Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w99 1/7 blz. 8-12
  • Papa Nanga Mama, San Pikin E Leri fu na Eksempre fu Unu?

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • Papa Nanga Mama, San Pikin E Leri fu na Eksempre fu Unu?
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • A Krakti Di wan Eksempre Abi
  • San na Eksempre fu Wi Kan Leri Trawan
  • Gi wan Eksempre fu Leisi Bijbel Ala Dei
  • Fa fu Bow wan Osofamiri Di Tranga na Yeye Fasi
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2001
  • Papa nanga mama, gi yu osofamiri san den abi fanowdu
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 2005
  • Kweki joe pikin foe lobi Jehovah
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1983
  • Kweki kolokoe pikin ini wan moeiliki grontapoe
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1982
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
w99 1/7 blz. 8-12

Papa Nanga Mama, San Pikin E Leri fu na Eksempre fu Unu?

„Kon de sma di e waka na baka Gado, leki lobi pikin, èn tan waka na ini lobi.”—EFEISESMA 5:1, 2.

1. Sortu tirilin Yehovah ben gi a fosi libisma paar?

YEHOVAH na a Sma pe a seti fu na osofamiri bigin. Na fu En ede meki ibri osofamiri de, bika a ben seti a fosi osofamiri èn ben gi a fosi libisma paar a krakti fu meki pikin (Efeisesma 3:14, 15). A ben gi Adam nanga Eva den fondamenti tirilin di abi fu du nanga den frantiwortu fu den èn A ben gi den nofo okasi tu fu gebroiki den eigi denki fu du den sani disi (Genesis 1:28-30; 2:6, 15-22). Baka di Adam nanga Eva ben sondu, dan den situwâsi di den osofamiri ben musu kakafutu gi, ben kon moro muilek. Toku na wan lobi-ati fasi Yehovah ben gi tirilin di ben o yepi den futuboi fu en fu kakafutu gi den sortu situwâsi disi.

2. (a) Fa Yehovah poti krakti na rai di skrifi nanga yepi fu tirilin di ben gi nanga mofo? (b) Sortu aksi papa nanga mama musu poti gi densrefi?

2 Leki a Gran Leriman fu wi, Yehovah du moro furu leki fu gi bodoi di skrifi nomo di abi fu du nanga san wi musu du èn san wi no musu du. Na ini owruten a ben gi tirilin di skrifi, makandra nanga tirilin di taki nanga mofo, nanga yepi fu den priester nanga den profeiti èn nanga yepi fu den edeman fu den osofamiri. Suma A e gebroiki fu gi den sortu leri nanga mofo na ini a ten disi? Kresten owruman èn papa nanga mama. ¿Efu yu na wan papa noso mama, yu e du yu pisi fu leri yu osofamiri na ini den pasi fu Yehovah?—Odo 6:20-23.

3. San edeman fu osofamiri kan leri fu Yehovah fu gi leri nanga bun bakapisi?

3 Fa a tirilin disi musu gi na ini na osofamiri? Yehovah e gi na eksempre. A e taki krinkrin san bun èn san ogri, èn a e taki dati furutron ibri leisi baka (Exodus 20:4, 5; Deuteronomium 4:23, 24; 5:8, 9; 6:14, 15; Yosua 24:19, 20). A e gebroiki aksi di e meki sma prakseri (Yob 38:4, 8, 31). Nanga yepi fu agersitori èn nanga trutru eksempre na ini a libi, a e wiki den firi fu wi èn e vorm na ati fu wi (Genesis 15:5; Danièl 3:1-29). ¿Papa nanga mama, te yu e gi den pikin fu yu leri, yu e pruberi fu waka na baka na eksempre dati?

4. San wi e leri fu Yehovah te a e gi trangaleri, èn fu san ede trangaleri de prenspari?

4 Yehovah e hori faste na san reti, ma a e frustan den bakapisi fu onvolmaaktifasi. So bun, bifo a e gi strafu, a e gi leri èn e gi warskow nanga frumane na onvolmaakti libisma ibritron baka (Genesis 19:15, 16; Yeremia 7:23-26). Te a e gi trangaleri dan a e gi yoisti san de fanowdu, no tumusi furu (Psalm 103:10, 11; Yesaya 28:26-29). Efu dati na a fasi fa wi e handri nanga den pikin fu wi, dan a e sori taki wi sabi Yehovah èn a sa de moro makriki gi den fu kon sabi en tu.—Yeremia 22:16; 1 Yohanes 4:8.

5. San papa nanga mama kan leri fu Yehovah fu a fasi fa A e arki?

5 A moi srefisrefi taki Yehovah e arki leki wan lobi-ati Tata na hemel. A no e gi komando nomo. A e gi wi deki-ati fu taki nanga en fu ala san de tapu wi ati (Psalm 62:8). Èn efu den sani di wi e taki no de so leki fa a musu de, dan a no e krasi wi bun tranga komoto na hemel. Nanga pasensi a e gi wi leri. A rai fu na apostel Paulus e fiti fu dati ede: ¡„Kon de sma di e waka na baka Gado, leki lobi pikin”! (Efeisesma 4:31–5:1) ¡Yehovah e gi wan tumusi moi eksempre na papa nanga mama te den e suku fu gi den pikin fu den leri! Na wan eksempre di e doro na ati fu wi èn e meki wi wani waka en pasi fu libi.

A Krakti Di wan Eksempre Abi

6. Fa a fasi fa papa nanga mama de èn na eksempre fu den abi krakti tapu den pikin fu den?

6 Boiti tirilin di e gi nanga mofo, eksempre abi wan tranga krakti tapu den yonguwan. Awansi papa nanga mama lobi en noso no lobi en, den pikin fu den o waka na baka na eksempre fu den. A kan plisi papa nanga mama — son tron a kan skreki den — te den e yere taki den pikin fu den e taki sani di densrefi taki. Te a fasi fa papa nanga mama e tyari densrefi èn a fasi fa den de, e sori taki den abi bigi warderi gi yeye afersi, dan disi abi wan bun krakti tapu den pikin.—Odo 20:7.

7. Sortu eksempre leki papa, Yefta ben gi en umapikin, èn nanga sortu bakapisi?

7 A krakti fu na eksempre fu papa nanga mama tyari bun kon na krin na ini Bijbel. Yefta, di Yehovah ben gebroiki fu meki Israèl wini den Amonsma ben de wan papa tu. A tori fu a piki di a ben gi a kownu fu Amon e sori taki Yefta ben musu leisi a historia fu a fasi fa Yehovah ben handri nanga Israèl furutron. A ben kan taki krin baka fu a historia dati, èn a ben sori taki a ben abi tranga bribi na ini Yehovah. Seiker, na eksempre fu en ben yepi na umapikin fu en fu kweki a bribi nanga a yeye fu òfer ensrefi di a ben sori fu di a ben fruplekti ensrefi fu dini Yehovah en heri libi langa leki wan loyaal uma di no ben trow.—Krutubakra 11:14-27, 34-40; teki gersi Yosua 1:8.

8. (a) Sortu tumusi moi fasi a papa nanga a mama fu Samuèl ben sori? (b) Fa dati ben abi wini gi Samuèl?

8 Samuèl ben de wan bun eksempre leki wan pikin èn en heri libi langa a ben de getrow na Gado leki wan profeiti. ¿Yu ben sa wani taki den pikin fu yu kon de neleki en? Ondrosuku na eksempre di a papa nanga a mama fu Samuèl, Elkana nanga Hana ben gi. Ala di a situwâsi na ini den osofamiri no ben de volmaakti, toku den ben e go doronomo na Silo fu go anbegi, na a presi pe a santa tabernakel ben de (1 Samuèl 1:3-8, 21). Poti prakseri na den dipi firi fu Hana di a ben e begi (1 Samuèl 1:9-13). Luku fa den ala tu ben e denki fu a prensparifasi fu hori densrefi na iniwan pramisi di den ben du Gado (1 Samuèl 1:22-28). A tumusi moi eksempre fu den seiker ben yepi Samuèl fu kweki den eigifasi di ben meki taki a ben tan waka a yoisti pasi — srefi te sma na en lontu di ben du leki den ben e dini Yehovah, no ben sori lespeki gi den pasi fu Gado. Te fu kaba, Yehovah ben gi Samuèl srefi a frantiwortu leki En profeiti.—1 Samuèl 2:11, 12; 3:1-21.

9. (a) Sortu krakti na oso ben abi bun bakapisi gi Timoteus? (b) Sortu sma Timoteus ben tron?

9 ¿Yu ben sa wani taki yu manpikin kon de leki Timoteus, di leki wan yonguman ben tron wan kompe fu na apostel Paulus? A papa fu Timoteus no ben de wan bribiman, ma a mama nanga a granmama fu en ben gi wan tumusi moi eksempre fu warderi gi yeye sani. Seiker disi ben yepi poti wan bun fondamenti gi a libi fu Timoteus leki wan Kresten. Wi e kisi fu yere taki en mama, Eunice, nanga en granmama Lois ben abi „bribi . . . sondro wan enkri hoigrifasi”. Den no ben hoigri leki Kresten; den ben e libi trutru akruderi san den ben taki den ben e bribi, èn den ben leri a yongu Timoteus fu du a srefi sani. Timoteus ben sori taki den ben kan bow tapu en èn taki a ben e broko en ede opregti nanga a bun fu trawan.—2 Timoteus 1:5; Filipisma 2:20-22.

10. (a) Sortu eksempre di de dorosei fu na oso kan abi krakti tapu den pikin fu wi? (b) Fa wi musu handri te den sani disi di abi krakti na tapu a fasi fu taki noso fasi fu den pikin fu wi?

10 A no na oso wawan den pikin abi eksempre di abi krakti tapu den. Pikin de di e go nanga den na skoro, skoromeester di abi leki wroko fu vorm den yongu frustan, sma di wani srefisrefi taki ibriwan sma musu hori ensrefi na sani di rutu dipi na ini den gwenti fu wan lo noso fu wan libimakandra, pôpi sportman di den e prèise na alasei fu den sani di den du, èn lanti tiriman di de na ini a nyunsu fu a fasi fa den tyari densrefi. Milyunmilyun pikin ondrofeni na ogri-ati fasi fu orloku tu. ¿A musu fruwondru wi te den sani disi di abi krakti tapu den, de fu si na ini a taki noso fasi fu den pikin fu wi? Fa wi e handri te disi pasa? ¿Wan krasi piri-ai noso seryusu preek e lusu a problema? Na presi taki wi e piki den pikin fu wi gawgaw, a no ben sa moro betre fu aksi wisrefi, ’¿Wan sani de na a fasi fa Yehovah e handri nanga wi, di ben kan yepi fu sabi fa fu handri na ini a situwâsi disi?’—Teki gersi Romesma 2:4.

11. Te papa nanga mama e meki fowtu, fa disi kan abi krakti tapu a fasi fa den pikin fu den de?

11 A no de fu taki dati onvolmaakti papa nanga mama no o handri den situwâsi na a moro bun fasi ala ten. Den o meki fowtu. ¿Te pikin e frustan dati, dan dati o meki taki den o lasi lespeki gi a papa nanga mama fu den? A kan, spesrutu te papa nanga mama e pruberi fu regtfardiki den eigi fowtu fu den fu di na wan krasifasi den e sori go na a makti di den abi. Ma a bakapisi kan de heri tra fasi efu papa nanga mama abi sakafasi èn na wan frifasi e erken den fowtu fu den. Na so den kan de wan prenspari eksempre gi den pikin fu den, di musu leri fu du a srefi sani.—Yakobus 4:6.

San na Eksempre fu Wi Kan Leri Trawan

12, 13. (a) San den pikin musu leri fu lobi, èn san na a moro bun fasi fu leri den a sani disi? (b) Fu san ede a prenspari taki pikin musu kisi leri fu lobi?

12 Furu warti sani de di wan sma kan leri moro bun te a sma di e gi tirilin nanga mofo, e gi wan bun eksempre. Luku wan tu fu den.

13 Sori lobi di no e prakseri ensrefi: Wan fu den moro prenspari sani di wi kan leri fu wan eksempre di gi, na san lobi wani taki. „Wi lobi, bika [Gado] ben lobi wi fosi” (1 Yohanes 4:19). A de a Fonten èn a moro bun eksempre fu lobi. A lobi disi di abi en gron tapu gronprakseri, a·gaʹpe, kari na ini Bijbel moro leki 100 tron. Na wan eigifasi di e sori suma na tru Kresten (Yohanes 13:35). So wan lobi wi musu sori gi Gado nanga Yesus Krestes èn so srefi gi libisma makandra — srefi gi libisma di wi no lobi kande (Mateus 5:44, 45; 1 Yohanes 5:3). A lobi disi musu de na ini wi ati èn musu de krin fu si na ini a libi fu wi bifo wi kan leri en nanga bun bakapisi na den pikin fu wi. A no san wan sma e taki de prenspari, ma na san a sma e du. Na ini na osofamiri, pikin musu si lobi èn kisi lobi èn srefi tra sortu eigifasi, soleki dipi lobifiri. Sondro den sani disi, dan a gro fu wan pikin e tapu na skin sei, na frustan sei èn na emotioneel sei. Pikin musu si so srefi fa lobi nanga lobifiri e sori na wan yoisti fasi gi kompekresten dorosei fu na osofamiri.—Romesma 12:10; 1 Petrus 3:8.

14. (a) Fa papa nanga mama kan leri den pikin fu du bun wroko di e gi satisfaksi? (b) Fa disi kan du na ini na osofamiri fu yu?

14 Leri fa fu wroko: Wroko na wan tumusi prenspari pisi fu a libi. Fu abi wan firi fu eigi waarde, wan sma musu leri fa fu du bun wroko (Preikiman 2:24; 2 Tesalonikasma 3:10). Efu wan pikin kisi wroko fu du pe a no kisi furu tirilin èn baka dati e kisi kosikosi fu di a no du en bun, dan seiker a no sa leri fu du bun wroko. Ma te den pikin e leri fu di den e wroko makandra nanga den papa nanga mama fu den èn e kisi prèise di fiti, dan furutron den sa leri fa fu du wroko di e gi satisfaksi. Efu papa nanga mama e gi na eksempre èn e tyari sani kon na krin, dan den pikin kan leri fu no sabi wawan fu du a wroko, ma so srefi fu wini problema, fa fu tan du wan wroko teleki a kaba, èn fa fu rideneri èn teki bosroiti. Na a fasi disi den kan yepi den pikin fu frustan taki Yehovah e wroko tu, taki a e du bun wroko, èn taki Yesus e waka na baka en Tata (Genesis 1:31; Odo 8:27-31; Yohanes 5:17). Efu wan osofamiri e du gronwroko noso e drai wan bisnis, dan wan tu memre fu na osofamiri kan wroko nanga makandra. Noso kande a mama kan leri a manpikin noso na umapikin fu en fu bori èn fa fu krin sani te den kaba nyan. Wan papa di e wroko fara fu oso kan sreka sani fu du wroko na oso nanga en pikin. ¡A e gi wini te papa nanga mama abi na prakseri no wawan fa fu du wan wroko di musu du nownow, ma so srefi fu gi den pikin san den abi fanowdu na ini den heri libi!

15. Na sortu fasi wi kan leri sma fu bribi? Gi wan eksempre fu dati.

15 Tan abi bribi te gens de: Bribi na wan prenspari pisi tu fu a libi fu wi. Te osofamiri e taki fu bribi na a osofamiri-studie, dan den pikin kan leri fu taki san dati wani taki. Den kan kon sabi buweisi tu di e meki taki bribi e bigin gro na ini den ati. Ma te den e si a papa nanga mama fu den e sori tranga bribi te den e kisi hebi tesi, dan disi kan abi bakapisi di e tan den heri libi langa. Na ini Panama a masra fu wan bijbelstudenti ben warskow en taki a ben o yagi en gowe fu oso efu a no ben tapu fu dini Yehovah. Toku, a ben waka 16 kilometer doronomo nanga den fo yongu pikin fu en èn baka dati a ben rei wan bus ete 30 kilometer fu go na a moro krosibei Kownukondre zaal. Fu di memre fu en famiri ben kisi deki-ati fu na eksempre fu en, meki so wan 20 memre fu en famiri ben teki a pasi fu waarheid.

Gi wan Eksempre fu Leisi Bijbel Ala Dei

16. Fu san ede wi kan taki dati a de prenspari fu leisi Bijbel leki osofamiri ala dei?

16 Wan fu den moro prenspari gwenti di iniwan osofamiri kan seti — wan gwenti di sa abi wini gi a papa nanga a mama èn di sa de wan eksempre gi pikin fu waka na baka — na a leisi fu a Bijbel doronomo. Efu a kan srefi, leisi wan pisi fu Bijbel ibri dei. A moro prenspari sani a no o furu yu e leisi. San moro prenspari, na a faste gwenti èn a fasi fa a sani disi e du. Boiti fu leisi Bijbel nanga den pikin, papa nanga mama kan poti den cassette-lolo fu Mi boekoe nanga bijbel tori gi den pikin fu arki efu a de fu feni na ini a tongo fu den. Te wi e leisi a Wortu fu Gado ibri dei dan a e yepi wi fu poti den prakseri fu Gado na a fosi presi. Èn te a no ibri sma wawan e leisi Bijbel, ma na osofamiri, dan disi kan yepi heri osofamiri fu waka den pasi fu Yehovah. Na a gwenti disi a drama Osofamiri — Meki a Leisi di Unu E Leisi Bijbel Ibri Dei De wan Fasi fu Libi” na den „Gado Pasi fu Libi” Kongres, di hori no so langa pasa, ben gi deki-ati fu du.—Psalm 1:1-3.

17. Fa a leisi fu Bijbel leki osofamiri èn a hori na ede fu prenspari bijbeltekst e yepi fu gebroiki a rai na Efeisesma 6:4?

17 Fu leisi Bijbel leki osofamiri de akruderi a sani di na apostel Paulus ben skrifi na ini a brifi fu en di a skrifi nanga yepi fu Gado en santa yeye gi Kresten na ini Efeise, namku: „Unu, papa, no tanteri den pikin fu unu, ma tan kweki den na ini a trangaleri èn a seryusu frumane fu Yehovah” (Efeisesma 6:4). San dati wani taki? „Seryusu frumane” wani taki trutru, „poti a prakseri na ini”; so bun, Kresten papa e kisi tranga fu poti a prakseri fu Yehovah Gado na ini den pikin fu den — fu yepi den pikin fu kon sabi den prakseri fu Gado. Te wi e gi den pikin deki-ati fu hori prenspari bijbeltekst na ede, dan dati kan yepi fu doro a marki dati. A marki na fu meki den prakseri fu Yehovah tiri a denki fu den pikin so taki den winsi fu den nanga a fasi fa den e tyari densrefi, safrisafri e prenki den markitiki fu Gado awansi a papa nanga mama de nanga den pikin noso no de nanga den pikin. Bijbel na a fondamenti gi a sortu denki dati.—Deuteronomium 6:6, 7.

18. Te wi e leisi Bijbel, san kan de fanowdu fu (a) frustan en krinkrin? (b) kisi wini fu a rai di de na ini? (c) handri na tapu san a e sori fu den prakseri fu Yehovah? (d) kisi wini fu den sani di a e taki fu a fasi fa sma de èn sani di sma du?

18 A no de fu taki, dati efu Bijbel musu abi krakti tapu a libi fu wi dan wi musu frustan san a e taki. Gi furu sma disi kan aksi taki fu leisi den pisi fu Bijbel moro leki wán leisi. Fu frustan son wortu krinkrin dan wi kan suku den wortu na ini wan wortubuku noso na ini Inzicht in de Schrift. Efu a bijbeltekst abi rai noso wan komando na ini, dan teki ten fu taki fu den situwâsi na ini wi ten di e meki taki a tekst e fiti. Dan yu ben sa kan aksi yusrefi: ’Fa a fiti di mi e fiti a rai disi kan gi mi wini?’ (Yesaya 48:17, 18) Efu a bijbeltekst e taki fu wan penti fu a prakseri fu Yehovah, aksi yusrefi: ’Fa disi abi krakti tapu a libi fu wi?’ Kande yu e leisi wan tori di e fruteri fu a fasi fa sma de èn den sani di den du. Sortu druk na ini a libi den ben e ondrofeni? Fa den ben handri nanga disi? Fa wi kan teki wini fu na eksempre fu den? Meki ten ala ten fu taki san a tori wani taki na ini wi libi na ini a ten disi.—Romesma 15:4; 1 Korentesma 10:11.

19. Te wi de sma di e waka na baka na eksempre fu Gado, dan san wi sa gi den pikin fu wi?

19 ¡Disi na wan tumusi moi fasi fu poti den prakseri fu Gado na ini a prakseri nanga na ati fu wi! Na so wi sa kisi yepi trutru fu tron „sma di e waka na baka Gado, leki lobi pikin” (Efeisesma 5:1). Èn wi sa gi wan eksempre di warti trutru taki den pikin fu wi waka na baka.

¿Yu E Memre Disi Ete?

◻ Fa papa nanga mama kan kisi wini fu na eksempre fu Yehovah?

◻ Fu san ede tirilin di gi nanga mofo musu gi makandra nanga wan bun eksempre fu papa nanga mama?

◻ San na wan tu sani di papa nanga mama kan leri den pikin a moro bun fasi fu di den e gi na eksempre?

◻ Fa wi kan kisi wini doronomo te wi e leisi Bijbel leki osofamiri?

[Prenki na tapu bladzijde 10]

Furu sma e kisi wini fu di den e leisi Bijbel leki wan osofamiri ala dei

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma