fasi gi na anbegi foe Jehovah toe. A de foe si krinkrin ini den aladei takimakandra foe den èn na a preiki di den e preiki na poebliki, srefi ala di den osofamiri plekti foe den e aksi foe den taki den e wroko tranga na den grontapoe wroko.
18, 19. Kari eksempre foe wan toe ondrofenitori foe Kotoigi di joe ben leisi èn di ben gi joe deki-ati.
18 Den ondrofenitori foe Kotoigi di tjari kon na doro ini A Waktitoren, e gi inzicht ini den fasi fa difrenti brada nanga sisa hori na anbegi foe Jehovah na a fosi presi ini a libi foe den. Wán jongoe sisa di ben gi en libi abra na Jehovah di a ben abi siksi jari, ben poti a zendingwroko leki a marki foe en. Oen jongoe brada nanga sisa, sortoe marki oenoe kan poti di sa jepi oenoe foe gi na anbegi foe Jehovah a moro prenspari presi ini oen libi? — Loekoe na artikel „Een op zesjarige leeftijd gesteld doel nastreven (Feti na baka wan marki di mi ben poti di mi ben abi siksi jari)”, ini A Waktitoren foe 1 maart 1992, bladzijde 26-30, (Bakratongo).
19 Wan moro owroe sisa di kon tron wan weduwe, e gi wan tra moi eksempre foe poti na anbegi foe Jehovah na a joisti presi. A ben kisi foeroe deki-ati foe horidoro, foe denwan di a ben jepi foe kon sabi a waarheid. Den ben de en „famiri” (Markus 3:31-35). Joe sa teki a hori di den moro jongoewan ini a gemeente e horibaka gi joe èn a jepi di den e gi, efoe joesrefi e pina foe di joe ben lasi wan lobiwan ini dede? (Grantangi loekoe fa sisa Winifred Remmie e taki foe ensrefi ini „Ik reageerde gunstig in de oogsttijd [Mi ben handri boen na ini a kotiten]”, di tjari kon na doro ini A Waktitoren foe 1 juli 1992, bladzijde 21-23, [Bakratongo].) Oen foeroeten dinari, sori taki na anbegi foe Jehovah e kon troetroe na a fosi presi ini a libi foe oenoe, foe di oenoe e doe a toewijzing foe oenoe na wan sakafasi, èn e saka oensrefi nanga oen heri ati na ondro theokrâsia tiri. (Grantangi loekoe na eksempre foe brada Roy Ryan, so leki fa den ben froeteri dati ini na artikel „Dicht bij Gods organisatie blijven [Tan krosibei foe Gado organisasi]”, ini A Waktitoren foe 1 december 1991, bladzijde 24-27, [Bakratongo].) Prakseri taki, te wi e poti na anbegi foe Jehovah na a fosi presi, dan wi abi a djaranti taki a sa sorgoe gi wi. Wi no abi foe broko wi ede foe sabi fa den sani di wi abi fanowdoe ini a libi sa de foe kisi. Den ondrofenitori foe sisa Olive nanga Sonia Springate e sori disi. — Loekoe na artikel „Wij hebben eerst het koninkrijk gezocht (Wi ben soekoe a kownoekondre fosi)”, ini A Waktitoren foe 1 februari, 1994, bladzijde 20-25, (Bakratongo).
20. Sortoe aksi di fiti wi moesoe aksi wisrefi now?
20 Foe dati ede, ibriwan foe wi no moesoe aksi wisrefi wan toe aksi foe ondrosoekoe wisrefi boen? Sortoe presi na anbegi foe Jehovah abi ini mi libi? Mi e libi na a moro boen fasi fa mi man, akroederi a gi di mi gi misrefi abra na Gado foe doe en wani? Na sortoe kontren foe mi libi mi kan doe sani moro betre? A poti di wi sa poti prakseri na tapoe na artikel di e kon now, sa gi wi na okasi foe prakseri dipi foe a fasi fa wi e gebroiki den goedoe foe wi akroederi a sani di wi poti na a fosi presi ini wi libi — na anbegi foe wi Soeverein Masra Jehovah, wi lobi Tata. — Preikiman 12:13; 2 Korentesma 13:5.
Wan loekoe baka
◻ San Jehovah e froewakti ini a tori foe anbegi?
◻ Foe sortoe sani a tabernakel ben memre den?
◻ Soema ben de toemoesi moi eksempre ini a tori foe a faja gi a troe anbegi ini a fosi jarihondro Gewoon Teri, èn fa den ben de wan eksempre?
◻ Fa na anbegi foe Jehovah ben kon moro hei sensi 1919?