Ho Bala Litšenyehelo tsa ho Fallela Naheng e Ruileng

KE PONO e tloaelehileng liofising tsa baemeli ba linaha tse ling ho pholletsa le linaha tse tsoelang pele moruong: phaposi ea ho leta e tletseng batho ba lebelletseng ka matsoalo ho ea botsoa lipotso. Motheong oa puisano eo e khutšoane empa e le bohlokoa, ho tla etsoa qeto ea hore na ebe ba ka fumana tumello ea ho ea lula naheng e ruileng e ka Bophirimela. Ba bangata ba lumela hore ena e tla ba tekete e ba isang katlehong. Mocha e mong oa Afrika Bophirimela o ile a belaela: “Ke sebelitse ka thata ka lilemo tse ’nè, ’me ha ke e-s’o khone ho reka leha e le seea-le-moea. Haeba ke ne ke le Engelane kapa United States, hona joale ke ne ke tla be ke e-na le koloi le lehae la ka.”

Ha ho thata ho utloisisa lebaka la hore ba bangata lichabeng tse futsanehileng, tse ntseng li tsoela pele ba be le maikutlo a joalo. Ho bona, mesebetsi e-ea sokoleha, ’me moputso oa fokola. Ho phahama ha litheko ho qeta chelete eo ba e bolokileng. Matlo aa fokola ’me a tletse ho feta tekanyo. Batho ba apara liaparo tse lahliloeng ke batho ba linaheng tse ruileng haholoanyane. Ba bangata ba ikutloa ba tšoasitsoe tebe-tebeng ea moruo.

’Me Bophirimela bo ruileng bo hohela hakaakang! Mohlankana e mong oa Sierra Leone o itse: “Ba bang ba ileng linaheng lisele baa khutla ’me ba re phetela litaba tse re fang sebete sa hore re ee ’me re iponele linaha tse ruileng ka borōna. Ba re u lokela ho sebetsa ka thata, empa u ka fumana chelete e ngata hoo u ka iphelisang esita le ho fumana lintho tse ntle tse theko e boima, tse kang koloi. ’Me ha u khutla ka [liranta tse likete tse hlano], u ka iqalla khoebo ’me ua nyala.”

Ha ho makatse hore le bahlanka ba bang ba Molimo ba nahana ka mokhoa o tšoanang. Khaitseli e mong oa Afrika o itse: “Rōna bacha ba ka mokhatlong o hlophisitsoeng oa Molimo re mamela meqoqo e bolelang kamoo ba bang ba ileng linaheng lisele ba tsoellang hantle ka teng. Kahoo ka linako tse ling kea ipotsa, ‘’Na ke luletse’ng moo? Ke hobane’ng ha ke phela ka thata moo? Na ke lokela ho tsamaea kapa ke lokela ho lula?’”

Haeba u phela naheng e futsanehileng, ka ho tšoanang u ka ’na ua ipotsa hore na ebe ho falla ho ka ntlafatsa boleng ba bophelo ba hao. Leha ho le joalo, ho fallela naheng esele ke morero o moholo, ke mohato o batlang chelete e ngata le o tebileng. Ho ka ’na ha akarelletsa ho ithuta puo e ncha, ho ithuta mahlale a macha a mosebetsi, ho fetohela mokhoeng o mocha oa bophelo ba sechaba, ho mamella lehloeo le se nang mabaka leo ba bangata ba le bontšang ho melata, le ho ithuta tsela e ncha ka ho felletseng ea bophelo. Leha ho le joalo, Bakreste ba bangata ba entse hoo ka katleho ’me ba ipakile ho ba thuso ea sebele liphuthehong tse linaheng tsa habo bona tse ncha, ba sebeletsa e le bahoeletsi, bo-pula-maliboho, baholo, le bahlanka ba sebeletsang ba behang mohlala o motle.

Leha ho le joalo, hase bohle ba tsoelletseng hantle joalo. Khatello le matšoenyeho a ho falla a sentse bomoea ba ba bang. Ka ho totobetseng, ho falla ho joalo ha hoa lokela ho etsoa ka ntle le ho nahanisisa ka ho tebileng, ka thapelo. Ho Liproverbia 3:5, 6, Bibele ea eletsa: “U tšepe Jehova ka pelo ea hao eohle, u se ke ua itšepa hlalefo ea hao. U mo kenye mererong ea hao eohle, ’me u tla u tsamaisa litseleng tsohle tsa hao.” E, u batla ho tiiseha hore u sebetsa tumellanong le thato ea Jehova. (Jakobo 4:13-15) ’Me Jesu o ile a fana ka keletso e sebetsang e tla u thusa ho etsa sena ha a ne a phehella bamameli ba hae ho ‘bala litšenyehelo.’ (Luka 14:28, NW) Hona ho akarelletsa ho fetang ho nahanela maemo a lichelete feela. Ho bolela ho nahana ka seo ho falla ho ka ’nang ha etsahala hore ho se tlise moeeng.

Linnete tsa Bophelo Naheng Esele

Pele u fallela kae kapa kae, u lokela ho ba le khopolo e ntle, ea sebele ea seo u ka se lebellang ha u fihla moo. Haeba ho khoneha, etela moo pele ’me u iponele hore na maemo a teng a joang. Ho seng joalo, u tla tlameha ho itšetleha ka boitsebiso boo u bo fuoang ke e mong. Bibele ea lemosa: “Sethoto se lumela litaba tsohle, empa ea nang le kelello o qamakisisa moo a hatang teng.”—Liproverbia 14:15.

Ba bang ba fumane boitsebiso bohle ba bona mabapi le bophelo linaheng tsa Bophirimela libaesekopong le lipontšong tsa thelevishene. Ka hona ba lumela hore e mong le e mong moo o ruile, o khanna koloi e ncha, ’me o phela lehaeng le letle la theko e phahameng. Leha ho le joalo, linnete li fapane haholo le seo. Linaha tse ngata tse ruileng li na le boemo bo tšosang ba bofutsana, ho hloka matlo, le ho hloka mosebetsi. ’Me bongata ba baahi ba futsanehileng ka ho fetisisa ke bajaki ba bacha. Ofisiri ea ntlo ea boemeli ba U.S. naheng e ’ngoe e futsanehileng ea hlalosa: “Batho ha ba hlokomele hore na ho thata hakae ho tsitsa Amerika. Ba bang ba ngola mangolo a tlang hae ’me ba bolela kamoo ba tsoellang hamolemo ka teng—kamoo ba rekileng likoloi tse peli le ntlo—empa e le hore bonneteng baa sokola.”

Boemo boa tšoana libakeng tse ling. Monghali Sahr Sorie ke morupeli oa Afrika Bophirimela ea phetseng le ea keneng sekolo London. O ile a hlalosa: “Ha ho bonolo ho falla Afrika ho ea lula Engelane. Bajaki ba bangata ba phela bophelo bo tlaase haholo. U bona mela e bontšang mathata lifahlehong tsa bona. Ba bang ba ho fumana ho le thata ho khotlanya [ranta e le ’ngoe] bakeng sa ho letsa thelefono. Hangata ba kopanela kamore e le ’ngoe ba le bangata, ba e-na le hitara e nyenyane feela bakeng sa ho iphuthumatsa. Ba atleha ho fumana mesebetsi e tlaase feela, ’me ho ntse ho le joalo hoo ha hoa lekana ho lefa melato ea bona. Hangata bao ba tlohang Afrika ba balehela bofutsana ba iphumana ba futsanehile le ho feta litakaneng tsa Europe.”

Likhatello tsa lichelete tse tsamaeang le ho tsitsa naheng e ncha li ka pupetsa bomoea ba motho habobebe. (Mattheu 13:22) Ke ’nete hore Bibele e babatsa ho sebetsa ka thata. (Liproverbia 10:4; 13:4) Empa ba bangata ba eang linaheng lisele ba tlameha ho sebetsa mesebetsi e ’meli kapa e meraro e le hore ba ka finyella lipakane tsa bona tsa lichelete—kapa feela hore ba khone ho iphelisa. Ho sala nako e fokolang kapa ho hang ha ho be le nako ea hore ba phehelle borapeli ba Molimo. Ba hlokomoloha liboka tsa Bokreste, thuto ea Bibele, le ho abelana ’nete ea Bibele le ba bang. Ka masoabi, mantsoe a Jesu Kreste a ipaka e le ’nete: “Le ke ke la sebeletsa Molimo le Maruo.”—Mattheu 6:24, NW.

Likhatello tsa Boitšoaro

U lokela ho nahanela hape boemo ba boitšoaro ba naha e ncha eo u nahanang hore u tla lula ho eona. Bibele e re bolella hore Lota o ile a khetha ho phela Seterekeng sa Jordane. Ho tsoa ponong ea litaba ea lintho tse bonahalang, qeto ea hae e ile ea bonahala e le e bohlale, hobane e ne e “nosetsehile hohle . . . joale ka tšimo ea Jehova.” (Genese 13:10) Leha ho le joalo, baahisani ba bacha ba Lota e ne e le “baetsalibe pel’a Jehova ka ho fetisisa”—ba kopanelang likamanong tsa botona le botšehali ka tsela e nyelisehang! (Genese 13:13) Ka baka leo, “monna eo ea lokileng, moeeng [“sephefumolohing,” NW] oa hae o lokileng, o na a ntse a hloreha ka tsatsi le leng le le leng, ha a na a ahile le bona, ka baka la mesebetsi e mebe ea bona.”—2 Petrose 2:8.

Ka ho tšoanang, kajeno ho fallela Bophirimela ho ka ’na ha u pepesetsa le lelapa la hao likhatello tsa boitšoaro le liteko tse matla ho feta haeno. Ho phaella moo, batho ba baholo ba ka ’na ba se hlonepshoe joaloka hae. Ho hlonepha batsoali ho ka ’na ha se khothalletsoe. Baahisani ba ka ’na ba se thahasellane. Likhatello tse joalo li ka u ama joang hammoho le lelapa la hao? Ena ke ntho eo u lokelang ho e nahanisisa ka thapelo.

Batsoali ba sa Luleng Hae

Batsoali ba bang ba khethile ho siea malapa a bona le ho ea naheng esele ba le bang. Morero oa bona ke ho tlisa malapa a bona hang ha ba tsitsitse kapa mohlomong ba tle ba khutlele hae ka chelete e ngata. Na tokisetso e joalo e bohlale?

Mangolo a tlama batsoali ho hlokomela litlhoko tsa lintho tse bonahalang tsa malapa a bona, ’me maemong a fetelletseng haholo, motsoali a ka ’na a hloka boikhethelo haese hore a sebetse naheng esele e le hore a fane ka tokisetso e joalo. (1 Timothea 5:8) Ho ntse ho le joalo, batsoali ba boetse ba tlameha ho hlokomela litlhoko tsa moea tsa malapa a bona. Lentsoe la Molimo le re: “’Me lōna bontat’a bana, le se ke la halefisa bana ba lōna; le mpe le ba hōlise ka ho ba laea le ka ho ba rutela Moreneng.”—Ba-Efese 6:4.

Na ntate a ka etsa see ka katleho haeba ka nako e itseng a ba hōle le lelapa la hae ka likhoeli kapa ka lilemo? Ha ho bonahale eka hoo ho ka khoneha. Kahoo u tlameha ho nahanisisa hore na menyetla leha e le efe ea lintho tse bonahalang e fumanoeng ke ea bohlokoa ho feta phello eo bosieo ba hao bo ka ’nang ba e tlisa ho bana ba hao. Ntle ho moo, hangata bajaki ba fumana hore ho hang ho bokella “leruo” ha ho bonolo joalokaha ba ne ba nahana. Haeba mojaki a hlōleha ho lefella lelapa la hae hore le tle ho eena, karohano e ka tsoela pele ka lilemo. Ka baka leo, sena, se ka baka likotsi tse tebileng tsa boitšoaro. (Bapisa le 1 Ba-Korinthe 7:1-5.) Ho bohloko ho bolela hore ba bang ba boemong boo bo lekang ba inehetse boitšoarong bo bobe ba likamano tsa botona le botšehali.

Ho Kholiseha ka Litokisetso tsa Molimo

Ha maemo a moruo a lefatše a ntse a senyeha, ho hotle ho hopola hore bahlanka ba Molimo ha baa lokela ho tšoha hore ba tla lahloa feela. Jesu o itse: “Le se ke la belaela ka ho re: Re tla ja’ng? kapa, re tla noa’ng? kapa, re tla ikapesa ka’ng? Hobane ntho tseo tsohle ke tse batloang ke bahedene; empa Ntat’a lōna ea maholimong o tseba hoba le hloka lintho tseo tsohle. Le mpe le batle ’muso oa Molimo le ho loka ha oona pele; ’me lintho tseo tsohle le tla li ekeletsoa.”—Mattheu 6:31-33.

Kajeno Lipaki tsa Jehova li sebeletsa lithahasello tsa ’Muso oa Molimo ka ho bolela litaba tse molemo ka cheseho. (Mattheu 24:14; 28:19, 20) Lichabeng tse ngata tse futsanehileng, ho na le tlhokahalo e khōlō ea baboleli ba ’Muso. Ka ho khetheha ho na le tlhokahalo ea baholo le bahlanka ba sebeletsang ba hōlileng moeeng. Ho e-na le ho ea naheng e atlehileng moruong moo ho se nang tlhokahalo e khōlō hakaalo, ba bangata ba khethile ho lula linaheng tseo ba tsoaletsoeng ho tsona. Ba bang ba bona ho tsoelletse joang?

Alethia, oa Afrika Bochabela ea sebelelitseng tšebeletsong ea nako e tletseng ka lilemo tse 30 naheng eo a tsoaletsoeng ho eona, o boletse sena: “Ke ile ka ba le monyetla oa ho phela naheng esele. Lebaka leo ke sa kang ka ea ka lona ke hore ke rata ho phela le batho ba heso le beng ka ’na. Ke thabela ho ba thusa hore ba ithute ’nete e le hore re ka sebeletsa Jehova ’moho. Ha kea lahleheloa ke ntho leha e le ’ngoe ka ho lula mona, ’me ha ke ikoahlaee ka letho.”

Winifred ka ho tšoanang o lula naheng ea Afrika. Boleng ba bophelo ba nama moo bo nkoa e le bo tlaase ka ho fetisisa lefatšeng. Empa ka mor’a lilemo tse 42 tsa tšebeletso ea nako e tletseng ea bopula-maliboho, o re: “Ha ho bonolo ka mehla ho tsoella moruong. Satane o leka ho thatafatsa lintho, empa ka mehla Jehova o ’nile a mpaballa ’me a hlokomela litlhoko tsa ka.”

Linakong tsa boholo-holo Abrahama o ile a “kholoa ruri hoba seo [Molimo] o se baletseng, o na le matla a ho se etsahatsa.” (Ba-Roma 4:21) Na ka ho tšoanang u kholisehile hore Jehova a ka phethahatsa tšepiso ea hae ’me a u hlokomela haeba u beha lithahasello tsa ’Muso pele bophelong ba hao? Na u lumellana le mopesaleme ea ileng a ngola: “Molao o tsoileng molomong oa hao [Molimo] ho ’na o fetisa likete tsa lichelete tsa gauda le silevera”? (Pesaleme ea 119:72) Kapa na ekaba hore ho hlokahala hore u sebelise ka ho felletseng haholoanyane keletso ea moapostola Pauluse? Ho 1 Timothea 6:8, o ngotse: “’Me ha re e-na le lijo le liaparo, a re kholoeng ke tsona.” Na ebe ntho e bohlale eo u lokelang ho e etsa e ka ba hore ho e-na le ho batla tikoloho e ncha, u sebelise hamolemohali tikoloho eo u seng u ntse u le ho eona?

Maemo a moruo linaheng tse ngata a ka bakela Bakreste mathata a tebileng. Ka hona, haeba ka mor’a ho nahanisisa ka maemo ’ohle a amehang, lelapa le etsa qeto ea ho falla, ha ho lebaka la hore ba bang ba le tšoaee liphoso. (Ba-Galata 6:5) Bao ba setseng ba ka lula ba kōpa thuso ea Jehova e le hore ba jare mathata ao tsamaiso ena ea lintho e a tlisang, ha ba ntse ba ithabela mahlohonolong a moea ao Molimo o ba fang ’ona. Hopola, haufinyane ho hloka toka le leeme tsa lefatše lena li tla lokisoa tlas’a ’Muso oa Molimo. Joale ho tla ba joalokaha mopesaleme a ngotse: “U [Jehova] fuparolla seatla sa hao, u kholisa tse utloang kaofela.”—Pesaleme ea 145:16.