Den pajasiman foe den bergi klipston
NA A westsei sjoro foe a Dede Se joe ben abi na owroeten foto nanga sabana na en lontoe di sma ben kari En-Gedi. Den bergipasi na ini a kontren di lai nanga klipston nanga den bergisei di e tanapoe leti-opoe, de wan heri boen tanpresi gi a stonbokoboko di joe e si dja.
A kriatoeroe disi di e tanapoe steifi na tapoe en foetoe, na wan foe den wondroe na ondro meti kriatoeroe. Meki wi opo bijbel èn loekoe a meti disi, di moi foe si, moro fini.
„Den hei bergi de gi den stonbokoboko”
Na dati a psalm singiman ben singi (Psalm 104:18). Stonbokoboko abi ala sani di de fanowdoe foe libi na hei presi! Den skin loesoe kefalek, ala di sondro foe frede den e waka boen esi abra ston-ston gron. Na wan sei, disi de foe a fasi ede fa den foetoe foe den meki. A hebi di a bokoboko hebi kan meki taki a mofo foe a foetoe e kon moro bradi, èn disi e meki a meti tanapoe sondro foe degedege te a e tanapoe noso te a e boeweigi na tapoe smara klipston.
Stonbokoboko kan hori den balansi heri boen toe. Den kan djompo boen fara foe doro na tapoe wan pisi klipston di pikinmoro no bigi nofo srefi foe hori ala den fo foetoe. A bioloogman Douglas Chadwick ben si wan leisi fa wan tra sortoe stonbokoboko ben gebroiki en balansi foe no kon fasi na tapoe wan pisi klipston di ben de toemoesi smara gi en foe drai lontoe. A e taki: „Baka di a bokoboko iti wan ai go na a tra pisi klipston di ben de so wan 120 meter na en ondro, a ben poti den fesifoetoe foe en steifi na tapoe gron èn safrisafri a ben tjari en bakasei pasa abra en ede foe kon na a sei foe a klipston, neleki a ben o drai djompo foe kon na tapoe en foetoe baka. Ala di mi ben hori mi bro, a bokoboko ben go doro nanga a sani disi te leki en bakafoetoe ben doro gron, so taki a ben kan loekoe go na pe a ben komoto” (National Geographic). A no de foe froewondroe taki den kari stonbokoboko „den pajasiman foe den bergi klipston”!
’Joe sabi o ten stonbokoboko e meki pikin?’
Stonbokoboko na kriatoeroe di de troetroe froeleigi. Den lobi foe tan na presi pe libisma no man kon. Ija, a moeilek gi sma foe kon krosibei nofo foe si fa den e libi na ini a natoeroe. Dati meki na Eiginari foe „den meti na tapoe doesoen bergi” ben kan aksi a man Job nanga reti: „Joe kon sabi a joisti ten te a stonbokoboko foe a klipston di e tanapoe leti-opoe e meki pikin?” — Psalm 50:10; Job 39:1.
A koni di Gado poti na ini den e froeteri na oema-stonbokoboko o ten a de a ten foe meki pikin. A e soekoe wan boen kibripresi èn e kisi wán noso toe pikin, nofotron na a kaba foe mei noso juni. Na ini soso wan toe dei, den njoenjoen pikin e tanapoe steifi na tapoe den foetoe.
„Wan moi dia nanga wan stonbokoboko di e plisi na ai”
A koni kownoe Salomo ben gi masra tranga: „Prisiri nanga a wefi foe joe jongoe jari, wan moi dia nanga wan stonbokoboko di e plisi na ai” (Odo 5:18, 19). Disi no ben de foe afrontoe oemasma. Soleki fa a sori, dan Salomo ben taki foe a moifasi, a plisi di den e plisi na ai, nanga den tra toemoesi aparti eigifasi foe den meti disi.
A stonbokoboko na wan foe den omeni „libi sili” di de wan krinkrin boeweisi foe a koni foe a Kriaman (Genesis 1:24, 25). Wi no breiti, taki Gado poti someni kriatoeroe di moi foe si lontoe wi?
[Sma di abi a reti fu a prenki na tapoe bladzijde 24]
Nanga a primisi foe Athens University