Baalia Bali ni “Aali Iweme ya Mutima” Bakaba Kwitabila

1. Bantu bali basangua bapuseene syani mu namuna yabo ya kwitabila mpunda iweme? (Miilo ya Batumua 13:​47, 48; 16:​14, 15)

MU MYAKA mia ya ku ntendeko, bantu bengi baaitabiile kisinka kisia sie kunvua mpunda ya Kikristu. (Soma Miilo ya Batumua 13:​47, 48; 16:​14, 15.) Enka evio ni lonu, bamo bali baunvua bwino musita ubali baunvua sie lya kwanza mpunda iweme. Ata sie baalia bali bamoneka kusia basitonene mpunda ya Bukolo, kisia musita kunti baitabila ezio mpunda kwa mutima wabo onse. Kunti twakita syani kine mu miilo ya kusimikila twapata muntu olia ali ni “aali iweme ya mutima?”

2. Miilo yetu ya kukita banafunzi ipaleene syani ni miilo ya mulimi?

² Tumone ozu mufuano. Miilo yetu ya kukita banafunzi kunti yapalaniiwa na miilo yakue mulimi. Kine litunda lyapia ku kimuti, wene kunti walisaba ata sie kine wakaba kutwalilila kulima mu bukaba bwakue ao kubyalamo bintu binge. Enka evio, kine twapata bantu baalia baitabila mpunda yetu, penka palia tupalile kubakwasia evi baaluke banafunzi bakue Kristu. Inzi, ku baalia bamwenekele kusia basitonene, tupalile kutwalilila kubakwasia evi benike juu ya ki ni kintu kya mana kuli bene kusambilila pa lwakue Leeza ni palua Bibilia. (Yoan. 4:​35, 36) Kine twainika nangue batonene kutwilizia mpunda iweme, kekio kyakaba kutukwasia kumana vya kubakwasia bwino. Mu leli lyasi, tuli kumona bintu bitupalile kukita evi kubakwasia baalia bali baitabila kusambilila pa lwakue Leeza ni palua Bibilia musita utwalanziana nabo lya kwanza. Kabili, tuli kumona vya kubakwasia batwalilile kukita buyantanzi.

KINE BANTU BAITABILA

3. Tupalile kukita ki kine twasaakaana ni bantu baalia batonene kututwilizia mpunda iweme mu miilo ya kusimikila? (1 Bakorinto 9:26)

³ Mu miilo ya kusimikila, kine twasaakaana ni bantu baalia batonene kututwilizia mpunda iweme, tupalile kwikwinda kubakwasia penka palia evi batendeke kwenda mu nzila iweme ya bukose. Mu ezio aali, tupalile kutendeka penka palia kusambilila nabo Bibilia ni kubaalika ku kulonghaana kwetu. Kabili, kunti kyawama kukita evio musita sie olia utwatendeka kulanziana nabo lya kwanza.—Soma 1 Bakorinto 9:26.

4. Londolola mufuano wa muntu olia waaitabiile penka palia kusambilila Bibilia.

⁴ Tendekezia lisambililo lya Bibilia. Bantu bamo batuli twalanziana nabo bali baitabila penka palia kutendeka lisambililo lya Bibilia. Kwa mufuano, busiku bumo, ya Ine, mukazyana umo wa mu Kanada waaile pa prezantware, ni kutwamapo broshua Sekelela Buikazi Loonse! Nkazi olia abanga wali pa prezantware waamubwilile olia mukazyana nangue kunti watendeka kusambilila nakue Bibilia bila kulipa kupitila kubombia elia broshua. Olia mukazyana waatonene sana, kabili baapeleene ma nimero a telefone. Kisia musita, bolia bwenka busiku, olia mukazyana waamwandikiile olia nkazi evi kumwipuzia kine bakaba kusambilila busiku ki. Musita olia nkazi lwaalandile nangue wakaba kusambilila nakue ku mwinsio wa juma, olia mukazyana waamulandile evi: “Wamona syani kine waiza sie lukele? Nakaba nali tayari.” Baasambiliile ya Tano. Olia mukazyana waalongheene lya kwanza nsiku ya saba enka elia juma, kisia papo waatwaliliile kukita buyantanzi lubilo-lubilo.

5. Kunti twabombia syani buvinde bwa kwinika evi kumana musita utupalile kutendekezia lisambililo lya Bibilia? (Mona ni ma foto.)

⁵ Kulanda kisinka, te tuswapiile nangue baalia bonse bali batwilizia mpunda iweme kunti batona penka palia kusambilila Bibilia, nga evelia olia mukazyana. Ku bange, kili kyalomba musita wingi upitepo. Pange kunti kyalomba tutendekezie bulondolozi na lyasi lelia litonene muntu. Inzi, kine twatwalilila kuya twali ni mawazo aweme ni kutwalilila kumulangilila buwame ozo muntu, kisia musita unini, kunti kyaleenga kutendeka kusambilila nakue Bibilia. Kunti twalanda ki musita wa kutendekezia lisambililo? Kekio kipuzio kyaaipuziiziwe ba lupua ni ba nkazi bengi baalia bali ni bufundi mu kutendekezia masambililo a Bibilia.

6. Kunti twatendekezia syani bulondolozi pamo ni olia atonene kusambilila Bibilia?

⁶ Ba lupua ni ba nkazi baalia baaipuziiziwe palua kutendekezia masambililo a Bibilia baalandile nangue, mu byalo binge, musita wa kulandila palua mupango wa lisambililo, te kili bwino kubombia ezi milandu: “Kusambilila,” “lisambililo lya Bibilia,” ao “kukusambilizia.” Inzi, baalandile nangue kili bwino sana kubombia bobu bulanzi: “Kulondolola pamo,” “kulanziana,” ni “kumana bwino Bibilia.” Kine wewe uli mu byalo bya evio, kunti watendekezia bulondolozi kupitila kulanda evi: “Ni kintu kya kupapia kumona Bibilia viili yaasuka bipuzio bya mana mu bwikazi” ao kumana nangue “Bibilia te kitabu sie kya dini, inzi nangue ili yatukwasia mu nzila paleepale ya mana.” Kunti walanda kabili evi: “Tekizi kutwama musita waleepele, mu dakika 10 mpaka 15, kunti kyavindikana kumana bintu bya mana bya kukwasia mu bwikazi.” Pa kako, te kilombele kubombia milandu “twakaba kuya twamonana kila busiku” ao “kila juma,” pantu kekio kunti kyalengia amone nangue apatikiziiziwe kutwalilila kumonana ni wewe.

7. Bange baainikile nangue babanga basambilila kisinka kili mu Bibilia musita ki? (1 Bakorinto 14:​23-25)

⁷ Baalike ku kulonghaana. Kimwenekele nangue, mu musita wakue mutumua Paulo, bamo baainikile lya kwanza nangue babanga basambilila kisinka kili mu Bibilia musita ubaasangilueko ku kulonghaana kwa Kikristu. (Soma 1 Bakorinto 14:​23-25.) Lingi, kili kyasangua enka evio ni lonu. Bengi bali bakita buyantazi lubilo-lubilo kisia sie kubamba kulonghaana pamo ni fwefue. Tupalile kubaalika musita ki? Mu kitabu Sekelela Buikazi Loonse! lisomo lya 10, muli ni mwaliko palua kuya ku kulonghaana; inzi wewe te upalile kupembelela mpaka mukabe kufika mu lelio lisomo mane ukabe kumwalika. Kisia sie kulanziana ni muntu lya kwanza, kunti wamwalika ku kulonghaana kwa ku mwinsio wa juma, pange kunti wamuzimbwila mutue wa lyasi lya bantu bonse, ao kumubwila kintu kimo kili mu Lupungu Lwakue Kamwenenena lwa Lisambililo lwa ozo mulungu.

8. Ni biki bitupalile kumubwila muntu kine twamwalika ku kulonghaana kwetu? (Isaya 54:13)

⁸ Musita utuli mukumwalika muntu ku kulonghaana, tupalile kumubwila nangue kulonghaana kwetu kupuseene ni kulonghaana kwa ma dini ange. Musita mwanafunzi umo wa Bibilia lwaasambiliile lya kwanza, ku kulonghaana, lisambililo lya Lupungu Lwakue Kamwenenena, waamwipuziizie evi mwalimu wakue: “Eba, ozu katungulula amanine meena a bantu bonse?” Ozo nkazi waamubwilile nangue fwe bonse tuli twaikwinda kumana meena a bantu bonse mu kilonghaano, nga evelia sie vitumanine meena a bantu ba mu lupua lwetu. Ozo mwanafunzi waamwene kekio kyapuseeneko ni vili bantu ba mu dini yakue. Kukila pa kako, kunti twamubwila mwanafunzi wetu nangue kulonghaana kwetu kupuseeneko ni kwa ma dini ange mu nzila kabili inge. (Soma Isaya 54:13.) Tuli twalonghaana juu ya kumupupa Yehova, kusambilila pa lwakue, ni kukoseleziana. (Baeb. 2:12; 10:​24, 25) Kekio i kilengiizie kulonghaana kwetu kuye kwapangilue bwino evi kubakwasia bantu, kabili i kilengiizie te kunti tuye twakonka tubelela. (1 Bakor. 14:40) Kabili, mu Nsesi ya Bukolo muli mwasangua mwangaza, ni kekio kili kyalengia kiye kyaleengele kuli fwefue kusambilila. Kukila pa kako, te twizi kulandila ata kanini palua politike, kabili te twizi kubisiana na bange palua bebio bintu pantu te twizi kukwasia lubali ata lumo lwa politike. Kunti kyawama kumulangisia ntanzi mwanafunzi video Kiki Kiakitika ku Nsesi ya Bukolo? Kine twakita evio, wene wakaba kumana vituli twalonghaana.

9-10. Musita utuli mukumwalika muntu ku kulonghaana, tupalile kukita ki evi kumusininkiziizia nangue tapatikiziiziwe kusanguako ni kulandapo? (Mona ni foto.)

⁹ Bamo bali basiita kusangua ku kulonghaana pantu bali batiina nangue pange bakaba kupatikiziiwa kwaluka “Bakasininkizia Bakue Yehova.” Kine wewe wamwalika muntu, musininkiziizie nangue tuli twatona kubapokelela baeni, kabili nangue te twizi kubapatikizia kusanguako ao kulandapo kine baiza. Tuli twaalika ma jama, kubiika mukati baalia bali ni baana. Ku kulonghaana kwetu, baanike tebezi kusambiliziiwa masambilizio ebeleele. Kuliko kukita evio, bavyazi bali baikala pamo ni baana babo ni kusambiliziiwa sie bintu bimonke. Kekio kili kyalengia bavyazi baye bamanine muntu olia ali pamo ni baana babo ni bintu bibali mukusambiliziiwa. (Mal Miz. 31:12) Te twizi kulomba bulongio ao kupisia anvelope mwa kubiika makuta. Kuliko kukita evio, tuli twakonka ezi milandu yaalandile Yesu: “Mwaapeelue sie, ni mwe paane sie.” (Mat. 10:8) Kabili, upalile kumubwila muntu nangue, evi kwingila mu kilonghaano kyetu, te kilombele aye wavwele maubo a bei sana. Leeza ali wamona mu mutima, apana vili vyamoneka muntu panze.—1 Sam. 16:7.

¹⁰ Kine muntu waiza ku kulonghaana, kita kintu kelia kili kumulengia eunvue nangue wapokelelua bwino. Babwile bakote pamo ni ba kasimika bange pa lwakue. Kine muntu waiunvua nangue wapokelelua bwino, kunti watona kubwelako kabili ku kulonghaana kwetu. Musita wa kulonghaana, kine takwete Bibilia, uye wamulangilila malembo mu Bibilia yobe ni kumukwasia akonke bwino lyasi ao lisambililo.

VYA KUKITA KINE WEWE WATENDEKEZIA LISAMBILILO LYA BIBILIA

11. Kunti wakita ki evi kulangilila nangue ukindikile ntantiko pamo ni musita wakue muntu olia uuli mukusambilila nakue?

¹¹ Ni bintu ki byupalile kuya walangulukile palua kusambilia Bibilia ni muntu ku nsesi yakue? Uye wakindika ntantiko pamo ni musita wakue. Kwa mufuano, kine mwalayana kumonana kabili, kindika musita, ata sie kine bantu ba mu kazonga kobe tebezi kukindika musita. Kukila pa kako, kine i mara yenu ya kwanza kusambilila nakue, kili bwino kukita sie musita unini. Bakasimika bamo baalia bali ni kibelezio baalandile nangue kili bwino kupwisia bulondolozi ntanzi ya musita, ata sie kine muntu atonene kunvua bintu bingi. Kukila pa kako, te kipalile kulanda bintu bingi sana. Lekela mwine wa nsesi elondolole ye mwine vyaiunvwile.—Tus Maf. 10:19.

12. Musita utwatendeka sie kusambilila Bibilia pamo ni muntu ku nsesi yakue, mupango wetu upalile kuya wali kiki?

¹² Musita utwatendeka sie kusambilila Bibilia pamo ni muntu, mupango wetu upalile kuya wali kumukwasia afikiile kumumana Yehova pamo ni Yesu, kabili afikiile kubatona. Evi tuvinde kukita evio, te tupalile kubabwila sie belia bitumanine, inzi lyonse tupalile kubabwila belia bilandile Bibilia. (Miil Bat. 10:​25, 26) Lingi, mutumua Paulo abanga wasambilizia sana pa lwakue Yesu Kristu, olia waatuminue na Yehova evi atukwasie tumumane Yehova ni kumutona. (1 Bakor. 2:​1, 2) Kabili, Paulo waalangiliile paswetele juu ya ki ni kintu kya mana kubakwasia banafunzi ba lenu evi bakuzie mibele iweme. Ezio mibele kunti yapalaniiwa na oro, makuta, pamo ni mabue a mutengo ukata. (1 Bakor. 3:​11-15) Ezio mibele ya mana ibiikile mukati kiketekelo, mulangue, buvinde bwa kwinika, pamo ni kumutiina Yehova. (Malum. 19:​9, 10; Tus Maf. 3:​13-15; 1 Pet. 1:7) Pa kako, pala nzila ya kusambiliziiziamo yakue Paulo evi kubakwasia banafunzi bobe ba Bibilia balumie kiketekelo kyabo, ni burafiki bwabo pamo ni Baba wabo wa ntono wa ku muulu.—2 Bakor. 1:24.

13. Musita utuli twamukwasia olia atonene mpunda iweme, kunti twalangilila syani mibele ya kupembelela, ni ya kwinika? (2 Bakorinto 10:​4, 5) (Mona ni foto.)

¹³ Pala nzila yakusambilizia yakue Yesu, kupitila kulangilila mibele ya kupembelela, ni ya kwinika. Te kuya wamwipuzia muntu bipuzio belia bili kumulengia eyunvue ovio. Kine lisambilizio fulani lyamoneka kuya lyakolele kuli wene kunvua, te upalile kutwalilila kulilandilapo. Kuliko kukita evi, upalile kutwalilila kusambilila nakue ni kubwelelela palua lelio lisambilizio kisia. Kabili, kuliko kumupatikizia evi etabile masambilizio ntanzi tanaaluke tayari kukita evio, lekela musita upitepo evi kisinka kyaluke ni misila mu mutima wakue. (Yoan. 16:12; Bakol. 2:​6, 7) Bibilia ili yapalania masambilizio a bufi na “bintu bizyeme sana,” belia bitupalile “kupotolola.” Mu lulimi lwa ku ntendeko, papa Bibilia yabombia mulandu olia ulangiliile lupungu lolia lupalile kutuutua. (Soma 2 Bakorinto 10:​4, 5) Te kileengele ku mwanafunzi kulekela bintu byaazumiine lwa kale. Ata sie evio, kintu kya kwanza kyupalile kukita ni kumukwasia akuule lupungu lwa lenu, i kulanda, kumukwasia amuswapile Yehova. Kisia kyakaba kuleenga kuli wene kulekela masambilizio a bufi.—Malum. 91:9.

VYA KUBAKWASIA BAALIA BAAKITENDEKA SIE BULENU KULONGHAANA

14. Tupalile kubakitila syani baalia bakitendeka sie bulenu kulonghaana pamo ni fwefue?

¹⁴ Yehova tatonene tuye twali ni kapatulula mu bintu bituli twabakitila baalia baakitendeka sie bulenu kulonghaana pamo ni fwefue, ata sie kine bakifuma pi, ni banonsi ao bapabi, ao ata sie kine bali ni tubelela twapuseene ni twetu. (Yak. 2:​1-4, 9) Pa kako, kunti twakita syani evi kulangilila nangue tubatonene baalia bakitendeka sie bulenu kulonghaana pamo ni fwefue?

15-16. Kunti twakita ki evi baalia baiza ku kulonghaana kwetu beyunvue nangue twabapokelela bwino?

¹⁵ Muntu kunti waiza ku kulonghaana kwetu evi amone sie vituli twalonghaana ao kunti waiza pantu muntu umo olia ali waikala fwasi inge i waakimusonsezia akite evio. Pa kako, te tupalile kusiita kulanziana ni muntu wa evio kine waiza ku kulonghaana. Mupokelele mu nzila iweme, kabili te kumusansamukila mu nzila ipitile mipaka evi te kunti eyunvue ovio. Ikala pamo nakue. Kente mwe bonse mu Bibilia yobe ao mu lupapulo lumuli mukusambilila, ao mupeele sie ni wene Bibilia yakue ni lolo lupapulo, kine kyavindikana. Kukila pa kako, kindika isia yakue. Mwalalume umo, olia waaile ku Nsesi ya Bukolo, waamwanine lupua olia waamupokeleele nangue abanga waemene mu mano pantu abanga wavwele maubo abipile sana. Ozo lupua waamulengiizie onvue bwino, kabili waamubwilile nangue Bakasininkizia Bakue Yehova ni bantu sie ba kawaida. Ozo mwalalume, waakitile buyantanzi ni kufikiila kubatiziiwa, kabili wala taalabilepo ata limo milandu elia ibaamulandile kuli olia lupua. Pa kako, musita utuli mukulanziana ni muntu olia waiza ku kulonghaana, iye yali ntanzi ao kisia kulonghaana, tupalile kumusansamukila, inzi te tupalile kwiingizia mu bintu byakue bya bunke.—1 Pet. 4:15.

¹⁶ Kabili, kunti twalengia baeni bamone nangue bapokelelua bwino kupitila kuya twali ni mukinzi mu bulanzi bwetu, mu byasuko byetu, ao mu semu imo ya kulonghaana ituli mukupisia, elia ilandiile palua baalia basili Bakasininkizia ao palua bintu bibazumiine. Te tupalile kubombia bulanzi bwa kubakisia ao buli kumoneka nga evelia matuka. (Tit. 2:8; 3:2) Kwa mufuano, te tupalile ata kanini kulanda ovio palua bintu bizumiine bange. (2 Bakor. 6:3) Pa kako, ba lupua baalia bali balanda maasi a bantu bonse bapalile kwilabukila sana palua kako. Kukila pa kako, bapalile kulangilila nangue balangulukile nangue pakati ka ba katwilizia pali ni basili Bakasininkizia kupitila kulondolola milandu ao bulanzi bolia bubasivinda kunvua.

17. Tupalile kuya twali ni mupango ki mu miilo ya kusimikila kine twapata bantu baalia bali ni “aali iweme ya mutima?”

¹⁷ Miilo yetu ya kukita banafunzi ili mukuya yakila kwaluka ya kubombua lubilo sana kila busiku, kabili tutwaliliile kupata bantu baalia bali ni “aali iweme ya mutima palua bukose bwa lonse.” (Miil Bat. 13:48) Lutuli twakita evio, te tupalile kutiina kutendekezia lisambililo lya Bibilia ao kubaalika ku kulonghaana kwetu. Kupitila kukita evio, kunti twabakwasia batendeke kwenda mu “nzila ya kuya ku bukose.”—Mat. 7:14.