Mahakoe a Sepakapaka sa Afrika
Ka mongolli oa Tsoha! Kenya
MASABASABA a Afrika a omme ’me a masootho, a tlabotsoe ke letsatsi le chesang la equator. Re fohla lifate tse metsu e hlabang tse sitisang motho ho tsamaea le tse nang le meutloa.
Ka tšohanyetso re fihla moo re tlamehang ho ema hang-hang. Tlhokomelo ea rōna e hapiloe ke khanya ea mebala e kang ea mookoli. Ho hlaha nonyana e nyenyane e mebala e khanyang joalokaha eka letsatsi le khanya ka har’a masiba a eona a manyenyane, ’me e fihla e lula holim’a lekala la leoka le thunyang. Lehakoe lena le nang le mapheo ka nepo le bitsoa taletale.
Liipone Tse Phatsimang
Ho na le mefuta e fetang lekholo ea litaletale. E mengata e fumaneha linaheng tse chesang tse mongobo tsa Afrika, empa e ka boetse ea fumaneha le Asia, Australia, esita le lihlekehlekeng tsa Pacific. Ka ho fapana ha tsona ka botle, litaletale li bonahatsa khanya ea letsatsi joaloka liipone tse phatsimang, li hlahisa mebala e khanyang e kang ea mookoli: ’mala o mofubelu, o mosehla, o moputsoa le o motala hammoho le mebala e meng e kang ea koporo.
Hangata litaletale li bapisoa le li-hummingbird tsa Amerika. Joaloka li-hummingbird, li na le mebala e ratehang ’me li iphepa ka lero le tsoekere la lipalesa. Leha ho le joalo, li batla li le khōloanyane ho li-hummingbird ’me ha li khone ho fofa joaloka balekane ba tsona ba Amerika Leboea.
Ka tloaelo, taletale e ntša lero lena le tsoekere ka ho le monya ka har’a palesa ’me e sebelise molomo oa eona o molelele, o kobehileng ho fihla tlaase ’metsong oa palesa. Empa haeba palesa e le telele haholo hore e ka e fihlela, taletale e ka ’na ea phunya botlaase ba palesa ’me ea monya lero leo la bohlokoa. Hape li iphepa ka likokoanyana tseo li li kolang lipaleseng le makhasing a tsona.
Tse tona e boetse ke litsebi tsa ho bina. Bokhoni ba tsona bo fapana ho tloha mololing oa taletale e ntlehali e binang tšiip ho isa ho tsik-tsik-tsik-tsik-tsit trii-trii-terrrr e binoang ke taletale ea Afrika Bochabela e ’mala o botala bo kopaneng le bofubelu bo loileng. Hangata ke pina ea tsona e supang boteng ba tsona har’a moru o teteaneng. Leha ho le joalo, hang ha li bonoe, li hlokomeleha habonolo masabasabeng a ommeng, a masoothoana a Afrika.
Li Khothetse Empa ha li Khahlise
Le hoja ho khahlisa ho bona le ho utloa taletale e tona, e tšehali eona e nyenyane ’me e batla e le ’mala o lerootho. Ke ka lebaka leo hangata bashebelli ba linonyana le banki ba lifoto ba e hlokomolohang. Ha e le hantle, hangata e bonoa feela ha e tsamaea le e tona. Empa ho hloka ’mala ha e tšehali, ka sebele ho koaheloa ke ho khothala ha eona.
Ka tloaelo ke e tšehali e hahang sehlaha le ho etsa boholo ba mosebetsi oa ho hōlisa malinyane. Ha e ntse e phathahane ka ho haha sehlaha, e tona eona e lula e lebetse, e loketse ho leleka bahlaseli ho atamela sehlaheng.
Lihlaha Tse Leketlileng
Leha ho le joalo, lihlaha tsa litaletale ha li hlile ha li ntle ho hang. Hangata li shebahala joaloka lithōle tse hohotsoeng ke moea o fokang ’me oa li petlenya holim’a leoka le meutloa. Sehlaha sa taletale se tšoanang le kausi e bōpehileng joaloka lerotholi la phoka le leketlileng, se etsoa ka joang bo lohiloeng kapa bo rokeletsoeng ’moho ’me ba kopanngoa ka litepo tsa likho. Bokantle ba sehlaha bo khabisitsoe ka bohlale ka makala a manyenyane, makhasi a shoeleng, likotoana tsa boriba, ’me hangata ho ekelletsa ho tsena tsohle ke likhaketlana tse leketlileng.
Ka hare ho sehlaha ho aliloe boea ba limela, joang bo bonolo, masiba le lintho tse ling tse bonolo. Monyako eba lesoba le lenyenyane le ho elella ka holimo lehlakoreng le leng. Hangata e tšehali e fuama e le ’ngoe. Ha e ntse e fuame ka sehlaheng sa eona se bōpehileng joaloka pere, molomo oa eona o molelele, o kobehileng o atisa ho bonoa o tsoetse kantle ho lesoba la sehlaha. E behela lehe kapa mahe a mabeli, a tla qhotsoa ka mor’a matsatsi a ka bang 14. Ha malinyane a tsoa sehlaheng, hangata a tsoa a na le ’mala o le mong feela a tšoana le ’m’a ’ona. Leha ho le joalo, ha a matona a ntse a hōla, a qala ho hlahisa masiba a khanyang a tlang ho a khetholla ka letsatsi le leng e le linonyana tsa letsatsi.
Taletale e mpa e le mohlala o mong feela oa pōpo e ngata le e sa tšoaneng ea Moqapi ea bohlale. Botle ba ’mala oa tsona le tšekamelo ea tsona ea tlhaho ea boitšoaro li re susumelletsa ho ananela haholoanyane ’Mōpi oa tsona. Kahoo, litaletale li har’a tseo Bibele e li laelang: “Rorisang Jehova ho tsoa lefatšeng, . . . lōna lintho tse hahabang le linonyana tse nang le mapheo.” “Ntho e ’ngoe le e ’ngoe e phefumolohang—e rorise Jah.” (Pesaleme ea 148:7, 10; 150:6, NW) Mahakoe ana a sepakapakeng sa Afrika a lokela ho re susumelletsa ho rorisa ’Mōpi ea lerato ea li entseng.