“Ho Tšepahala Har’a Liteko”

MATHOASONG a April 1951, ’muso o matla oa Soviet o ile oa hlasela Lipaki Tsa Jehova, e leng sehlopha se neng se se na molato sa Bakreste ba Soviet Union ka bophirimela. Malapa a likete—a neng a akarelletsa bana ba banyenyane, basali ba baimana le batho ba hōlileng—a ile a kenngoa ka makarecheng bakeng sa leeto la terene le bohloko le bolelele ba matsatsi a 20 la ho ea Siberia. A ne a ahloletsoe kholeho ea ka ho sa feleng maemong a sehlōhō le a sa hlabolohang.

Ka April 2001, Moscow, sehopotso sa bo50 sa ketsahalo ena e tummeng ea histori se ile sa tšoaroa ka ho lokolloa ha video e fanang ka boitsebiso ba lilemo tse mashome tsa khatello ea Lipaki Tsa Jehova Soviet Union ea mehleng. Videong ena, bo-rahistori le lipaki tse boneng ka mahlo ba pheta hore na Lipaki li ile tsa pholoha joang le hore na li ile tsa atleha joang ho sa tsotellehe khatelo e matla ka ho fetisisa.

Video ena e nang le sehlooho se reng, Faithful Under Trials—Jehovah’s Witnesses in the Soviet Union, e se e bonoe ke batho ba limilione Russia le libakeng tse ling ’me e thoholelitsoe haholo ke batho ka kakaretso le bo-rahistori. Litlhaloso tse latelang ke tsa litsebi tse peli tsa Russia tse lulang sebakeng seo boholo ba malapa a Lipaki a neng a leleketsoe ho sona:

“Ke ile ka thabela video ena haholo. Ke ’nile ka rata baemeli ba bolumeli ba lōna kamehla, empa ka mor’a ho shebella video ena, ke ikutloa ke le rata haholo ho feta pele. Video ena e entsoe ka botsebi bo boholo! Seo ke se ratileng haholo ke tsela eo motho e mong le e mong a hlahisang maikutlo a hae ka eona. Le hoja ke le Moorthodox ebile ke sa rera ho fetola bolumeli ba ka, Lipaki lia nkhahla. Nka rata ha lefapha la rōna la thuto le ne le ka ba le video ena. ’Na le basebetsi-’moho le ’na re entse qeto ea ho e bontša liithuti tsa rōna le ho e akarelletsa lenaneong la thuto.”—Moprofesa Sergei Nikolayevich Rubtsov, mookameli oa lefapha la histori la Univesithi ea ’Muso ea Botichere, Irkutsk, Russia.

“Ke ananela boteng ba video ena. Kamehla ha motho a etsa video e bontšang khatello, ho ba thata ho hlophisa taba ka tsela e utloahalang. Empa le khonne ho etsa joalo. Ke kōpa hore le lokolohe ho ntlisetsa livideo tse ling tsa lōna.”—Moprofesa Sergei Ilyich Kuznetsov, mookameli oa lefapha la histori la Univesithi ea ’Muso ea Irkutsk, Russia.

Lipaki Tsa Jehova tsa Siberia le tsona li ile tsa thabela video ena haholo. Maikutlo a mang a tsona ke ana a latelang:

“Nakong ea ha liketsahalo tse bontšoang videong ena li ntse li etsahala, batho ba bangata ba Russia ba ne ba fuoa letsoho ka ntle ka mesebetsi ea Lipaki Tsa Jehova. Empa ka mor’a ho shebella video ena, ba ka bona hore mokhatlo oa rōna o hlophisitsoeng hase sehlotšoana feela tjee sa bokhelohi, joalokaha pele ba ne ba nahana joalo. Ba bang bao e sa tsoa ba Lipaki ba re: ‘Re ka be re sa tsebe hore re phela le ho sebetsa le barab’abo rōna ba Bakreste ba ileng ba mamella hakana-kana!’ Ka mor’a ho shebella video ena, Paki e ’ngoe e ile ea bolela hore e lakatsa ho ba mosebeletsi oa pula-maliboho oa nako e tletseng.”—Anna Vovchuk, ea neng a leleketsoe Siberia.

“Ke ile ka thothomela ha ke bona mapolesa a mautloela a kokota monyakong oa ntlo ea Paki. Ke ile ka hopola ha mapolesa a ne a kokota monyakong oa lapeng, ’me ’Mè a re: ‘Mohlomong ho na le moo ho chang teng.’ Empa video ena e boetse e nkhopotsa hore mahlomola a Lipaki tse ngata a ne a feta a ka. Boitsebiso bona kaofela bo re fa matla a eketsehileng le cheseho ea ho tsoela pele re sebeletsa Jehova.”—Stepan Vovchuk, ea neng a leleketsoe Siberia.

“Ke mora oa Lipaki tse neng li leleketsoe kholehong. Kahoo, ke ne ke nahana hore ke ne ke se ke utloile ho hongata ka linako tseo. Empa ka mor’a ho shebella video ena, ke ile ka hlokomela hore ho hang ha ke tsebe letho. Ha ke ntse ke mametse lipuisano, mahlo a ka a ile a tlala likeleli. Joale, liketsahalo tsena ha e sa le lipale feela ho ’na, empa e se e le bophelo ba sebele. Video ena e matlafalitse kamano ea ka le Molimo ebile e nthusitse hore ke itokisetse ho mamella mathata ’ohle a nakong e tlang.”—Vladimir Kovash, Irkutsk.

“Ho ’na, video ena e bile matla ho feta tlaleho e ngotsoeng. Ha ke ntse ke shebeletse ebile ke mametse ha ho ntse ho buisanoa le barab’abo rōna, ke ile ka ikutloa eka ke ne ke sotleha le bona. Mohlala oa mor’abo rōna ea ileng a etsetsa barali ba hae ba banyenyane liposkarete tse nang le litšoantšo ha a ntse a le chankaneng o ntšusumeletsa hore ke leke ho finyella lipelo tsa bana ba ka ka linnete tsa Bibele. Kea leboha! Video ena e entse hore ho feta neng kapa neng, Lipaki Tsa Jehova tsa Russia li ikutloe e le karolo ea mokhatlo o hlophisitsoeng oa Jehova oa lefatše ka bophara.”—Tatyana Kalina, Irkutsk.

“Polelo e reng, ‘Ho bona hang ho molemo ho feta ho utloa ka makhetlo a lekholo’ ka sebele ea sebetsa videong ena. Ruri e hlakile, ke ea sebele ebile e re ama haholo! Ka mor’a ho e shebella, ke ile ka hloka nako e ngata ea hore ke nahane. Video ena e ile ea mpha nako ea hore ke nahane ka botebo ka bophelo ba Lipaki tseo tse neng li leleketsoe kholehong. Joale, ho bapisa maemo a ka le a tsona, ho nthusa ho ba le pono e fapaneng ka mathata a rōna a kajeno.”—Lidia Beda, Irkutsk.

Hona joale Faithful Under Trials e lokolotsoe ka lipuo tse 25 ’me lefatšeng lohle batho ba ntse ba thabela ho e fumana.a Video ena eohle e ’nile ea hasoa liteisheneng tsa thelevishene tsa St. Petersburg, Omsk le metseng e meng e meholo ea Russia, hammoho le metseng e meholo ea Ukraine, e leng oa Vynnytsya, Kerch, Melitopol le tikolohong ea Lviv. E amohetsoe hape ke makhotla a machaba a tlhahlobo ea livideo.

Ntho e etsang hore molaetsa oa video ena o be matla ke mehlala ea batho feela tjee ba likete ba ileng ba ba sebete, hape ba ba matla moeeng ka tsela e sa tloaelehang har’a mahloriso a ileng a nka lilemo tse ngata. Ka sebele Lipaki Tsa Jehova tsa Soviet Union li bontšitse ho tšepahala har’a liteko. Haeba u batla ho bona video ena, Lipaki Tsa Jehova li tla thabela ho u fumanela eona. Re kōpa hore u iteanye le e mong oa tsona tulong ea heno.

[Mongolo o botlaaseng ba leqephe]

[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 8]

Stalin: U.S. Army photo

[Tlhaloso ea Moo Setšoantšo se Nkiloeng Teng e leqepheng la 9]

Stalin: U.S. Army photo