Moputso oa Jobo—Mohloli oa Tšepo
“Jehova a hlohonolofatsa qetello ea Jobo ho fetisa qalo ea hae.”—JOBO 42:12.
1. Ke eng eo Jehova a e etsetsang batho ba hae, esita leha liteko li ba fokolisa haholo?
JEHOVA “ke eena ea putsang ba ’matlang.” (Ba-Heberu 11:6, Bibele—Phetolelo e Ncha) O boetse o susumetsa batho ba hae ba inehetseng hore ba pake ka sebete, esita leha liteko li ba fokolisitse hoo e kang ke bafu. (Jobo 26:5; Tšenolo 11:3, 7, 11) Seo se pakiloe e le ’nete tabeng ea Jobo ea neng a utloa bohloko. Le hoja a ne a etselletsoa ke batšelisi ba bararo ba bohata, ha aa ka a khutsisoa ke ho tšaba batho. Ho e-na le hoo, o ile a fana ka bopaki ka sebete.
2. Le hoja li fetile har’a mahloriso le mathata, Lipaki tsa Jehova li tsoile litekong tsa tsona li le joang?
2 Lipaki tsa Jehova tse ngata tsa kajeno li fetile har’a mahloriso le mathata a maholo hoo li ’nileng tsa e-ba makhatheng a lefu. (2 Ba-Korinthe 11:23) Leha ho le joalo, joaloka Jobo li bontšitse lerato bakeng sa Molimo tsa ba tsa etsa ho loka. (Ezekiele 14:14, 20) Hape li tsoile litekong tsa tsona li ikemiselitse ho khahlisa Jehova, li matlafetse hore li fane ka bopaki ka sebete, ’me li tletse tšepo ea ’nete.
Jobo o Fana ka Bopaki ka Sebete
3. Jobo o ile a fana ka bopaki ba mofuta ofe puong ea hae ea ho qetela?
3 Puong ea hae ea ho qetela, Jobo o ile a fana ka bopaki bo boholo ho feta boo a faneng ka bona pele. O ile a khutsisa batšelisi ba hae ba bohata ka ho feletseng. Ha a phoqa o ile a re: “U thusitse hakaakang letsoho le tepeletseng!” (Jobo 26:2) Jobo o ile a rorisa Jehova, eo matla a hae a fanyehileng lefatše la rōna le pitikoana sepaka-pakeng se feela le ea lepelletsang maru a tletseng metsi ka holim’a lefatše. (Jobo 26:7-9) Leha ho le joalo, Jobo o ile a bolela hore limakatso tse joalo ke “linyane feela tsa matla a hae [Jehova].”—Jobo 26:14, BPN.
4. Jobo o ile a re’ng ka botšepehi, hona ke hobane’ng ha a ne a ka itlhalosa ka tsela eo?
4 Kaha Jobo o ne a kholisehile hore o hloka molato, o ile a re: “Nke ke ka latola botšepehi ba ka ho fihlela ke shoa!” (Jobo 27:5, NW) Ho fapana le liqoso tsa bohata tseo a neng a qositsoe ka tsona, o ne a sa etsa letho le tšoanelang se neng se mo oetse. Jobo o ne a tseba hore Jehova ha a utloe lithapelo tsa bakoenehi empa o tla putsa ba bolokang botšepehi. Sena se ka re hopotsa hantle hore haufinyane sefefo sa Armageddone se tla tlosa ba khopo libakeng tsa bona tsa puso, ’me ba ke ke ba pholoha letsohong le sa qeneheleng la Molimo. Ho fihlela nakong eo, batho ba Jehova ba tla tsamaea botšepehing ba bona.—Jobo 27:11-23.
5. Jobo o ile a hlalosa bohlale ba ’nete joang?
5 Nahana ka ba bararo ba bohlale ho ea ka pono ea lefatše ba neng ba mametse ha Jobo a bontša hore motho o sebelisitse tsebo ea hae ho fumana gauda, silevera, le matlotlo a mang a lefatšeng le a ka leoatleng. O ile a re: “Bohlale bo fetisa theko ea korale.” (Jobo 28:18) Batšelisi ba bohata ba Jobo ba ne ba ke ke ba reka bohlale ba ’nete. Mohloli oa bona ke ’Mōpi oa moea, pula, lehalima, le sealuma. Ka sebele, “ho tšaba Morena [Jehova, NW] ke bona bohlale; ho sesefa bobe ke eona kutloisiso.”—Jobo 28:28.
6. Ke hobane’ng ha Jobo a ile a bua ka bophelo ba hae ba pejana?
6 Ho sa tsotellehe ho utloa bohloko ha hae, Jobo ha aa ka a khaotsa ho sebeletsa Jehova. Ho e-na le ho furalla Ea Holimo-limo, monna enoa ea tšepahalang o ne a laba-labela ‘botsoalle bo haufi-ufi boo a neng a e-na le bona le Molimo’ nakong e fetileng. (Jobo 29:4, NW) Jobo o ne a sa ithorise ha a pheta kamoo a neng a ‘loela mosenyehi, a ikapesa ka ho loka, hape e le ntat’a mofutsana.’ (Jobo 29:12-16) Ho e-na le hoo, o ne a bolela linnete tsa bophelo ba hae e le mohlanka ea tšepahalang oa Jehova. Na u iketselitse tlaleho e ntle joalo? Ho hlakile hore Jobo o ne a boetse a pepesa leshano la liqoso tse entsoeng ke balotsana ba bararo ba baipatli.
7. Jobo e ne e bile motho oa mofuta ofe?
7 Jobo o ne a tšehoa ke banna ba banyenyane ho eena ‘bao a ka beng a ile a nyatsa ho beha bo-ntat’a bona har’a lintja tsa mohlape oa hae.’ O ne a hloiloe a bile a tšoeloa ka mathe. Le hoja Jobo a ne a le mahlomoleng a makaalo, ha aa ka a qeneheloa. (Jobo 30:1, 10, 30) Leha ho le joalo, kaha a ne a inehetse ho Jehova ka ho feletseng, o ne a e-na le letsoalo le hloekileng ’me o ne a ka re: “Molimo o ke o ntekanye ka sekala sa ho loka, ’me o tla fihlela hoba ha ke na molato [o tla tseba botšepehi ba ka, NW].” (Jobo 31:6) Jobo e ne e se mofebi kapa moreri oa bolotsana, ’me ha aa ka a hlōleha ho thusa ba hlokang. Le hoja e ne e bile morui, ho ne ho se mohla a ileng a tšepa maruo a bonahalang. Ho feta moo, Jobo ha aa ka a kopanela borapeling ba litšoantšo ka ho rapela lintho tse sa pheleng, tse kang khoeli. (Jobo 31:26-28) Hobane a ne a tšepile Molimo, o ile a beha mohlala o motle e le ’moloki oa botšepehi. Ho sa tsotellehe ho utloa bohloko hohle ha hae le boteng ba batšelisi ba bohata, Jobo o ile a itšireletsa ka karabelo e bontšang tsebo ’me a fana ka bopaki bo babatsehang. Ha a feletsoe ke mantsoe, o ile a sheba ho Molimo e le Moahloli le Moputsi oa hae.—Jobo 31:35-40.
Elihu oa Bua
8. Elihu e ne e le mang, ’me o ile a bontša tlhompho le sebete joang?
8 Haufi le moo ho ne ho le teng mohlankana Elihu, setloholo sa mora oa Nakore ea bitsoang Buze, ’me ka hona a amana le motsoalle oa Jehova Abrahama, le hoja e ne e se ka mokhoa o haufi. (Esaia 41:8) Elihu o ile a bontša tlhompho ho banna ba baholo ka ho mamela mahlakore a mabeli a phehisano. Leha ho le joalo, o ile a bua ka sebete mabapi le litaba tseo ba neng ba fositse ho tsona. Ka mohlala, bohale ba hae bo ile ba tukela taba ea hore Jobo ‘a ipehe ea lokileng ho fetisa Molimo.’ Khalefo ea Elihu e ile ea tobisoa haholo-holo ho batšelisi ba bohata. Lipolelo tsa bona li ne li bonahala li phahamisa Molimo empa ha e le hantle li mo rohaka ka ho ema ka lehlakoreng la Satane la tseko. Hobane a “khotše litaba” ’me a susumetsoa ke moea o halalelang, Elihu e ne e le paki ea Jehova e se nang leeme.—Jobo 32:2, 18, 21.
9. Elihu o ile a fana ka tlhase ea ho tsosolosoa ha Jobo joang?
9 Jobo o ne a amehile haholo ka ho tlosoa qoso ha hae ho feta ha Molimo. Ha e le hantle, o ne a phehisane khang le Molimo. Leha ho le joalo, ha moea oa Jobo o le makhatheng a lefu, ho ile ha ba le tlhase ea ho tsosolosoa. Ka tsela efe? Ha e le hantle, Elihu o ile a susumeletseha ho bolela hore Jehova o hauhela Jobo ka molaetsa ona: “A se theohele lebitleng, hobane ke se ke mo fumanetse se mo lopollang. Nama ea hae e tla nchafala, e tšoane le ea lesea, a okōlōhe, a tšoane le mehleng ea bocha ba hae.”—Jobo 33:24, 25, BPN.
10. Jobo o ne a tla lekoa ho fihlela kae, empa ke eng eo re ka kholisehang ka eona ka mor’a ho nahana ka 1 Ba-Korinthe 10:13?
10 Elihu o ile a khalemela Jobo ha a re ha ho thuse ho khahlisa Molimo ka ho boloka botšepehi. Elihu o ile a re: “Molimo o ke ke oa etsa bobe le ho leka; Ea matla ’ohle ha ho kamoo a ka etsang bokhopo kateng! Empa o busetsa ho motho ho lekanang le mesebetsi ea hae.” Jobo o ile a potlakela ho totobatsa ho loka ha hae, empa o ile a etsa joalo a se na tsebo le temohisiso tse feletseng. Elihu o ile a phaella: “Jobo a lekoe ho isa qetellong [ho fihlela moo matla a hae a fellang, NW], ha e le mona a arabile ka mokhoa oa ba babe.” (Jobo 34:10, 11, 35, 36) Ka ho tšoanang, tumelo ea rōna le botšepehi li ka pakoa ka ho feletseng feela haeba ka tsela e itseng re ‘lekoa ho fihlela moo matla a rōna a fellang.’ Leha ho le joalo, Ntate oa rōna ea lerato oa leholimo a ke ke a lumela hore re lekoe ho feta kamoo re ka mamellang.—1 Ba-Korinthe 10:13.
11. Re lokela ho hopola eng ha re lekoa habohloko?
11 Elihu ha a tsoela pele o ile a boela a bontša hore Jobo o ne a totobatsa ho loka ha hae ka mokhoa o tlōlisang. Tlhokomelo e lokela ho lebisoa ho Moetsi oa rōna e Moholo. (Jobo 35:2, 6, 10) Elihu o ile a re: Molimo “ha o boloke bophelo ba molotsana; o ahlolela ba tujoang.” (Jobo 36:6) Ha ho le ea mong ea ka belaellang litsela tsa Molimo ’me a re e bile ea sa lokang. O phahame ho feta kamoo re ka tsebang, ’me lilemo tsa hae li ngata bo ke keng ba batlisisoa. (Jobo 36:22-26) Ha u lekoa habohloko, hopola hore Molimo oa rōna ea phelang ka ho sa feleng o lokile ’me o tla re putsa bakeng sa liketso tsa rōna tse tšepahalang tse etsetsoang ho mo rorisa.
12. Lipolelo tsa ho qetela tsa Elihu li bontša eng ka ho liha ha Molimo kahlolo holim’a ba khopo?
12 Sefefo se ne se qaleha ha Elihu a ntse a bua. Ha se le haufi, pelo ea hae e ile ea qala ho tlōla le ho thothomela. O ile a bua ka lintho tse khōlō tse etsoang ke Jehova ’me a re: “Oho, uena Jobo, ak’u mamele sena: Khutsa, u k’u nahane limakatso tsa Molimo.” Joaloka Jobo, ho hlokahala hore re nahane ka mesebetsi e hlollang ea Molimo le seriti sa hae se susumetsang tšabo. Elihu o ile a re: “Ea Matla ’ohle re ke ke ra mo fihlela, o re phahametse ka matla le ka likahlōlo, a ke ke be a sokamisa toka ea hae. Ka baka leo, batho bohle baa mo tšaba.” (Jobo 37:1, 14, 23, 24, BPN) Lipolelo tsa ho qetela tsa Elihu li re hopotsa hore haufinyane ha Molimo a liha kahlolo holim’a ba khopo, a ke ke a sokamisa toka le ho loka ’me o tla boloka ba mo tšabang joaloka barapeli ba hae ba mo hlomphang. Ke tokelo e kaakang ho ba har’a baboloki ba botšepehi ba joalo ba amohelang Jehova e le ’Musi oa Bokahohle! Mamella joalokaha Jobo a ile a mamella, ’me le ka mohla u se ke ua lumela ha Diabolose a u suthisetsa hōle le sebaka se hlohonolofetseng seo u nang le sona har’a matšoele ana a thabileng.
Jehova o Araba Jobo
13, 14. (a) Jehova o ile a qala ho botsa Jobo mabapi le eng? (b) Re ka ithuta lintlha life lipotsong tse ling tseo Molimo a ileng a li botsa Jobo?
13 E tlameha ebe Jobo o ile a makala hakaakang ha Jehova a bua le eena a le sefefong! Sefefo seo e ne e le ketso ea Molimo, se sa tšoane le moea o moholo oo Satane a ileng a o sebelisa ho heletsa ntlo le ho bolaea bana ba Jobo. Jobo o ne a feletsoe ke puo ha Molimo a botsa: “U no u le kae, mohla ke theang lefatše? . . . Ke mang ea beileng lejoe la ntlha ea lona, mohla linaleli tsa meso li ntšang mehoo ea thabo, le bara bohle ba Molimo ba binang ka nyakallo?” (Jobo 38:4, 6, 7) Jehova o ile a hloma Jobo lipotso mabapi le leoatle, seaparo sa lona sa maru, meso, menyako ea lefu, leseli le lefifi, le lihlopha tsa linaleli. Ho ne ho se seo Jobo a ka se buang ha a botsoa: “Na u tseba melao ea maholimo?”—Jobo 38:33.
14 Lipotso tse ling li bontša hore pele motho a bōptjoa le ho nehoa puso holim’a litlhapi, linonyana, liphoofolo, le lihahabi, Molimo ke eena ea neng a li fa seo li se hlokang—a ho etsa ntle ho thuso leha e le efe ea motho kapa keletso. Lipotso tse eketsehileng tsa Jehova li ile tsa bua ka libōpuoa tse kang nare, mpshe, le pere. Jobo o ile a botsoa: “A ke ka taelo ea hao ntsu e phahamang, e ee ho haha ntlo ea eona phahameng na?” (Jobo 39:27) Ho hlakile hore ha ho joalo! Nahana hore na Jobo o ile a itšoara joang ha Molimo a mo botsa: “Na moluma-lumi o sa tseka le Ea matla ’ohle na?” Ha ho makatse hore ebe Jobo o ile a re: “Bona, ke motho feela, nka re’ng ho uena na? Ke bea letsoho la ka molomong.” (Jobo 40:2, 4) Kaha Jehova o nepile kamehla, haeba le ka mohla re ka lekeha hore re belaele ka eena, re lokela ho ‘bea letsoho melomong ea rōna.’ Lipotso tsa Molimo le tsona li ile tsa hōlisa bophahamo, seriti, le matla tsa hae, joalokaha li bonahalitsoe pōpong.
Behemothe le Leviathane
15. Ka kakaretso ho nahanoa hore Behemothe ke phoofolo efe, ’me litšobotsi tse ling tsa eona ke life?
15 Jehova joale o bua ka Behemothe, eo ka kakaretso ho nahanoang hore ke kubu. (Jobo 40:15-24) Se tsotehang ka boholo ba eona, boima bo boholo ba ’mele, le letlalo le thata ke hore phoofolo ena e jang limela ‘e ja joang.’ Mehloli ea matla a eona le bonatla li sehlaneng sa eona le mesifeng ea mpa ea eona. Meomo ea eona e matla joaloka “lipompo tsa koporo.” Behemothe ha e tšosoe ke metsi a phallang ka potlako empa e sesa habonolo feela e shebile moo metsi a phallang a hlaha teng.
16. (a) Tlhaloso ea Leviathane e tšoanela sebōpuoa sefe, ’me lintlha tse ling mabapi le eona ke life? (b) Matla a Behemothe le Leviathane a ka bolela eng mabapi le ho phethahatsa likabelo tšebeletsong ea Jehova?
16 Molimo o ile a boela a botsa Jobo: “Na u ka tšoasa Leviathane (koena) ka selope le ho tšoasa leleme la eona ka khole na?” Tlhaloso ea Leviathane e tšoanela koena. (Jobo 41:1-34) E ke ke ea etsa selekane sa khotso le mang kapa mang, ’me ha ho motho ea bohlale ea makōkō hoo a ka tsosang sehahabi sena. Ha e lelekoe ke metsu e phosoang, ’me “e tšeha molumo oa marumo.” Leviathane ha e halefile e etsa hore maliba a tsapole sa mafura a bela ka pitseng. ’Nete ea hore Leviathane le Behemothe li ne li le matla haholo ho feta Jobo e ile ea mo thusa hore a ikokobetse. Le rōna re tlameha ho lumela ka boikokobetso hore ha re matla ka borōna. Re hloka bohlale le matla tseo Molimo a fanang ka tsona hore re pheme mekoetsepe ea Satane, Noha, le hore re phethe likabelo tsa rōna tšebeletsong ea Jehova.—Ba-Filippi 4:13; Tšenolo 12:9.
17. (a) Jobo o ile a “bona Molimo” joang? (b) Lipotso tseo Jobo a ileng a hlōloa ho li araba li ile tsa paka eng, ’me see se ka re thusa joang?
17 Kaha Jobo o ne a kokobelitsoe ka ho feletseng, o ile a lumela hore pono ea hae e ne e fosahetse ’me a lumela hore o ile a buisoa ke ho hloka tsebo. Leha ho le joalo, o ne a ile a bolela tumelo ea hore o ne a tla “bona Molimo.” (Jobo 19:25-27) Hoo ho ne ho ka etsahala joang kaha ha ho motho ea ka bonang Jehova ’me a tsoela pele a ntse a phela? (Exoda 33:20) Ha e le hantle, Jobo o ile a bona ponahatso ea matla a Molimo, a utloa lentsoe la Molimo, a ba a buleha mahlo a kutloisiso hore a bone ’nete e mabapi le Jehova. Ka hona Jobo ‘o ile a inyatsa, ’me a baka a le lerōleng le moloreng.’ (Jobo 42:1-6) Lipotso tse ngata tseo a neng a ile a hlōloa ho li araba li ne li pakile hore Molimo o phahame ’me li bontšitse bonyenyane ba motho, esita le ea inehetseng ho Jehova joalokaha ho ne ho le joalo ka Jobo. Sena se re thusa ho bona hore lithahasello tsa rōna ha lia lokela ho nkoa e le tsa bohlokoa ho feta ho halaletsoa ha lebitso la Jehova le ho tlosoa qoso ha bobusi ba hae. (Mattheu 6:9, 10) Ntho ea bohlokoa eo re lokelang ho ameha ka eona e lokela ho ba ho tsoela pele re tšepahala ho Jehova ebile re hlompha lebitso la hae.
18. Ho ile ha hlokahala hore batšelisi ba bohata ba Jobo ba etse eng?
18 Leha ho le joalo, ho thoe’ng ka batšelisi baa ba bohata ba baipatli? Jehova o ne a tla be a nepile hoja a bolaea Elifaze, Bildade, le Tsofare ka lebaka la ho se bue ’nete mabapi le eena joalokaha Jobo a ne a e buile. Molimo o ile a re: “Ntšang joale lipoho tse supileng le lipheleu tse supileng, le ikele ho mohlanka oa ka, Jobo, le hlahise secheso bakeng sa lōna, ’me Jobo, mohlanka oa ka, a ke a le rapelle.” Bao ba bararo ba ile ba lokela ho ikokobetsa hore ba lumellane le seo. Jobo ea bolokang botšepehi o ne a lokela ho ba rapella, ’me Jehova o ile a fumana thapelo ea hae e amoheleha. (Jobo 42:7-9) Empa ho thoe’ng ka mosali oa Jobo ea neng a ile a mo phehella hore a rohake Molimo ’me a shoe? Ho bonahala a ile a boelanngoa le eena ka mohau oa Molimo.
Meputso e Tšepisitsoeng e re Neha Tšepo
19. Mabapi le Jobo, Jehova o ile a bontša joang hore O phahametse Diabolose?
19 Hang ha Jobo a tlohela ho tšoenyeha ka ho utloa bohloko ha hae ’me a tsosolositsoe tšebeletsong ea Molimo, Jehova o ile a fetola litaba bakeng sa hae. Ka mor’a hore Jobo a rapelle bane ba bararo, Molimo ‘a mo ntša litlamong tsa hae’ ’me a mo “atisetsa habeli tseo a neng a e-na le tsona pele.” Jehova o ile a bontša hore O phahametse Diabolose ka hore a emise letsoho le kulisang la Satane ’me a phekole Jobo ka mohlolo. Molimo o ile a boela a qhela makhotla a bademona ’me a a thibela ka hore a boele a lika-liketse Jobo ka lebotho la Hae la mangeloi.—Jobo 42:10; Pesaleme ea 34:7.
20. Jehova o ile a putsa Jobo a ba a mo hlohonolofatsa ka litsela life?
20 Barab’abo Jobo le likhaitseli tsa hae, le metsoalle ea hae ea nakong e fetileng ba ’na ba tla ho tla ja le eena, ho lla le eena, le ho mo tšelisa mabapi le tlokotsi eo Jehova a neng a lumeletse hore e mo oele. E mong le e mong oa bona o ile a fa Jobo chelete le lesale la gauda. Jehova o ile a hlohonolofatsa qetello ea Jobo ho feta qalo ea hae, hoo a ileng a ba le linku tse 14 000, likamele tse 6 000, lipane tsa likhomo tse 1 000, le liesele tse tšehali tse 1 000. Jobo o ile a boela a ba le bara ba supileng le barali ba bararo, palo e tšoanang le eo a neng a e-na le eona pele. Barali ba hae—Jemima, Ketsia, Keren-Appuke—e ne e le basali ba batlehali naheng eo, ’me Jobo o ile a ba fa lefa har’a likhaitseli tsa bona. (Jobo 42:11-15) Ho feta moo, Jobo o ile a phela lilemo tse ling tse 140 ’me a bona meloko e mene ea bana ba hae. Tlaleho e qetella ka ho re: “Jobo a shoa, a tsofetse, a atetsoe ke matsatsi.” (Jobo 42:16, 17) Ho lelefatsoa ha bophelo ba hae e ne e le mosebetsi oa mohlolo oa Jehova Molimo.
21. Re thuseha joang ka tlaleho ea Mangolo e mabapi le Jobo, ’me re lokela ho ikemisetsa ho etsa eng?
21 Tlaleho ea Mangolo e mabapi le Jobo e re hlokomelisa haholo ka mano a Satane ’me e re thusa hore re bone kamoo bobusi ba bokahohle bo amanang le botšepehi ba batho. Joaloka Jobo, bohle ba ratang Molimo ba tla lekoa. Empa re ka mamella joalokaha Jobo a ile a mamella. O ile a pholoha litekong tsa hae ka tumelo le tšepo, ’me meputso ea hae e bile mengata. Re le bahlanka ba Jehova kajeno, re na le tumelo ea ’nete le tšepo. ’Me Moputsi e Moholo o tekile tšepo e khōlō hakaakang ka pel’a e mong le e mong oa rōna! Ho hopola moputso oa leholimo ho tla thusa batlotsuoa ho sebeletsa Molimo ka botšepehi bo sa sekisetseng bophelong bohle ba bona ba lefatšeng. Ba bangata ba lebeletseng ho phela lefatšeng ho hang ba ke ke ba shoa le ka mohla, empa ba shoang ba tla putsoa ka tsoho Paradeiseng lefatšeng, hammoho le Jobo ka boeena. Ba na le tšepo e joalo ea ’nete lipelong le likelellong, bohle ba ratang Molimo ba ke ba pake hore Satane o leshano ka ho ema ba tiile ka lehlakoreng la Jehova e le baboloki ba botšepehi le batšehetsi ba sa thekeseleng ba bobusi ba hae ba bokahohle.
U ka Arabela Joang?
◻ Lintlha tse ling tseo Jobo a ileng a li bolela ha a araba batšelisi ba hae ba bohata ka lekhetlo la ho qetela ke life?
◻ Elihu o ile a ipaka joang hore ke paki ea Jehova e seng leeme?
◻ Lipotso tse ling tsa Molimo ho Jobo e ne e le life, ’me li bile le phello efe?
◻ U fumane molemo joang tlalehong ea Mangolo mabapi le Jobo?
[Litšoantšo tse leqepheng la 18]
Lipolelo tsa Jehova ka Behemothe le Leviathane li ile tsa thusa ho kokobetsa Jobo