LYASI LYA KUSAMBILILA LYA 16
LWIMBO 87 Ize! Musansamusiiwe
Kukita Burafiki bwa Pepi Pamo ni ba Lupua ni ba Nkazi Kuli Bwino Kuli Fwefue!
“Mona! Kiweme sana, kabili kili kyasansamusia ba lupua kwikala pamo mu buumo!”—MALUM. 133:1.
KIKATA KIINE
Tuli kumona vya kwaluka ni burafiki bwa pepi pamo ni ba lupua ni ba nkazi, ni Yehova vyakaba kutupaala kine twakita evio.
1-2. Ni kintu ki kya mana sana kuli Yehova, kabili wene atonene tukite ki?
KULI bintu paleepale bili byamona Yehova kuya byali bya mana, inzi kikilile pa byonse ni keki: Vituli twabakitila benetu. Yesu waasambiliziizie nangue tupalile kubatona benetu nga vitwitonene fwe bene. (Mat. 22:37-39) Kekio kibiikile mukati kubakitila bantu biweme ata sie baalia basizi kumubombela Yehova. Kine twakita evio, tuli kupala mufuano wakue Yehova Leeza. Wene ali “wasanikila koba kakue pa baweme ni pa babipile, kabili ali wabanokiizia nvula baweme ni babipile.”—Mat. 5:45.
2 Ata sie kine Yehova atonene bantu bonse, abatonene sana baalia bali bakita biweme. (Yoan. 14:21) Atonene fwefue tumupale. Atonene ‘tubatone sana’ ba lupua ni ba nkazi betu ni kubalangilila ‘ntono ya kiine.’ (1 Pet. 4:8; Bar. 12:10) Ntono ya evio ipalile kuya yali nga elia ituli twamulangilila muntu wa mu lupua lwetu ao rafiki wetu wa pepi, olia ututoneesie.
3. Tupalile kulanguluka ki palua ntono?
3 Nga evelia sie vituli twaemena mizua mu busitani evi ikule bwino, tupalile kwikwinda sana evi ntono yetu ku ba lupua ni ku ba nkazi betu ikile kukula. Mutumua Paulo waabalandile evi Bakristu: ‘Twalilile mu kutonana kwa Kikristu.’ (Baeb. 13:1) Yehova atonene tutwalilile kubatona ba lupua ni ba nkazi betu. Mu leli lyasi, tuli kumona juu ya ki tupalile kukita burafiki bwa pepi sana pamo ni ba lupua ni ba nkazi betu, ni bintu bya kukita evi tutwalilile kukita evio.
JUU YA KI TUPALILE KUKITA BURAFIKI BWA PEPI SANA PAMO NI BA LUPUA NI BA NKAZI BETU?
4. Nga vilandile Malumbo 133:1, kunti twakita ki evi tutwalilile kumona buumo bwetu bwa Kikristu kuya bwali bwa mana? (Mona ni ma foto.)
4 Soma Malumbo 133:1. Tuli twaitabizia milandu yaalandile kalemba wa malumbo, olia waalembele nangue burafiki bwa kisinka pamo ni baalia bamutonene Yehova ‘buweme,’ kabili buli ‘bwasansamusia.’ Inzi, nga evelia sie muntu vyali waandua kumona kuwama kwa lupili lukata lolia lwali wamona kila busiku, ni fwefue kunti twaandua kumona kuwama kwa buumo bwetu bwa Kikristu. Lingi, tuli twabamona ba lupua ni ba nkazi betu, pange mara ingi kila mulungu. Kunti twakita ki evi tutwalilile kumona buumo bwetu bwa Kikristu kuya bwali bwa mana? Kunti twakila kubatona ba lupua ni ba nkazi kine twakwata musita wa kumona kila umo vyali wa mana mu kilonghaano ni kuli fwefue.
Te kupuulula ata kanini kuwama kwa buumo bwetu bwa Kikristu (Mona lifungu lya 4)
5. Ntono yetu ya Kikristu kunti yalengia bange bakite ki?
5 Bamo baalia bali basangua ku kulonghaana kwetu lya kwanza, bali basonseziiwa sana na ntono ituli twalangililana. Kekio kili kyalengia bange basininkizie nangue tuli Bakristu ba kisinka. Yesu waalandile evi: “Pantu kine mwatonana, bantu bonse bali kumana nangue muli basambi bane.” (Yoan. 13:35) Tumone mufuano wakue Chaithra. Wene abanga wali mwanafunzi wa ku iniversite, kabili abanga wasambilila pamo ni Bakasininkizia Bakue Yehova. Waaitabiile mwaliko wa kuya ku kulonghaana kwa kalaale. Kisia kusanguako busiku bwa kulonghaana, waamulandile evi olia abanga wamusambilizia Bibilia: “Bavyazi bane tebanankumbatilepo ata limo. Inzi, kisia kusanguako sie busiku bumo ku kulonghaana kwenu, naakikumbatilua mara 52! Naakiimwena ntono yakue Yehova kupitila lupua lwakue lwa kimupasi. Ni nene ntonene kwingila mu lolu lupua.” Chaithra waatwaliliile kukita buyantazi mpaka wafikiila kubatiziiwa mu 2024. Kulanda kisinka, kine bantu balonghaana ni fwefue lya kwanza ni kwimwena bikitua byetu biweme, kubiika mukati ntono ituli twalangililana, lingi kekio kili kyabasonsezia batendeke kumubombela Yehova.—Mat. 5:16.
6. Kukita burafiki pamo ni ba lupua ni ba nkazi kunti kwatukingilila syani?
6 Kukita burafiki pamo ni ba lupua ni ba nkazi kunti kwatukingilila. Paulo waabalandile evi Bakristu benakue: “Koselezianie kubalua busiku [ao kila busiku] . . . tekulekelele anzia umo abepue na bibalo ni kufinia mutima wakue.” (Baeb. 3:13) Kine twatyoka sana mutima mpaka twatendeka ni kufuma mu nzila iweme, Yehova kunti wabombia lupua ao nkazi mwinetu evi atukwasie. (Malum. 73:2, 17, 23) Kukwasiiwa kwa evio ni kwa mana kuli fwefue.
7. Ntono ikwateene syani ni buumo? (Bakolosai 3:13, 14)
7 Tuli mu kikundi kya bantu bali baikwinda sana evi kulangililana ntono, pa kako tuli twasekelela mpaalo ingi. (1 Yoan. 4:11) Kwa mufuano, ntono ili yatusonsezia ‘kusipikiziana,’ ni kekio kili kyakwasia tuye twali mu buumo bwa Kikristu. (Soma Bakolosai 3:13, 14; Baef. 4:2-6) Pa kako, ku kulonghaana kwetu, tuli twasangua mu aali iweme sana, elia isizi kusangua pakati ka bikundi binge bya bantu panu pa kyalo.
MUYE MWALANGILILANA MUKINZI
8. Yehova ali wakita ki evi kutukwasia tuye twali mu buumo?
8 Buumo butuli nabo mu kyalo kyalingi ni kimpezia-mano. Yehova ali walengia kekio kivindikane ata sie kine te tupwililikile. (1 Bakor. 12:25) Bibilia ili yalanda nangue tuli ‘twasambiliziiwa vitupalile kutonana.’ (1 Bat. 4:9) Mu milandu inge, Yehova ali wabombia Malembo evi kutusambilizia bintu bitupalile kukita evi tuye twali ni burafiki bwa pepi pamo ni ba lupua ni ba nkazi. Kunti ‘twasambiliziiwa na Leeza’ kupitila kusambilila twapozeleko mano masambilizio akue ni kuabombia. (Baeb. 4:12; Yak. 1:25) Kabili, kekio i kili kyaikwinda kukita Bakasininkizia Bakue Yehova.
9. Twasambilila ki mu lilembo lya Baroma 12:9-13 palua kulangililana mukinzi?
9 Eba, Mulandu Wakue Leeza uli watusambilizia syani vya kukita burafiki bwa pepi pamo ni ba lupua ni ba nkazi? Tumone vyaalandile Paulo palua kekio mu lilembo lya Baroma 12:9-13. (Soma.) Waalandile evi: “Mu kulangililana mukinzi, muye mwali ba mambo [ao ba kwanza].” I kulanda syani? Tupalile kuya twali ba kwanza kubalangilila bange ‘buwame’ mu nzila inge, nga evelia kubeleela, kubapokelela, ni kubapeelako bintu bituli nabio. (Baef. 4:32) Te upalile kupembelela lupua ao nkazi obe atendekezie burafiki pamo ni wewe. Uye wali “wa mambo” ao wa kwanza kukita evio. Yesu waalandile evi: “Mu kupeelana muli nsansa ingi kukila mu kupeelua.”—Miil Bat. 20:35.
10. Kunti twalangilila syani nangue tetwizi kutooboka mu mute utuli nao palua “kulangililana mukinzi”? (Mona ni foto.)
10 Ni kintu kya nsansa kumana nangue kisia sie kutubwila nangue tupalile kuya twali ba kwanza kulangililana mukinzi, Paulo watulanda evi: “Tekutooboke mu mute umuli nao.” Muntu olia asitoobokele, ali wasangua wali ni mute, kabili ali wabomba kwa maka. Kine wene wapeelua miilo ya kubomba, ali waibomba kwa mute. Lilembo lya Tuswalo ni Mafunde 3:27, 28 lyalanda evi: “Te kubatana bintu biweme baalia baupalile kupeela, kine uli ni buvinde bwa kubakwasia.” Enka evio, musita utuli twamona muntu umo wali ni lazima ya kukwasiiwa, tuli twamukwasia kukonkana ni buvinde bwetu. Kine tuli ni buvinde bwa kukita evio, te tupalile kupembelela ao kuwaza nangue bange bakaba kumukwasia.—1 Yoan. 3:17, 18.
Tuye twali ba kwanza kubakwasia ba lupua ni ba nkazi betu musita ubali ni lazima ya kukwasiiwa (Mona lifungu lya 10)
11. Ni kiki kili kutukwasia kuya twali ni burafiki bwa pepi pamo ni ba lupua ni ba nkazi?
11 Nzila inge ya kubalangilila mukinzi ba lupua ni ba nkazi ni ezi: Kubeleela bila kukokola kine batuluvia. Lilembo lya Baefeso 4:26 lyalanda evi: “Tekuzikie mwafiitilue koba konse.” Juu ya ki? Mulongo wa 27 ulandile nangue kukita evio ni “kumupeela Kibanda lisyuko.” Mu Mulandu wakue, Yehova ali watulanda lingi tuye twaeleelana. Lilembo lya Bakolosai 3:13 lyalanda evi: “Twalilile . . . kweleelana mukwitonena.” Kweleela bilubo bya bange i nzila imo pakati ka nzila iweme ya kwaluka ni burafiki bwa pepi pamo nabo. Kine twabeleela bange, tuli twakwasia “kusunga buumo bwa mupasi mu kifundo kili kyakwatania kya mutende.” (Baef. 4:3) Mu kifupi, kine twabeleela bange, tuli twakwasia buumo ni mutende pakati ketu bitwalilile.
12. Yehova ali watukwasia syani evi tuvinde kuya twaeleela?
12 Kulanda kisinka, tekizi kuya kyalengele kubeleela baalia baakitukisia. Inzi, kunti twavinda kukita evio kupitila kukwasiiwa na mupasi wakue Leeza. Kisia kutulanda ‘tuye twali ni ntono ya kiinenke’ ni kutulanda te kunti tuye ‘twatooboka mu mute utuli nao,’ Bibilia yalanda evi: “Leeme na mupasi.” Muntu olia ali ‘waleema’ ali wasangua wali ni mute sana pantu ali wakwasiiwa na mupasi utakatifu. Pa kako, mupasi wakue Leeza kunti watukwasia kulangilila ntono ya kiinenke, kabili kunti watukwasia tuye twaeleelana mu kwitonena. Kekio i kili kyalengia tuye twamulomba Yehova evi atukwasie.—Luk. 11:13.
“TE KUPALILE KUYE KWALI KUKASANIKA PAKATI KENU”
13. Bintu bimo kunti byalengia tukasanike, bebio bintu ni biki?
13 Mu kilonghaano, muli “bantu ba misango yonse,” baalia bafumine mu ma fwasi ni tubelela paleepale. (1 Tim. 2:3, 4) Pa kako, kila muntu kunti watona kuya wavwala, kwipenta, kutunzua, ni kwisansamusia mu nzila yakue. Kine te twilabukiile, bebio bintu kunti byalengia tukasanike. (Bar. 14:4; 1 Bakor. 1:10) Pantu ‘Leeza waatusambiliziizie kale vitupalile kutonana,’ tupalile kuya twailabukiile evi te kunti tumone bintu bitutonene kuya byaweme kuliko belia bitonene bange.—Baf. 2:3.
14. Lyonse, tupalile kwikwinda kukita ki, kabili juu ya ki?
14 Kabili, kunti twalwisia evi mu kilonghaano te kunti muye mwali kukasanika kine twaikwinda kuya twali ni kibelezio kya kubakoselezia bange nsita yonse. (1 Bat. 5:11) Enu nsiku, bantu bengi baalia baalekeele kusimikila tepasyapitile myezi ikilile pa sita ao baalia baafumiiziwe mu kilonghaano bali mukubwela. Tuli mukubapokelela kwa nsansa! (2 Bakor. 2:8) Mona kyaakitikile palua nkazi umo olia waaizile kabili ku Nsesi ya Bukolo kisia kulekela kusimikila kwa myaka likumi. Walanda evi: “Bantu bonse baasekeleele ni kumpozia lyambo lya mu minue.” (Miil Bat. 3:19) Kupokelelua evio kwaalengiizie enike ki? Walanda evi: “Kekio kyaalengiizie nginike nangue kuboko kwakue Yehova kubanga kwantungulula evi ngaluke kabili ni nsansa.” Kine tuli ni kibelezio kya kubakoselezia bange, Kristu kunti watubombia evi tubateekie mutima baalia “batopele na kutwama bitwamo.”—Mat. 11:28, 29.
15. Ni kiki kinge kitupalile kukita evi tutwalilile kusunga buumo mu kilonghaano? (Mona ni foto.)
15 Kintu kinge kitupalile kukita evi tusunge buumo bwa Kikristu ni keki: Kubombia bwino bupe bwetu bwa kulanda. Lilembo lya Yobu 12:11 lyalanda evi: “Eba, kutui tekwizi kwezia milandu, nga evelia sie lulimi viluli lwatompa kyakulia?” Muntu kine waeleka kyakulia, ali watompa evi onvue kine kiweme ntanzi ya kubapeela bange. Enka evio, ni fwefue tupalile kuwaza sana palua belia bitukebele kulanda ntanzi ya kubilanda. (Malum. 141:3) Lyonse, tupalile kusininkizia nangue belia bitwakeba kulanda byakaba kubakoselezia ao kubateekia mutima ni ‘kubawamina baalia bali baunvua.’—Baef. 4:29.
Waza sana palua bintu byukebele kulanda ntanzi ya kubilanda (Mona lifungu lya 15)
16. Ni bani asa bapalile kubombia milandu ya kukoselezia?
16 Balume ni bavyazi asa i bapalile kubombia milandu ya kukoselezia. (Bakol. 3:19, 21; Tit. 2:4) Pantu bakote ni basungi, ni bene bapalile kuya babombia milandu ya kuteekia mutima ni kukoselezia libumba lyakue Yehova. (Is. 32:1, 2; Bag. 6:1) Lilembo lya Tuswalo ni Mafunde lyatulangulusia evi: “Mulandu ulandilue pa musita upalile, uweme kakiine!”—Tus Maf. 15:23.
LANGILILA “NTONO YA KIINE ILI YAMONEKELA MU BIKITUA”
17. Tupalile kukita ki evi kulangilila nangue tubatonene kakiine ba lupua ni ba nkazi?
17 Mutumua Yoane watukoselezia “te kunti tuye twali ni ntono ya pa menso, inzi tuye twali ni ntono ya kiine ili yamonekela mu bikitua.” (1 Yoan. 3:18) Tutonene ntono yetu ku ba lupua ni ba nkazi iye yafuma ku mutima. Kunti twakita syani evio? Vituli kuya twapisia musita pamo ni ba lupua ni ba nkazi i vituli kukila kwaluka sana ba rafiki, kabili i vituli kutonana sana. Pa kako, tuye twakeba nzila ya kupisiiziamo musita pamo ni bange, kwa mufuano ku kulonghaana ni mu kusimikila. Tuye twabapempula bange. Kine twakita evio, tuli kulangilila nangue ‘Leeza ali mukutusambilizia vitupalile kutonana.’ (1 Bat. 4:9) Kabili, twakaba kwimwena nangue “kiweme sana, kabili kili kyasansamusia ba lupua kwikala pamo mu buumo!”—Malum. 133:1.
LWIMBO 90 Tukoseleziane