Referencia ndrígóo I̱yi̱i̱ʼ dí najmulú náa reunión xóo kúwi̱i̱n ga̱jma̱a̱ xóo Etaraʼa Cristianos
© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
6-12 NOVIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 13, 14
“Á mu mbáa xa̱bu̱ nakháñuu, lá ma̱ndoo matanga̱a̱ maxtáa mbu̱júu̱ xáʼ.”
w99 15/10 3 kutriga̱ 1-3
Lá ma̱ndoo maxtáa mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ mbáa ráʼ.
AJNGÁA rígi̱ nigumaraʼmáʼ nákha 3.500 tsiguʼ, ga̱jma̱a̱ dí mbiʼi xúgi̱ tikhun xa̱bu̱ muthi dí ragájkhun. Nimbá miʼtsú táʼndoo makuwíin tsímáá xa̱bu̱ numuu rí nanii ga̱jma̱a̱ nakháñún. Ikha jngóo tséʼniulú tsiánguá dí náa mbayuuʼ rígi̱ nduyáʼ dí muni xa̱bu̱ mu xúʼko̱, ma̱ndoo makuwíin mba̱yu̱u̱ʼ.
Náa mbiʼi rí nixtáa Job, xa̱bu̱ Egipto naʼphu̱ xndún xujkhú numuu rí nakumu̱ún dí xúʼko̱ mambáñún dí xaʼnii. Nindxu̱u̱ mbá thana, rí naku̱mu̱ún dí ma̱ndoo mambáñún. Mbaʼin xa̱bu̱ bi̱ nuniga̱jma̱a̱ ga̱jma̱a̱ numuu thana rígi̱, nuthi dí á mu naʼphu̱ oro, mambáñún mu xákháñún ga̱jma̱a̱ rí á mu naphiʼtsu náa xúbá dí oro ma̱ndoo makuwá mbayuuʼ. Chinos taoístas bi̱ nikúwíin nákha wajyúúʼ nikumu̱ún dí ma̱ndoo muriʼkhu̱u̱ xóo nañajunʼ xuyulú, majmúún dí nundxa̱ʼwa̱míjna̱, xóo nduʼyá xi̱ʼ ga̱jma̱a̱ rí nuphiʼtsu, xúʼko̱ ma̱ndoo muni rí xákháñulúʼ.
Juan Ponce de León nindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ bi̱ niniguuʼ mbayáʼ rí maʼni mu xíkhii. Mbáa médico bi̱ nixtáa nákha siglo 18, niʼthí náa libro ndrígóo rí mbiʼyuu Hermippus Redivivus (El triunfo del sabio sobre la vejez y la tumba), dí índo̱ gaʼni ruʼphu, maxtuguaríʼiin wa̱ʼxa̱ʼ bi̱ xóó tsébún gajmiún xa̱bu̱, mu muyejxi jxu̱ún wa̱ʼxa̱ʼ náa mbá botella mu muxmatraʼa xa̱bu̱ mu xúʼko̱ ma̱ndoo makuwá mba̱yu̱u̱ʼ. Mú tájmaa nimbá rígi̱.
w15 15/4 32 kutriga̱ 1, 2
Lá ma̱ndoo marudíin mbu̱júu̱ ixi̱ rí nithu má ráʼ.
NÁA nijniúu xminduu ixi̱ Líbano, ikhí wíji̱ mbá chíʼgíiʼ olivo. Maʼngo̱o̱ makriyaaʼ maski ajndu naʼni itháán mijkha o naʼni miguwán. Tikhuʼ dí ikhaa na̱jkha̱nú narígá itháán rí mil tsiguʼ. Maski ajndu nuthu xmindiuu, mú xákháñúu numuu rí na̱jkha̱ mi̱jnu̱ʼ ajmu̱u̱. Á mu dí ajmu̱u̱ tséjndooʼ, ma̱ndoo marudiín mbu̱júu̱.
Job ndiʼyoo kaʼwu á mu nakháñúu mata̱nga̱a̱ maxtáa mbu̱júu̱ (Job 14:13-15). Ikhaa nindxa̱ʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numuu ixi̱ Olivo, mu maʼthí rí Dios makujxi̱i̱ mbu̱júu̱. “Job, niʼthí: Asndu ixi̱ ma̱ndoo marudiín mbu̱júu̱, á mu nuthu níxtuun”. Nda̱wa̱á índo̱ najngoo ruʼphu, naxnáa ruʼwa ikhú ixi̱ olivo natanga̱a̱ narudiín mbu̱júu̱, ma̱ngaa náa ajmu̱u̱ ma̱ndoo marudiín i̱ʼwáʼ ga̱jma̱a̱ maxná ñawúunʼ xóo mbá “ixi̱ nuxi̱ʼ” (Job 14:7-9).
w11 1/3 22 kutriga̱ 5
“Ikháán nandaʼ wéñuʼ matani”
Rígi̱ naʼsngúlú mbá rí gíʼdoo numuu: Jeobá nandoo kaʼñúún bi̱ nindxu̱ún xó má Job, bi̱ nuniñamíjna̱ majmiuu ga̱jma̱a̱ ni̱ndxu̱ún (Isaías 64:8). Ikhaa ndaʼyoo rí gíʼdoo wéñuuʼ numuu rí nuni̱ xa̱bi̱i̱ bi̱ naguajún jmbu ga̱jma̱a̱ ra̱ʼkhá tháán nandoo maʼni ga̱jma̱a̱ numún bi̱ nikháñúún. Mbáa bi̱ najmañuu niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu ajngáa “rí nandoo”: Phú gajkhun dí ajngáa rígi̱, najmún mu muthi dí ra̱ʼkhá tháán nandún o ndu̱ya̱a̱ʼ, mbáa”. Xúʼko̱ káʼnii: Jeobá raʼkháa i̱ndó narmáʼáan a̱jkiu̱u̱n kaʼñúún xa̱bi̱i̱ bi̱ nikháñúún; ikhaa ndañííʼ ga̱jma̱a̱ nandoo maʼni rí makuwá mbu̱júu̱.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
it-1 461
Idiʼ
Ajngáa idiʼ nandoo gáʼthúu̱n mbá rí chíʼgíiʼ o nda̱a̱ numuu. Abrahán niʼthúu̱n rígi̱ Jeobá dí ikhaa nindxu̱u̱ “idiʼ ga̱jma̱a̱ yujndaʼ” (Gé 18:27; atayáá ma̱ngaa Isa 44:20; Job 30:19), ga̱jma̱a̱ Job niʼthí rí consejo rí nixnáá bi̱ nambájxu̱u̱ gajmíi̱n rí nindxu̱u̱ xóo ‹consejo idiʼ›. (Job 13:12.)
13-19 NOVIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 15-17
“Índo̱ gáraxna̱a̱ tsiakii mbáa, xátani̱ xóo niʼni Elifaz”
w05 15/9 26 kutriga̱ 4, 5
Xúʼthá ajngáa rí maʼni gawúnlú
Náa mbá ajtsú discurso rí nixná Elifaz niʼthí dí Dios tséʼyamajkhuu tsiaki̱i̱ rí nuni̱ xa̱bi̱i̱ numuu rí ikhaa nindxu̱u̱ mbáa Dios bi̱ itháán gíʼdoo numuu, xígi̱ niʼthúu̱n Job: “Ikhaa tséku̱mu̱u̱ kaʼñúún xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ ángeles bi̱ ikhaa niʼniwíin ndaʼyoo dí raʼkhí nuni.” (Job 4:18, nota.) Nda̱wa̱á niʼthí rígi̱ ga̱jma̱a̱ numuu Dios: “Dios tséku̱mu̱u̱ kaʼñúún bi̱ kaʼwiin, rí asndu mekhu na̱nguá kaʼwu eʼyoo ikhaa” (Job 15:15). Ga̱jma̱a̱ nirajxu̱u̱: “Lá naxmiéjunʼ Bi̱ itháan gíʼdoo tsiakii rí ikháánʼ manindxa̱ʼ xa̱bu̱ jmbii ráʼ.” (Job 22:3.) Bildad niʼthí rígi̱: “[Dios] ndaʼyoo rí asndu gu̱nʼ na̱nguá xngiyaaʼ ga̱jma̱a̱ na̱nguá kaʼwiin a̱ʼgua̱a̱n” (Job 25:5).
Tsu̱ma̱á gúʼni mu xundxaʼwamíjna̱ xúʼko̱ kaʼnii, numuu rí gámíi maku̱mu̱lú dí Dios nandaʼa wéñuʼ rí muʼni. Rí muʼni xúʼko̱, gámii maʼni gachúu rí nambájxulú gajmiúlu Jeobá. Á mu nundxaʼwáá edxu̱lú xúʼko̱ káʼnii, xú káʼnii guʼyáá índo guxpri̱gulú xá. Mbáa maʼni dí “makiʼnáanʼ kuʼyáá Jeobá”, raʼkháa dí mundrígulú ga̱jma̱a̱ xúgíʼ a̱jkiu̱lú, ga̱jma̱a̱ muyejxi̱i̱ sia̱nʼ (Proverbios 19:3). ¡Rúʼko̱ maʼni gachúu rí nambájxulú gajmiúlú Jeobá!
w15 15/2 9 kutriga̱ 16
Ganindxu̱lú xa̱bu̱ gua̱ba̱ʼ ga̱jma̱a̱ gagáwiinʼ a̱jkiu̱lú xó má Jesús
16 Nusngajmá rí nagáwiinʼ a̱jkiu̱lú ga̱jma̱a̱ ajngáa rí nuʼthá. Náa Biblia naʼthí rí mumbañún bi̱ kuwa gíná wéñuʼ (1 Tes. 5:14). Ndiéjunʼ gándoo gúʼthún xá. Ma̱ndoo muʼthúún rí naxmiéjunlú kuʼñúún. Ma̱ngaa rí ni̱ndxu̱ún míjínʼ xa̱bu̱ ga̱jma̱a̱ rí májánʼ nindxu̱u̱ ñajunʼ rí kuwa runi. Ma̱ndoo muʼni magiwa̱nʼ a̱jkiu̱ún rí á mu ikhiin kuwa náa congregación, nindxu̱u̱ numuu rí Jeobá nandoo kaʼñúún (Juan 6:44). Ma̱ndoo muʼthúún rí Jeobá naxmiéjunʼ kaʼñúún wéñuʼ xa̱bi̱i̱ bi̱ numíniʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ kuwa gíná (Sal. 34:18). Ajngáa rí nagájnuu náa a̱jkiu̱lú ma̱ndoo mambáñún wéñuʼ bi̱ nda̱ñúnʼ rí mixtambáñun (Prov. 16:24).
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
w06 15/3 14 kutriga̱ 11
Rí itháan nagájnuriyooʼ náa libro ndrígóo Job
7:9, 10; 10:21; 16:22. Lá rí niʼthí Job, nasngájma dí tséʼnimbo̱o̱ náa rí magabiín xa̱bu̱ ráʼ. Rí niʼthí rígi̱, naʼthí mbá rí mambanúu nacha̱ náa ikhaa. Ndiéjunʼ eyoo gáʼthúu̱n rá. Mbáa rí nindoo gáʼthí á mu dí nakháñúu, bi̱ kúwíin tsiguʼ rúʼko̱, na̱nguá mbuyáá itháán. Xa̱bu̱ bi̱ nikúwá ikhú niku̱mu̱ún dí ikhaa xátanga̱a̱ náa goʼwóo ga̱jma̱a̱ nánguá muthi ga̱jma̱a̱ numuu asndu índo̱ Dios gaʼkha̱a̱ kayáa. O mbáa Job nindoo gáʼthí rí nimbáa xándoo maʼkha̱a̱ xigií náa iñá wajin. Job 14:13-15 naʼthí kaʼwu rí Job naʼnimbo̱o̱ rí magabíin xa̱bu̱ nda̱wa̱á.
20-26 NOVIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 18, 19
“Nditháan xuniʼñúúnʼ a̱ngiu̱lú”
Rí naʼsngúlú dí nimbi̱ya̱ʼ Jesús
9 Ikháán ma̱ndoo matambáñun bi̱ kúwá ngíná. Jesús raʼkháa i̱ndó nimbiyaʼ ga̱jma̱a̱ Marta ma̱ngaa María, ikhaa niʼdxaun dí nithi ga̱jma̱a̱ niʼthún ajngáa rí maʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún. Ikháánʼ ma̱ngaa ma̱ndoo mu̱ʼni̱ xúʼko̱ gajmiúlú bi̱ nikháñuu mbáa bi̱ kuyáá. Mbáa bi̱ kayá edxu̱u̱ bi̱ xtáa náa Australia mbiʼyuu Dan, naʼthí: “Índo̱ nikháñuu a̱ʼgiu̱ʼ, ndiyóoʼ rí mixtambáyuʼ wéñuʼ. Mbaʼin a̱ngiu̱lú gajmii nithu̱nʼ rí ma̱ndoo mathu̱u̱n asndu náá má hora rí gáʼndoʼ. Nuniñuʼ mata̱ xúgíʼ dí nandoʼ ga̱jma̱a̱ na̱nguá má eʼniún tsiánguá índo̱ nambiyaʼ. Ma̱ngaa índo̱ naku̱mu̱ʼ dí néʼngo̱ʼ wéñuʼ, nithu̱nʼ rí mumbayúʼ mani̱ tikhu ñajunʼ, xóo mujñáa kárriuʼ, xóo magún gútsi dí ndayóoʼ ga̱jma̱a̱ rí muni̱ májáánʼ ganitsu. Ma̱ngaa mbaʼa nuthu nutajkháan ga̱jma̱á ni̱ndxu̱ʼ. Nisngajmá rí ni̱ndxu̱ún a̱ngui̱nʼ bi̱ nimbájxuʼ gajmíʼ ‹mbiʼi rí nirígá gamiéjunʼ›” (Prov. 17:17).
Índo̱ mbáa bi̱ kuʼyáá naniñuuʼ Jeobá
16 Gumbañúún má xúʼko̱ bi̱ mbá guʼwíin bi̱ guájun jmbu. Ikhiin nda̱ñúunʼ rí maʼndulú kuʼñúún ga̱jma̱a̱ rí muxnún tsiakii (Heb. 10:24, 25). Nguáná, tikhuun bi̱ mbá guʼwíin guáʼdiin bi̱ nigumiin expulsar, mú naguánú nduyáá rí a̱ngiu̱lú nánguá ethún rí asndu xóo mangiin nigumiin expulsar. Nditháan xúʼni̱ xúʼko̱. Jiámá ga̱jma̱a̱ wa̱ʼxa̱ʼ bi̱ guáʼdiin anu̱ún bi̱ nigumiin expulsar ndayóoʼ rí muxnún tsiakii ga̱jma̱a̱ muʼthúún rí májánʼ eni̱. Mbáa ndxájulú bi̱ mbiʼyuu María naʼthí ndiéjunʼ nigíʼnuu índo̱ ajmbio̱o̱ nigumaa expulsar ga̱jma̱a̱ niniñúúnʼ bi̱ kúwá náa goʼwóo, naʼthí: “Tikhuun bi̱ nambájxuʼ gajmíʼ niguwáʼ náa goʼwóʼ nini̱ májánʼ ganitsu ga̱jma̱a̱ nimbayúʼ xóo manigajmaa gajmíʼ e̱ji̱n. Mangiin nigawúnʼ ga̱jma̱a̱ nimbiyaʼ ga̱jma̱á nindxu̱ʼ. Ma̱ngaa nimbayúʼ índo̱ tikhuun xa̱bu̱ nithi dí ra̱májánʼ ga̱jma̱a̱ numuʼ, nixnúʼ wéñuʼ tsiakii” (Rom. 12:13, 15).
w90 9/1 22 ¶20
Lá nandaaʼ marata giníí ráʼ.
20 Mbáa ndxájulú bi̱ nánguá nindxu̱u̱ mbáa bi̱ kayá edxu̱u̱ o siervo ministerial, ma̱ndoo maxtáa ngíná maski ajndu ikhaa má niʼthí rí nánguá eyoo mani̱ndxu̱u̱ mbáa bi̱ kayá edxu̱u̱. Ga̱jma̱a̱ á mu ndxájulú na̱nguá ni̱jkha̱ expulsado, ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ a̱ngiu̱lú bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ nduyáá rí najmúu, ga̱jma̱a̱ numuu ngajua rí guaʼdáá náa ikhaa rúʼko̱ gáxkajxi̱i̱n mu mumbayíí. (1 Tesalonicenses 5:14.) Ma̱ndoo muthán rí nduyáaʼ náa congregación. Maski ajndu nixnáá consejo, mbáa xáʼyóoʼ má manújngoo mba̱yu̱u̱ʼ mbiʼi rí mbáa xa̱bu̱ guabaaʼ ga̱jma̱a̱ bi̱ naxnáa núma̱aʼ magruigú i̱ʼwáʼ privilegios náa congregación.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
w94 1/10 32
Rí naʼngo̱o̱ naʼni mbá ajngáa gua̱ba̱ʼ
Índo̱ Job ndiyóoʼ tsiaki̱i̱, Elifaz gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n, na̱nguá nixnáá tsiaki̱i̱. Nini̱ tsu̱di̱i̱ Job, rí nikiéʼkhun, nitháán dí rígá ndiéjunʼ niʼni. (Job 4:8.) The Interpreter’s Bible naʼthí: “Rí phú ndiyóoʼ Job ikhú, nindxu̱u̱ rí magáwíinʼ a̱jkiu̱ún kuyáá. Mú dí kúwá rutháán nindxu̱u̱ xóo dí naku̱mu̱ún náa religión ga̱jma̱a̱ rí nuthi gajkhun nindxu̱u̱”. Ra̱ʼkhá tháán niʼni gawúunʼ Job ajngáa rí niʼthí Elifaz gajmíi̱n a̱ngui̱i̱n, ikha jngóo niʼthí: “Asndu nguáná guniʼñááʼ runi̱ gawúnʼ ga̱jma̱a̱ muxujmbirigu̱u̱n ga̱jma̱a̱ ajngáa rí nutha rá.” (Job 19:2.)
Nditháan ragíʼmaa muʼni dí mbáa xa̱bi̱i̱ Dios maʼga̱nú mamínuuʼ wéñuuʼ ga̱jma̱a̱ numuu ajngáa rí niʼtháán. (Atayáá ma̱ngaa Deuteronomio 24:15.) Mbá proverbio naʼthí xígi̱: Rajuaanʼ gíʼdoo tsiaki̱i̱ maʼthí dí maraxtaa o makhañáaʼ; tséʼniuu má xú káʼnii gajmaaʼ, xúʼko̱ má gárígá”. (Proverbios 18:21; Nácar-Colunga, 1947.)
27 NOVIEMBRE ASNDU 3 DICIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 20, 21
“Dí maraʼdáá wéñuuʼ mbújkha̱a̱ tsíyoo gáʼthí dí májánʼ a̱jkia̱a̱nʼ”
w07 1/8 29 kutriga̱ 12
Lá kuaʼdáá náa inuu Dios ráʼ.
12 Náa iwáá xkri̱da dí nijmuu Jesús, niʼthí a̱jma̱ ajngáa rígi̱: Dí matani ñajuunʼ Dios ga̱jma̱a̱ dí mataʼyáʼ maraʼdáá mbújkha̱a̱. Jesús niʼthí dí xúʼyáʼ muguaʼdáá mbújkha̱a̱. Rí itháán gíʼdoo numuu mu̱ʼni̱, dí majmulú dí kuaʼdáá mu mambájxulú itháán gajmiúlú Jeobá. Phú gajkhun dí rígi̱ maʼni dí mbaʼyulú Dios dí ra̱ʼkhá tháán kuaʼdáá náa iduu ikhaa. Náá numuu rá. Numuu rí xúʼko̱ muʼni mambaʼtoo xkrugua mu ikhaa maʼni tsajkurámáánʼ. Garmáʼáan a̱jkiu̱lú dí náa Biblia naʼthí dí: “Rí maʼni tsajkurámáánʼ Jeobá rúʼko̱ rí naʼni muguaʼdáá, ga̱jma̱a̱ tséʼni muguaʼdáá gaʼkhu” (Proverbios 10:22).
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
w95 1/1 9 kutriga̱ 19
Guʼni gajmiúlú Gixa̱a̱ ga̱jma̱a̱ rí naʼni
19 Xa̱bi̱i̱ Dios bi̱ mbiʼyuu Job, ‹nigawúunʼ wéñuuʼ› ga̱jma̱a̱ numuu ajngáa raʼkhí rí niʼthí Gixa̱a̱ náa Elifaz ma̱ngaa Zofar. (Job 4:13-18; 20:2, 3.) Rígi̱ niʼni dí makiʼnáa Job, ikha jngóo niʼthí dí raʼkhí dí naʼni gawúunʼ ku̱ma̱ ndrígóo (Job 6:2-4; 30:15, 16.) Elihú nigíʼ májánʼ edxu̱u̱ niʼdxawuun Job ga̱jma̱a̱ nimbáyúu mbaʼyoo xó má eʼyoo Jeobá, Dios bi̱ gíʼdoo xúgíʼ ku̱ma̱. Xúʼko̱ má kayuuʼ eni̱ bi̱ kuya̱ edxu̱u̱ dí mbiʼi xúgi̱, índo̱ na̱nguá eni rí maxmiéjuunʼ itháán, xúʼko̱ nusngajmáá rí nandún kuyáá. Xó má Elihú, ginii nugíʼ edxu̱ún mudxawíín nda̱wa̱á nutháán ga̱jma̱a̱ dí naʼthí náa Ajngá Rawuunʼ Dios. (Job 33:1-3, 7; Santiago 5:13-15.) Bi̱ numíníiʼ ga̱jma̱a̱ numuu xkujndu, rí naʼni marmáʼáan a̱jkiu̱ún tséʼniuu á mu nindxu̱u̱ gajkhun o na̱nguá, bi̱ naguʼndaa xkawi ga̱jma̱a̱ visión, xó má nigíʼnuu Job, náa Biblia ma̱ndoo muxkamaa ajngáa rí maʼni̱i̱ a̱jkiu̱ún. (Job 7:14; Santiago 4:7.)
4-10 DICIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 22-24
“Lá ma̱ndoo majmiuu mbáa xa̱bu̱ Dios ráʼ.”
w05 15/9 27 kutriga̱ 1-3
Guʼni gajmiúlú ajngáa rí naʼni gawúnlú
Rígá mbá ajngáa náa naʼni makujmaa dí Dios na̱nda̱ʼa̱ wéñuuʼ náa ikháanʼ: Rí xa̱bu̱ numbaaʼ na̱nguá ejmiin eʼyoo Dios, dí maʼni ajtsú discurso dí nixná Elifaz niʼni grajxe̱ rígi̱: “Lá ma̱ndoo mbáa xa̱biya̱ maʼni ñajunʼ Dios, mu rí asndu tsáa tsí najmañuu ma̱ndoo maʼni ñajunʼ ráʼ.” (Job 22:2.) Elifaz niʼthí dí xa̱bu̱ numbaaʼ na̱nguá ejmiin náa iduu Dios. Ga̱jma̱a̱ Bildaad xúʼko̱ má ku̱mu̱u̱ ma̱ngaa, ikha jngó niʼthí: “Xú káʼnii gándoo xa̱biya̱ tsí nakháñuu mani̱ndxu̱u̱ jmbii náa inuu Dios, o xú káʼnii mbáa bi̱ nixtáa náa a̱ʼgu̱ mani̱ndxu̱u̱ kaʼwii rá.” (Job 25:4). Rí phú nindúún gúthi nindxu̱u̱, xú káʼnii gándoo Job, mbáa xa̱bu̱ nakháñúu, mbaʼyoo Dios dí nindxu̱u̱ jmbii rá.
Rí mbiʼi xúgi̱ mbaʼin xa̱bu̱ naku̱mu̱ún dí raʼkhí. Mbáa ga̱jma̱a̱ numuu xóo ndi̱ji̱i̱n, dí nitsudiin muni o numuu rí nitsijmiin ga̱jma̱a̱ numuu xuajñún o xóo color ndrígu̱ún. Mú ma̱ngaa gíʼmaa mbuʼyáá dí Gixa̱a̱ gajmíi̱n xa̱bu̱ wéñiiʼ asndu nanigu̱u̱nʼ rí muni gíníi xa̱bu̱. Á mu naʼngu̱u̱n nuni̱ rí mbáa maku̱mu̱u̱ rí tséʼngo̱o̱ gáʼni xóo má Dios nandoo, rúʼko̱ maʼni rí majmúu. Ga̱jma̱a̱ nda̱wa̱á xa̱bu̱ buʼko̱ magajnuri̱yo̱o̱ o matsíngúun náa Dios (Hebreos 2:1; 3:12).
Mbáa ga̱jma̱a̱ numuu dí nikhi̱i̱n ga̱jma̱a̱ dí naʼniaaʼ nandii nánguá eyoo matani xó má nákha ginii. Mbáa makumaaʼ dí na̱nguá eʼnga̱a̱ʼ gátani̱ itháán ga̱jma̱a̱ numuu Reino, xóo natani̱ nákha nindxa̱a̱ʼ dxámáa o dxáʼgúu, nákha xóó tséʼniaa nandii, ga̱jma̱a̱ mixkujiin. Gíʼdoo wéñuuʼ numuu mbuʼyáá dí Gixa̱a̱ ga̱jma̱a̱ xa̱bu̱ wéñiiʼ nandún mundxa̱ʼwa̱míjna̱ xúʼko̱ káʼnii, rí tséngulú gúʼni rí manigu̱u̱ʼ Dios. Xundxaʼwáá e̱dxu̱lú rúʼko̱.
w95 15/2 27 kutriga̱ 6
Ikha rí nambáyulú mbuʼyáá xóo guʼnimbánii xkujndu
Mbá ajtsíin bi̱ nambájxu̱u̱ gajmíi̱n Job nini rí majmúu itháán, nitháán rí naku̱mu̱ún ikhiin ki xóo rí nandxa̱ʼóo edxu̱u̱ Dios. Elifaz ansdu ni̱jkha̱nú niʼthí dí Dios tséku̱mu̱u̱ kaʼñúún xa̱bi̱i̱ ga̱jma̱a̱ dí Jeobá tsixmiéjuunʼ kaʼyoo Job á mu dí nawi̱ji̱ jmbu o na̱nguá. (Job 4:18; 22:2, 3.) Gakhi̱i̱ nindxu̱u̱ rí mutháanʼ xúʼko̱ káʼnii. Ikha jngóo tséʼniulú tsiánguá dí Jeobá niríyúu Elifaz ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ bi̱ nambájxu̱u̱ gajmíi̱n ga̱jma̱a̱ numuu rí nithi. Niʼthún: “Ikháanʼla na̱nguá nitha̱ rí gajkhun ga̱jma̱á numuʼ”. (Job 42:7.) Nákíin lá xóo muthi dí itháá maʼni gawúunʼ.
w03 15/4 14, 15 kutriga̱ 10-12
Jiámá, wa̱ʼxa̱ʼ bi̱ nuni maʼdxuu a̱jkiu̱u̱n Jeobá
10 Xó má naʼthí náa Biblia, Gixa̱a̱ na̱nguá niʼni rí i̱ndó Job, maʼni a̱jma̱ a̱jkiu̱u̱n, mbá xúgiáanʼ ikháanʼ bi̱ nu̱ʼni̱ ñajuunʼ Dios. Niʼthí ga̱jma̱a̱ numún xúgíinʼ xa̱bu̱ numbaaʼ índo̱ niʼthúu̱n Jeobá: “Xa̱biya̱ [raʼkháa i̱ndó Job, mbá xúgíinʼ xa̱bu̱] maxná xúgíʼ rí gíʼdoo mu maʼnikríyaminaʼ” (Job 2:4). Natayáá nguáthá gíʼdoo numuu rígi̱ ráʼ. Xó má naʼthí náa Proverbios 27:11, ikhí naʼtháan Jeobá mbá rí gíʼdoo wéñuuʼ numuu dí ma̱ndoo maraxna̱a̱: Mbá xóo ma̱ndoo matriʼñáá bi̱ natsijmaa ikhaa, bi̱ nindxu̱u̱ Gixa̱a̱. Atatsaʼwáminaʼ rígi̱: Dí bi̱ naʼtáñajunʼ náa xúgíʼ numbaaʼ naʼtháanʼ dí matambáyii náa xúgíʼ mbiʼi. Phú gajkhun rí mitsaanʼ wéñuuʼ nindxu̱u̱. Lá maʼnga̱a̱ʼ matanimbánii rí Jeobá na̱nda̱ʼa̱a̱ʼ ráʼ. Job ga̱jma̱a̱ Jesús niʼni, ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ xa̱bu̱ bi̱ niguwáʼ rakúwá, xúʼko̱ má jiámá ga̱jma̱a̱ wa̱ʼxa̱ʼ (Job 2:9, 10; Filipenses 2:8; Apocalipsis 6:9). Mangáán ma̱ndoo matani̱ xúʼko̱ xó má ikhiin. Mú xakumaaʼ xtayaminaʼ. Ga̱jma̱a̱ numuu xóo natani̱, makujmaa á mu natambáyíí Gixa̱a̱ o Jeobá, Ndiéjunʼ gátraʼwíí ikháán rá.
Naxmiéjuunʼ kaʼyaaʼ Jeobá
11 Lá gajkhun naxmiéjuunʼ Jeobá ga̱jma̱a̱ dí ikháán natraʼwíí matani̱ ráʼ. Bi̱ guájun má jmbu náa Dios, lá xáʼngu̱u̱n má ikhiin muriʼñáánʼ Gixa̱a̱ xáʼ. Gixa̱a̱ niʼthí dí nimbáa tséʼni ñajuunʼ Jeobá numuu rí nandoo kaʼyoo, rígi̱ nindxu̱u̱ mbá minduwaʼ dí ikhaa niʼthí. Mú Jeobá nandoo dí matambáyíí matriʼña̱a̱ náa grajxe̱ rí niguma gachíí mbiʼyuu, numuu rí ikhaa naxmiéjuunʼ kaʼyáaʼ. Jesús niʼthí: “Xúʼko̱ má eʼni Anu̱ʼ bi̱ xtáa mekhuíí ma̱ngaa: Ikhaa tsíyoo dí mandáti̱ga̱a̱ nimbáa bi̱ chíʼgíiʼ bugi̱” (Mateo 18:14).
12 Gajkhun má dí Jeobá naxmiéjuunʼ eʼni ga̱jma̱a̱ numuu dí ikháán gátraʼwíí matani̱. Numuu dí ga̱jma̱a̱ rúʼko̱ ma̱ndoo matani̱ gawíínʼ. Náa Biblia naʼthí dí ga̱jma̱a̱ dí nuraʼwíi muni xa̱bu̱ naʼni gawúunʼ. Mbá xkri̱da, índo̱ israelitas niniña̱a̱ mbaʼa nuthu, ikhaa nigáwíinʼ a̱jkiu̱u̱n (Salmo 78:40, 41). Mbiʼi rí nixtáa Noé nákha xóo tséxnúu ruʼwa mbiʼ, “dí ra̱májánʼ naʼni xa̱bu̱ na̱jkha̱ rani̱ itháan mba̱a̱ náa tsu̱du̱u̱ ku̱ba̱ʼ, [...] ra̱ʼkhá tháán nigawúunʼ a̱jkiu̱u̱n (Génesis 6:5, 6). Atatsaʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱. Á mu natani̱ dí raʼkhí, ma̱ndoo maʼni gawúunʼ bi̱ niʼníí, raʼkháa ga̱jma̱a̱ numuu rí Dios gua̱ba̱ʼ a̱jkiu̱u̱n, naʼni xúʼko̱ numuu rí nandoo kaʼyáaʼ, ga̱jma̱a̱ nandoo dí maraxtaa májánʼ. Ma̱ngaa índo̱ natraʼwíí matani̱ dí májánʼ, natani̱ dí maʼdxuu a̱jkiu̱u̱n Jeobá. Raʼkháa i̱ndó mu mariʼñuu Gixa̱a̱, ma̱ngaa numuu rí ra̱ʼkhá tháán nandoo dí maxnáa dí mitsaanʼ wéñuuʼ (Hebreos 11:6). ¡Ra̱ʼkhá tháán májánʼ a̱jkiu̱u̱n Jeobá ga̱jma̱á nindxu̱lú!
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
w04 15/7 21 kutriga̱ 7, 8
Guguaʼdáá metas rí muʼni ñajuunʼ Dios, mu maʼdxuu
Guʼyáá xú káʼnii Jeobá niʼnimbánuu rí nindoo índo̱ niʼni Ku̱ba̱ʼ, Ikhú Dios niʼthí: “Aguʼ magu mbiʼyuu Mbiʼi ga̱jma̱a̱ dí Mikína magu mbiʼyuu mbruʼun” (Génesis 1:5, 8, 13, 19, 23, 31). Nákha nagíʼdu̱u̱ naʼni mámbá, ndaʼyoo ndiéjunʼ rí nandoo maʼni, ikhú nagíʼdu̱u̱ naʼni. Xúʼko̱ kaʼnii niʼngo̱o̱ niʼni xúgíʼ enii (Apocalipsis 4:11). Xiʼñúlú Job niʼthí: “Mínaaʼ Jeobá nandoo, ga̱jma̱a̱ rúʼko̱” (Job 23:13). Jeobá phú gajkhun dí nidxuu índo̱ ndiʼyoo “xúgíʼ dí niʼni” ga̱jma̱a̱ niʼthí rí “nindxu̱u̱ májánʼ” (Génesis 1:31).
Á mu nandulúʼ muʼnimbáníí meta dí kuaʼdáá, májánʼ gáʼni dí magajnúu asndu náa a̱jkiu̱lú dí muʼnimbánii. Ndiéjunʼ gámbáyulú mu muʼni rígi̱ rá. Asndu má nákha xóo tseguma májáanʼ Ku̱ba̱ʼ, Jeobá ndiʼyoo má xú káʼnii gánindxu̱u̱ índo̱ gámbóo: Mitsaanʼ nindxu̱u̱ ga̱jma̱a̱ gíʼ náa giñánʼ, rí maʼni dí maʼga̱a̱ gamajkhu náa ikhaa. Xúʼko̱ má kayuuʼ ma̱ndoo muʼni mangáánʼ, ndayóoʼ rí magajnúu asndu náa a̱jkiu̱lú rí maʼndulú mu̱ʼni̱ ga̱jma̱a̱ gundxaʼwamíjna̱ xú káʼnii gagájnuu ma̱ngaa rí mambáyulú á mu naʼngulú muʼnimbánii. Rúʼko̱ dí nigíʼnuu Tony bi̱ gíʼdoo 19 tsiguuʼ. Nditháan na̱nguá nimbumuu xú káʼnii mitsaanʼ wéñuuʼ ndiʼyoo índo̱ ni̱jkha̱ náa sucursal dí rígá náa Europa occidental. Asndu má nákha mbiʼi rúʼko̱, ikhaa nirajxi̱mínaʼ xú káʼnii nindxu̱u̱ rí maraxtaa ga̱jma̱a̱ matiejunʼ ikhí. Nindxaʼwáminaʼ má xúʼko̱ ga̱jma̱a̱ numuu rúʼko̱ ga̱jma̱a̱ niʼniminaʼ dí maʼnimbánuu meta ndrígóo. Atatsaʼwáminaʼ xóo gagi nixtáa ikhaa, índo̱ nguáthá tsiguʼ nda̱wa̱á nijuiʼthán rí ma̱ndoo mayambáá náa sucursal rúʼko̱.
11-17 DICIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 25-27
“Rí muguajún jmbu náa Dios tsíyoo gaʼthí rí xáguaʼdáá aʼkhá”
it-1 1243 kutriga̱ 4
Muguajún jmbu
Job. Najuiʼthá rí Job, bi̱ nixtáa tsiguʼ rí índo̱ nikháñuu José ga̱jma̱a̱ mbiʼi rí nixtáa Moisés, ikhaa ninindxu̱u̱ mbáa xa̱bu̱ “bi̱ nda̱a̱ aʼkhúun ga̱jma̱a̱ jmbii, namíñuu kaʼyoo Dios, tséʼni dí ra̱májánʼ”. (Job 1:1; atayáá JOB.) Graxe̱ rí niʼniuu Gixa̱a̱ Jeobá ga̱jma̱a̱ numuu Job, náa reunión dí nigimbíin mekhuíí ga̱jma̱a̱ eʼwíinʼ ángeles, náa nasngájma rí ga̱jma̱a̱ numuu rí naguájun jmbu xa̱bu̱ nindxu̱u̱ mbá xkujndu náa Gixa̱a̱ ga̱jma̱a̱ Jeobá Dios. Ikhaa niʼthí rí Job, naʼni ñajuunʼ Dios ga̱jma̱a̱ mbá numuu, raʼkháa dí nandoo kaʼyoo, ikhaa naʼni numuu rí i̱ndó nandxa̱ʼwáminaʼ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa, xúʼko̱ niʼthí ga̱jma̱a̱ numuu rí nawi̱ji̱ jmbu Job náa Dios. Nijuiʼtháán Gixa̱a̱ dí magruigú kaʼyuuʼ xúgíʼ dí gíʼdoo Job, mú tájmaa gáʼni rí Job, xáwi̱ji̱ jmbu. (Job 1:6–2:3.) Xúʼko̱ káʼnii nisngájma Job dí nixtáa xawii mandáti̱go̱o̱ xúgíʼ dí gíʼdoo asndu e̱ji̱i̱n, á mu dí ikhaa tsékháñuu. (Job 2:4, 5.) Asndu nákha ikhú, Job nimínuuʼ wéñuuʼ ga̱jma̱a̱ nandii ma̱ngaa natsudaa a̱ʼgiu̱u̱ dí maniñuuʼ rawi̱ji̱ jmbu ga̱jma̱a̱ minduwaʼ rí nitháán bi̱ nambájxu̱u̱ gajmíi̱n ma̱ngaa dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu Dios. (Job 2:6-13; 22:1, 5-11.) Mú Job, niʼthí dí mawi̱ji̱ jmbu má xúʼko̱ náa Dios: “¡Asndu índo̱ gákháñuʼ, káxi̱ má xúʼko̱ a̱jkiu̱nʼ gání! Nagujtúun rí jmbu, ga̱jma̱a̱ xaniʼñúnʼ; xáʼni gawúunʼ a̱jkiu̱nʼ xúgíʼ mbiʼi rí gáxtáá” (Job 27:5, 6.) Dí niʼngo̱o̱ niwi̱ji̱ jmbu, xúʼko̱ nisngájma rí bi̱ sia̱nʼ ga̱jma̱a̱ Dios minduwaaʼ.
Mbá a̱jkiu̱lú káxi̱
3 Rí maguaʼdáá mbá a̱jkiu̱lú káxi̱ nandoo gáʼthúu̱n rí maʼndulú kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ rí mbuʼyamajkuíí i̱ndó ikhaa ma̱ngaa muʼni má xúʼko̱ rí ikhaa nanigu̱u̱ʼ. Náa ajngáa hebreo rí najuiʼtájuíi náa Biblia “mbá a̱jkia̱nʼ káxi̱” najmún mu muthi ga̱jma̱a̱ numuu mbá rí kañiʼ, káxi̱ o májánʼ. Mbá xkri̱da náa Xtángoo naʼthí rí, índo̱ mbáa israelitas naxnáxi̱i̱ mbá xujkhúʼ xóo tsigijñaʼ náa Jeobá, xujkhúʼ bugi̱ gíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ májáanʼ (Lev. 22:21, 22). Ikhiin xándoo muxnaxi̱i̱ mbá xujkhúʼ gúʼxíiʼ o mbáa bi̱ nandoo kháñuu. Jeobá ndaʼyoo rí gíʼdoo wéñuʼ numuu rí xujkhúʼ gíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ májáanʼ o káxi̱i̱ (Mal. 1:6-9). Náa numuu rí Jeobá nandoo dí xúgíʼ rí guxnáá gíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ káxi̱ rá. Náa i̱mba̱ xkri̱da mambáyulúʼ makru̱ʼu̱lú májánʼ. Índo̱ nuʼtsi mbá xndú taun, tsíyulú rí majchún ñu̱u̱ o niʼga mbá nijniun. Nandulú rí mani̱ndxu̱u̱ májánʼ. Xúʼko̱ má kayuʼ gíʼmaa mani̱ndxu̱u̱ rí maʼndulú kuʼyáá Jeobá ga̱jma̱a̱ rí maguajún jmbu náa ikhaa. Ikhaa nandoo rí a̱jkiu̱lú mani̱ndxu̱u̱ kañiʼ o káxi̱.
4 Numuu rí nduʼyáá dí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá ga̱jma̱a̱ nakiéʼkulu má xúʼko̱, mbáa rúʼko̱ gaʼni rí muraximíjna̱: “Lá mbaʼyoo manindxu̱lúʼ mbáa xa̱bu̱ bi̱ nda̱a̱ aʼkhúun mu ma̱ndoo maguaʼdáá mbá a̱jkiu̱lú káxi̱ ráʼ.” Na̱nguá. Guʼyáá a̱jma̱ numuu. Timbá, Jeobá tseʼyoo náa nakiéʼkulu, numuu rí náa ajngá rawuunʼ naʼthí: ‹Á mu i̱ndó natayáá dí raʼkhí, ikháán, oh Jeobá, tsáá gáʼngo̱o̱ gáxtáa náa inaaʼ rá.› (Sal. 130:3.) Ikhaa ndaʼyoo rí ni̱ndxu̱lú xa̱bu̱ aʼkhá ga̱jma̱a̱ naʼni mba̱a̱ a̱jkiu̱u̱n kaʼyulú (Sal. 86:5). Raga̱jma̱, Jeobá ndaʼyoo nguáthá eʼngulú muʼni ga̱jma̱a̱ tsegiʼthu̱u̱n muxnáá itháan rí tséʼngulú (atraxnuu Salmo 103:12-14). Mú, xú kaʼnii gándoo maguaʼdáá mbá a̱jkiu̱lú káxi̱ náa ikhaa xáʼ.
5 Mu ma̱ndoo maguaʼdáá mbá a̱jkiu̱lú káxi̱ ndaʼyóoʼ maguaʼdáá ngajua. Ngajua rí musngajmáá Jeobá bi̱ nindxu̱u̱ Anu̱lú bi̱ xtáa mekhuíí gíʼmaa maʼni káxi̱. Á mu ngajua ndrígúlú nindxu̱u̱ ikháá maski ajndu nuraʼníí xkujndu rúʼko̱ gasngájma dí kuaʼdáá mbá a̱jkiu̱lú káxi̱ (1 Crón. 28:9; Mat. 22:37). Gundxaʼwamíjna̱ mbu̱júu̱ ga̱jma̱a̱ numún ajtsíin xa̱bi̱i̱ Jeobá bi̱ niʼthá nákha nigíʼdi̱i̱. Lá ndxáʼgú tsíyoo maʼni gagiminaaʼ náa naʼni gájmaa ráʼ. Lá dxámá niʼni numuu rí tsíyoo maríyáʼ gamajkuu náa naʼtáraʼa ráʼ. Lá xa̱bu̱ nikhi̱i̱ nindoo matígoo ñajunʼ ndrígóo ráʼ. Na̱nguá. Mú, náa numuu nini xúʼko̱ xá. Numuu rí ikhiin nduyáá dí xtángoo ndrígóo Dios nindxu̱u̱ jmbu ga̱jma̱a̱ ikhiin nandún muni rí nandoo Anu̱ún bi̱ xtáa mekhuíí. Rí nandún kuyáá Jeobá nixkaxi̱i̱n muni rí nandoo ikhaa. Xúʼko̱ nisngajmá rí guáʼdáá mbá a̱jkiu̱ún káxi̱.
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
Kuwáánʼ mbá kambájxulú nuʼnimbáníí ikha ndrígóo Dios
3 Índo̱ nundxaʼwamíjna̱ náa xúgíʼ rí Jeobá niʼni, nduʼyáá kaʼwu rí ikhaa nindxu̱u̱ mbáa Dios bi̱ naʼni rí kaʼyoo. Proverbios 3:19 naʼthí rí ikhaa niʼni Ku̱ba̱ʼ numuu rí “nigiʼdoo wéñuʼ edxu̱u̱” ga̱jma̱a̱ “nindxa̱ʼóo májánʼ edxu̱u̱ índo̱ nigíʼ mekhu”. Mú tséʼyáá wéñuʼ ga̱jma̱a̱ numuu rí niʼni wíi Dios. Ikha jngó Biblia naʼthí rí i̱ndó “chíʼgíʼ nindxu̱u̱ rí nuʼdxawíín ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa” (Job 26:14). Maski ajndu chíʼgíʼ rí nduʼyáá ga̱jma̱a̱ numuu numbaaʼ nambáyulú mbuʼyáá kaʼwu dí rígá náa rí kaʼyoo (Sal. 8:3, 4). Gundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ numuu mbaʼin wéñuʼ a̱ʼgua̱a̱n bi̱ nagún rijmaa xó má kaʼyoo. Ma̱ngaa gundxaʼwámijna̱ xú káʼnii planetas dí rígá nagún mbájndi náa gíiʼ A̱jkha̱ʼ. Narígá rígi̱ numuu rí Jeobá nindoo maʼni xúʼko̱. Rí mundxaʼwamíjna̱ rí Jeobá nigidoo wéñuʼ edxu̱u̱ índo̱ niʼni mekhu ga̱jma̱a̱ Ku̱ba̱ʼ naxkaxáanʼ muʼni mba̱a̱, mbuʼyamajkhuíí ga̱jma̱a̱ muguajún jmbu náa ikhaa (Sal. 136:1, 5-9).
18-24 DICIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA | JOB 28, 29
“Lá nduyaaʼ xó má Job xáʼ.”
w02 15/5 22 kutriga̱ 19
Gúmbáñún bi̱ nda̱ñúunʼ
19 Dí nikuwáanʼ ruʼthá xúgi̱ dí na̱ʼkha̱ náa Biblia, nasngájma kaʼwu dí gíʼdoo wéñuuʼ numuu mumbáñún bi̱ nda̱ñúunʼ. Abrahán ndiyóoʼ rí mambáyúu Betuel mu marigá má xúʼko̱ náa maguwáʼ bi̱ kúwá náa goʼwóo; Jacob ndiyóoʼ rí mambáyúu José mu maʼga̱a̱ kayóoʼ wajñuu náa Canaán índo̱ gákhañúu, ga̱jma̱a̱ Noemí ndiyóoʼ rí mambáyúu Rut, mu xúʼko̱ ma̱ndoo magiʼdaa mbáa a̱ʼdióo. Abrahán, Jacob, Noemí, xájmiin muni rígi̱ á mu dí na̱nguá embañún. Xúʼko̱ má dí mbiʼi xúgi̱, ndayóoʼ rí mumbáñún bi̱ nda̱ñúunʼ (Proverbios 19:17). Ndayóoʼ mbuʼyaridáá Job ikhaa nambáyúu ‹bi̱ nandxaʼwá rí mixtambáyíí o a̱ʼdá dxua̱ʼa̱ bi̱ ndawa̱a̱ anu̱u̱ ga̱jma̱a̱ bi̱ ndawa̱a̱ tsáa mambáyúu›, xó má ‹bi̱ gítháán makhañúu›. Ma̱ngaa nambáñúún ‹gu̱ʼú xuáʼa› ‹bi̱ tsíkruigu̱u̱n› ga̱jma̱a̱ bi̱ ‹tsíyoo gágún› (Job 29:12-15).
it-1 1225 kutriga̱ 10
Indumentaria
Rígá mbaʼa referencias ndrígóo Biblia, náa naʼthí ga̱jma̱a̱ numuu xtíin. Xó má mbá uniforme o mbá xtíin kiejuunʼ náa nasngájma dí xtáa náa mbá organización, xúʼko̱ má xtíin rí naʼthí náa Biblia ma̱ngaa náa nasngájma xóo nindxu̱u̱ xa̱bu̱ buʼko̱ o ñajunʼ rí gíʼdoo o dí naʼni, xó má xkri̱da dí niijmuu Jesús ga̱jma̱a̱ numuu xtíin rí gatsigúnʼ (Mt 22:11, 12; Atayáá PRENDA PARA LA CABEZA; SANDALIA.) Ikha jngóo náa Revelación naʼthí, 16:14, 15, ikhí naʼthúlú Jesucristo rí guʼnimíjna má xúʼko̱ muʼni xó má eʼngo̱o̱ ñajuunʼ Dios, mu xúʼko̱ maguajún jmbu náa ikhaa. Rígi̱, ma̱ndoo mambáa “náa guerra dí marigá náa mbiʼi mba̱a̱ ndrígóo Dios bi̱ gíʼdoo xúgíʼ tsiakii”.
w09 1/2 15 kutriga̱ 3, 4
Xú káʼnii mbiʼyaaʼ rá.
Nimbáa dí ikháánʼ naraʼwíí xú káʼnii nandoo magumbiʼyuu nákha naxtáa. Mú dí nuʼni ikháánʼ nindxu̱u̱ xóo nandulúʼ majmaʼniáanʼ (Proverbios 20:11). Ikha jngóo májánʼ gáʼni dí murajximíjna̱: “Á mu Jesús o apóstoles gúxna mbiʼyuʼ, xú káʼnii gánindxu̱u̱ rá. Ndiéjunʼ rí maʼthí itháán xú káʼnii nindxu̱ʼ rá.”
Májánʼ gáʼni dí mundxaʼwamíjna̱ ga̱jma̱a̱ numuu ikhaa. Xó má niʼnirámáʼ rey Salomón, “itháan májánʼ rí majmaʼníinʼ xóo mbáa xa̱bu̱ bi̱ májáanʼ ki xóo dí maraʼdáá wéñuuʼ” (Proverbios 22:1). Xúʼko̱, rí itháán gíʼdoo numuu rí xóo najmaʼniáanʼ, raʼkháa dí maguaʼdáá. Ma̱ngaa á mu xúʼko̱ na̱jkha̱nú naniniáanʼ Dios, xúʼko̱ ma̱ndoo maguaʼdáá mbá rí itháán gíʼdoo numuu kámuu mbiʼi. Dios nakudaminaʼ rí “náa libro rí ndaʼya” magumaraʼmáʼ mbiʼñún bi̱ namíñún kuyáá ga̱jma̱a̱ makuwíin kámuu mbiʼi (Malaquías 3:16; Apocalipsis 3:5; 20:12-15).
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
g00 8/7 11 kutriga̱ 3
Májánʼ nindxu̱u̱ dí matandu̱ʼwa̱
Lá gíʼdoo wéñuuʼ numuu á mu nundu̱ʼwa̱ o na̱nguá ráʼ. Lá narmáʼáan a̱jkia̱a̱nʼ mbá miʼtsu dí ga̱jma̱a̱ numuu rí ninduʼwá mbáa niʼni rí maʼni̱i̱ a̱jkia̱a̱nʼ o rí na̱nguá nindu̱ʼwá niʼni rí matiya̱a̱ʼ ráʼ. Xúʼko̱ rí matandu̱ʼwa̱ gíʼdoo wéñuuʼ numuu, rígi̱ nambáyúu bi̱ nanduʼwá ga̱jma̱a̱ bi̱ ndaʼyoo. Mbáa xa̱bu̱ bi̱ naʼthí náa Biblia, bi̱ mbiʼyuu Job, niʼthí ga̱jma̱a̱ numún bi̱ nikiʼníin kuyáá: “Índo̱ nanduʼwajmíin, ikhiin tsénimbu̱ún; ga̱jma̱a̱ nambiʼi má xúʼko̱ agiuuʼ inuʼ” (Job 29:24). “Agiuuʼ” inuu Job nandoo gaʼthúu̱n rí ninduʼwá rí tándati̱go̱o̱ gagi.
25-31 DICIEMBRE
GÍʼDOO NUMUU RÍ NA̱ʼKHA̱ NÁA BIBLIA| JOB 30-31
“Job nixtáa kaʼwu náa inuu Dios”
w10 15/4 21 kutriga̱ 8
Xúʼyáá rí xámbáyúlú
8 Bi̱ nindxu̱lú cristianos, mangáánʼ nuraʼníí rí nagua̱ʼa̱ idulú ga̱jma̱a̱ xuyulú. Ikha jngóo náa Biblia naʼthúlú dí ndayóoʼ muñe̱wa̱a̱n wéñuuʼ dí nduʼyáá ga̱jma̱a̱ rí nandulúʼ (1 Cor. 9:25, 27; atraxnuu 1 Juan 2:15-17). Mbáa bi̱ nikro̱ʼo̱o̱ májánʼ rí kajua̱a̱ ga̱jma̱a̱ idaaʼ ma̱ngaa rí nagua̱ʼa̱ matani̱ ninindxu̱u̱ Job, índo̱ niʼthí: “Nimbánuʼ ga̱jmu̱ʼ iduʼ. Ikha jngó, xú káʼnii gándoo gáyóo mbáa dxáʼgú bi̱ xóó tsenújúnʼ rá.” (Job 31:1.) Ikhaa, raʼkháa i̱ndó niʼnigaʼduunʼ rí mandxaʼwáminaʼ dí raʼkhí ga̱jma̱a̱ numuu mbáa a̱ʼgu̱. ¡Rí asndu tsíyoo dí majngún rúʼko̱ náa edxu̱u̱! Mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ nda̱wa̱á, Jesús nitanga̱a̱ niʼthí rí gíʼdoo numuu dí xúndxaʼwamíjna̱ dí xkawiʼ: “Asndu tsáa bi̱ nayejxu̱u̱ má xúʼko̱ mbáa a̱ʼgu̱ rí asndu nagua̱ʼa̱ mabóoʼ ga̱jma̱a̱, nikudaminaʼ má aʼkhá ga̱jma̱a̱ náa a̱jkiu̱u̱n” (Mat. 5:28).
w08 1/9 11 kutriga̱ 4
Guʼyáá xóo gákuwáanʼ nda̱wa̱á
Nákha xóo tsétagíʼdi̱i̱ mi̱dxu̱ʼ náa kamba̱a̱ dí ra̱májánʼ, atraximínaʼ: “Ndiéjunʼ gáʼga kañún mani rá”. Nguáná i̱ndó má ndayóoʼ mundxaʼwamíjna̱ mbuʼyáá dí mugiʼníí, rúʼko̱ gámbáyulú mu xúʼni̱ ga̱jma̱a̱ xúʼko̱ xumíniiʼ má ikháanʼ. Bi̱ nanujgurámún xtángoo rígi̱, maguaʼdáá wéñuuʼ xkujndu, ma̱ngaa nandii, xóo sida, nandii rí nuguaʼdáá índo̱ nubu̱únʼ gajmiún eʼwíinʼ, tséguaʼthi̱i̱n dí muguaʼdiin e̱jñu̱ún, nugrájki̱i̱n e̱jñu̱ún, nuniñamijnáá, naʼni gawúúnʼ ku̱ma̱ ndrígún. Xó ma niʼthí apóstol Pablo, dí xa̱bu̱ bi̱ nuni̱ dí ra̱májánʼ xátaʼa̱án náa naʼtáñajunʼ “Xa̱bu̱ Ñajunʼ ndrígóo Dios” (1 Corintios 6:9, 10).
w10 15/11 5, 6 kutriga̱ 15, 16
Dxámá o dxáʼgú, atatsiñáminaʼ dí maxná ikhaa ajngá rawuunʼ Dios
15 Nguáná nakumaaʼ dí maʼniaaʼ gakhi̱i̱ matraʼníí xkujndu rá. Índo̱ xtaa ga̱jma̱a̱ʼ mbáa o índo̱ xtáa mbáwíín dxe̱ʼ. Índo̱ xtaa náa natiejunʼ o náa natanigajma̱a̱, nakumaaʼ xtayáá Dios, ga̱jma̱a̱ naraxtaa xawii matraʼníí asndu kaʼníí má tsáʼkhá dí gáʼkha̱ náa inaaʼ. Mú índo̱ tsímáá ikhú itháán gamíi dí manújngurámaaʼ xtángoo ndrígóo Dios.
16 Ndiéjunʼ gámbáyáaʼ mu matatsimbaʼ xtayáá Jeobá, maski ajndu xtaa mbáwíín rá. Ga̱jma̱a̱ atayáá dí xóo nindxa̱a̱ʼ ma̱ndoo matani̱ dí maʼdxuu a̱jkiu̱u̱n Dios o matani gawíínʼ (Gén. 6:5, 6; Prov. 27:11) Xó má naʼthí náa Biblia dí Jeobá “naxmiéjuunʼ kaʼyaaʼ”, ikha jngóo nagawúunʼ ga̱jma̱a̱ dí xóo natani̱ (1 Ped. 5:7) Á mu natatsimbaaʼ, mambáyaaʼ má ikháánʼ (Isa. 48:17, 18) Nákha wajyúuʼ, índo̱ israelitas tsénimbu̱ún xtángoo ndrígóo, ikhaa nagawúunʼ wéñuuʼ (Sal. 78:40, 41) Mú dí xóo niʼni Daniel, niʼni dí maʼdxuu a̱jkiu̱u̱n, ikha jngóo niʼthúu̱n dí nindxu̱u̱ “mbáa bi̱ nandoo kaʼyoo” (Dan. 10:11) Náá numuu rá. Numuu dí Daniel niwiji jmbu náa ikhaa, tséʼniuu á mu náa kúwá mbaʼin o mbáwíí (atraxnuu Daniel 6:10).
Guʼyáʼ rí gíʼdoo numuu
w05 15/11 11 kutriga̱ 3
Índo̱ natadxawíín mbáa, natasngájma rí nandaaʼ xtayáá
Maski ajndu bi̱ nambájxu̱u̱ gajmíi̱n Job nidxawíín xóo mbá gu̱wa̱ʼ discurso dí niʼthí, ikhaa niʼthí xóó: “Májánʼ gáʼni á mu mbáa maʼdxawunʼ” (Job 31:35) Náá numuu niʼthí xúʼko̱ xá. Numuu rí xóo nidxawíín, Job na̱nguá embáyúu maʼni̱i̱ a̱jkiu̱u̱n. Tsíxmiéjúún kuyáá, ga̱jma̱a̱ tséyáá xóo eku̱mu̱u̱. Tséjmiin gúyáá xóo eku̱mu̱u̱ i̱mba̱a̱ xa̱bu̱. Ikha jngóo apóstol Pedro niʼthí: But the apostle Peter counsels: “Imbo̱o̱ʼ rí nandoʼ ma̱tala, mbóó rí gúndxaʼwamíjnala xúgiáanʼ, gakruaʼala kuyamíjna̱, gaʼndala kuyamíjna̱, gagáwíinʼ a̱jkia̱la kuyamíjna̱ ga̱jma̱a̱ ganindxala xa̱bu̱ guabáanʼ” (1 Pedro3:8) Xú káʼnii gakruaʼalú kuyamíjná rá. Mbá xóo ma̱ndoo muʼni, dí gakru̱ʼu̱lú xóo xtáa i̱mba̱ xa̱bu̱. Ma̱ndoo muʼthán ajngáa xóo rígi̱: “Gakhi̱i̱ wéñuuʼ nitraʼníí” o “mbáa niʼniaaʼ gakhi̱i̱ makrua̱ʼa̱a̱ʼ”. Ma̱ngaa ma̱ndoo muʼthán dí ikhaa má naʼthulú; xúʼko̱ ma̱ndoo mbaʼyoo dí gajkhun nakru̱ʼu̱lú kuʼyáá. Mu musngajmá dí nandulúʼ kuʼyáá índo̱ nuʼdxawíín dí xtáa naʼthúlú: Ndayóo maku̱mu̱lú xó má naku̱mu̱u̱ ikhaa.