BIBLIOTECA INTERNET CHUKÚAMI Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA INTERNET CHUKÚAMI
ralámuli
  • BIBLIA
  • OSELÍ
  • NAPAWÍLIWAMI
  • w25 septiembre págs. 8-13
  • Piri mi isísaré japalí mujé o jarecho cha olárami ju

Jena'í ke nirú videos.

Wikawi, ke ti omeri wilayá echi video.

  • Piri mi isísaré japalí mujé o jarecho cha olárami ju
  • Echi Nawésami japi nawesa Jeobá Gobiérnowala (japi binéliwa) 2025
  • Subtítulos
  • Oselí japi chopi aníami ju
  • JEOBÁ ALÍ JESÚS KICHÍ ECHI CHA NOKIWÁAMI
  • PIRI ISILI JESÚS JAPALÍ INELI JAPI JARECHO CHA OLÁRAMI NILI
  • NOKIBOA JAPI RIKÁ JESÚS JAPALÍ TAMUJÉ O JARECHO CHA OLÁRAMI JU
  • ¿PIRI TA OMERI NOKAYÁ JIPI?
  • Chúriká nokiboa japalí ti cha olárami nisa
    Echi Nawésami japi nawesa Jeobá Gobiérnowala (japi binéliwa) 2024
  • Piri ti nokiboa japalí ti cha olárami ju
    Echi Nawésami japi nawesa Jeobá Gobiérnowala (japi binéliwa) 2024
  • Iʼwírili tani Jeobá aʼlá nátika isimia bilé namuti
    Oselí japi binepo echoná napawíliwachi Nokiboa japi riká isili Cristo 2023
Echi Nawésami japi nawesa Jeobá Gobiérnowala (japi binéliwa) 2025
w25 septiembre págs. 8-13

BINELÍWAMI 37

CANCIÓN sjj 114 Kilí buwéami nipo

Piri mi isísaré japalí mujé o jarecho cha olárami ju

“Echi ko buweli japi wachíniga nokimea, nalí ke wachíniga nokali” (IS. 5:7).

JAPI TA JITRA BINEPO

Piri ta biné echi jitra japi isili Jesús japalí ineli japi jarecho cha olárami nili alí chúriká ti nokiboa japi riká echi.

1, 2. ¿Piri noká wiká pagótami japalí iné echi chati namuti, alí piri nárika nokibóoré?

WIKÁ pagótami jipi rawé cha olárami ju, ¿piri jitra echi riká oláliwa? Jiti echi ko risóati ju, echi jitra japoná piréami ju o echi jitra japi riká ju, alí jarecho si namuti jitra. Ayénachó jaré nuláami alí echi pagótami we winomíwami noká jaré namuti aboi bi jitra nátika alí ke nata japi ikimea jenaʼí Wichimóbachi alí echi pagótami japi piré jenaʼí. Jepuná namuti tamó risoa níliti o ayénachó jarecho pagótami.

2 A bichíwali ju japi sinéami ti kilí pirélinali alí japi simárika nokimea tamó yúa. Jiti la echi pagótami we naʼawi inea echi chati namuti japi ikísimi. Echi jitra jaré ko napawí jarecho pagótami yúa jiti ku akaréwinali echi namuti japi ikísimi. Japi riká, sayeri echi isélikami alí japi echi nulá, simía votárimia iʼwírimia echi políticos japi ruyé japi ku akaréwima echi namuti japi ikí. Japi ta cristianos ju, ati machí japi ta ke nísaré “japi riká echi pagótami jenaʼí wichimóbachi piréami” alí japi echi Onorúami Gobiérnowala bi ju japi suwábima suwaba echi chati namuti (Juan 17:16, TNM). Nalí tákoré ti machí jepuná namuti, tamujé ko we omona nili alí ayénachó ti naʼawi japalí ti iné japi echi pagótami risoa nili echi namuti jitra. Jiti la ti nárika nokibóoré: “¿Piri ni isísaré echi riká ikíachi? ¿Achi ni omeri isiá bilé namuti jiti ni ku akaréwima?”. Jenaʼí binelíwami binepo jepuná náriwami jitra. Nalí bachá ma binepo chu inili Jeobá alí Jesús japalí iné echi chati namuti.

JEOBÁ ALÍ JESÚS KICHÍ ECHI CHA NOKIWÁAMI

3. ¿Chúsiá ti ke kanili japalí tamujé o jarecho cha olárami ju? (Isaías 5:7).

3 Echi Biblia ko ruyé chúsiá ti ke kanili japalí tamujé o jarecho cha olárami ju. Jeobá ko tamó niwali japi riká echi binoy ju alí “echi ko galé wachíniga nokiwáami” (Sal. 33:5; Gén. 1:26). Onorúami ko ke siné cha olá jarecho alí ke nakí japi echi pagótami risoa nílitima jarecho (Deut. 32:3, 4; Miq. 6:8; Zac. 7:9). Japi riká, japalí biteili echi profeta Isaías, Jeobá ko kipuli japalí echi israelitas “we risoa nílika sinákili” jiti cha olárami nili jarecho israelitas jitra (leeri Isaías 5:7). Echi ko castigo iyali echi pagótami japi ke nijéwili echi nulalíwami alí japi cha olali jarecho (Is. 5:5, 13).

4. ¿Piri ta biné Jesús jitra japi riká isili iʼwiria echi rijoi? (Ayénachó iné echi dibujo).

4 Japi riká Jeobá, Jesús ayénachó galé wachíniga nokiwáami alí kichí ke wachíniga nokiwáami. Natabo japi ikili japalí Jesús biteili jenaʼí Wichimóbachi. Siné rawé riwali bilé rijoi japi ke omérili nokea bilé echi sikala. Echi ko chiliwea nílili echi jitra alí ku saʼweli. Nalí japalí echi líderes religiosos riwali japi Jesús isili, echi ko we naʼáwili. Echi líderes religiosos ko we natéami niraa ineli nijewia echi nulalíwami alí ke ko iʼwiria echi rijoi jiti ma ke risoa nílima. Japalí Jesús ineli jepuná, echi ko we omona nílili inea japi jepuná líderes religiosos we bewárami suléami nili (Mar. 3:1-6, TNM).

Jesús wilí echoná sinagoga ruyea echi líderes religiosos echi rijoi jitra japi ke nokéami nili bilé sikala alí japi ma mulipi ku saʼwema. Echi líderes religiosos we kichika iné Jesús.

Echi líderes religiosos ke chiliwea nilie echi pagótami japi risoa nílili, nalí Jesús ko a echi riká isili. (Iné echi párrafo 4).


5. ¿Chúsiá ti ke wilí iyoa nílisaré japalí ikí namuti chati?

5 Jeobá alí Jesús naʼawi japalí iné japi jaré pagótami cha olá jarecho, jiti la ke chati ju japi tamujé ayénachó echi riká inílipo (Efes. 4:26). Nalí, ati ke we iyósaré alí ti newalásaré japi tamujé ko ke omeri ku akarewia echi namuti. Ati wilí we iyoa nílisaká, a keʼré japi ta nayupo o we omona nílipo (Sal. 37:1, 8; Sant. 1:20). Jiti la binepo japi isili Jesús, jiti echi riká machiboa piri nokiboa japalí jarecho tamó cha olá o japalí ti iné japi jarecho cha oláliwa.

PIRI ISILI JESÚS JAPALÍ INELI JAPI JARECHO CHA OLÁRAMI NILI

6. ¿Chu iyiri chati namuti ineli Jesús japalí biteili jenaʼí Wichimóbachi? (Ayénachó iné echi dibujo).

6 Jesús ko ineli wiká chati namuti japalí biteili jenaʼí Wichimóbachi. Japi riká, echi ko machili japi echi líderes religiosos iyali wiká nulalíwami echi pagótami japi isili japi jilika pirélima (Mat. 23:2-4). Ayénachó machili japi echi nuláami romanos we cha olali echi pagótami. Japi riká, niruili jaré judíos japi ma ke nakili japi echi romanos aboi nulema alí napawili sayérimia echi romanos. Jesús ko ke iʼwírili echi pagótami japi wilánali bilecho gobierno. Japalí echi ko machili japi echi pagótami binoy wilánali japi riká silíami, echi ko miná simili (Juan 6:15).

Jesús bineli inari ripá rabó. Wiká pagótami napawili echoná rilé ayé.

Japalí echi pagótami wilánilie Jesús japi riká silíami, echi ko miná simili. (Iné echi párrafo 6).


7, 8. ¿Chúsiá Jesús ke iʼwérili isili ku akarewia echi chati namuti japi niruili? (Juan 18:36).

7 Jesús ko ke napawili echi política yúa iʼwírimia suwabia echi chati namuti. ¿Chúsiá ke echi riká isili? Jiti echi ko machiyé japi echi pagótami ke risensia olá alí ke echi riká niwárami nili jiti aboi nulema (Sal. 146:3; Jer. 10:23). Ayénachó ke omeri suwabia echi chati namuti. ¿Chúsiá? Jiti echi Satanás ju japi nulá jenaʼí Wichimóbachi alí echi isimí japi echi pagótami we cha nokáami nima japi riká echi (Juan 8:44; Efes. 2:2). Ayénachó echi pagótami ke sébali aʼlá nokáami ju, jiti la tákoré we simá nokáami ju o aʼláala, ke omeri ku akarewia echi namuti japi ikí jiti ke sinibí omeri wachíniga niraa nokayá (Ecl. 7:20).

8 Jesús ko machili japi echi Onorúami Gobiérnowala bi omérima kárika suwabia echi chati namuti. Jiti la, echi ko iʼwérili isili simiyá nawisasia “echi aʼláala raʼíchali echi Onorúami Gobiérnowala jitra” (Luc. 8:1, TNM). Echi riká, echi ko ku kanílitili echi pagótami japi nakili japi ma ke nirúlima chati namuti alí japi ma ke risoa nílika pirélinalie (Mat. 5:6, TNM; Luc. 18:7, 8, TNM). Jepuná namuti ke akaréwirami nima echi gobiernos jitra jenaʼí Wichimóbachi nirúami, nalí echi Onorúami Gobiérnowala jitra japi “ke jenaʼí wichimóbachi nirúami ju” (leeri Juan 18:36, TNM).

NOKIBOA JAPI RIKÁ JESÚS JAPALÍ TAMUJÉ O JARECHO CHA OLÁRAMI JU

9. ¿Chúsiá mi we aʼlá bichiwi japi echi Onorúami Gobiérnowala bi suwábima echi chati namuti?

9 Jiti ta “waminánomí rawé” piré, aminabi ti inésimi wiká chati namuti echi yúa japi Jesús ineli. Nalí japi riká chabé, japi echi riká isimí ko ju echi Satanás alí echi pagótami japi ke sébali aʼlá nokáami ju alí japi noká japi riká echi (2 Tim. 3:1-5, 13; Apoc. 12:12). Japi riká Jesús, ati we aʼlá machí japi echi Onorúami Gobiérnowala bi suwábima suwaba echi chati namuti japi nirú. Jiti ta iʼwiri echi bilepi bi gobierno, ke ti napawí jarecho yúa akaréwimia echi namuti japi ikí alí ke ti bichiwi japi echi gobiernos akaréwima. Ma inepo japi ikili bilé hermana Rosa riwéami.a Japalí kecho Testigo nili, echi ko napawíe echi pagótami yúa akaréwimia echi chati namuti. Nalí japalí ma wilí pe iyénili, echi ko ma ke machiyé achi echi japi isié iʼwirie echi pagótami. Echi ko jéaní: “Japalí ni napawíe jarecho yúa akaréwimia echi namuti japi ikí, nijé ko nárika isié achi aʼlá ju japi ni iʼwírima echi. Jipi, jiti ni ma iʼwiri echi Onorúami Gobiérnowala, ani we aʼlá machí japi echi akaréwima suwaba echi chati namuti. Alí ni machí japi Jeobá suwábima suwaba japi tamó risoa níliti japi nijé ko ke omeri isiá” (Sal. 72:1, 4).

10. Japi riká aní Mateo 5:43-48, ¿chúsiá ti ke napawí jarecho yúa akaréwimia echi namuti japi ikí? (Ayénachó iné echi foto).

10 Jipi rawé wiká pagótami napawí jarecho yúa wilamia bilecho gobierno. Nalí be, wiká echi we sapú naʼawi, ke nijewi echi nulalíwami alí chotásimi cha olayá jarecho. Jesús ko ke binérili japi echi riká nokiboa (Efes. 4:31). Bilé hermano Jeffrey riwéami jéaní: “Ani machí japalí echi pagótami napawí animea o akaréwimia echi namuti japi ke aʼlá noká echi gobiernos, echi ko sapú chotásimi naʼawia, cha nokayá, chikoa alí cha olayá jarecho”. Jesús ko tamó binérili japi ta we galepo sinéami pagótami, ayénachó echi japi ke nata japi riká tamujé o echi japi tamujé najati (leeri Mateo 5:43-48, TNM). Alí echi cristianos iʼwérili noká nokayá japi riká Jesús alí sinibí nijewia japi echi binérili.

Bilé hermana we kilí inari simiria echoná calle japoná echi pagótami napawili akaréwimia echi chati namuti.

Ke ti majáami nísaré jiti ke iʼwíripo echi política alí jarecho si namuti japi nokiwá. (Iné echi párrafo 10).


11. ¿Chúsiá isini kaachi ati jilí nirabo nokayá japi riká Jesús?

11 Tákoré ti machí japi echi Onorúami Gobiérnowala suwábima echi chati namuti japi ikí, ati jilí niráboré nokayá japi riká Jesús japalí tamujé o jarecho cha olárami nisa. Ma inepo japi ikili Janiya japi cha olárami nili. Echi ko jéaní: “We ni omona nilie alí iyoa, alí ni nakiyé japi echi pagótami japi tamí cha olayé ayénachó cha olárami nima. Miná ko ni nátiki napawimia echi pagótami yúa, akaréwimia echi chati namuti japi ikí. Ani mayéi japi echi riká isisa, ma ni ke iyoma”. Nalí miná ko echi ko machili japi ke echi riká natásaré. Echi ko jéaní: “Ani machiki japi ni Jeobá nalí bichíwisaré, ke ko echi pagótami japi aní japi akaréwima. Jiti la miná ko ni riweki napawía echi pagótami yúa”. Tákoré ti we iyoa nili japalí tamujé o jarecho cha olárami ju, ati iʼwérili nokisáré ke iyoka ripía alí sinibí néwalayá japi ta neutrales ju (Juan 15:19).

12. ¿Chúsiá ti we aʼlá tibuka nokisáré echi jitra japi ta iné, japi ta leeri alí japi ta kipú?

12 ¿Piri tamó iʼwírima kilí nilia japalí tamujé o jarecho cha olárami nisa? Bilé namuti ko ju aʼlá tibuka nokayá echi jitra japi ta iné, japi ta leeri o japi ta kipú. Jaré echi namuti japi ucháliwa echoná redes sociales, ucháliwa jiti naʼáwima echi pagótami alí cha riká raʼichama echi isélikami jitra. Ayénachó a keʼré japi wisabé niraa echi japi aní echi noticias, animea japi binoy nata echi namuti jitra alí ke ko echi namuti japi ne bichíwali ikí. Alí a bichíwali nísaká echi namuti japi aniwá, tamujé ko ke oméripo ku akarewia echi namuti, tákoré ti we leeri echi jitra japi ikí. Wilí ti simárisaká inea, leeria o kipúa japi aní echi noticias echi namuti jitra, a keʼré japi ma ke machiyá nílipo piri nokiboa, siwea nílipo alí iyoa (Prov. 24:10). Alí wabé chati ju japi a keʼré japi wikawabo japi echi Onorúami Gobiérnowala bi ju japi akaréwima suwaba echi chati namuti.

13. ¿Chúriká tamó iʼwiri leeria echi Biblia sinibí rawé?

13 Bilecho namuti japi tamó iʼwírima ko ju, leeria echi Biblia sinibí rawé alí natia japi ta leeri. Bilé hermana Alia riwéami, we omona nílili japalí ineli japi jarecho pagótami risoa olali echi pagótami japi pireili japoná echi biteili alí japi ke castigo iyárami nili echi cha nokáami. Echi ko jéaní: “Ani kilí niraa nátiki alí ni nárika isiki achi ni ne bichíwali bichiwi japi Jeobá akaréwima echi chati namuti. Echalí ni leériki Job 34:22-29. Jepuná versículos tamí newalárili japi Jeobá ko suwaba ritiwá. Echi bi ju wachíniga oyériami alí echi bi isima suwabia suwaba echi chati namuti”. Nalí, ¿achi nirú bilé namuti japi ta omeri nokayá kecho séachi japalí Jeobá suwábima suwaba echi chati namuti?

¿PIRI TA OMERI NOKAYÁ JIPI?

14. ¿Piri namuti ta omeri nokayá jipi? (Colosenses 3:10, 11).

14 Ke ti omeri nokayá japi jarecho ke cha nokimea, nalí a ti omeri simárika nokayá jarecho yúa. Japi riká ti ma bineli, ati noká japi riká Jesús japalí ti néwariwéliti jarecho japi ta we galé. Alí jiti ta we galé jarecho, echi tamó iʼwiri riwiwia sinéami pagótami alí ayénachó echi japi cha nokáami ju (Mat. 7:12; Rom. 12:17). Jeobá ko we kanili japalí iné japi ta simá nokáami ju alí ti wachíniga noká sinéami yúa (leeri Colosenses 3:10, 11, TNM).

15. ¿Chúriká ti iʼwiri echi pagótami japalí ti bineri echi Biblia jitra?

15 Japi riká ti omeri iʼwiria echi pagótami ko ju, bineria echi Biblia jitra. ¿Chúsiá? Jiti japalí echi pagótami biné Jeobá jitra, echi ko kanílitinali Jeobá, riwé cha nokayá alí biné simá nokáami niya alí galéami (Is. 11:6, 7, 9). Kecho machiyá echi bichíwali, Jemal ko napawili echi pagótami yúa japi iʼwérili nokali bilecho gobierno wilánilia echoná país, jiti nátili japi ke aʼlá nuláami nili. Echi ko jéaní: “Ke ti omeri nokayá japi echi pagótami riwema cha nokayá nakóaka echi yúa, nalí a ti omeri iʼwiria jiti riwema echi riká nokayá néeka echi Biblia. Echi riká ni ikili, echi Biblia tamí iʼwírili”. Binea echi bichíwali iʼwírili jiti ma ke napawima echi pagótami yúa. Japalí ti bineri echi pagótami echi bichíwali japi aní echi Biblia, ati omeri iʼwiria jiti echi pagótami ma ke cha olama jarecho.

16. ¿Chúsiá mi nawisánali japi isima echi Onorúami Gobiérnowala?

16 Japi riká Jesús, ati we inili ruyénalia echi pagótami japi echi Onorúami Gobiérnowala bi kárika suwábima echi chati namuti. Machiyá jepuná iʼwírimiré echi pagótami japi risoa olárami ju (Jer. 29:11). Rosa, japi ta jitra raʼíchiki echoná párrafo 9, jéaní: “Machiyá echi bichíwali tamí iʼwiri kilí nilia japalí nijé o jarecho cha olárami ju. Echi Biblia jitra Jeobá ko tamó ku kaníliti”. Jiti ta ku kanílitipo echi pagótami ruyeka echi namuti aʼláala japi aní Biblia, ati bachá we aʼlá binésaré. Japalí ti aminabi we bichiwi japi echi Onorúami Gobiérnowala bi akaréwima suwaba namuti, ati ke me jilí nirabo raʼichia jepuná jitra echoná escuela o echoná nóchali.b

17. ¿Chúriká tamó iʼwiri Jeobá anachia echi chati namuti japi ikí?

17 Ati machí japalí chéami a bijí nulasa Satanás jenaʼí Wichimóbachi, a bijí nirúlima echi chati namuti. Nalí Jeobá tamó iʼwírima; echi ko tamó ané japi ma mulipi Satanás “machí pátami níima” (Juan 12:31). Ayénachó echoná Biblia tamó ruyé chúsiá nirú wiká chati namuti alí japi ayénachó omona nili tamó inea risoa níliami (Sal. 34:17-19). Alí Jesús jitra echi ko tamó bineri piri nokiboa japalí ti cha olárami nisa alí chúriká echi Onorúami Gobiérnowala kárika suwábima suwaba echi chati namuti (2 Ped. 3:13, TNM). Jiti la, aminabi iʼwérili nokiboa nawesia japi yena ti omeri echi Onorúami Gobiérnowala jitra, buweka echalí rawé japalí ma sinéami wachíniga aʼlá nokáami nima jenaʼí Wichimóbachi (Is. 9:7).

¿PIRI MI ANIMEA?

  • ¿Chúsiá ti iyoa nili japalí jaré pagótami cha olá jarecho?

  • ¿Chúsiá ti ke bichiwi japi echi pagótami omeri suwabia echi chati namuti?

  • ¿Piri ta omeri nokayá jipi japalí tamujé o jarecho cha olárami ju?

CANCIÓN sjj 158 ¡Kilí ta buwé!

a Sinúrika ju jaré riwalá.

b Ayénachó iné echi folleto Galebo echi pagótami: Binéripo jiti najátima Jesús, apéndice A, puntos 24 aminá 27.

    Oselí japi tarahumara osorúa uchuwi (2008-2025)
    Machíinima
    Bakí
    • ralámuli
    • Júuli
    • Japi riká mi inénili
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Japi katúwika noká chúriká néema na página
    • Japi ta machí mujé jitra
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Bakí
    Júuli