ARTÍCULO RÍ MU’NIGAJMAA 25
AJMÚÚ 96 Libro ndrígóo Dios gíʼdoo wéñuʼ numuu
Ndiéjunʼ ejmañulúʼ náa iwáá ajngáa dí niʼthí Jacob rá. (Níʼkhóo 2.)
“Mámbáa niguma tsajkurámáanʼ xó má kaʼyoo” (GÉN. 49:28).
EDXU̱U̱
Ndiéjunʼ ejmañulúʼ náa ajngáa dí niʼtáriyaʼ Jacob nákha inuu makhañúu ga̱jma̱a̱ numún mbá migiñiiʼ e̱ji̱i̱n rá.
1. Ndiéjunʼ gúʼyáá náa artículo rígi̱ rá.
E̱JI̱I̱N Jacob kúwá mbájndi̱i̱ náa ikhaa nudxawíín ajngáa rí naʼthúún mámbáa rí ikhiin. Náa artículo rí nijngoo nijmañulúʼ dí Jacob niʼthúu̱n Rubén, Simeón, Leví ga̱jma̱a̱ Judá mbá rí ikhiin táguaʼthi̱i̱n mudxawíín, mbáa asndu niʼniún tsiánguá. Ndiéjunʼ gáʼthúún eʼwíinʼ e̱ji̱i̱n xá. Guʼyáá ndiéjunʼ gáʼsngulú rí niʼtáriyaʼ ga̱jma̱a̱ numuu Zabulón, Isacar, Dan, Gad, Aser, Neftalí, José ga̱jma̱a̱ Benjamín.a
ZABULÓN
2. Ndiéjunʼ niʼtáriyaʼ Jacob ga̱jma̱a̱ numuu Zabulón ga̱jma̱a̱ xú káʼnii nimbánuu rá. (Génesis 49:13; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
2 (Atraxnuu Génesis 49:13). Jacob niʼtáriyaʼ dí bi̱ maguwáʼ náa Zabulón makuwá náa rawuunʼ lamáa. Nujngo̱ó má 200 tsiguʼ nda̱wa̱á xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Zabulón nigruigúu mbaaʼ dí rígá náa rawuunʼ lamáa Galilea ga̱jma̱a̱ lamáa Mediterráneo. Moisés ma̱ngaa niʼtáriyaʼ: “Gaʼdxaaʼ ikháán Zabulón índo̱ gágájnáaʼ” (Deut. 33:18). Ndiéjunʼ nindoo gáʼthí xá. Mbáa numuu rí kúwá náa a̱jma̱ majñu̱u̱ʼ lamáa rígi̱, xáʼniún miʼskhaa mutsi ga̱jma̱a̱ mugu̱jua̱. Ikha jngóo bi̱ gáguwáʼ náa Zabulón marigá mbaʼa numuu rí ikhiin maʼdxúún.
3. Ndiéjunʼ gámbáyulú makuwáanʼ má xúʼko̱ gagi rá.
3 Ndiéjunʼ ejmañulú rá. Tséʼniuu má náá kuwáanʼlu o xóo kuwáanʼlu, rígá mbaʼa rí maʼni makuwáanʼlú gagi. Mu makuwáanʼ gagi má xúʼko̱ ndayóoʼ rí maʼdxulu ga̱jma̱a̱ rí kuaʼdáá (Sal. 16:6; 24:5). Mbáa nguáná na̱nguá kuwanlú gagi maski ajndu kuaʼdáá mbaʼa rí májánʼ numuu rí naxmiéjunlú mbuʼyáʼ rí na̱nguá kuaʼdáá. Ikha jngóo guʼnimíjna mbuʼyáá náa dí májánʼ rí kuaʼdáá (Gál. 6:4).
ISACAR
4. Ndiéjunʼ niʼtáriyaʼ Jacob ga̱jma̱a̱ numuu Isacar ga̱jma̱a̱ xú káʼnii nimbánuu rá. (Génesis 49:14, 15; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
4 (Atraxnuu Génesis 49:14, 15). Jacob niʼthúu̱n Isacar rí májánʼ eʼni rí nañajunʼ gakhi̱i̱, niʼthí dí Isacar nindxu̱u̱ xóo mbáa burro bi̱ mixkujiiʼ bi̱ naʼngo̱o̱ nagu̱ rí ki̱wu̱n. Ma̱ngaa niʼthí rí Isacar maxtáa náa ku̱ba̱ʼ rí májánʼ. Nimbánuu rí niʼthí índo̱ bi̱ naguwáʼ náa Isacar nindrigúu ku̱ba̱ʼ rí najma̱a̱ wéñuuʼ ganitsu dí rígá mijngii náa mañu Jordán (Jos. 19:22). Mbáa ikhiin niñajunʼ gakhi̱i̱ náa ku̱bu̱únʼ, mú ma̱ngaa nini̱ tsiakimijna mumbañún eʼwíinʼ (1 Rey. 4:7, 17). Mbá miʼtsu índo̱ Barac bi̱ naʼni mbánuu xkujndu ma̱ngaa profetisa Débora ninda̱ʼa̱ rí mixtambáñún mu muxmijná gajmiún Sísara, xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Isacar nixnájximijnaʼ mu mambañún (Juec. 5:15).
5. Ndíjkha gíʼdoo numuu rí muñajunʼ gakhi̱i̱ ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá rá.
5 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Jeobá ndiʼyoo rí gíʼdoo wéñuuʼ numuu ñajunʼ gakhi̱i̱ rí niʼni xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Isacar. Xúʼko̱ má rí mbiʼi xúgi̱, ikhaa ndaʼyoo rí gíʼdoo wéñuuʼ numuu tsiaki̱i̱ rí nuʼni mu muʼni ñajuunʼ (Ecl. 2:24). Gundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ numún a̱ngiu̱lú bi̱ nuñajunʼ gakhi̱i̱ mu muñewa̱a̱n congregación (1 Tim. 3:1). Ikhiin tséyóoʼ má magún guxmijná xó má nini̱ bi̱ niguwáʼ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Isacar, mú ikhiin ndayóoʼ muni̱ xó má eʼngu̱u̱n mu muñewu̱u̱n xa̱bi̱i̱ Dios náa xúgíʼ rí gamíi maʼni gachúu rí nambájxu̱u̱n gajmiún Jeobá (1 Cor. 5:1, 5; Jud. 17-23). Ma̱ngaa nuni̱ tsiakimíjna̱ muniratáá discurso mu muxnúún tsiaki̱i̱ a̱ngiu̱lú bi̱ kúwá náa congregación (1 Tim. 5:17).
DAN
6. Xú káʼnii ñajunʼ nikhánáá maʼni xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Dan rá. (Génesis 49:17, 18; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
6 (Atraxnuu Génesis 49:17, 18). Jacob niʼthí rí Dan mani̱ndxu̱u̱ xóo mbáa a̱bu̱nʼ bi̱ naʼkhu̱u̱n xujkhúʼ bi̱ itháán mbaʼwi̱i̱n, xó má mbáa wáyú bi̱ najmiún náa nuxmijná. Xóo muʼthá, rí xuajin chíʼgíiʼ rígi̱ nixtáa xawii mu maxmína̱ʼ gajmíi̱n xa̱bu̱ sia̱nʼ ndrígóo Israel. Xú káʼnii nimbánuu ajngáa rígi̱ rá. Índo̱ xa̱bu̱ Israel kúwá ragún náa Ku̱ba̱ʼ rí nijuiʼthá makánún, xa̱bu̱ xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Dan ‹nigún kidííʼ› mu muñawu̱u̱n xúgíinʼ xa̱bu̱ xuajin (Núm. 10:25). Maski ajndu eʼwíinʼ tséyáá dí gíʼdoo numuu rí niʼni xuajin chíʼgíiʼ rígi̱, mú ra̱ʼkhá tháan nigiʼdoo numuu rí niʼni.
7. Ndiéjunʼ gíʼmaa marmáʼáan a̱jkiu̱lú índo̱ nuʼni ñajuunʼ Jeobá rá.
7 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Nguáná nuʼni mbá ñajunʼ rí nakumulú dí eʼwíinʼ tséyáá ñajunʼ rí nuʼni, xóo rí muʼni kaʼwi̱i̱ o muʼni májáanʼ náa Guʼwá nagimbáanʼ, xóo rí muñambáá náa asamblea o muʼni i̱ʼwáʼ ñajunʼ. Á mu ikháán nitani̱ mbá ñajunʼ xóo rígi̱, nutanʼxu̱ʼ dí májánʼ ñajunʼ rí nitani̱. Mú nditháan xámbumaaʼ rí Jeobá ndaʼyoo rí natani̱ ga̱jma̱a̱ numuu. Ndaʼyoo dí gíʼdoo numuu xúgíʼ rí natani̱, numuu dí tsétani̱ mu eʼwíinʼ muxnaaʼ gamajkhu, natani̱ numuu rí nandaaʼ xtáyáá (Mat. 6:1-4).
GAD
8. Náá numuu rí xa̱bu̱ sia̱nʼ táʼniún gakhi̱i̱ muni̱ ngínáa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Gad rá. (Génesis 49:19; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
8 (Atraxnuu Génesis 49:19). Jacob niʼtáriyaʼ dí Gad muni̱ ngínáa wéñuuʼ kuʼwáʼ. Itháan dí 200 tsiguʼ nda̱wa̱á xuajin chíʼgíiʼ rígi̱ nigruigúu mbaaʼ dí rígá xígií náa nagájnuu a̱jkha̱ʼ náa mañu Jordán, náa mijngii kúwá xa̱bu̱ sia̱nʼ. Ikha jngóo xáʼniún miʼskhaa rí muni̱ ngínáa. Mú nindún makuwá ikhí numuu dí rígá ra̱jxa̱ mu̱phu̱ xujkiún (Núm. 32:1, 5). ¡Xuajin chíʼgíiʼ rígi̱ támíñúu! Ikhiin nikumún kuyáá Jeobá rí ikhaa má gámbáñún muñewa̱a̱n ku̱ba̱ʼ rí ikhaa nixnún. Mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ nixuʼmiin soldados ndrígún náa i̱mba̱ ridoo mañu Jordán mu mumbañún i̱ʼwáʼ xuajin majkhaʼ mundrígú ku̱ba̱ʼ rí xóó naguanúu dí nijuiʼthá makánún (Núm. 32:16-19). Ndiyáá kaʼwu rí Jeobá má gáñewu̱u̱n guʼñún ga̱jma̱a̱ e̱jñu̱ún. Ga̱jma̱a̱ ikhaa niʼni tsajkurámíinʼ numuu rí támíñún ma̱ngaa numuu dí nimbañúún eʼwíinʼ náa mbiʼi gakhi̱i̱ (Jos. 22:1-4).
9. Á mu nakumulú kuʼyáá Jeobá, ndiéjunʼ gákuwáánʼlú xawii muʼni rá.
9 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Rí gíʼma makumulúʼ kuʼyáá Jeobá tséʼniuu má xóo kúwáánʼlú (Sal. 37:3). Rí mbiʼi xúgi̱ mbaʼin a̱ngiu̱lú kúwá xawii mu muñambáá náa nagumaʼ guʼwá o magúun imbá nijkha náa ndayóoʼ miʼtáraʼa o muni̱ i̱ʼwáʼ ñajunʼ rí ndayóoʼ náa xuajñuu Jeobá. Náá numuu rí nuni̱ xígi̱ kaʼnii xá. Numuu rí nikumu̱ún kuyáá Jeobá dí ikhaa maʼ gáñewu̱u̱n (Sal. 23:1).
ASER
10. Ndiéjunʼ dí raʼkhí niʼni xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Aser rá. (Génesis 49:20; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
10 (Atraxnuu Génesis 49:20). Jacob niʼtáriyaʼ rí xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Aser magiʼdoo wéñuuʼ ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ maʼ nirígá, tikhu mbaaʼ rí nigruigú itháan májánʼ ki xóo xúgíʼ mbaaʼ dí rígá náa Israel (Deut. 33:24). Mbayuuʼ nartumuu náa lamáa Mediterráneo ma̱ngaa xuajin fenicia dí rígá náa Sidón, náa naguajunʼ barco dí na̱ʼkha̱ náa mixtiʼkhu xuajin rí na̱ʼkha̱ kagu̱ mbaʼa dí naxtangujua̱. Mú xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Aser na̱nguá nixkawíin xa̱bu̱ cananeos náa mbañúúnʼ (Juec. 1:31, 32). Nakujmaa dí rígi̱ niʼni dí mangiin maguánú muni̱ dí raʼkhí ma̱ngaa niguáʼdi̱i̱ ndiyáʼ rí maguaʼdáá itháan, ikha jngóo nánguá nini ga̱jma̱a̱ gagi ñajuunʼ Jeobá. Ma̱ngaa índo̱ Barac bi̱ naʼni mbánúu xkujndu nithúún dí mumbañún muxmijná gajmiún cananeos, xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Aser táʼndún gúmbañún. Ikha jngóo na̱nguá ndiyáá xóo Jeobá nimbáñun mu maʼngu̱u̱n “náa mijngíí mata ndrígóo Meguidó” (Juec. 5:19-21). Ga̱jma̱a̱ ra̱ʼkhá tháan nitiñun índo̱ nidxawíín dí Barac ga̱jma̱a̱ Débora nini ajmúú numuu dí niʼngu̱u̱n náa nixmijná, náa naʼthí: “Aser nda̱a̱ rí niʼni nigi̱ʼi̱ náa rawuunʼ lamáa” (Juec. 5:17).
11. Náa numuu dí ragíʼmaa mbuʼyáʼ wéñuuʼ rí maguaʼdáá rá.
11 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Numuu dí nandulúʼ muʼni ñajuunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ gagi, ikha jngóo tsíyulú muʼni xóo enii xa̱bu̱ numbaaʼ bi̱ nakumún rí mbújkha̱a̱ o dí maraxtaa májánʼ gíʼdoo itháan numuu (Prov. 18:11). Maski asndu ndayúlú mbújkha̱a̱ mú nduʼyáálú rí gíʼdoo itháan numuu muʼni ñajuunʼ Jeobá kí xóo mbuʼyáʼ mbújkha̱a̱ maguaʼdáá (Ecl. 7:12; Heb. 13:5). Ga̱jma̱a̱ tsíyulú muniʼñááʼ ruʼni ñajuunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu dí i̱ndó nduʼyáʼ maguaʼdáá wéñuuʼ. Itháan májánʼ dí muʼni ñajuunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ gagi, á mu nuʼni má xúʼko̱ rí naniguʼ ikhaa, maʼni tsajkurámáánʼlú, maʼni rí makuwáanʼlu tsímáá nda̱wa̱á náa maguaʼdáá xúgíʼ enii rí májánʼ (Sal. 4:8).
NEFTALÍ
12. Xú káʼnii nimbánuu dí niʼtáriyaʼ Jacob ga̱jma̱a̱ numuu Neftalí rá. (Génesis 49:21; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
12 (Atraxnuu Génesis 49:21). Jacob niʼtáriyaʼ rí Neftalí maʼthí “ajngáa rí mitsaanʼ”. Mbáa rígi̱ nindoo gaʼthí ga̱jma̱a̱ numuu xóo Jesús niʼsngáa índo̱ niʼtáráʼa (Juan 7:46). Jesús nixtáa mba̱yu̱u̱ʼ náa xuajin Capernaúm, dí kaʼyoo náa mbayuuʼ Neftalí, ikha jngóo náa Biblia naʼthí dí ninindxu̱u̱ “xuajñuu” (Mat. 4:13; 9:1). Ga̱jma̱a̱ Isaías niʼtáriyaʼ rí Jesús mani̱ndxu̱u̱ “mbá aguʼ mba̱a̱” náa xa̱bu̱ xuajñuu Zabulón ga̱jma̱a̱ Neftalí (Is. 9:1, 2). Jesús ninindxu̱u̱ “aguʼ dí gajkhun rí nambiʼñún xúgíinʼ enii xa̱bu̱” numuu dí ra̱ʼkhá tháan nagui̱i̱ niʼsngáa (Juan 1:9).
13. Ndiéjunʼ gíʼmaa muʼni á mu nandulúʼ muʼni rí naniguuʼ Jeobá rá.
13 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Jeobá ndaʼyoo ajngáa rí nuʼthá ga̱jma̱a̱ xú káʼnii eʼthá. Á mu nandulúʼ muʼni rí naniguuʼ gíʼmaa majmulú “ajngáa rí mitsaanʼ” índo̱ gúʼthá. Xú káʼnii gúʼni rá. Ginii kayuuʼ ragíʼmaa muʼni nduwaaʼ (Sal. 15:1, 2). Ma̱ngaa gíʼmaa muʼthá rí maxnún tsiaki̱i̱ eʼwíinʼ ga̱jma̱a̱ á mu nuni̱ mbá rí májánʼ, guʼthúún dí májánʼ rí kúwá runi̱, raʼkháa rí muʼthá númúún (Efes. 4:29). Ma̱ngaa ma̱ndoo muʼgímijná majmañulú muguáʼdi̱i̱ muʼtámijnalú gajmiúlú eʼwíinʼ ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á xúʼko̱ ma̱ndoo muʼthúún ga̱jma̱a̱ numuu Jeobá.
JOSÉ
14. Xú káʼnii nimbánuu kiʼtáriyaʼ rí niʼthí Jacob ga̱jma̱a̱ numuu José rá. (Génesis 49:22, 26; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
14 (Atraxnuu Génesis 49:22, 26). Mbáa Jacob ra̱ʼkhá tháan nidxuu kaʼyoo José, numuu rí Jeobá niraʼwíi náa “majñu̱únʼ a̱ngui̱i̱n”. Niʼthí rí José nindxu̱u̱ rudiuuʼ mbá “ixi̱ rí naxná xndúu”. Jacob nindxu̱u̱ ixi̱ ga̱jma̱a̱ José nindxu̱u̱ ñawúnʼ ixi̱ rúʼko̱. José nindxu̱u̱ a̱ʼdá giʼniuu Raquel, a̱ʼgiu̱u̱ Jacob bi̱ ra̱ʼkhá tháan eyoo kaʼyoo. Jacob niʼtáriyaʼ rí José magruigúu rí phú kaʼyoo makhánáá Rubén, bi̱ nindxu̱u̱ a̱ʼdá giʼniuu Lea, i̱mba̱a̱ a̱ʼgiu̱u̱ Jacob (Gén. 48:5, 6; 1 Crón. 5:1, 2). Nimbánuu mbá chíʼgíiʼ kiʼtáriyaʼ rígi̱ índo̱ a̱jmi̱i̱n e̱ji̱i̱n José, Efraín ga̱jma̱a̱ Manasés niguánú ninindxu̱ún a̱jma̱ xuajin majkhaʼ ndrígóo Israel ga̱jma̱a̱ mbá najmaa xuajin majkhaʼ rígi̱ nikhániinʼ mámbá chíjkhíinʼ ku̱ba̱ʼ (Gén. 49:25; Jos. 14:4).
15. Ndiéjunʼ niʼni José índo̱ ninii dí ra̱májánʼ rá.
15 Jacob niʼthí dí José “nixnáá ga̱jma̱a̱ xkamídá ma̱ngaa niwi̱ñu̱u̱nʼ kuyáá má xúʼko̱” (Gén. 49:23). Ikhiin ninindxu̱ún a̱ngui̱i̱n bi̱ niguánu nixígúun kuyáá ga̱jma̱a̱ nini gínáa. Mú José na̱nguá nikiʼnáa kaʼñún ni má tákiʼnáa kaʼyoo Jeobá. Xó má niʼthí Jacob: “Xkamídá ndrígóo niwi̱ji̱ jxa̱ʼ ga̱jma̱a̱ ñawúunʼ niʼni xkujyuʼ ma̱ngaa niʼni wiphi” (Gén. 49:24). Índo̱ nigíʼnuu dí ra̱májánʼ, José nimbáyuminaʼ náa Jeobá ga̱jma̱a̱ raʼkháa i̱ndó niʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱u̱n kaʼñún a̱ngui̱i̱n ma̱ngaa niʼniún dí májánʼ (Gén. 47:11, 12). Niniñuuʼ dí tsáʼkhá dí niraʼnuu maʼni mani̱ndxu̱u̱ itháán májáanʼ xa̱bi̱i̱ Dios (Sal. 105:17-19). Ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱, Jeobá nijmiuu mu maʼni ñajunʼ dí gíʼdoo numuu.
16. Xú káʼnii gándoo guʼyaridáá José índo̱ gúraʼníí mbaʼa gamiéjunʼ rá.
16 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Xúniʼñáá rí tsáʼkhá dí nuraʼníí maʼni dí mutsíngumijná náa Jeobá o náa a̱ngiu̱lú. Garmáʼáan a̱jkiu̱lú rí Jeobá naniñuuʼ dí muraʼníí tsáʼkhá mu xúʼko̱ maʼni gujkhuʼ fe ndrígulú ma̱ngaa manindxu̱lú itháan míjíinʼ xa̱bi̱i̱ (Heb. 12:7, nota). Ikhaa naʼsngúlú mbuʼyaridáá xóo nindxu̱u̱, xóo magáwíinʼ a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ muʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱lú (Heb. 12:11). Ma̱ngaa nduʼyáá rí Jeobá maʼni tsajkurámáánʼlú á mu naʼngulú náa gamiéjunʼ xó ma niʼni ga̱jma̱a̱ José.
BENJAMÍN
17. Xú káʼnii nimbánuu kiʼtáriyaʼ dí niʼthí Jacob ga̱jma̱a̱ numuu Benjamín rá. (Génesis 49:27; atayáá ma̱ngaa náa kúgumaʼá.)
17 (Atraxnuu Génesis 49:27). Jacob ginii niʼthí rí xa̱bu̱ xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín mani̱ndxu̱ún xóo mbáa lobo ga̱jma̱a̱ mani̱ndxu̱ún soldados bi̱ najmiin nuxmijná (Juec. 20:15, 16; 1 Crón. 12:2). Nda̱wa̱á niʼthí ajngáa rígi̱ “rí miʼcha̱” ga̱jma̱a̱ “rí wakíʼ”. “Rí miʼcha̱” xóo muʼthá índo̱ nigi̱ʼdu̱u̱ nikuwa reyes náa Israel, Saúl ninindxu̱u̱ timbáa rey ga̱jma̱a̱ na̱ʼkha̱ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín, támiñuu nixmínaʼ gajmíi̱n filisteos (1 Sam. 9:15-17, 21). Ga̱jma̱a̱ “rí wakíʼ” xóo muʼthá mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ nda̱wa̱á índo̱ nánguá nikuwa reyes náa Israel, reina Ester ga̱jma̱a̱ Mardoqueo, bi̱ mangiin naguwaʼ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín, túniñanʼ rí xa̱bu̱ persa muni̱ gámbíin israelitas (Est. 2:5-7; 8:3; 10:3).
18. Xú káʼnii guʼyaridáá rí niguajún jmbu bi̱ naguwáʼ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín rá.
18 Ndiéjunʼ ejmañulúʼ rá. Mbáa bi̱ naguwaʼ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín ra̱ʼkhá tháan nidxúún índo̱ Saúl ni̱jkhánú ninindxu̱u̱ rey, numuu dí nimbánuu kiʼtáriyaʼ dí niʼthí Jacob. Mú nda̱wa̱á índo̱ Jeobá nigíiʼ David xóo rey bi̱ na̱ʼkha̱ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Judá, bi̱ naguwáʼ náa xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín nimbayíí David (2 Sam. 3:17-19). Ga̱jma̱a̱ mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ nda̱wa̱á, índo̱ i̱ʼwáʼ xuajin majkhaʼ nixujximíjna̱, xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín nimbáyúu xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Judá ga̱jma̱a̱ nimbayíí rey bi̱ Jeobá nigíiʼ (1 Rey. 11:31, 32; 12:19, 21). Rí mbiʼi xúgi̱, Dios nigruigi̱i̱n xa̱bekha mu muxná ikha náa xuajñuu. Guʼni xó má niʼni xuajin chíʼgíiʼ ndrígóo Benjamín gumbáñuun ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú (1 Tes. 5:12).
19. Ndiéjunʼ nijmañulúʼ náa rí Jacob niʼtáriyaʼ nákha inuu makhañúu rá.
19 ¡Ra̱ʼkhá tháan mbaʼa rí nijmañulúʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí Jacob niʼtáriyaʼ nakha inuu makhañúu! Rí mbuʼyáá xóo nimbánuu kiʼtáriyaʼ rígi̱ naʼni mbuʼyáá gajkhun dí maʼga̱nú mambanúu i̱ʼwáʼ kiʼtáriyaʼ dí na̱ʼkha̱ náa Ajngáa rawuunʼ Dios. Ga̱jma̱a̱ rí mbuʼyáá xóo niguma tsajkurámíinʼ e̱ji̱i̱n Jacob nambáyulú mbuʼyáá ndiéjunʼ gúʼni mu Jeobá maʼdxuu kaʼyulú.
AJMÚÚ 128 Gaʼngulú asndu índo̱ gártumuu mbiʼi
a Jacob niʼni tsajkurámíinʼ bi̱ timbíin a̱jkhui̱i̱n e̱ji̱i̱n, Rubén, Simeón, Leví ga̱jma̱a̱ Judá, xó má ginii bi̱ giʼnii nda̱wa̱á bi̱ chíʼgíiʼ. Mú nánguá niʼni xúʼko̱ gajmíi̱n eʼwíinʼ e̱ji̱i̱n.