“Maromak deʼit mak bele esplika mehi sira, loos ka lae?”

IHA komarka laran neʼebé nakukun tebes, José kosar-been suli tanba halo serbisu todan. Loro-matan tiru makaʼas komarka nia kakuluk, halo fatin neʼe sai manas hanesan iha fornu laran. Loron ba loron liu daudaun halo José sente komarka mak hanesan mundu ida ba nia. Maski iha komarka laran ema respeitu José, maibé nia mak nafatin nuʼudar ema dadur deʼit.

Karik dala barak José hanoin fali ninia moris uluk nian iha rai Hebron. Iha neʼebá, nia sempre hein ninia aman Jacob nia bibi sira. Maizumenus José tinan 17 hela, Jacob haruka nia laʼo ba fatin dook atu bá haree ninia maun sira. Maibé moris hanesan neʼe agora la iha tan ona. José nia susar neʼe hahú tanba ninia maun sira sai laran-moras tebes toʼo odi nia, no ikusmai sira faʼan tiha José nuʼudar atan. Ema lori nia ba toʼo rai-Ejitu, foufoun nia sai atan ba ema-boot ida naran Potifar. Potifar tau fiar ba José, maibé loron ida Potifar nia feen koʼalia bosok katak José koko atu estraga nia. Tan neʼe mak ikusmai José tama komarka.a—Gênesis (Kejadian) kapítulu 37, 39.

Agora nia tinan 28 ona. Ninia moris nuʼudar ema dadur la hanesan duni ho buat neʼebé uluk nia hakarak, katak nia sei halaʼo moris nakonu ho haksolok. Karik nia husu ba ninia an: ‘Loron ida haʼu bele sai livre fali ka lae? Haʼu bele hasoru fali haʼu-nia aman neʼebé katuas ona no alin Benjamin ka lae? Haʼu tenke iha komarka laran toʼo bainhira?’

Ita-Boot mós sente hanesan José ka lae? Dala ruma ita-nia moris agora nian la hanesan duni ho moris neʼebé uluk ita hakarak. Karik ita bele hanoin katak ita sei nunka sai livre husi susar no terus neʼebé ita hasoru daudaun, ka ita sente la bele tahan ona. Entaun, ita bele aprende saida deʼit husi José nia ezemplu? Mai ita haree hamutuk.

“JEOVÁ NAFATIN HAMUTUK HO JOSÉ”

José fiar katak Maromak Jeová sei la haluha nia, no ninia fiar neʼe ajuda nia atu tahan. Maski José iha komarka laran iha rai-Ejitu, maibé Jeová nafatin haraik bensaun ba nia. Bíblia dehan: “Jeová nafatin hamutuk ho José no hatudu domin ho laran-metin ba nia no halo xefe boot ba komarka neʼe kontente ho José.” (Gênesis [Kejadian] 39:21-23) Maromak fó bensaun ba José tanba nia kontinua serbisu ho badinas iha komarka laran. Ita bele fiar katak José sente kmaan duni tanba nia hatene Jeová hamutuk ho nia iha tempu hotu!

Maromak Jeová hakarak José sulan deʼit iha komarka laran toʼo mate ka lae? José la hatene ho loloos, maibé nia entrega tomak ninia susar ba Jeová liuhusi orasaun. No Jeová hatán José nia orasaun liuhusi situasaun ida neʼebé José nunka hanoin sei akontese. Loron ida, ema naʼin-rua tan tama komarka. Ida mak xefe ba Liurai Ejitu nia padeiru sira, ida seluk mak xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu.—Gênesis (Kejadian) 40:1-3.

Xefe ba guarda sira iha komarka laran tau fiar ba José hodi fó knaar atu tau matan ba ema-boot naʼin-rua neʼebé foin sai dadur.b Iha kalan ida, sira naʼin-rua ida-idak hetan mehi neʼebé halo sira bilán. Iha dadeer, José haree mane naʼin-rua neʼe oin-triste. Tan neʼe nia husu ba sira: “Tansá mak loron ohin imi-nia oin triste?” (Gênesis [Kejadian] 40:3-7) Karik tanba José husu ho laran-diʼak, ida-neʼe halo sira naʼin-rua fó sai sira-nia laran-susar. Loos duni, maski José la hatene saida mak sei akontese, maibé loron neʼe mak sei lori mudansa boot ba ninia moris. Hanoin toʼok: Se José la hatudu laran-diʼak ba mane naʼin-rua neʼe, sira sei konta sira-nia mehi ka lae? Tan neʼe, diʼak mós atu husu ba ita-nia an: ‘Haʼu fiar metin ba Maromak hodi hatudu nafatin hahalok diʼak ba ema seluk ka lae?’

Ema Ejitu sira nia toman mak sempre sadere ba siʼikdór atu buka-hatene sira-nia mehi katak sá. Maibé mane naʼin-rua neʼe laran-susar tebes tanba la iha ema ida mak bele esplika sira-nia mehi. Sira la hatene katak sira-nia mehi loloos mai husi Maromak Jeová. Maibé tanba José hatene ona katak sira-nia mehi mai husi Jeová, nia hatete ba sira: “Maromak deʼit mak bele esplika mehi sira, loos ka lae? Favór ida konta mehi neʼe mai haʼu.” (Gênesis [Kejadian] 40:8) José nia liafuan neʼe sai nuʼudar matadalan furak ba ita hotu ohin loron neʼebé estuda Bíblia ho laran. Sin, ita hotu presiza hatudu haraik-an no sadere ba Maromak nuʼudar ita buka-hatene esplikasaun neʼebé loos kona-ba ninia liafuan.—1 Tesalónika 2:13; Tiago 4:6.

Ulukliu, xefe neʼebé tau matan ba Liurai nia hemu mak koʼalia sai ninia mehi. Mehi neʼe mak: Nia haree uvas-hun ida ho sanak tolu, no sanak ida-idak fó fuan. Uvas-fuan neʼe sai tasak no nia buti uvas-fuan sira hodi hasai nia been ba Liurai nia kopu. Ho Maromak nia ajuda, José bele hatene kedas mehi neʼe katak sá. José fó-hatene ba mane neʼe katak ai-sanak tolu mak loron tolu. Loron tolu tan, Liurai sei foti nia atu serbisu fali nuʼudar xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu. Bainhira José haree mane neʼe sente kmaan kedas no kontente loos, nia hatete: “Favór ida hatudu domin neʼebé laran-metin ba haʼu no temi kona-ba haʼu ba Liurai Ejitu, hodi haʼu bele sai livre husi fatin neʼe.” Tuirmai, José mós konta ninia istória kona-ba oinsá nia sai nuʼudar atan iha rai-Ejitu no oinsá nia tama komarka maski nia la halo sala.—Gênesis (Kejadian) 40:9-15.

Rona tiha liafuan diʼak kona-ba ninia maluk nia mehi, xefe padeiru nian mós konta ninia mehi. Nia haree raga tolu ho paun, no manu sira han paun husi raga ida neʼebé nia tutur hela. Kona-ba mehi neʼe mós Maromak ajuda José atu komprende, maibé neʼe laʼós liafuan diʼak ba xefe padeiru nian. José hatete: “Ó-nia mehi katak: Raga tolu neʼe mak loron tolu. Loron tolu tan hahú husi agora, Liurai Ejitu nian sei tesi tiha ó-nia ulun no nia sei tara ó iha ai-riin, no manu sira sei han ó-nia isin.” (Gênesis [Kejadian] 40:16-19) José fó sai Maromak nia mensajen neʼe ho aten-brani, hanesan ho Maromak nia atan sira seluk neʼebé ho aten-brani hatoʼo Maromak nia liafuan diʼak no mós liafuan tesi-lian nian ba ema.—Isaías (Yesaya) 61:2.

Liutiha loron tolu, José nia liafuan sai loos duni. Liurai halo festa tinan nian, neʼebé Maromak nia povu iha Bíblia nia tempu nunka halo. Iha festa neʼe, Liurai bolu ninia atan naʼin-rua neʼe atu tesi lia ba sira. Ba xefe padeiru nian, Liurai fó kastigu-mate, no ba xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu, Liurai fó fali ninia pozisaun uluk nian. Maibé triste tebes tanba xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu haluha tiha atu koʼalia ba Liurai kona-ba José.—Gênesis [Kejadian] 40:20-23.

“HAʼU LA HATENE BUAT IDA!”

Tinan rua liu tiha ona. (Gênesis [Kejadian] 41:1) Hanoin toʼok, José sente oinsá iha komarka laran? Karik husi tempu neʼebé Maromak Jeová ajuda José atu fó-hatene kona-ba ema-boot naʼin-rua nia mehi, José hein katak lakleur tan nia bele sai livre. Dadeer-dadeer bainhira José hadeer, nia hein namanas katak loron neʼe mak loron neʼebé nia sei sai husi komarka, maibé loron ba loron ninia situasaun la troka. Nia sente hanesan manu-liin ida neʼebé sulan iha rede laran, maski hakarak tebes semo sai, maibé la bele. Karik durante tinan rua neʼe mak tempu neʼebé susar liu ba José. Maski nuneʼe, José tau fiar nafatin ba Maromak Jeová no nunka lakon esperansa. Nia tahan nafatin ho laran-metin no ninia fiar sai metin liután ba beibeik.—Tiago 1:4.

Iha mundu ohin loron, ita hotu presiza hakaʼas an atu tahan susar oioin. Atubele halo nuneʼe, ita presiza laran-metin, pasiénsia no sente dame iha laran, neʼebé Maromak deʼit mak bele fó mai ita. Hanesan ho José, Maromak bele ajuda ita atu nunka lakon esperansa.—Roma 12:12; 15:13.

Maski xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu haluha tiha ona José, maibé Maromak Jeová la haluha. Iha kalan ida, Maromak fó mehi rua ba Liurai Ejitu. Iha mehi primeiru, Liurai haree karau-inan hitu neʼebé isin-diʼak no bokur sai husi Mota Nilo. Tuirmai, karau-inan hitu tan neʼebé krekas mós sai husi mota no han hotu karau hitu neʼebé bokur. Iha mehi segundu, Liurai haree trigu-kain ida ho fulin hitu neʼebé diʼak no buras. Tuirmai, mosu tan trigu-fulin hitu neʼebé namlaek no maran, no sira tolan hotu trigu-fulin hitu neʼebé diʼak. Liurai hadeer no laran-susar tebes kona-ba mehi. Tan neʼe, nia bolu matenek-naʼin no siʼikdór hotu iha rai-Ejitu atu fó-hatene mehi neʼe katak sá, maibé sira la bele. (Gênesis [Kejadian] 41:1-8) Ita la hatene loloos, karik sira bilán deʼit, ka karik sira koko atu esplika ho ideia oioin, maibé Bíblia dehan katak husi sira hotu, la iha ida mak bele halo Liurai sente kontente, no Liurai sai laran-susar liután.

Ikusmai, xefe neʼebé toma konta Liurai nia hemu hanoin-hetan fali José. Nia konta ba Liurai katak, tinan rua liubá, iha mane-klosan ida iha komarka laran neʼebé fó-hatene ho loloos ninia mehi rasik no xefe padeiru nia mehi katak sá. Tan neʼe, Liurai haruka kedas ninia atan bá hasai José husi komarka no lori mai.—Gênesis (Kejadian) 41:9-13.

Hanoin toʼok, bainhira atan sira mai bolu José atu bá hasoru Liurai, José sente oinsá? Nia hariis, troka nia hatais, no karik nia mós koi fuuk halo botak tanba tuir ema Ejitu nia toman. Ita bele fiar katak nuʼudar nia prepara daudaun, nia mós halo orasaun ba Maromak Jeová atu haraik bensaun ba tempu espesiál neʼe! Tempu toʼo ona, José hamriik iha Liurai nia oin iha palásiu laran. Liurai dehan ba José: “Haʼu iha mehi ida, maibé la iha ema ida mak bele esplika ida-neʼe. No agora haʼu rona ema konta kona-ba ó katak bainhira ó rona mehi ida, ó bele esplika ida-neʼe.” Ho haraik-an no fiar metin ba Maromak, José hatán dehan: “Haʼu la hatene buat ida! Maromak mak sei fó sai kona-ba Liurai nia diʼak.”—Gênesis (Kejadian) 41:14-16.

Maromak Jeová hadomi ema neʼebé haraik-an no fiar metin, tan neʼe nia ajuda José atu komprende Liurai nia mehi maski matenek-naʼin sira mós la bele komprende. José hatete ba Liurai katak mehi rua neʼe mak kona-ba buat ida deʼit. Maromak Jeová fó mehi ba Liurai dala rua, neʼe hatudu katak mehi neʼe sei sai loos. Karau-inan neʼebé bokur no trigu-fulin neʼebé diʼak reprezenta tinan hitu neʼebé rai-Ejitu sei iha ai-han barak. Tuirmai, karau-inan neʼebé krekas no trigu-fulin neʼebé aat reprezenta tinan hitu tan neʼebé sei iha rai-hamlaha. Rai-hamlaha neʼe sei lori terus boot ba rai tomak.—Gênesis (Kejadian) 41:25-32.

Liurai hatene kedas José nia liafuan mak loos. Maibé saida mak Liurai bele halo? José mós fó sai planu diʼak ida, katak: Liurai presiza hili ema ida neʼebé “diʼak no matenek”, fó knaar ba nia atu tau matan ba rai-Ejitu tomak hodi halibur ai-han resin durante tinan hitu neʼebé iha ai-han barak. Nuneʼe, durante tinan hitu tan neʼebé rai-hamlaha mosu, ai-han sira-neʼe bele fahe ba povu. (Gênesis [Kejadian] 41:33-36) Loloos José iha matenek duni atu halo knaar neʼe, maibé nia la hatete ba Liurai katak nia mak bele halo ida-neʼe. Tanbasá? Tanba José mak ema neʼebé haraik-an no fiar metin ba Maromak, tan neʼe nia la presiza buka oin. Nuneʼe mós ho ita. Se ita fiar metin ba Maromak Jeová, ita la presiza buka oin ka sai foti-an. Ita bele moris ho laran-hakmatek tanba ita entrega ona buat hotu ba Maromak kbiit-naʼin nia liman!

“ITA LA BELE HETAN MANE SELUK HANESAN MANE NEʼE”

Liurai no atan hotu kontente ho José nia planu. Liurai mós hatene katak José nia Maromak mak fó matenek furak hanesan neʼe ba José. Liurai hatete ba atan hotu iha palásiu laran: “Ita la bele hetan ema seluk hanesan mane neʼe neʼebé iha Maromak nia espíritu, loos ka lae?” Tuirmai, Liurai hatete ba José: “Maromak mak halo ó hatene buat hotu neʼe, entaun la iha ema ida mak matenek no diʼak hanesan ó. Ó rasik sei tau matan ba haʼu-nia umakain, no haʼu-nia povu sira sei halo tuir buat hotu neʼebé ó hatete. Haʼu mesak deʼit mak boot liu ó tanba haʼu mak liurai.”—Gênesis (Kejadian) 41:38-41.

Liurai halo tuir duni ninia liafuan. Nia fó hatais furak ida, ho korrente osan-mean ida no kadeli espesiál ida ba José. Nia mós fó kuda-karreta espesiál ida, no fó kbiit ba José atu halaʼo ninia planu iha rai-Ejitu tomak. (Gênesis [Kejadian] 41:42-44) Sin, José nia moris troka kedas iha loron neʼe. Bainhira nia hadeer iha dadeer, nia mak nuʼudar dadur ida, maibé iha kalan bainhira nia toba, nia mak nuʼudar ukun-naʼin boot neʼebé iha pozisaun segundu tuir Liurai. Maromak Jeová tetu duni José nia terus hotu no ninia fiar metin, ikusmai Nia fó kolen no justisa ba José iha tempu neʼebé loos no iha dalan neʼebé loos! Neʼe tanba Maromak hakarak hadiʼa José nia situasaun, no liuhusi José, Nia mós hakarak proteje ema hotu neʼebé aban-bainrua sei sai Ninia povu nuʼudar nasaun Izraél.

Karik Ita-Boot mós hasoru daudauk susar ruma ka situasaun neʼebé la iha justisa, no susar neʼe kontinua tinan ba tinan. Se nuneʼe, keta hanoin barak. Hanoin-hetan kona-ba José. Tanba José sempre hatudu laran-diʼak, haraik-an, fiar metin no tahan nafatin iha susar laran, ikusmai Maromak Jeová fó kolen ba nia iha tempu neʼebé loos.