SIFUNDVO 12
Kushukuma Kwemtimba kanye Nesimo Sebuso
KULAMANYE emasiko, bantfu bayakhululeka kushukumisa umtimba kunakulamanye. Nanobe kunjalo, cishe wonkhe umuntfu uyawushukumisa umtimba futsi ashintje nesimo sebuso nakakhuluma. Loku kuyenteka nawutikhulumela nje nemuntfu nobe ukhuluma nebantfu labanyenti.
Kushukuma kwemtimba bekutentakalela kuJesu nakubafundzi bakhe bekucala. Ngalelinye lilanga, lotsite wabikela Jesu kutsi unina nabomnakabo bafuna kukhuluma naye. Jesu wamphendvula watsi: “Ngubani make wami, futsi bobani bomnaketfu?” LiBhayibheli liphindze litsi: “Wase welula sandla wakhomba bafundzi bakhe, watsi: ‘Nangu make wami nabomnaketfu!’” (Mat. 12:48, 49) Encwadzini yeMisebenti 12:17 naku-13:16, liBhayibheli liphindze livete kutsi ngaletinye tikhatsi bekutentakalela kushukuma kwemtimba kumphostoli Phetro nakuPawula.
Emaphuzu nemiva akuvetwa ngemavi kuphela kodvwa kuphindze kuvetwe ngekushukumisa umtimba nangesimo sebuso. Nawungakwenti kahle loku, kungase kubonakale shengatsi awunendzaba naloko lokushoko. Nangabe letindlela tekukhuluma tisetjentiswe kahle, loko lokushoko kutawuzuzisa kakhulu. Ngisho nobe ukhuluma ngelucingo, nawushukumisa umtimba futsi unesimo sebuso lesifanele, livi lakho litawuveta kutsi loko lokhuluma ngako kubalulekile liphindze livete nemiva yakho ngaloko lokushoko. Ngako-ke, ngisho nobe ukhuluma ngemavi akho nobe ufundza, ngisho nobe labakulalele bakubukile nobe bafundza emaBhayibheli abo, kushukuma kwemtimba kanye nesimo sebuso kubalulekile.
Kushukuma kwemtimba kanye nesimo sebuso kufanele kutentakalele. Akuzange kudzingeke kutsi ukufundzele kuhleka nome kutfukutsela. Kushukumisa umtimba kufanele kuvete nendlela lotiva ngayo. Kuba ncono kakhulu nangabe kushukuma kwemtimba kutentakalela.
Kushukuma kwemtimba kwehlukene kabili: Kunalokuchazako kanye nalokugcizelelako. Kushukuma kwemtimba lokuchazako kuveta sento nobe kukhombise bungako bentfo kanye nendzawo. Nangabe wabelwe liphuzu lekushukuma kwemtimba, ungagcini ngekusebentisa indlela yinye nome letimbili. Yetama kutsi kutentakalele kushukuma kwemtimba kuyo yonkhe inkhulumo yakho. Nakumatima kukwenta loko, kungase kukusite kufuna emagama lakhombisa kutsi indzawo ikuphi, nobe laveta libanga, bukhulu, indzawo intfo lekuyo nobe kutsi ikuphi nayicatsaniswa nalenye. Etimeni letinyenti, lokudzingekako kutsi inkhulumo yakho ibe sengatini, ungakhatsateki ngekutsi labakulalele bakuva njani, kodvwa khuluma ngendlela lovame kukhuluma ngayo malanga onkhe. Nangabe umuntfu akhululekile, kushukuma kwemtimba kuyatentakalela.
Kushukuma kwemtimba lokugcizelelako kuveta indlela lotiva ngayo kanye nekutsi uyaciniseka. Kwenta emaphuzu agcame, aphile futsi agcizeleleke. Lenhlobo yekushukuma kwemtimba ibalulekile. Kodvwa-ke kufanele ucaphele. Kushukuma kwemtimba lokugcizelelako kungagcina sekungumkhuba. Nangabe ushukumisa umtimba ngendlela lefanako ngaso sonkhe sikhatsi, loku kungenta kutsi bantfu bagcine sebanaka wena kunekutsi kwente inkhulumo yakho ibe nemandla. Nangabe umbonisi wesikolwa akuvetela kutsi unalenkinga, yetama kukuyekela kwesikhashana loku, usebentise kushukuma kwemtimba lokuchazako kuphela. Ngekuhamba kwesikhatsi phindze ukusebentise lokushukuma kwemtimba lokugcizelelako.
Kuze ubone kutsi kufanele ukusebentise kangakanani kushukuma kwemtimba lokugcizelelako nekutsi utawushukumisa njani ngendlela lefanele, cabangele imiva yebantfu lokhuluma nabo. Kukhomba labo labakulalele kungase kubente bangajabuli. Kulamanye emasiko nangabe indvodza ibamba umlomo nayimangele, kungabonakala shengatsi yentisa kwemfati. Kuletinye tindzawo kutsatfwa ngekutsi kungahloniphi nangabe umfati asebentisa tandla kakhulu nakashukumisa umtimba. Ngako-ke, etindzaweni letinjalo, bodzadze kudzingeka basisebentise kahle simo sebuso. Etindzaweni letinyenti emhlabeni, nawukhuluma nelicembu lelincane bese ushukumisa umtimba kakhulu, loko kungase kutsatfwe shengatsi uyahlekisa.
Njengobe utfutfuka futsi ukhona kukhululeka nawukhuluma, nawushukumisa umtimba kuze ugcizelele, imiva yakho itawuvele ibonakale kahle, futsi loko kutawukhombisa kutsi uyaciniseka nekutsi loko lokushoko kusuka enhlitiyweni. Kushukumisa umtimba ngaleyo ndlela kutawukwenta loko lokushoko kucace.
Simo Sebuso Bakho. Buso ngibo lobuyiveta kahle indlela lotiva ngayo kwendlula nome ngabe ngusiphi sitfo semtimba. Emehlo akho, umlomo nendlela inhloko yakho leme ngayo, konkhe kunendzima lokuyidlalako. Ngisho nobe ungakasho lutfo, buso bakho bungaveta kutsi awunendzaba, wenyanyile, udidekile, umangele nobe ujabulile. Nangabe loku kuhambisana nemavi, kwenta loko lokushoko kucondzakale, futsi ibonakale nendlela lotiva ngayo. UMdali usente saba nemisipha leminyenti ebusweni, futsi ingetulu kwa-30 seyiyonkhe. Cishe kusebenta ihhafu yayo nawumoyitela.
Ngisho nobe wetfula inkhulumo nobe usensimini, usuke wetama kutjela labanye umlayeto lomnandzi longabenta bajabule. Loku ukukhombisa ngekumoyotela. Ngakulokunye, nangabe buso bakho bungakuveti loku, umuntfu angatibuta kutsi loko lokushoko kuliciniso yini.
Ngetulu kwaloko, nawumoyitela usuke utjela labanye kutsi uyabakhatsalela. Loko kubaluleke kakhulu kulamalanga ngobe bantfu bayamesaba umuntfu labangamati. Kumoyitela kwakho kungabenta bakhululeke futsi bakulalele lokushoko.