Pale ea Bophelo
Re Ile ra Sebelisa Maemo a Rōna a Feto-Fetohang Hore re Pake Hohle
JOALOKAHA HO BOLETSE RICARDO MALICSI
Ha ke ne ke felloa ke mosebetsi ka lebaka la boemo ba ka ba ho ba Mokreste ea sa nkeng lehlakore, ’na le lelapa la ka re ile ra kōpa Jehova hore a re thuse hore re rale bokamoso ba rōna. Thapelong ea rōna, re ile ra mo bolella ka takatso ea rōna ea ho atolosa tšebeletso ea rōna. Nakoana ka mor’a moo, re ile ra phela bophelo ba hloma-u-hlomole e leng se ileng sa re fihlisa linaheng tse robeli lik’honthinenteng tse peli. Ka lebaka leo, re ile ra khona ho ntšetsa pele tšebeletso ea rōna libakeng tse hōle haholo.
KE HLAHETSE Philippines ka 1933, ’me lelapa leso le ne le kena Kereke ea Tokoloho ea Philippine. Litho tsohle tsa lelapa leso tse 14 li ne li kena kereke eo. Ha ke batla ke le lilemo li 12, ke ile ka rapela Molimo, ka mo kōpa hore a ntataisetse tumelong ea ’nete. Mosuoe e mong oa ka o ile a ’ngolisa sehlopheng sa bolumeli, eaba ke ba Mok’hatholike ea chesehang. Ha kea ka ka lofa maipolelo a Moqebelo kapa ’Misa oa Sontaha. Leha ho le joalo, ke ile ka qala ho ba le lipelaelo le ho se khotsofale. Lipotso tse mabapi le hore na ho etsahala’ng ha batho ba e-shoa le tse mabapi le mollo oa lihele le Boraro-bo-bong, li ne li ntšoenya. Likarabo tse neng li fanoa ke baeta-pele ba bolumeli li ne li se na moelelo li bile li sa khotsofatse.
Ho Fumana Likarabo Tse Khotsofatsang
Ha ke ntse ke ithuta kolecheng, ke ile ka kena mokhatlo o mong o ileng oa ntšohlometsa lintoeng, ho becheng, ho tsubeng le linthong tse ling tse mpe. Mantsiboeeng a mang ke ile ka kopana le ’mè oa ngoana e mong eo ke neng ke kena sekolo le eena. E ne e le e mong oa Lipaki Tsa Jehova. Ke ile ka mo botsa lipotso tsona tsane tseo ke neng ke li botsitse mesuoe ea ka ea bolumeli. O ile a araba lipotso tsohle tsa ka ka Bibele, ’me ke ile ka kholiseha hore seo a neng a mpolella sona e ne e le ’nete.
Ke ile ka reka Bibele eaba ke qala ho ithuta eona le Lipaki. Kapele feela ke ne ke se ke e-ba teng libokeng tsohle tsa Lipaki Tsa Jehova. Ka ho latela keletso e bohlale ea Bibele e reng “litloaelano tse mpe li senya mekhoa e metle,” ke ile ka khaotsa setsoalle le bakhotsi ba ka ba itšoereng hampe. (1 Bakorinthe 15:33) Sena se ile sa nthusa hore ke tsoele pele hantle thutong ea ka ea Bibele eaba qetellong ke inehela ho Jehova. Ka mor’a ho kolobetsoa ka 1951, ke ile ka ba mosebeletsi oa nako e tletseng (pula-maliboho) ka nakoana e itseng. Eaba ka December 1953, ke nyala Aurea Mendoza Cruz, eo e bileng molekane oa ka oa bophelo bohle le mosebetsi-’moho le ’na tšebeletsong.
Karabo ea Lithapelo Tsa Rōna
Re ne re hlile re batla ho ba bo-pula-maliboho. Leha ho le joalo, takatso ea rōna ea ho sebeletsa Jehova ka botlalo ha ea ka ea phethahala hang-hang. Ho ntse ho le joalo, ha rea ka ra khaotsa ho kōpa Jehova hore a re fe menyetla ea ho kenela tšebeletso ea hae. Leha ho le joalo, re ne re phela ka thata. Ho sa tsotellehe seo, re ile ra lula re hopotse lipakane tsa rōna tsa moea, ’me ha ke le lilemo li 25, ke ile ka khetheloa ho ba mohlanka oa phutheho, e leng molebeli ea okamelang phuthehong ea Lipaki Tsa Jehova.
Ha ke ntse ke hatela pele tsebong ea Bibele le ho fumana kutloisiso e eketsehileng ea melao-motheo ea Jehova, ke ile ka elelloa hore mosebetsi oa ka o ne o sa lumellane le boemo ba ka ba ho latela letsoalo la ka joaloka Mokreste ea sa nkeng lehlakore. (Esaia 2:2-4) Ke ile ka etsa qeto ea ho o tlohela. Sena e bile teko ea tumelo ea rōna. Ke ne ke tla hlokomela litlhoko tsa lelapa la ka joang? Re ile ra boela ra ea ho Jehova Molimo ka thapelo. (Pesaleme ea 65:2) Re ile ra mo bolella lintho tseo re neng re amehile ka tsona le tseo re neng re li tšaba, empa re ile ra boela ra mo bolella takatso ea rōna ea ho sebeletsa moo ho nang le tlhokahalo e khōloanyane ea baboleli ba ’Muso. (Bafilipi 4:6, 7) Ho hang re ne re sa nahane ka menyetla e fapa-fapaneng e neng e larile ka pel’a rōna!
Ho Thakhola Leeto la Rōna
Ka April 1965, ke ile ka fumana mosebetsi oa ho ba ra-litima-mollo le mookameli oa pholoso Boema-Fofaneng ba Machaba ba Vientiane, Laos, eaba re fallela moo. Ho ne ho e-na le Lipaki tse 24 motseng oa Vientiane, ’me re ne re thabela ho ea mosebetsing oa boboleli le baromuoa le barabab’o rōna ba seng bakae ba moo. Hamorao ke ile ka isoa Boema-Fofaneng ba Udon Thani, Thailand. Ho ne ho se na Lipaki tse ling Udon Thani. Re ne re itšoarela liboka tsohle tsa beke le beke re le lelapa. Re ne re bolela ka ntlo le ntlo, re etsa maeto a ho boela re bile re qala lithuto tsa Bibele.
Re ile ra hopola keletso ea Jesu ho barutuoa ba hae ea hore ba lokela hore ba ‘behe litholoana tse ngata.’ (Johanne 15:8) Kahoo, re ile ra ikemisetsa ho latela mohlala oa bona le ho tsoela pele re bolela litaba tse molemo. Ho es’o ee kae, ho ile ha e-ba le liphello tse thabisang. Ngoanana e mong oa Lethai o ile a amohela ’nete ’me ea e-ba morali’abo rōna oa moea. Maamerika a mabeli a tsoang karolong e ka Leboea ea Amerika a ile a amohela ’nete ’me hamorao ea e-ba baholo ba Bakreste. Re ile ra tsoela pele ho bolela litaba tse molemo ka lilemo tse fetang tse leshome karolong e ka leboea ho Thailand. Ruri, re thaba hakaakang ho tseba hore hona joale ho na le phutheho Udon Thani! Peō e ’ngoe ea ’nete eo re e lemmeng e ntse e hlahisa chai.
Leha ho le joalo, ka masoabi re ile ra tlameha ho falla hape, ’me re ile ra rapela “Mong’a kotulo” hore a re thuse hore re tsoele pele ho khatha tema mosebetsing oa boboleli. (Matheu 9:38) Re ile ra isoa Tehran, e leng motse-moholo oa Iran. E ne e le nakong ea puso ea Shah.
Ho Bolela Libakeng Tse Thata
Hoba re fihle Tehran, re ile ra fumana barab’abo rōna ba moea hang-hang. Re ile ra kopanela le sehlopha se senyenyane sa Lipaki tse tsoang lichabeng tse 13 tse sa tšoaneng. Re ne re lokela ho etsa liphetoho e le hore re ka bolela litaba tse molemo Iran. Le hoja re sa ka ra hanyetsoa ka ho toba, re ne re lokela ho ba hlokolosi.
Ka lebaka la linako tseo batho ba thahasellang ba neng ba sebetsa ka tsona, ka linako tse ling re ne re lokela ho khanna lithuto tsa Bibele ho fihlela ka khitla kapa ho tla fihlela mesong. Leha ho le joalo, re ile ra thaba hakaakang ha re bona litholoana tsa mosebetsi oo o thata! Malapa a mangata a Mafilipino le a Makorea a ile a amohela ’nete ea Bokreste a ba a inehela ho Jehova.
Mosebetsi oa ka o latelang o bile Dhaka, Bangladesh. Re ile ra fihla moo ka December 1977. Ena e ne e le naha e ’ngoe eo ho eona ho neng ho se bonolo ho phetha mosebetsi oa rōna oa boboleli. Leha ho le joalo, re ile ra lula re hopotse hore re lokela ho ba mafolofolo tšebeletsong. Ka lebaka la tataiso ea moea oa Jehova, re ile ra khona ho fumana malapa a mangata a Bakreste-’mōtoana. A mang a ’ona a ne a nyoretsoe metsi a ’nete a khathollang a fumanoang ka Mangolong a Halalelang. (Esaia 55:1) Ka lebaka leo, re ile ra qala lithuto tse ngata tsa Bibele.
Re ile ra lula re hopotse hore thato ea Molimo ke hore “batho ba mefuta eohle ba pholohe.” (1 Timothea 2:4) Ka lehlohonolo, ha ho le ea mong ea ileng a leka ho re khathatsa. E le hore re ka qoba ho tšoaroa ka leeme ka tsela leha e le efe, re ne re tiisa hore re bua le batho ka tsela e bontšang botsoalle haholo. Joaloka moapostola Pauluse, re ile ra leka ho ‘fetoha lintho tsohle ho batho ba mefuta eohle.’ (1 Bakorinthe 9:22) Ha batho ba ne ba re botsa lebaka la ho ba etela, re ne re ba hlalosetsa ka mosa, ’me re ile ra fumana hore ba bangata ba ne ba le botsoalle.
Ha re le Dhaka, re ile ra fumana morali’abo rōna e mong oa moo eaba re mo khothalletsa hore a be le rōna libokeng tsa rōna tsa Bokreste ’me hamorao ra mo khothalletsa hore a ee le rōna mosebetsing oa boboleli. Joale, mosali oa ka o ile a ithuta Bibele le lelapa le leng eaba o le memela libokeng tsa rōna. Ka lebaka la mosa oa Jehova o lerato, lelapa leo kaofela le ile la kena ’neteng. Hamorao, barali ba babeli ba tsoang lelapeng leo ba ile ba thusa ho fetolela lingoliloeng tsa Bibele ka Sebengali, ’me beng ka lona ba bangata le bona ba ile ba tseba Jehova. Liithuti tse ling tse ngata tsa Bibele li ile tsa amohela ’nete. Hona joale boholo ba tsona ke baholo kapa bo-pula-maliboho.
Kaha Dhaka ke motse o nang le baahi ba bangata haholo, re ile ra mema litho tse ling tsa malapa abo rōna ho tla re thusa mosebetsing oa boboleli. Ba bangata ba ile ba arabela hantle eaba ba tla ho rōna Bangladesh. Ruri rea thaba re bile re leboha Jehova ka monyetla oo re bileng le oona oa ho kopanela ho boleleng litaba tse molemo naheng eo! Ho tloha qalong e nyenyane ea motho a le mong too!, hona joale ho na le liphutheho tse peli Bangladesh.
Ka July 1982, re ile ra tlameha ho hlaba thoto ka monkhoane ’me re tsoe Bangladesh. Re ile ra siea barab’abo rōna re sekisitse meokho. Nakoana ka mor’a moo, ke ile ka fumana mosebetsi Boema-Fofaneng ba Machaba ba Entebbe, Uganda, moo re ileng ra lula lilemo tse ’nè le likhoeli tse supileng. Ebe re ne re tla khona ho etsa’ng ho tlotlisa lebitso le leholo la Jehova naheng eo?
Ho Sebeletsa Jehova Afrika Bochabela
Ha re qeta ho fihla Boema-Fofaneng ba Machaba ba Entebbe, mokhanni o ile a tla ho tla ntata le mosali oa ka ho re isa moo re neng re tla lula teng. Ha re tloha boema-fofaneng, ke ile ka qala ho bolella mokhanni eo ka ’Muso oa Molimo. O ile a mpotsa: “Na u e mong oa Lipaki Tsa Jehova?” Ha ke mo araba ka hore ho joalo, mokhanni eo o ile a re: “E mong oa barab’eno o sebetsa mohahong o laolang lifofane.” Ka eona nako eo, ke ile ka mo kōpa hore a nkise moo. Re ile ra kopana le mor’abo rōna, ea ileng a thaba haholo ha a re bona, ’me ho ile ha etsoa litokisetso tsa liboka le tšebeletso ea tšimo.
Ka nako eo, ho ne ho e-na le baboleli ba ’Muso ba 228 feela Uganda. Re ile ra qeta selemo sa pele re jala peō ea ’nete re e-na le barab’abo rōna ba babeli ba Entebbe. Kaha batho ba moo ba rata ho bala, re ne re khona ho tsamaisa lingoliloeng tse ngata, tse akhang limakasine tse baloang ka makholo. Re ne re kōpa barab’abo rōna ba motse-moholo Kampala, hore ba tl’o re thusa ho bolela tšimong ea Entebbe ka mafelo-beke. Puong ea phatlalatsa ea pele eo ke faneng ka eona, ho ne ho e-na le batho ba bahlano—ho akarelletsa le ’na.
Ka lilemo tse tharo tse latelang, re ile ra ba le nako ea thabo e khaphatsehang bophelong ba rōna ea ho bona batho bao re ba rutileng ba nka khato ’me ba tsoela pele ka potlako. (3 Johanne 4) Kopanong e ’ngoe ea potoloho, ho ile ha kolobetsoa lithuto tsa rōna tsa Bibele tse tšeletseng. Ba bangata ba bona ba ile ba re ba khothalelitsoe ho hahamalla tšebeletso ea nako e tletseng ke ho re bona re le bo-pula-maliboho, le hoja re ne re sebetsa mesebetsi ea nako e tletseng.
Re ile ra lemoha hore moo re sebetsang teng e ne e ka boela ea e-ba tšimo e behang. Ka nako e ’ngoe ke ile ka atamela molaoli oa lefapha la mollo la boema-fofaneng eaba ke bua le eena ka tšepo e thehiloeng Bibeleng ea bophelo lefatšeng la paradeise. Ke ile ka mo bontša ka Bibeleng ea hae hore moloko oa batho o mamelang o tla phela ka khotso le ka bonngoe, o sa hlokofatsoe ke bofuma, ho hloka matlo, ntoa, bokuli kapa lefu. (Pesaleme ea 46:9; Esaia 33:24; 65:21, 22; Tšenolo 21:3, 4) Ho bala taba ena Bibeleng ea hae ho ile ha etsa hore a be le tjantjello. Thuto ea Bibele e ile ea qaloa hona moo. O ile a ba teng libokeng tsohle. Nakoana ka mor’a moo, o ile a inehela ho Jehova a ba a kolobetsoa. Hamorao o ile a kopanela le rōna tšebeletsong ea nako e tletseng.
Merusu ea lehae e ile ea qhoma habeli ha re ntse re le Uganda, empa ha ea ka ea thibela mesebetsi ea rōna ea moea. Baphelisuoa ba batho ba neng ba sebeletsa mekhatlo ea machaba ba ile ba fallisetsoa Nairobi, Kenya, nako ea likhoeli tse tšeletseng. Rōna ba neng ba setse Uganda, re ile ra tsoela pele ka liboka tsa rōna tsa Bokreste le mosebetsi oa boboleli, le hoja re ne re lokela ho ba masene le ho ba hlokolosi.
Ka April 1988, ke ile ka phetha mosebetsi oa ka eaba ke tlameha ho falla hape. Re ile ra siea Phutheho ea Entebbe re khotsofetse haholo ka lebaka la tsoelo pele ea moea moo. Ka July 1997, re ile ra ba le monyetla oa ho etela Entebbe hape. Ka nako eo, ba bang bao e neng e le lithuto tsa rōna tsa Bibele e ne e le baholo. Ka sebele thabo ea rōna e ile ea khaphatseha ha re bona ba 106 ba le teng Sebokeng sa Phatlalatsa!
Ho Fallela Thiteng
Na re ne re tla khona ho fumana menyetla e mecha? E, mosebetsi oa ka o latelang o ne o le Boema-Fofane ba Machaba ba Mogadishu, Somalia. Re ne re ikemiselitse ho sebelisa monyetla ona o mocha hore re leme thite.
Re ne re etsa mosebetsi oa rōna oa boboleli haholo ho basebetsi ba baemeli ba machaba, e leng basebetsi ba Mafilipino le ba linaha tse ling. Re ne re atisa ho kopana le bona ’marakeng. Re ne re boetse re ba etela mahaeng a bona ka tsela e bontšang botsoalle. Ka lebaka la ho sebelisa bokhoni, tsebo, bohlale le ho tšepa Jehova ka ho feletseng, re ile ra khona ho bolella ba bang ’nete ea Bibele, ’me sena se ile sa hlahisa chai ea batho ba tsoang lichabeng tse sa tšoaneng. Ka mor’a lilemo tse peli, re ile ra tloha Mogadishu—hang feela pele ho qhoma ntoa moo.
Ho tloha moo, Mokhatlo oa Machaba le oa Lehae oa Tsamaiso ea Lifofane o ile oa mpha mosebetsi Yangon, Myanmar. Re ile ra boela ra ba le menyetla e metle ea ho thusa ba lipelo li tšepahalang hore ba ithute ka merero ea Molimo. Ha re tloha Myanmar, re ile ra fuoa mosebetsi Dar es Salaam, Tanzania. Ho bolela litaba tse molemo ka ntlo le ntlo Dar es Salaam ho ne ho le bonolo haholo hobane ho ne ho e-na le batho ba buang Senyesemane moo.
Linaheng tsohle tseo re sebelitseng ho tsona, ho bile le mathata a fokolang haholo a mabapi le ho ntšetsa pele tšebeletso ea rōna, le hoja maemong a mangata, mosebetsi oa Lipaki Tsa Jehova o ne o thibetsoe. Ka lebaka la boemo ba mosebetsi oa ka, oo hangata o neng o amahanngoa le ’muso kapa mekhatlo ea machaba, batho ba ne ba sa belaelle mesebetsi ea rōna.
Mosebetsi oa ka oa boipheliso o ne o hloka hore ’na le mosali oa ka re phele bophelo ba hloma-u-hlomole ka lilemo tse mashome a mararo. Leha ho le joalo, re ne re nka mosebetsi oa ka e le feela mocha oa ho finyella sepheo sa rōna. Haesale sepheo sa rōna se seholo e le ho ntšetsa pele mesebetsi e amanang le ’Muso oa Molimo. Re leboha Jehova ka ho re thusa hore re sebelise hamolemo maemo a rōna a feto-fetohang le ho re thusa hore re be le tokelo e babatsehang ea ho hasa litaba tse molemo hohle.
Khomo Boela Haeno U Hōlile
Ha ke le lilemo li 58, ke ile ka etsa qeto ea ho tlohela mosebetsi pele ho nako ea botsofali eaba ke khutlela Philippines. Ha re fihla hae, re ile ra rapela Jehova hore a re tataise. Re ile ra qala ho sebeletsa phuthehong ea Trece Martires City, profensing ea Cavite. Ha re qala ho fihla, ho ne ho e-na le baboleli ba ’Muso oa Molimo ba 19 feela. Ho ile ha hlophisoa hore ho be le mosebetsi oa boboleli letsatsi le letsatsi, ’me ho ile ha qaloa lithuto tse ngata tsa Bibele. Phutheho e ile ea qala ho hōla. Ka nako e ’ngoe, mosali oa ka o ne a e-na le lithuto tsa lehae tsa Bibele tse 19, ’me ke e-na le tse 14.
Kapelenyana Holo ea ’Muso e ile ea e-ba nyenyane haholo. Re ile ra rapela Jehova ka taba ena. Mor’abo rōna moeeng le mohats’ae ba ile ba nehela setša se seholo, eaba ofisi ea lekala e lumela ho alimana ka chelete ea ho haha Holo ea ’Muso e ncha. Mohaho ona o mocha o ’nile oa e-ba le tlatsetso e khōlō mosebetsing oa boboleli, ’me lenane la ba bang teng libokeng le ile la eketseha beke le beke. Hona joale, re tsamaea sebaka se fetang hora ho ea thusa phutheho e ’ngoe ea bahoeletsi ba 17.
’Na le mosali oa ka re thabela tokelo eo re bileng le eona ea ho sebeletsa linaheng tse ngata hakaalo tse fapaneng. Ha re hetla morao bophelong ba rōna ba hloma-u-hlomole, re ikutloa re khotsofetse ka ho tebileng ka ho tseba hore bo ile ba sebelisoa ka tsela e molemohali e neng e ka khoneha—e leng ea ho thusa ba bang ho ithuta ka Jehova!
[’Mapa o leqepheng la 24, 25]
(Ha u batla ho bona boitsebiso bo hlophisitsoeng hantle, sheba sengoliloeng)
TANZANIA
UGANDA
SOMALIA
IRAN
BANGLADESH
MYANMAR
LAOS
THAILAND
PHILIPPINES
[Setšoantšo se leqepheng la 23]
’Na le mosali oa ka, Aurea