Watchtower BIBLIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBLIOTEKA ONLINE
Tetun Dili
Á
  • Á
  • á
  • É
  • é
  • Í
  • í
  • Ó
  • ó
  • Ú
  • ú
  • Ã
  • ã
  • Ç
  • ç
  • Ñ
  • ñ
  • ʼ
  • BÍBLIA
  • LIVRU SIRA
  • REUNIAUN SIRA
  • wp17 No. 6 p. 12-14
  • Bíblia—Tansá barak tebes?

La iha video neʼebé bele loke.

Deskulpa, la bele loke vídeo.

  • Bíblia—Tansá barak tebes?
  • Livru Haklaken fó sai Maromak Jeová nia Ukun (Públiku)—2017
  • Subtítulu
  • Informasaun seluk neʼebé hanesan
  • BÍBLIA ORIJINÁL
  • SEPTUAJINTA LIA-GREGU
  • BÍBLIA VULGATA IHA LIA-LATÍN
  • TRADUSAUN SIRA SELUK
  • Maromak Jeová koʼalia ba ema
    Livru Haklaken fó sai Maromak Jeová nia Ukun—2015
  • Bíblia mak saida?
    Pergunta kona-ba Bíblia
  • “Maromak nia liafuan sei hela ba nafatin”
    Livru Haklaken fó sai Maromak Jeová nia Ukun—2017
Livru Haklaken fó sai Maromak Jeová nia Ukun (Públiku)—2017
wp17 No. 6 p. 12-14
Tradusaun Bíblia oioin, iha mós Bíblia eletróniku

Bíblia—Tansá barak tebes?

Tanbasá ohin loron iha tradusaun Bíblia barak tebes? Ita sente katak tradusaun foun husi Bíblia hanetik ka ajuda Ita atu komprende Bíblia ka lae? Hodi buka-hatene Bíblia sira-neʼe mai husi neʼebé, sei ajuda Ita atu hili tradusaun neʼebé diʼak liu.

Ulukliu, mai ita haree sé mak hakerek Bíblia no horibainhira.

BÍBLIA ORIJINÁL

Bíblia fahe ba parte rua. Parte primeiru, iha livru hamutuk 39 neʼebé fó sai Maromak nia “liafuan santu”. (Roma 3:2) Maromak book mane fiar-naʼin sira atu hakerek livru sira-neʼe maizumenus durante tinan 1.100 nia laran, husi tinan 1513 molok Kristu toʼo maizumenus tinan 443 molok Kristu. Livru sira-neʼe, barak liu hakerek iha lia-ebraiku. Tan neʼe mak ema hanaran parte neʼe Eskritura Lia-Ebraiku ka Testamentu Tuan.

Parte segundu, iha livru hamutuk 27 neʼebé mós “Maromak nia liafuan”. (1 Tesalónika 2:13) Maromak book Jesus Kristu nia dixípulu sira neʼebé fiar-metin atu hakerek livru sira-neʼe maizumenus durante tinan 60 nia laran, husi tinan 41 liutiha Kristu toʼo tinan 98 liutiha Kristu. Livru sira-neʼe, hakerek iha lia-gregu. Tan neʼe, ema hanaran parte neʼe Eskritura Lia-Gregu ka Testamentu Foun.

Entaun, Bíblia neʼebé kompletu iha livru hamutuk 66. Bíblia mak Maromak nia liafuan ba ema. Se nuneʼe, tanbasá mak iha tradusaun Bíblia oioin? Mai ita haree razaun tolu.

  • Atu ema bele lee Bíblia iha sira-nia língua rasik.

  • Atu hasai sala sira neʼebé ema halo bainhira kopia Bíblia.

  • Atu hafoun língua antigu.

Hanoin didiʼak kona-ba razaun tolu neʼe bainhira ita haree hamutuk tradusaun Bíblia rua tuirmai neʼe.

SEPTUAJINTA LIA-GREGU

Maizumenus tinan 300 antes Jesus moris, matenek-naʼin judeu komesa tradús Eskritura Lia-Ebraiku ba lia-gregu. No ema koñese tradusaun neʼe nuʼudar Septuajinta Lia-Gregu. Tanbasá mak ema halo tradusaun neʼe? Tanba sira hakarak ajuda ema judeu sira neʼebé koʼalia lia-gregu, atu komprende “livru santu” neʼe.—2 Timóteo 3:15.

Tradusaun neʼe mós ajuda ema husi rasa seluk neʼebé koʼalia lia-gregu atu komprende Bíblia nia hanorin. Oinsá? Matenek-naʼin ida naran Wilbert Francis Howard hatete katak “maizumenus tinan 2.000 liubá, igreja kristaun halo Bíblia Septuajinta lia-gregu sai nuʼudar sira-nian, no sira-nia misionáriu tama-sai sinagoga sira ‘atu prova katak Jesus mak Mesias neʼebé promete ona’”. (Apóstolu 17:3, 4; 20:20) No matenek-naʼin seluk naran Frederick Fyvie Bruce hatete katak ho razaun neʼe mak ema judeu barak “la interese tan ba Septuajinta lia-gregu”.

Neineik-neineik Jesus nia dixípulu sira hakerek kompletu Eskritura Lia-Gregu. Ikusmai, sira tau hamutuk ho Eskritura Lia-Ebraiku neʼebé tradús ona ba lia-gregu. Neʼe mak Bíblia kompletu neʼebé ita iha ohin loron.

BÍBLIA VULGATA IHA LIA-LATÍN

Maizumenus tinan 300 depois Bíblia hakerek kompletu ona, matenek-naʼin ida naran Jerome fó sai tradusaun Bíblia iha lia-latín, neʼebé ema hanaran Vulgata. Tuir loloos, iha ona tradusaun Bíblia iha lia-latín. Se nuneʼe, tanbasá mak nia tradús tan? Livru ida (The International Standard Bible Encyclopedia) hatete katak Jerome hakarak hadiʼa “liafuan neʼebé ema tradús sala ka hasai informasaun neʼebé ema aumenta iha sira-nia tradusaun neʼebé loloos la presiza”.

Jerome hadiʼa sala sira neʼebé nia hetan iha tradusaun Bíblia lia-latín. No ikusmai, ulun-naʼin igreja sira lakohi uza tan tradusaun Bíblia seluk, sira hakarak deʼit atu uza Bíblia Vulgata no sira uza ida-neʼe ba tinan atus ba atus. Entaun, duké ajuda povu baibain atu komprende Bíblia, Vulgata sai nuʼudar livru neʼebé ema barak la komprende, tanba ikusmai ema barak la hatene tan lia-latín.

TRADUSAUN SIRA SELUK

Iha tempu hanesan, ema kontinua halo tradusaun Bíblia seluk, hanesan Pesito iha lia-siríaku neʼebé fó sai maizumenus tinan 1.600 liubá. No maizumenus tinan 600 liubá mak ema hakaʼas an atu tradús fali Bíblia ba língua seluk.

Maizumenus iha tinan 600 liubá, iha rai-Inglaterra, John Wycliffe komesa fó sai Bíblia iha lia-inglés, hodi ema baibain mós bele komprende. Tuirmai, Johannes Gutenberg inventa mákina ida neʼebé ajuda sira atu print no fahe sira-nia tradusaun Bíblia ba língua oioin iha rai-Europa.

Kuandu tradusaun Bíblia iha lia-inglés aumenta ba beibeik, ema balu komesa hanoin tanbasá iha tradusaun Bíblia barak tebes. Maizumenus iha tinan 300 liubá, ulun-naʼin igreja husi rai-Inglaterra naran John Lewis hakerek: “Língua sira sai tuan ba daudauk no ema mós la komprende tan, tan neʼe, presiza duni atu hafoun tradusaun Bíblia sira atu jerasaun sira tuirmai bele komprende.”

Ohin loron, iha buat barak neʼebé bele ajuda matenek-naʼin sira atu estuda didiʼak tradusaun Bíblia sira neʼebé antigu. Sira iha koñesimentu kona-ba língua antigu no sira mós iha manuskritu tuan sira neʼebé ema foin hetan fali. Buat sira-neʼe ajuda sira atu buka-hatene liafuan orijinál husi Bíblia.

Entaun tradusaun Bíblia foun bele ajuda ita atu komprende didiʼak Bíblia. Maibé presiza mós kuidadu bainhira atu uza tradusaun Bíblia balu.a Maibé se domin ba Maromak mak book tradutór sira atu halo tradusaun Bíblia foun, ita bele fiar katak sira-nia tradusaun neʼe sei lori benefísiu boot.

Ita bele lee Bíblia online iha Ita-nia língua rasik ka liuhusi Ita-nia telemovel, loke sítiu www.jw.org/tdt. Klik LIVRU & VÍDEO > BÍBLIA.

a Haree mós informasaun ho títulu “Bagaimana Memilih Terjemahan Alkitab yang Baik?” husi Menara Pengawal 1 Maiu 2008.

MAROMAK NIA NARAN SANTU IHA BÍBLIA LARAN

Maromak nia naran neʼebé mosu iha manuskritu Septuajinta husi Jesus nia tempu

Maromak nia naran neʼebé mosu iha manuskritu Septuajinta husi Jesus nia tempu

Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun uza Maromak nia naran Jeová iha Eskritura Lia-Ebraiku no Eskritura Lia-Gregu. Ohin loron, Bíblia barak la uza Maromak nia naran, sira uza fali títulu “Naʼi”. Tradutór balu hatete katak Maromak nia naran, neʼebé hakerek ho letra tetragrama (YHWH) nunka mosu iha tradusaun Septuajinta iha lia-gregu. Neʼe loos ka lae?

Husi tinan 1940 toʼo 1950, ema hetan fali parte balu husi Septuajinta lia-gregu husi Jesus nia tempu. No neʼe iha Maromak nia naran santu neʼebé hakerek ho letra ebraiku. Maibé ikusmai, ema neʼebé kopia tutan Bíblia hasai Maromak nia naran no troka fali ho liafuan gregu kyrios, neʼebé iha arti “Naʼi”. Bíblia Sagrada Tradusaun Mundu Foun tau fali Maromak nia naran iha fatin neʼebé loos.

EMA TROKA LIAFUAN ORIJINÁL IHA BÍBLIA KA LAE?

Livru Tasi Mate nian

Surat-tahan lulun ida husi “Livru Tasi Mate nian” neʼebé hakerek iha tinan 2.000 liubá, no neʼe atu hanesan ho Bíblia ohin loron

Dala ruma, ema neʼebé kopia tutan Bíblia halo sala. Maibé sala sira-neʼe la troka Bíblia nia liafuan orijinál. “Ita la presiza duvida ho eskritura neʼebé esplika kona-ba doutrina kristaun neʼebé importante.”—Our Bible and the Ancient Manuscripts.

Ema judeu neʼebé kopia Bíblia ladún halo sala barak. “Eskriba judeu sira iha apóstolu sira-nia tempu kopia tutan Bíblia lia-ebraiku ho loloos.”—Second Thoughts on the Dead Sea Scrolls.

Ema hetan surat-tahan lulun ida, husi livru Isaías neʼebé ema hanaran “Livru Tasi Mate nian”, no neʼe tuan liu tinan 1.000 se kompara ho manuskritu seluk. Entaun, manuskritu neʼe, hanesan ho Bíblia ohin loron ka lae? “Dala ruma deʼit mak sira aumenta liafuan ida.”—The Book. A History of the Bible.

Ohin loron fasil tebes atu hetan no hadiʼa letra, liafuan ka fraze neʼebé sala. “Se kompara ho livru antigu seluk, fasil liu atu prova katak Testamentu Foun mak loos.”—The Books and the Parchments.

“Ohin loron, ema fiar-naʼin bele sente kontente tanba Bíblia antigu neʼebé hakerek iha surat-tahan papiru husi rai-Ejitu mak hanesan ho Bíblia ohin loron maski ema kopia no print ona ba dala barak.”—The Book. A History of the Bible.

Entaun, ema troka liafuan orijinál iha Bíblia ka lae? Lae duni!

    Livru sira iha lian Tetun Dili (1993-2025)
    Log Out
    Log In
    • Tetun Dili
    • Fahe
    • Organiza tuir Ita-nia hakarak
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Kondisaun atu Uza
    • Informasaun Privadu
    • Setting kona-ba privasidade
    • JW.ORG
    • Log In
    Fahe