1914​—Wan prenspari yari na ini Bijbel profeititori

SOMENI tenti yari na fesi, Bijbel ondrosukuman ben e meki bekènti taki prenspari sani ben o pasa na ini 1914. San ben pasa, èn sortu buweisi de di e sori taki 1914 na so wan prenspari yari?

Na ini Lukas 21:24, Yesus taki: „Trakondre sma o masi Yerusalem, teleki a reti ten fu den trakondre sma [„da tem foe dem heiden soema”, Da Bijbel na ini Sranantongo] doro en kaba.” Yerusalem ben de a mamafoto fu a Dyu nâsi èn fu drape ala den kownu di ben de bakapikin fu Kownu David, ben e tiri a kondre (Psalm 48:1, 2). Ma den kownu disi ben de heri tra fasi leki den tiriman fu tra kondre. Den ben e sidon na tapu „a kownusturu fu Yehovah”, leki sma di ben e teki presi gi Gado srefi (1 Kroniki 29:23). Sobun, Yerusalem ben e prenki a tirimakti fu Yehovah.

Ma fa den ’trakondre sma bigin masi’ a tirimakti fu Gado èn o ten den bigin du dati? A sani dati pasa na ini 607 b.G.T., di den Babilonsma teki Yerusalem abra. Nowan sma ben e sidon moro na tapu „a kownusturu fu Yehovah”, èn nowan bakapikin fu David ben e tiri leki kownu moro (2 Kownu 25:1-26). A de so taki den ben o „masi” Yerusalem fu ala ten? Nôno, bika luku san a profeititori fu Esekièl ben taki fu Sedekia, a lasti kownu fu Yerusalem: „Puru na edebanti di de na tapu yu ede, èn puru a kownu-ati. . . . Seiker a no sa tron fu nowan sma teleki en kon, di abi a reti na tapu, soleki fa wet e taki, èn mi musu gi en dati” (Esekièl 21:26, 27). A sma di abi „a reti” fu kisi a kownu-ati fu David ’leki fa wet ben e taki’, na Krestes Yesus (Lukas 1:32, 33). Sobun, a ’masi di den trakondre sma ben o masi Yerusalem’ ben o kon na wan kaba te Yesus ben tron Kownu.

O ten a prenspari sani dati ben o pasa? Yesus ben taki dati den trakondre sma ben o tiri fu wan spesrutu pisi ten nomo. A tori di skrifi na ini Danièl kapitel 4 e fruteri wi wan prenspari sani di e yepi wi fu kon sabi o langa a pisi ten disi ben o teki. A e taki fu wan dren di Kownu Nebukadnesar fu Babilon ben kisi èn di ben abi fu du nanga wan profeititori. A ben si wan bun bigi bon di sma ben koti trowe. A tompu fu a bon no ben man gro fu di a ben tai nanga wan isri banti èn nanga wan kopro banti. Wan engel ben taki: „Meki seibi ten pasa.”​—Danièl 4:10-16.

Na ini Bijbel, bon e prenki tirimakti son leisi (Esekièl 17:22-24; 31:2-5). Sobun, a koti di sma koti na agersi bon trowe, e sori taki wan pisi ten ben o kon pe Gado no ben o abi wan tirimakti fu teki presi gi en, soleki fa den kownu na ini Yerusalem ben e du dati. Ma a fisyun ben sori taki den ’trakondre sma ben o masi Yerusalem’ fu wan pisi ten nomo, namku wan pisi ten fu „seibi ten”. O langa den „seibi ten” de?

Openbaring 12:6, 14 e sori taki dri nanga afu ten, de a srefi leki „wan dusun tu hondro nanga siksitenti dei”. Fu dati ede, den „seibi ten” ben o de tu tron so langa leki dati, sobun 2520 dei. Ma 2520 dei baka di Yerusalem fadon, den trakondre sma no ben tapu ete fu „masi” a tirimakti fu Gado. Sobun, a de krin taki a profeititori disi e taki fu wan moro langa pisi ten. Efu wi luku san skrifi na ini Numeri 14:34 nanga Esekièl 4:6, dan wi musu teri „wan dei fu wan yari”, sobun den „seibi ten” ben o de wan pisi ten fu 2520 yari.

Den 2520 yari ben bigin na ini oktober 607 b.G.T., di den Babilonsma teki Yerusalem abra èn di den puru a bakapikin fu David fu a kownusturu. A pisi ten dati kon na wan kaba na ini oktober 1914. Na a ten dati, „a reti ten fu den trakondre sma” ben kon na wan kaba, èn Gado ben poti Yesus Krestes leki Kownu na ini hemel.a​—Psalm 2:1-6; Danièl 7:13, 14.

Neleki fa Yesus ben taki na fesi, dan span sani ben o pasa na grontapu na a pisi ten fu a „denoya” fu en leki Kownu na ini hemel; a ben taki fu sani soleki orloku, angriten, gronseki, nanga takru siki di e kiri ipi-ipi sma (Mateyus 24:3-8; Lukas 21:11). Den sortu sani disi di e pasa, na bigi buweisi di ben sori taki a hemel Kownukondre fu Gado bigin tiri trutru na ini 1914 èn taki „den lasti dei” fu na ogri sistema disi, bigin na ini a yari dati.​—2 Timoteyus 3:1-5.