Waktitoren LIBRARY TAPU INTERNET
Waktitoren
LIBRARY TAPU INTERNET
Sranantongo
  • BIJBEL
  • BUKU
  • KONMAKANDRA
  • w99 1/9 blz. 4-7
  • ¿Na Didibri E Siki Wi?

Felem no de na a pisi disi.

Sorry, wan sani no go bun di wi pruberi fu drai a felem.

  • ¿Na Didibri E Siki Wi?
  • A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
  • Edeprakseri
  • A srefi sortu tori
  • Den Sani Di Satan E Du
  • Fa Satan E Wroko?
  • Difrenti Sani E Meki Siki Kon
  • A Lusu gi wan Langa Pisi Ten
  • A Dangratori fu wan Takru Gosontu
    A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
  • Te wan memre foe na osofamiri siki
    A sroto gi wan kolokoe osofamiri
  • Yob e tan getrow na Gado
    Mi buku nanga Bijbel tori
  • Joe de na ini wan toemoesi prenspari strei
    Joe kan libi foe têgo na ini wan paradijs na grontapoe
Moro sani
A Waktitoren—A e taki fu Yehovah Kownukondre 1999
w99 1/9 blz. 4-7

¿Na Didibri E Siki Wi?

NOITI SIKI BEN MUSU DE. Gado ben kria wi fu libi fu têgo na ini volmaakti gosontu. A ben de Satan, wan yeye kriaturu, di ben meki taki siki, pen, nanga dede e kwinsi a libisma famiri, di a ben meki Adam nanga Eva, a fosi papa nanga mama fu wi, sondu.—GENESIS 3:1-5, 17-19; ROMESMA 5:12.

¿DISI wani taki dati ala siki e kon langalanga fu den sani di den yeye e du? Soleki fa wi ben si na ini na artikel na fesi, furu sma na ini a ten disi e denki disi. A granmama fu a yongu Owmadji ben denki dati. ¿Ma a de trutru so taki den yeye di wi no kan si, ben gi Owmadji lusubere — wan siki di kan kiri yongu pikin na ini den waran kondre son leisi?

Den Sani Di Satan E Du

Bijbel e gi wan krin piki na tapu na aksi disi. Na a fosi presi a e sori taki den yeye fu den fositen tata fu wi no kan du noti nanga sma di de na libi. Te sma dede dan „den no sabi notinoti”. Den no abi yeye di e tan na libi baka te a sma dede. Den e sribi na ini a grebi, pe „no wan wroko noso prakseri noso sabi noso koni no de” (Preikiman 9:5, 10). ¡No wan fasi no de fa den dedesma kan siki den sma di de na libi!

Ma Bijbel e sori taki den ogri yeye de trutru. A fosi opruruman na ini a heri universum ben de wan yeye kriaturu di wi sabi now leki Satan. Tra yeye kriaturu ben go wroko makandra nanga en èn sma e kari den ogri yeye. ¿Satan nanga den ogri yeye kan siki sma? Disi pasa kaba. Wan tu fu den wondru di Yesus ben du fu dresi sma, ben abi fu du nanga a yagi di a ben yagi ogri yeye puru na sma tapu (Lukas 9:37-43; 13:10-16). Ma moro furu fu den siki di Yesus ben dresi no ben de siki di ben kon langalanga fu den ogri yeye (Mateus 12:15; 14:14; 19:2). Na so wi kan taki na ini a ten disi, dati siki e kon fu gewoon sani ede, èn no fu krakti di no de fu libisma.

Fa a de nanga obia? Odo 18:10 e gi wi a dyaranti: „A nen fu Yehovah na wan tranga toren. Na dya a regtfardikiwan e lon go na ini èn e kisi kibri.” Yakobus 4:7 e taki: „Kakafutu gi Didibri èn a sa lon gowe libi unu.” Iya, Gado kan kibri den getrow sma fu en gi obia èn gi ibri sortu dangra krakti. Dati na wán sani di den wortu fu Yesus wani sori: „Waarheid sa meki unu kon fri.”—Yohanes 8:32.

’Fa a de nanga Yob?’, son sma kan aksi. ’¿A no ben de wan ogri yeye di ben siki en?’ Iya, Bijbel e taki dati na Satan ben siki Yob. Ma a tori fu Yob ben de wan spesrutu tori. Wan heri pisi ten, Gado ben gi Yob kibri so taki ogri yeye no ben kan du en ogri. Ne Satan ben tyalensi Yehovah fu du Yob ogri, èn fu di prenspari strei-aksi ben de ini a tori, meki fu wan pisi, Yehovah no ben gi kibri moro na a anbegiman fu en a wán leisi disi wawan.

Ma Gado ben poti kondisi. Di a ben gi Satan primisi fu naki Yob, dan Satan ben kan siki Yob wan pisi ten, ma a no ben kan kiri en (Yob 2:5, 6). Te fu kaba, a pina fu Yob ben kaba, èn Yehovah ben pai Yob nanga bun furu sani fu di a ben hori en soifri retifasi (Yob 42:10-17). Den gronprakseri di Yob ben sori nanga a hori di a ben hori en soifri retifasi, skrifi langa ten pasa kaba na ini Bijbel, èn ala sma kan si den. A no de fanowdu fu tesi ete wan tra sma.

Fa Satan E Wroko?

Pikinmoro ala leisi yu kan taki dati a wan-enkri sani di abi fu du nanga Satan èn nanga a siki di sma e kon siki na taki Satan ben kori a fosi libisma paar èn den ben sondu. A no en nanga den ogri yeye fu en e meki sma siki langalanga. Ma Satan no fisti fu pruberi fu meki wi teki don bosroiti èn fu swaki a bribi fu wi, wan sani di ben sa kan abi takru bakapisi gi a gosontu fu wi. A no ben bonu noso kiri Adam nanga Eva, èn a no ben siki den tu. A ben kori Eva fu trangayesi Gado, èn Adam ben du san Eva ben du di a ben trangayesi Gado tu. Siki nanga dede ben de wan fu den bakapisi.—Romesma 5:19.

Wan leisi a kownu fu Moab ben yuru wan profeiti di nen Bileam èn di no ben de getrow, fu fluku a nâsi Israèl di ben seti den kampu na den marki fu a kondre Moab, èn dati ben de wan kefar gi Moab. Bileam ben pruberi fu fluku Israèl, ma a no ben man du dati fu di Yehovah ben gi a nâsi kibri. Baka dati den Moabsma ben du wan sani fu kori Israèl meki den anbegi kruktu gado èn du seks hurudu. A fasi disi ben wroko, èn Yehovah no ben gi Israèl kibri moro.—Numeri 22:5, 6, 12, 35; 24:10; 25:1-9; Openbaring 2:14.

Wi kan leri wan prenspari sani fu a sani dati di ben pasa na owruten. A yepi di Gado e gi den getrow anbegiman fu en e kibri den so taki den ogri yeye no kan du den ogri langalanga. Ma Satan kan pruberi fu meki sma swaki a bribi fu den. A kan pruberi fu kori den meki den du hurudu. Noso, neleki wan lew di e bari, a kan pruberi fu frede den meki den go handri na wan fasi di sa meki taki Gado no e gi den kibri moro (1 Petrus 5:8). Dati meki na apostel Paulus e kari Satan „a wan di abi den wrokosani fu tyari dede kon”.—Hebrewsma 2:14.

A granmama fu Owmadji ben pruberi fu kori Hawa fu gebroiki tapu nanga obia sani fu kibri en gi siki. San ben o pasa efu Hawa ben arki en? A ben o sori taki a no ben frutrow dorodoro na ini Yehovah Gado, èn a no ben o de seiker moro taki A ben o gi en kibri.—Exodus 20:5; Mateus 4:10; 1 Korentesma 10:21.

Satan ben pruberi fu kori Yob tu. A no ben nofo taki a ben meki Yob lasi en osofamiri, en gudu, nanga en gosontu. A wefi fu Yob srefi ben gi en tumusi takru rai tu di a ben taki: „¡Fluku Gado èn dede!” (Yob 2:9) Dan dri „mati” ben kon luku en èn makandra den ben pruberi fu overtoigi en taki na fu en ede meki a ben siki (Yob 19:1-3). Na a fasi disi Satan ben gebroiki a swaki di Yob ben swaki, fu di a ben wani pruberi fu meki Yob lasi-ati èn fu lasi a frutrow di a ben abi taki Yehovah de regtfardiki. Ma Yob ben tan frutrow tapu Yehovah leki a wan-enkri howpu gi en.—Teki gersi Psalm 55:22.

Te wi siki dan wi kan lasi-ati tu. Na ini so wan situwâsi, Satan no e wakti fu pruberi fu meki wi du wan sani di sa swaki a bribi fu wi. Dati meki, te wi siki dan a prenspari fu hori na prakseri taki soleki fa a sori, wi e pina moro furu fu di wi gebore nanga onvolmaaktifasi, na presi taki wan dangra krakti abi fu du nanga disi. Memre taki Isak di ben de getrow, ben kon breni wan tu yari bifo a dede (Genesis 27:1). Dati no ben kon fu ogri yeye, ma fu di a ben kon owru. Rakèl dede di a ben e kisi wan pikin, èn no fu Satan ede, ma fu di libisma swaki (Genesis 35:17-19). Te fu kaba, ala den getrow sma fu owruten dede — no fu wisi noso fu fluku ede, ma fu di den gebore na ini onvolmaaktifasi.

A de wan trapu te wi e denki taki den yeye di wi no man si abi langalanga fu du nanga ibri siki di wi e kisi. A kan meki wi kisi wan takru sortu frede gi den yeye. Dan te wi kon siki, wi sa fadon ini a tesi fu pruberi fu plisi den ogri yeye na presi taki wi e tan bun fara fu den. Efu Satan kan frede wi so taki wi e go suku yepi na afkodrei, dan dati ben o sori taki wi tori a tru Gado, Yehovah (2 Korentesma 6:15). Wi musu abi wan lespeki frede gi Gado, èn wi no musu frede a Feanti fu en, fu wan kruktu bribi ede.—Openbaring 14:7.

A yongu Owmadji abi a moro bun sortu kibri kaba gi den ogri yeye. Soleki fa na apostel Paulus e taki, dan Gado e si Owmadji leki wan „santa” sma fu di a abi wan mama di de na bribi, èn a mama fu en kan begi Gado fu de nanga na umapikin fu en nanga yepi fu En santa yeye (1 Korentesma 7:14). Fu di Hawa blesi nanga a soifri sabi dati, meki a ben man suku bun datra yepi gi Owmadji na presi fu frutrow na ini tapu.

Difrenti Sani E Meki Siki Kon

Moro furu sma no e bribi na ini yeye. Te den siki, dan den e go na wan datra — efu den kan pai fu en. A tru taki wan siki sma kan go na wan datra èn toku a no e kon betre. Datra no man du wondru. Ma furu sma di abi kruktu bribi èn di ben kan kon betre e go na wan datra te a lati tumusi kaba. Den e pruberi fosi fu kon betre nanga yepi fu afkodrei, èn te dati no e yepi dan den e go na wan datra leki wan lasti yepi. Furu sma dede sondro taki a de fanowdu.

Trawan e dede tumusi fruku fu di den no abi sabi. Den no man si den sani di e sori taki wan siki de èn den no sabi sortu bun sani den kan du fu no siki. Te wan sma abi sabi, dan dati e yepi en fu no pina fu soso. A prenspari fu si taki mama di sabi leisi no e lasi someni pikin na siki leki den wan di no sabi leisi. Iya, te sma no abi sabi, dan dati kan kiri den.

Wan mi-no-kefasi na ete wan tra sani di e siki sma. Fu eksempre, furu sma e siki fu di den e meki insekt waka na tapu a nyanyan bifo den nyan en, noso fu di den sma di e sreka a nyanyan no e wasi den anu fosi. A de wan kefar tu fu sribi sondro wan klambu na ini kontren pe malaria de.a Ini a tori fu gosontu, a de nofotron so taki „a moro bun fu dringi dresi wakti siki”.

Fu di sma no e libi bun, meki milyunmilyun sma e kon siki èn den e dede tumusi fruku. Drungu, seks hurudu, a gebroiki fu drug na wan fowtu fasi, èn a smoko fu tabaka pori a gosontu fu someni sma. Efu wan sma e gi ensrefi abra na den sani disi èn a e siki baka dati, dan ¿disi de fu di wan tra sma wisi en noso fu di wan ogri yeye du en wan ogri? Nôno. Na en srefi meki taki a siki. Te wan sma e taki dati na den yeye du dati, dan a e weigri fu teki a frantwortu fu a libi di a no e libi bun.

A tru taki wan tu sani de di wi no man basi. Fu eksempre, wi kan kisi fu du nanga bakteria di e siki sma noso nanga a doti di a loktu noso a watra doti. Disi na san ben pasa nanga Owmadji. En mama no ben sabi fu san ede a ben kisi lusubere. Den pikin fu en no e siki someni leki den tra pikin fu di a e krin na oso nanga a dyari fu en èn ala ten a e wasi en anu bifo a e sreka a nyanyan. Ma ala pikin e siki wan leisi. So wan 25 sortu infectie siki de di kan meki wan sma kisi lusubere. Èn kande no wan sma sa kon sabi oiti fu san ede Owmadji ben kisi a problema fu en.

A Lusu gi wan Langa Pisi Ten

A no Gado e siki sma. „Sma no kan tesi Gado nanga ogri sani, èn ensrefi no e tesi no wan sma tu” (Yakobus 1:13). Efu wan anbegiman fu Yehovah e siki, dan Yehovah e yepi en na yeye fasi. „Yehovah srefi sa yepi en na tapu wan kanape fu siki; yu sa kenki en heri bedi trutru na ini a ten di a siki” (Psalm 41:3). Iya, Gado abi sari-ati. A wani yepi wi, a no wani du wi ogri.

Iya, Yehovah abi wan lusu gi siki gi wan langa pisi ten — Yesus en dede nanga en opobaka. Nanga yepi fu a frulusu-paiman fu Yesus, regtfardiki sma kan kon fri fu a sondu situwâsi fu den èn te fu kaba den sa man kisi wan volmaakti gosontu èn têgo libi na ini wan paradijs na grontapu (Mateus 5:5; Yohanes 3:16). Den wondru fu Yesus ben sori na fesi fa a Kownukondre fu Gado sa meki sma kon betre trutru. Gado sa puru Satan nanga den ogri yeye fu en tu (Romesma 16:20). Iya, Yehovah abi tumusi moi sani gi den sma di e bribi na ini en. Na pasensi wi musu abi nomo èn wi musu horidoro.

Ma na ini a pisi ten disi, Gado e gi wi koni di kan yepi wi èn a e tiri wi na yeye fasi nanga yepi fu Bijbel èn nanga yepi fu a bradafasi fu getrow anbegiman na heri grontapu. A e sori wi fa wi kan wai pasi gi den ogri di e gi problema na gosontu sei. Èn a e gi wi trutru mati di sa yepi wi te wi abi problema.

Prakseri fu Yob baka. !Efu Yob ben go na wan bonuman, dan dati ben o de a moro takru sani di a ben kan du! Dati ben o meki taki Gado no ben o gi en kibri moro, èn a ben o lasi ala den blesi di ben e wakti en na baka a hebi tesi fu en. Gado no ben frigiti Yob, èn a no sa frigiti wi. „Unu yere fu a hori di Yob horidoro èn si a bakapisi di Yehovah ben gi”, na so a disipel Yakobus e taki (Yakobus 5:11). Efu wi no e lasi-ati noiti, dan wi srefi sa kisi den tumusi moi blesi na tapu a reti ten fu Gado.

San pasa nanga a yongu Owmadji? En mama ben memre wan artikel na ini Ontwaakt!, a sisa tijdschrift fu A Waktitoren, di ben taki fu orale rehydratie therapie (dringi sani so taki a skin no e lasi watra).b A ben du den sani di a tijdschrift ben taki èn a ben meki a dringi gi Owmadji. Now a pikin meisje kon bun èn a gosontu.

[Futuwortu]

a So wan 500 milyun sma kisi malaria. So wan tu milyun sma e dede ibri yari fu a siki, moro furu na ini Afrika.

b Luku Ontwaakt! fu 22 september 1985, bladzijde 24, 25, „Een zoute drank die levens redt!” (Wan Sowtu Dringi Di E Kibri Sma Libi)

[Prenki na tapu bladzijde 7]

Yehovah sreka wan têgo lusu gi a problema fu siki

    Sranantongo buku (1978-2025)
    Log Out
    Log In
    • Sranantongo
    • Seni en gi wan sma
    • Settings
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gebruiksvoorwaarden
    • Privacybeleid
    • Privacyinstellingen
    • JW.ORG
    • Log In
    Seni en gi wan sma