Samsone o Hlōla ka Matla a Jehova!

BAHAPI ba tletseng boiphetetso ba mo honya mahlo ’me ba mo abela mosebetsi o boima. Joale ba mo ntšetsa ka ntle ho ntlo ea chankana ’me ba mo kenya ka tempeleng ea bahetene bakeng sa ho qabola letšoele. Ba mo qobella ho tsamaea ka pel’a bashebelli ba likete-kete ’me baa mo soma. Motšoaruoa hase senokoane kapa molaoli oa lebotho la ntoa la ba lireng. Ke morapeli oa Jehova ’me e kile ea e-ba moahloli oa Iseraele ka lilemo tse 20.

Ho tlile joang hore Samsone—motho ea matla ka ho fetisisa ea kileng a phela—a be boemong bo joalo bo tlotlollang? Na matla a hae a sa tloaelehang a tla mo pholosa? Matla a Samsone a ne a tsoa hokae? Na ho na le seo re ka ithutang sona paleng ea bophelo ba hae?

“Ke Eena ea Tla Etella Pele ho Pholoseng Baiseraele”

Bara ba Iseraele ba ’nile ba furalla borapeli ba ’nete ka makhetlo a mangata. Kahoo ha “ba kopanela hape ho etseng se sebe mahlong a Jehova, . . . Jehova [o ile] a nehelana ka bona matsohong a Bafilista ka lilemo tse mashome a mane.”—Baahloli 13:1.

Pale ea Samsone e ile ea qala ha lengeloi la Jehova le hlaha ho mosali oa nyopa oa Moiseraele ea bitsoang Manoa ’me le mo tsebisa hore o tla tsoala mora. Lengeloi le ile la mo laela la re: “Ha ho lehare le lokelang ho feta hloohong ea hae, hobane ngoana eo e tla ba Monazari oa Molimo ha a tsoa ka mpeng; ke eena ea tla etella pele ho pholoseng Baiseraele matsohong a Bafilista.” (Baahloli 13:2-5) Pele Samsone a emoloa, Jehova o ile a rera hore Samsone a fuoe mosebetsi o khethehileng. Ho tloha ha a tsoaloa, e ne e tla ba Monazari—ea khethetsoeng mofuta o khethehileng oa tšebeletso e halalelang.

“Ke Eena ea Lokileng Mahlong a Ka”

Ha Samsone a ntse a hōla, “Jehova a tsoela pele ho mo hlohonolofatsa.” (Baahloli 13:24) Ka tsatsi le leng Samsone o ile a ea ho ntat’ae le ’m’ae eaba o re: “Ke bone mosali Timna oa barali ba Bafilista, ’me joale mphumaneleng eena hore e be mosali oa ka.” (Baahloli 14:2) U ka inahanela feela hore na ba ile ba makala joang. Ho e-na le ho lokolla Baiseraele matsohong a bahatelli ba bona, mora oa bona o ne a batla ho etsa selekane sa lenyalo le bona. Ho nka mosali har’a barapeli ba melimo ea bohetene ho ne ho le khahlanong le Molao oa Molimo. (Exoda 34:11-16) Kahoo, batsoali ba ile ba hana ba re: “Na ha ho na mosali har’a barali ba barab’eno le har’a sechaba sohle sa heso, hoo u eang ho nka mosali ho Bafilista ba sa bollang?” Ho sa tsotellehe seo, Samsone o ile a tsitlella a re: “[Mphumaneleng] eena, hobane ke eena ea lokileng mahlong a ka.”—Baahloli 14:3.

Mosali eo oa Mofilista o ne ‘a lokile’ ka tsela efe bakeng sa Samsone? Cyclopedia ea McClintock le Strong e re e ne e se ka kutloisiso ea hore o ne a le “motle, a boheha, a hohela, empa o ne a lokile ka kutloisiso ea ho finyella sepheo, morero kapa pakane e itseng.” Morero ofe? Baahloli 14:4 e hlalosa hore Samsone “o ne a batla monyetla khahlanong le Bafilista.” Ona ke oona morero oo Samsone a neng a thahasella mosali enoa ka oona. Ha Samsone a ntse a hōlela bonneng, “moea oa Jehova oa qala ho mo susumetsa,” kapa ho mo susumelletsa ho nka bohato bo itseng. (Baahloli 13:25) Kahoo ke moea oa Jehova o neng o susumetsa Samsone hore a kōpe ntho e sa tloaelehang ha a batla mosali hammoho le mosebetsing oohle oa hae oa ho ba moahloli oa Iseraele. Na Samsone o ile a fumana monyetla oo a neng a o batla? A re ke re boneng kamoo Jehova a ileng a mo tiisetsa kateng hore O ne a mo tšehelitse.

Samsone o ne a le tseleng a e-ea Timna, ha habo monyaluoa oa hae oa ka moso. Tlaleho ea Mangolo e re: “Ha a fihla lirapeng tsa morara tsa Timna, joale, bonang! taoana e moetse e ne e puruma ha e mo khahlanyetsa. Joale moea oa Jehova oa sebetsa ho eena, hoo a ileng a e arola likoto tse peli.” Ponahatso ena e tsotehang ea matla e ile ea bonahala ha Samsone a ne a le mong. Ho ne ho se na lipaki tse boneng ka mahlo. Na ee e ne e le eona tsela ea Jehova ea ho tiisetsa Samsone hore eena joaloka Monazari o ne a ka khona ho phethahatsa thōmo eo a e filoeng ke Molimo? Bibele ha e bolele, empa ha ho pelaelo hore Samsone o ile a lemoha hore matla ao a sa tloaelehang e ne e se a hae. E tlameha ebe a ne a tsoa ho Molimo. O ne a ka itšetleha ka Jehova hore a mo thuse mosebetsing o neng o larile ka pele. A matlafalitsoe ke taba ea tau, Samsone o ile a “tsoela pele ho theoha ’me a qala ho bua le mosali eo; o ne a ntse a lokile mahlong a [hae].”—Baahloli 14:5-7.

Hamorao ha Samsone a khutla ho ea nkela mosali lapeng, “a khelohela ka thōko ho talima setopo sa tau, ’me ho ne ho e-na le sehlopha sa linotši setopong sa tau, le mahe a linotši.” Ha a hopola sena, Samsone a etsetsa baetsana ba 30 ba Bafilista selotho sena lenyalong la hae: “Ho se jang ho tsoile se jeoang, ho se matla ho tsoile se monate.” Haeba ba ne ba ka nepa hore na selotho seo se bolela’ng, Samsone o ne a tla ba fa liaparo tsa ka tlaase tse 30 le liaparo tse 30. Haeba ba ne ba ka hlōleha, ba ne ba tla tlameha hore e be bona ba mo fang liaparo tsena. Ka matsatsi a mararo Bafilista ba ne ba qakiloe ke selotho sena. Eitse ka letsatsi la bone, ba qala ho sokela mosali enoa. Ba re ho eena: “Thetsa monna oa hao e le hore a ka re bolella selotho. Ho seng joalo re tla chesa uena le ntlo ea ntat’ao ka mollo.” Ke sehlōhō se sekaakang! Haeba Bafilista ba ne ba tšoara batho ba habo bona ka tsela ee, u ka inahanela feela hore na Baiseraele ba hatelletsoeng ba ne ba le maqakabetsing a makaakang!—Baahloli 14:8-15.

Mosali enoa ea tšohileng o ile a qobella Samsone hore a mo bolelle karabo. E le ho bontša ho hloka lerato le botšepehi ho Samsone, o ile a potlaka ’me a bolella baetsana. Ba ile ba rarolla selotho seo, ’me Samsone o ile a tseba hore na ba khonne joang. O ile a re ho bona: “Haeba le ne le sa lema ka khomo ea ka e nyenyane, le ka be le sa rarolla selotho sa ka.” Joale monyetla oo Samsone a neng a ntse a o letile o ile oa itlhahisa. “Moea oa Jehova oa sebetsa ho eena, hoo a ileng a theohela Ashkelone ’me a bolaea banna ba mashome a mararo ba bona eaba o nka seo a ba hlobolisitseng sona ’me o fana ka liaparo tseo ho ba hlalosang selotho.”—Baahloli 14:18, 19.

Na bohato boo Samsone a ileng a bo nka Ashkelone bo ne bo susumetsoa ke takatso ea ho iphetetsa? Che. E ne e le ketso ea Molimo a sebelisa molopolli oa hae ea khethiloeng. A sebelisa Samsone, Jehova o ile a qala ho loantša bahatelli ba sehlōhō ba batho ba hae. Phutuho ena e ne e tla tsoela pele. Monyetla o latelang o ile oa hlaha ha Samsone a ne a tlil’o bona mosali oa hae.

O Loana Ntoa a le Mong

Ha Samsone a khutlela Timna, o ile a fumana hore ntate oa mosali oa hae o fane ka mosali eo ho monna e mong, kaha o ne a nahana hore Samsone o ne a hloile mosali eo. Samsone o ile a bonahala a khopehile. O ile a tšoasa liphokojoe tse 300 a li tlama ka bobeli eaba o beha serumula pakeng tsa mehatla ea tsona. Eitse ha a li lokolla, tsa chesa masimo, le lirapa tsa morara le meru ea mohloaare, tsa senya lijalo tse tharo tsa bohlokoa tsa selemo tsa Filistia. Bafilista ba halefileng ba ile ba etsa sehlōhō. Ba ile ba nka mosali oa Samsone le ntat’ae e le bona ba ikarabellang ka ketso ena eaba baa ba chesa. Ho iphetetsa ha bona ka sehlōhō ho ile ha phetha morero oa Samsone. Eena o ile a ba hlasela ka polao e khōlō.—Baahloli 15:1-8.

Na Baiseraele ba ile ba utloisisa hore Jehova Molimo o ne a hlohonolofatsa Samsone ’me kahoo ba kopanela le eena ho felisa puso ea Bafilista? Le hanyenyane. E le ho qoba khathatso, banna ba Juda ba ile ba romela banna ba 3 000 ho ea tšoara moeta-pele enoa ea khethiloeng ke Molimo le ho nehelana ka eena ho lira tsa bona. Leha ho le joalo, ho se tšepahale ha Baiseraele bana ho ile ha fa Samsone monyetla oa hore a thefule lira tsa hae ka ho eketsehileng. Eitse ha a le mothating oa ho neheloa ho Bafilista, “moea oa Jehova [oa] sebetsa ho eena, ’me liropo tse neng li le matsohong a hae tsa e-ba joaloka likhoele tsa line tse tlabotsoeng mollong, hoo litlamo tsa hae li ileng tsa qhibiliha matsohong a hae.” Eaba joale o nka lesapo la mohlahare la esele ’me o bolaea lira tse sekete ka lona.—Baahloli 15:10-15.

Ha Samsone a ipiletsa ho Jehova o ile a re: “Ke uena ea faneng ka poloko ena e khōlō letsohong la mohlanka oa hao, ’me na joale ke tla shoa ke lenyora ’me na ke tla oela liatleng tsa ba sa bollang?” Jehova o ile a utloa thapelo ea Samsone ’me a e araba. “Molimo a petsola mokoti o bōpehileng joaloka motulo . . . , ’me metsi a qala ho tsoa ho oona, eaba oa noa, ka mor’a moo moea oa hae oa khutla ’me a hlaphoheloa.”—Baahloli 15:18, 19.

Samsone o ne a e-na le sepheo ha a ne a hahamalla pakane ea hae ea ho loantša Bafilista. Ho lula ha hae ka tlung ea letekatse Gaza e ne e le ka morero oa ho loantša lira tsa Molimo. Samsone o ne a hloka sebaka seo a neng a ka robala ho sona motseng oa sera, ’me se ne se fumaneha ntlong ea letekatse. Samsone o ne a sa nahana ka boitšoaro bo bobe. O ile a tloha ntlong ea mosali eo har’a mp’a bosiu, a tšoara liheke tsa motse le lipalo tse peli tse lehlakoreng, eaba oa li jara ’me o li nyollela tlhōrōng ea thaba e pel’a Hebrone, e neng e le bohōle ba lik’hilomithara tse ka bang 60. O ile a etsa sena ka tumello ea Molimo le ka matla ao a neng a a filoe ke Molimo.—Baahloli 16:1-3.

Tsela eo moea o halalelang o ileng oa sebetsa ka eona tabeng ea Samsone e ne e ikhetha ka lebaka la maemo a sa tloaelehang. Kajeno bahlanka ba tšepahalang ba Molimo ba ka itšetleha ka oona moea oo hore o ba fe matla. Jesu o ile a tiisetsa balateli ba hae hore Jehova o tla “fana ka moea o halalelang hakaakang ho ba mo kōpang.”—Luka 11:13.

Ke Hobane’ng ha Jehova ‘a Ile a Tloha ho Samsone’?

Samsone o ile a qala ho rata mosali e mong ea bitsoang Delila. Marena a mahlano a selekane a Bafilista a ne a ikemiselitse ho tlosa Samsone tseleng hoo a ileng a kōpa mosali eo hore a a thuse. A ile a atamela Delila eaba a re ho eena: “Mo thetse ’me u bone hore na matla a hae a maholo a tsoa kae ’me re ka mo hlōla ka eng.” E le tjotjo, morena ka mong ho marena a mahlano a selekane o ile a re o tla mo fa “likotoana tsa silevera tse sekete le lekholo.”—Baahloli 16:4, 5.

Haeba likotoana tsa silevera e ne e le lishekele, mpho ea lishekele tse 5 500 e ne e le tjotjo e tōma. Abrahama o ile a lefa lishekele tse 400 bakeng sa sebaka sa lepato sa mosali oa hae, ’me lekhoba lona le ne le rekisoa ka tse 30 feela. (Genese 23:14-20; Exoda 21:32) Taba ea hore ebe marena a selekane—babusi ba metse e mehlano ea Bafilista—a ile a fa Delila tjotjo, ho e-na le ho mo kōpa hore a a thuse hobane a tšepahalla morabe oa habo e bontša hore mohlomong e ne e le mosali oa Moiseraele. Leha ho le joalo, Delila o ile a amohela mpho eo.

Ka makhetlo a mararo Samsone o ile a fa Delila likarabo tse fosahetseng ha a ne a mo botsa potso, ’me ka makhetlo a mararo o ile a mo eka ka ho leka ho mo nehela lireng tsa hae. Empa “kahobane a ne a mo qophella ka mantsoe a hae ka nako eohle ’me a tsoela pele ho mo phehella, moea oa hae oa fela pelo ho isa makhatheng a lefu.” Qetellong Samsone o ile a tsoa ka ’nete—hore ho hang moriri oa hae o ne o e-s’o ka o kutoa. Ha o ne o ka kutoa, o ne a tla fokola ’me a be joaloka banna ba bang bohle.—Baahloli 16:6-17.

Sena ke sona se ileng sa liha Samsone. Delila o ile a mo khannela boemong bo ileng ba etsa hore a beoloe moriri. Leha ho le joalo, matla a Samsone a ne a se moriring oa hae ka ho toba. Empa moriri oa hae, o ne o mpa o emela kamano ea hae e khethehileng le Molimo joaloka Monazari. Ha Samsone a ne a itlohella hore a be boemong bo ileng ba ama Bonazari ba hae ka lebaka la ho beola moriri, ‘Jehova o ile a tloha ho eena.’ Joale Bafilista ba ile ba hlōla Samsone, ba mo foufatsa eaba ba mo kenya chankaneng.—Baahloli 16:18-21.

Ee ke thuto e matla hakaakang ho rōna! Na ha rea lokela ho nka kamano ea rōna le Jehova e le ntho ea bohlokoa ka ho fetisisa? Haeba ka tsela leha e le efe re sekisetsa boinehelong ba rōna ba Bokreste, ke joang re ka lebellang hore Molimo a ’ne a re hlohonolofatse?

“Moea oa ka o ke o Shoe le Bafilista”

Bafilista ba neng ba thabile haholo ba ile ba leboha Dagone molimo oa bona ka hore ebe ba hlōtse Samsone. Ha ba keteka tlhōlo ea bona, ba ile ba isa moholehuoa oa bona tempeleng ea Dagone. Empa Samsone o ne a tseba hore na ke eng e entseng hore a felloe ke matla. O ne a tseba hore na ke hobane’ng ha Jehova a mo tlohetse, ’me Samsone o ile a bakela phoso ea hae. Ha Samsone a ntse a le ntlong ea chankana, moriri oa hae o ile oa qala ho hōla haholo. Kaha joale o ne a le ka pel’a Bafilista ba likete-kete, o ne a tla etsa joang?

Samsone o ile a rapela a re: “’Musi Morena Jehova, ka kōpo, nkhopole, ’me ka kōpo, u ’matlafatse, hanngoe feela lekhetlong lena, Molimo oa ’nete, ’me ke iphetetse ho Bafilista ka phetetso bakeng sa le leng la mahlo a ka a mabeli.” Eaba o itšoarella litšieeng tse peli tse hare tsa mohaho, ’me “a inama ka matla.” Phello ea eba efe? “Ntlo eo ea oela holim’a marena a selekane le holim’a batho bohle ba neng ba le ka har’a eona, hoo ba shoeleng bao a ba bolaileng ka lefu la hae ba bileng bangata ho feta bao a neng a ba bolaile ha a sa ntse a phela.”—Baahloli 16:22-30.

Ho ne ho se motho ea lekanang le Samsone ka matla. Ka sebele liketso tsa hae tse matla li ne li bonahala. Empa ntho ea bohlokoa ka ho fetisisa, Lentsoe la Jehova le balella Samsone har’a batho ba nang le tumelo e matla.—Baheberu 11:32-34.

[Setšoantšo se leqepheng la 26]

Matla a Samsone a ne a tsoa hokae?