BINELÍWAMI 6
CANCIÓN sjj 18 Matétarabá jiti ta niyúbitami nipo
Chúsiá ti waʼlú matétara iyá Jeobá jiti tamó wikawi
“Jiti Onorúami ko wabé galeli echi pagótami, jiti bela nijila ko bilepi binoy Nolá” (JUAN 3:16, TNM).
JAPI TA JITRA BINEPO
We aʼlá inamia piri namuti jitra Jeobá tamó wikawi, tamó iʼwírima wabé natéami niraa inea echi.
1, 2. ¿Chúsiá ti aní japi ta piré japi riká echi towí japi ruyé echi párrafo 1?
NATÁ japi bilé towí olá wénwala japi wiká winomíwami ju. Nalí siné rawé echi ko kipú japi echi wénwala kowirúami nili. Alí ke echi bi ju. Echi towí ayénachó machí japi echi wénwala wiká winomí wikáami nili. Jiti la, echi ko ke narema echi winomí, nalí natétisaré japi echi wénwala wikali. Ayénachó iʼwérili anéliwa japi sapú natétisaré, nalí wiká ju echi winomí, jiti la ke siné omérima natetia.
2 Sinéami tamujé echi riká cho piré. ¿Chúsiá? Newalabo japi echi bacháwala tamujé wénwala Adán alí Eva, sébali aʼlá nokáami nili alí pireili echoná weʼé we baʼóachi (Gén. 1:27; 2:7-9). Echi ko omérima riweili sinibí kanílika pirea, nalí echi ko wikáwili echi weʼé we baʼóachi japoná pireili alí pe aminana suwili. Alí, ¿piri nareli echi kúchuwala Adán jitra? Echi Biblia jériká aní: “Aʼlí echi ne bachá bitéami rijói, Arani riwéami, ne bachá niráa chati olali. Echijiti pe wakinana echi Arani ma mukuli. [...] Aʼlí echalí jonsa ne siʼnéami pagótami arigá suwísimi mapujiti ne siʼnéami chati olali” (Rom. 5:12). Echi namuti japi ta nareli Adán jitra ko ju echi pecado o chati nokiwáami, alí echi namuti isimí japi ta suwiboa. Echi pecado ko ju japi riká ko ti wiká wikayá alí ke ti omeri natetia (Sal. 49:8).
3. ¿Chúsiá echi cha nokiwáami ju japi riká ko ti wikayá?
3 Jesús ko anili japi echi cha nokiwáami ju japi riká ko ti wikayá (Mat. 6:12, TNM; Luc. 11:4, TNM). Japalí ti cha noká, tamujé ko wiká wiké Jeobá alí ti natétisaré. Echi ko ke bilé namuti isílaká iyemia japi ta wiké, ati suwiká bi oméripolí natetia (Rom. 6:7, 23).
4. a) Jeobá ke tamó iʼwírilaká, ¿piri ta ikiboli? (Salmo 49:7-9). b) Echoná Biblia, ¿chu iyiri ju jaré namuti japi aniwáami ju echi raʼíchali pecado? (Iné echi recuadro “Pecado”).
4 Tamujé aboi ke ti oméripolí ku olayá suwaba echi namuti japi Adán alí Eva wikáwili (leeri Salmo 49:7-9). Jeobá ke tamó iʼwírilaká, ke ti oméripolí sinibí pirea pe aminana alí ku jawásitami niya. Ata ikiboli japi riká echi namuti jákami (Ecl. 3:19; 2 Ped. 2:12).
5. ¿Piri isili Jeobá tamó iʼwírimia natetia japi ta wikajá ripili echi jitra japi isili Adán? (Iné echi dibujo).
5 Checho ku natabo echi towí japi ta jitra raʼíchiki echoná párrafo 1. ¿Chu inílimili echi towí, bilé rijoi we winomíwami anésaká japi natétima japi echi wiká? Echi ko waʼlú matétara iyama alí a narema japi echi rijoi iyá. Echi riká cho Jeobá, tamujé Onolá japi we tamó galé, tamó iyali bilé chiliwéliami japi nateti suwaba japi ta wikajá ripili echi chati namuti jitra japi isili Adán. Jesús ko jériká anili echi chiliwéliami jitra: “Jiti Onorúami ko wabé galeli echi pagótami, jiti bela nijila ko bilepi binoy Nolá jiti sinéami japi néwariwéliti japi bichiwi echi, ke suwábitami nima, nalí sinibí pirélima” (Juan 3:16, TNM). Jepuná chiliwéliami ayénachó tamó iʼwiri jiti Jeobá amígowala nipo.
Jesús ko nawésili echi raʼíchali aʼláala japi Jeobá tamó wikawi jiti binoy mukuká natétima riweili (Juan 3:16). Miná ko, echi ko kanila mukuli tamujé jitra. (Iné echi párrafo 5).
6. ¿Piri binepo jenaʼí binelíwami, alí chúsiá?
6 ¿Piri ta nokisáré jiti echi chiliwéliami japi Jeobá nijili tamó iʼwírima jiti wikawárami nipo? Jiti ta machiboa, jenaʼí binelíwami binepo jaré raʼíchali japi nee echi Biblia alí chu aniwáami ju. Natia jepuná namuti tamó iʼwírima jiti ta aminabi matétara iyabo Jeobá echi namuti jitra japi isili jiti tamó wikáwima.
JAPI JEOBÁ NAKÍ:“KATÉWIYA” TAMUJÉ YÚA
7. a) ¿Piri bilecho namuti wikáwili Adán alí Eva? b) ¿Piri ta newalé japi ta Adán alí Eva kúchuwala ju? (Romanos 5:10, 11).
7 Adán alí Eva ma ke sinibí pirélima riweili, nalí ayénachó echalí jonsa ma ke Jeobá amígowala nili. Kecho nokayá echi chati namuti, echi ko Jeobá téemala nili (Luc. 3:38). Nalí japalí ma ke nijéwili Jeobá, Adán alí Eva riweli Jeobá téemala niya. Echi riká ikili japalí kecho bijí kúchuwami nili (Gén. 3:23, 24; 4:1). Jiti la, ke bilé echi kúchuwala omérima riweili Jeobá téemala niya alí sinéami ti newalé “katéwiya” Onorúami yúa alí checho ku echi amígowala niya (leeri Romanos 5:10, 11). Bilé libro ruyé japalí jepuná versículos nee echi raʼíchali “katéwiya”, griego niraa aniwáami ju “isiá japi bilé sayérala echi amígowala nima”. Machiyá jepuná we semati ju, jiti Jeobá bachá iʼwérili isili jiti ta oméripo checho ku echi amígowala niya. ¿Chúriká isili?
JAPI JEOBÁ ISILI TAMÓ WIKÁWIMIA
8. ¿Piri isili Jeobá jiti ta a oméripo checho ku echi amígowala niya?
8 Jeobá ko isili japi echi pagótami japi ke sébali aʼlá nokáami ju, a omérima checho ku echi amígowala niya. ¿Piri isili? Echi ko nakulíwili echi namuti japi Adán wikáwili, bilecho namuti yúa japi chopi ikí natéami nili. Echi Oserúami Griegas Cristianas ayénachó raʼicha echi namuti jitra japi chúriká Jeobá isimí jiti ta kilí pirélipo echi yúa alí checho ku echi amígowala nipo (Rom. 3:25, TNM, nota).
9. ¿Piri isili Jeobá jiti echi israelitas wikawárami nima echi chati namuti jitra japi nokayé?
9 Japalí pireili echi israelitas, Jeobá ko isili bilé namuti jiti wikawárami nima echi chati namuti jitra japi nokayé alí checho ku echi amígowala nima, nalí ke sinibí rojorama riweili. ¿Piri namuti isili? Sinibí bamíali sinepi niraa, niruili bilé rawé japalí echi sumo sacerdote miʼayé echi namuti jákami nijimia japi riká chiliwéliami, jiti echi israelitas wikawárami nima. Nalí be, echi namuti jákami ke omérili sébali aʼlá ku wikawia echi chati namuti japi nokayé echi israelitas, jiti ke me natéami ju echi pagótami yúa. Nalí Jeobá ko ariká ku wikáwili echi israelitas echi chati namuti jitra japi nokayé, echi a ne bichíwali omona nílisaká echi jitra japi nokali alí nijísaká echi namuti jákami japi Jeobá tánili (Heb. 10:1-4). Ayénachó, echi namuti jákami japi nijíe echalí rawé alí jaréala, newalárili echi israelitas japi ke sébali aʼlá nokáami nili alí japi newaleli bilecho namuti japi sébali aʼlá ku wikáwima.
10. ¿Piri isili Jeobá jiti sébali aʼlá wikawárami nima echi pagótami echi chati namuti jitra japi noká?
10 ¿Piri isili Jeobá jiti sébali aʼlá wikawárami nima echi pagótami echi chati namuti jitra japi noká? Echi ko isili japi binoy Nolá “sinepi nijírami níili mapurigá Binói miʼlirúami níima, mapurigá Binói echirigá ʼyema wikabé pagótami chati sitíi olalila” (Heb. 9:28). Jesús ko nawali jiti “mukumea echi auché jaré pagótami chati olarila jiti” alí “ku natétama wikabé pagótami chati olalila jiti” (Mat. 20:28). Nalí, ¿chúsiá mukuká natétisa riweili? Ma inepo.
JAPI NATÉTILI
11. a) ¿Chúsiá Jeobá natétili? b) ¿Chúriká nisa riweili echi rijoi jiti omérima natetia japi Adán wikáwili?
11 Echi Biblia aní japi Jeobá natétili jiti wikawárami nipo echi chati namuti jitra japi ta noká alí jiti checho ku echi amígowala nipo. Alí, ¿chu ikí natétili jiti checho ku olabo japi Adán wikáwili? Newalabo japi Adán alí Eva ma ke omérili sinibí pirea alí ma ke sébali aʼlá nokáami nili. Jiti la, japi jitra natétima chopi ikí natéami nisa riweili japi ikí natéami nili echi namuti japi wikáwili (1 Tim. 2:6). Jiti la, bilé rijoi nisa riweili japi 1) sébali aʼlá isíami nima, 2) omérima sinibí bitea jenaʼí Wichimóbachi alí 3) binoy mukunálima echi pagótami jitra. Echi riká bi, bilé rijoi a omérima natetia japi Adán wikáwili.
12. ¿Chúsiá Jesús a omérili natetia?
12 ¿Chúsiá Jesús a omérili natetia? Ma inepo bikiá namuti. 1) Echi ko sébali aʼlá isíami nili alí ke siné chati isili, 2) echi jitra, echi ko omerie sinibí bitea jenaʼí Wichimóbachi alí 3) mukunálili tamujé jitra (1 Ped. 2:22; Heb. 10:9, 10). Jesús ko nili bilé rijoi sébali aʼlá isíami, japi riká echi bacháwala rijoi Adán japalí kecho bijí chati isili (1 Cor. 15:45). Jiti la omérili mukuká natetia jiti nakulíwima echi namuti japi Adán wikáwili (Rom. 5:19). Echi riká Jesús ko nili japi riká ko echi upáwala Adán. Ma ke newaléliwa bilecho rijoi japi sébali aʼlá isíami nima jiti natétima japi Adán wikáwili, “Jesucristo sinepi niráa, a Binói niráa nijili mapurigá Binói miʼlirúami níima” (Heb. 7:27; 10:12).
13. ¿Piri isili Jeobá jiti oméripo checho ku echi amígowala niya?
13 Japi riká ti ma bineki, Jeobá ko isili bilé namuti jiti oméripo wikawárami niya echi chati namuti jitra japi ta noká alí checho ku echi amígowala nipo. Nalí jiti echi riká ikimea ayénachó natétisa riweili japi newalelie. Jiti la nijili binoy Nolá Jesús, japi sébali aʼlá isíami nili, jiti mukuká natétima (Efes. 1:7; Heb. 9:14).
ATA SUTANÁRAMI JU ALÍ KE CHA NOKÁAMI NIRAA INÉRAMI JU
14. ¿Piri binepo jipi, alí chúsiá?
14 ¿Chúriká tamó iʼwiri japi Jeobá isili tamujé jitra? Jiti machiboa, ma inepo japi aniwáami ju okuá raʼíchali japi nee echi Biblia. Machiyá jepuná tamó iʼwírima aʼlá inamia chúriká tamó iʼwiri japi Jeobá tamó ku wikawi.
15, 16. a) ¿Piri aniwáami ju echi raʼíchali “sutachia” echoná Biblia? b) ¿Chuti inili machiyá japi ta sébali aʼlá nokáami nipo alí ma ke suwiboa?
15 Echi Biblia nee echi raʼíchali sutachia ruyemia japi tamujé ko niyúbitami ju jiti Jeobá alí Jesús ma natétili. Echi apóstol Pedro anili japi tamujé ko ke niyúbitami nili echi plata alí oro jitra, nalí japi ta niyúbitami nili echi Jesús lalá jitra japi wabé rasíruka natéami ju (1 Ped. 1:18, 19, TNM; nota).
16 Jiti Jesús ma mukuká natétili, ata sébali aʼlá nokáami nipo alí ma ke suwiboa (Rom. 5:21). Echi jitra, ati waʼlú matétara iyá Jeobá alí Jesús jiti tamó niyúbili echi Jesús lalá jitra (1 Cor. 15:22).
17, 18. a) ¿Piri aniwáami ju japi Jeobá ke cha nokáami niraa tamó iné? b) ¿Piri namuti aʼláala narepo jiti Jeobá ke cha nokáami niraa tamó iné?
17 Echoná Biblia aní japi Jeobá ko ke cha nokáami niraa iné echi japi nijéwami ju. Jepuná ko aniwáami ju japi Jeobá ke tamó iʼwérili ané japi ta natétipo echi chati namuti jitra japi ta noká. We be nalí, jiti echi ko wachíniga isíami ju, ke tamó risensia iyá jiti ta nokiboa namuti chati alí tamó nulé japi nokiboa japi echi aní japi aʼlá ju. Nalí tákoré ti aʼlá namuti nokayé, Jeobá ko ke aní japi ta aʼlá nokáami ju echi jitra. Echi ko tamó wikáwima echi chati namuti japi ta noká, ata bichíwisaká japi echi isili tamó wikáwimia alí japi natétili tamó niyúbimia (Rom. 3:24; Gál. 2:16).
18 ¿Piri namuti aʼláala narepo jiti Jeobá ke cha nokáami niraa tamó iné? Jaré cristianos chapirúami ju jiti nulama Jesús yúa echoná ripá rewegachi alí ma Onorúami kúchuwala ju (Tito 3:7; 1 Juan 3:1). Echi chati namuti japi nokali ma wikawárami nili japi riká ko ke siné chati namuti nokala, jiti la omeri nulayá Jesús yúa (Rom. 8:1, 2, 30). Jarecho cristianos buwé pirélimia sinibí jenaʼí Wichimóbachi alí ma Onorúami amígowala ju. Ayénachó ma wikawárami ju echi chati namuti jitra japi nokali (Sant. 2:21-23). Echi wikabé pagótami japi aʼlá simárima Armagedón kaachi, omérima ke siné suwiyá (Juan 11:26). “Echi jaré galabé oláami” alí “echi auché jaré chati oláami”, ku jawásitami nima (Hech. 24:15; Juan 5:28, 29, TNM). Pe aminana, sinéami echi japi Jeobá nijéwami ju japi pirélima jenaʼí Wichimóbachi, ayénachó “omérima Onorúami kúchuwala niya” (Rom. 8:21, TNM). Japi riká ti ma bineki, echi namuti japi Jeobá isili tamó wikáwimia, tamó iʼwiri jiti ta checho ku echi kúchuwala nipo. ¡Jepuná ko we semati ju!
19. ¿Chúriká tamó iʼwiri japi Jeobá alí Jesús nokali tamujé jitra? (Ayénachó iné echi recuadro “Jeobá ko tamó wikawi”).
19 A bichíwali ju japi tamujé ayénachó piré japi riká echi towí japi ta jitra raʼíchiki, japi suwaba namuti wikáwili alí ke siné omérima natetia japi wikajá ripili. Nalí Jeobá tamó iʼwírili alí, jiti echi ko isili bilé namuti tamó wikáwimia alí jiti Jesús mukuká natétili, ma ke echi riká pirélipo. Ata bichíwisaká japi Jesús isili, ati niyúbitami nipo jiti ma ke cha nokáami nipo alí ma ke suwiboa. Ayénachó ata wikawárami nipo suwaba echi chati namuti jitra japi ta noká, japi riká ko ke siné nokala. Nalí wabé natéami ko ju japi jipi tamujé ko a omeri we aʼlá Jeobá amígowala niya.
20. ¿Piri binepo biléala binelíwami?
20 Japalí ti nata suwaba japi Jeobá alí Jesús nokali tamujé jitra, ati waʼlú matétara iyá (2 Cor. 5:15). Jiti ke echi tamó iʼwírilaká, ke ti wikawárami nípolí alí ke ti oméripolí sinibí pirea. Echoná biléala binelíwami binepo jaré ejemplos japi uchuwi echoná Biblia, jiti aʼlá inámipo chúsiá we natéami ju ibili tamujé jitra japi Jeobá tamó wikawi.
CANCIÓN sjj 10 Wikaránipo Onorúami Jeobá