Imibuto Levela Kubafundzi
Umbhali weTaga 30:18, 19 watsi ‘indlela lijaha lelenta ngayo nalinentfombi’ ‘imangalisa kakhulu.’ Bekasho kutsini?
Labanyenti abamangalisile lamavi, lokufaka ekhatsi letinye tati. EHumushweni Lemhlaba Lomusha, lelivesi litsi: “Kunetintfo letintsatfu letingimangalisa kakhulu, ecinisweni tine tintfo lengingaticondzi: Yindlela lusweti lolundiza ngayo emazulwini, yindlela inyoka lehamba ngayo edvwaleni, yindlela umkhumbi lohamba ngayo elwandle, nendlela lijaha lelenta ngayo nalinentfombi.”—Taga 30:18, 19.
Esikhatsini lesendlulile, besinembono wekutsi emavi latsi ‘indlela lijaha lelenta ngayo nalinentfombi’ asho intfo lembi. Ngasiphi sizatfu? Lamanye emavesi kulesehluko akhuluma ngetintfo lokungenteki titsi “sengenele.” (Taga 30:15, 16) Vesi 20 ukhuluma ‘ngemfati lophingako’ lotsi akenti lutfo lolubi. Ngako besicabanga kutsi njengelusweti lolundizako, njengenyoka lehamba edvwaleni, nobe njengemkhumbi elwandle, kungenteka nalelijaha lenta lokutsite futsi lingabushiyi bufakazi baloko. Ngenca yaloko, besicabanga kutsi emavi latsi ‘indlela lijaha lelenta ngayo nalinentfombi’ asho intfo lembi, asho kutsi lelijaha kungenteka lihunga intfombi lengati lutfo futsi lengakanaki kutsi kwentekani.
Nobe kunjalo, kunetizatfu letivakalako letenta setsembe kutsi lamavesi akhuluma ngentfo lekahle. Lombhali abemane nje abambe wangentasi ngaletintfo lokukhulunywa ngato.
Imibhalo yesandla yesiHebheru iyawufakazela lombono wekutsi lelivesi likhuluma ngentfo lekahle. Ngekusho kwencwadzi letsi Theological Lexicon of the Old Testament, ligama lesiHebheru lelihunyushwe ngekutsi “letingimangalisa kakhulu” kuTaga 30:18 “asho intfo leyenta umuntfu . . . asale abambe wangentasi, lebonakala ingeke yenteke nalejabulisako.”
Phrofesa Crawford H. Toy waseHarvard University eMelika naye wephetsa ngekutsi lelivesi alisho intfo lembi. Watsi: “Kunaloko kukhulunywa ngendlela letimangalisa ngayo letintfo letibaliwe.”
Ngako kubonakala kunengcondvo kutsi emavi lakuTaga 30:18, 19 achaza tintfo letimangalisa kakhulu, lokumatima kutsi siticondze. Njengalombhali weliBhayibheli, natsi sisala sibambe wangentasi ngendlela lusweti lolundiza ngayo, ngendlela inyoka lete tinyawo lehamba ngayo edvwaleni, ngendlela umkhumbi losindzako lohamba ngayo elwandle nangendlela lijaha nentfombi labatsandzana ngayo futsi baphile kamnandzi ndzawonye.